Arabuluculuk Nedir, Arabulucu Ne Demek, Tüm Merak Edilenler

Arabuluculuk Nedir, Arabulucu Ne Demek, Tüm Merak Edilenler, Arabuluculuk Hakkında Merak Edilen Sorular.

Avukat Arabulucu Ne Demek?

Bir hukuki terim olarak arabuluculuk, aralarında herhangi bir konu nedeniyle ihtilaf söz konusu olan veya bir uyuşmazlık meydana gelebilecek durumu olan kişilerin, arabulucu avukat olarak nitelendirilen uzman kişi gözetiminde söz konusu ihtilafın giderilmesi için müzakere etmesine denmektedir.

Arabuluculuk faaliyetleri, uyuşmazlık yaşayan kişilerin üzerinde kendi iradeleri ve düşünceleri doğrultusunda diledikleri gibi tasarruf edebilecekleri bir çözüm yöntemidir.

Söz konusu arabuluculuk faaliyetlerinde deyim yerindeyse bir nevi hakem gibi görev yapan, müzakerenin uygun tartışma ve uzlaşma zemini çerçevesinde sürmesini sağlayan kişilere de arabulucu adı verilmektedir.

Arabulucular, avukatlar arasında belirli koşulları yerine getirenlerden oluşmaktadır. Bu koşullar hukuk sistemimizde Arabuluculuk Kanunu'nun 20 ila 22. maddelerinde açık bir şekilde belirtilmiştir. Buna göre arabuluculuk olarak görev yapmak isteyen kişilerin;

İlk olarak hukuk fakültesi mezunu olması

Meslekte en az 5 yılını doldurmuş olması

Arabuluculuk faaliyetleri hakkında temel bilgilere sahip olması

Bunun yanında müzakere ve uyuşmazlık yöntemleri, iletişim teknikleri ile davranış psikolojisi gibi temel eğitimleri içeren arabuluculuk sınavından başarılı bir şekilde geçerek arabuluculuk siciline kayıtlı olması gerekmektedir.

Hukukta Arabuluculuk Nedir?

Hukuk sistemimizde arabuluculuk faaliyetleri her ne kadar uzun yıllardan beri aktif bir şekilde kullanılsa da özellikle son dönemde ihtiyari ve zorunlu arabuluculuk olarak uyuşmazlıkların çözümünde daha öne plana çıkmıştır.

Arabuluculuk sürecinin genel bir tanımına bakıldığında, ilgili Arabuluculuk Kanunu'nun 1. maddesinde şu şekilde açıklandığı görülmektedir:

Arabuluculuk, herhangi bir özel hukuk alanında aralarında ihtilaf söz konusu olan tarafların, bu uyuşmazlığın çözümü için gerekli eğitimleri almış; uzman, tarafsız ve bağımsız arabulucunun gözetiminde müzakere etmesine denmektedir.

Bu noktada ilgili kanunun temelini oluşturan arabuluculuk faaliyetleri ihtiyari arabuluculuğun esaslarını oluşturmaktadır. Öte yandan hukuk sistemimizde birçok özel hukuk alanında dava şartı olarak görülen zorunlu arabuluculuktan da söz etmek mümkün olmaktadır. Kısaca değinmek gerekirse;

İhtiyari arabuluculuk; uyuşmazlığın ortadan kalkması için taraflar dava açmadan önce ya da dava süreci içinde kendi istekleri doğrultusunda arabulucuya başvurabilir ve isteğe bağlı olarak gerçekleşen bu süreç sonunda anlaşmaya varabildikleri süreci kapsamaktadır.

Zorunlu arabuluculuk ise, dava şartı olarak dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmasını adından da anlaşılacağı üzere zorunlu kılan bir süreci ifade etmektedir.

Yapılan son kanun düzenlemeleri neticesinde özel hukuk alanları olan İş Hukuku ve Ticaret Hukuku kapsamında meydana gelen uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması şart koşulmaktadır. Bununla birlikte dava sürecinden önce arabulucuya başvurulmadan yetkili mahkemede açılan davalar reddedilmektedir.

Arabuluculuk Süresi Ne Kadardır?

Örnekle açıklamak gerekirse günümüzde İş Hukuku kapsamında yaşanan uyuşmazlıkların çözümü için İş Mahkemesi'ne dava açıldığında, kanunlarda açık bir şekilde yer aldığı üzere davanın sonuçlandırılması için 4 haftalık bir süre bulunmaktadır. 

Fakat arabuluculuk faaliyetleri kapsamında gerçekleştirilen müzakerelerde bu süreç 3 hafta içinde sonuçlandırılmak zorundadır. Arabuluculuk süresi içinde söz konusu 3 haftanın sonucunda ise yalnızca 1 haftalık bir süreç uzatılması yapılabilmektedir.

Arabulucu Ne Kadar Ücret Alır?

Hukuki ihtilafın giderilmesi adına arabuluculuk faaliyetlerine başvurmak isteyen pek çok kişi, içinde bulunduğumuz yıl itibarıyla arabulucuların hakemliği ve sağlıklı müzakere ortamı sağlamasından ne kadar ücret aldıklarını merak konusu haline getirmektedir.

Bu kapsamda avukatlık ücretlerinde olduğu gibi arabuluculuk ücretlerinde de yetkili kurumlar tarafından belirlenen asgari ücret uygulaması söz konusu olmaktadır.

İçinde bulunduğumuz 2019 yılı itibarıyla arabuluculuk asgari ücret tarifesi şu şekilde belirlenmiştir:

İş hukuku kapsamında işçi ve işveren arasındaki uyuşmazlıklarda her iki tarafın da karşılıklı ödemesi kaydıyla;

Bir saatlik arabuluculuk ücreti (İlk 3 saate kadar) 170,00 TL,

Bu süreçten sonraki takip eden her saat için ise 120,00 TL'dir.

Ticari uyuşmazlıklar için arabulucuların talep ettikleri ücret daha fazla olmaktadır. Bir saat ücreti ilk üç saate kadar 330 TL’dir. Bunu takip eden her saat için 255 TL alınır.

Arabuluculuk Hangi Adliyelerde Var?

Arabuluculuğun bulunduğu adliyeler aracılığı ile arabulucu seçimini yapabilirsiniz. Başvuru yapmak için karşı taraf eğer bir kişiden fazla ise, bu kişilerden bir tanesinin yerleşim adresinin bulunduğu yerdeki arabuluculuk bürosuna yapılması gerekir. Eğer bu kişilerin ikamet adreslerinde arabuluculuk başvurusu yapılamadıysa, başvurular yazı işleri müdürlüğüne yapılabilir.

Arabuluculuk Ücreti Nasıl Ödenir?

Arabuluculuk avukat ücreti tarafların arabuluculuk faaliyetleri konusunda uzlaşmalarından sonra ödenir. Ücretler ödenirken eşit şekilde paylaşım yapılması gerekmektedir.

Arabuluculuk ücret miktarı Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi tarafından belirlenen minimum ücret tutarından daha az olamaz. Bu ücret tutarı 2 saat olarak belirlenmiştir. Toplantıya katılmayan taraf haklı olsa bile arabuluculuk ücreti dahil olmak üzere yargılama giderlerinin bütününden sorumlu tutulmuş olur.

Arabuluculuk Seçimini Nasıl Yapmalıyız?

Arabuluculuk nedir diye merak eden kişiler arabulucu için seçim yaparken yazı işleri müdürlüklerinden yardım alabilirler.

Arabuluculuk görüşmeleri yapılır ve taraflar anlaşmaya varır. Kesin çözüm için muhakkak mesleklerde ihtisaslaşmaya gerek duyulmaktadır. Seçim yapmak için zaman aşımı süresi 5 yıla düşürüldü.

Arabuluculuk Hizmeti Nedir?

Arabuluculuk eğitimi veren kurumlardan iletişim, müzakere ve davranış psikolojisi üzerine gerekli eğitimleri alıp ilgili sınavı başarıyla tamamlayarak arabuluculuk siciline kaydını yaptırmış olan hukuk fakültesi mezunu uzmanların, kişilerin arasında yaşanan uyuşmazlıkları profesyonel bir şekilde müzakere ederek anlaşma veya anlaşmama konusunda karar vermeleriyle sonuçlanan tartışma süreçlerini yönettiği bir hukuki faaliyet türüne arabuluculuk hizmeti denmektedir.

Arabuluculuk faaliyetlerinde arabulucunun temel görevleri bulunmaktadır. Kısaca bu konuya değinmek gerekirse arabulucu olarak görev yapan kişi, tarafların aralarında yaşanan uyuşmazlığın çözümünde kişilerin özgür iradesine ve kararlarına etkide bulunacak türde hiçbir açıklama ve yönlendirme yapmamakla sorumludur.

Arabuluculuğun temel görevlerinden biri olarak öne çıkan bu unsur, aynı zamanda gerek ihtiyari arabuluculuk faaliyetleri olsun gerekse dava şartı olarak bilinen zorunlu arabuluculuk faaliyetleri olsun tüm müzakere süreçlerinde etkin bir şekilde uygulanması gerekmektedir.

Dolayısıyla uyuşmazlıklarının çözümü için arabulucu gözetiminde müzakere masasına oturan kişilerin hiçbir şekilde arabulucu tarafından yönlendirilme ya da ikna edilme gibi bir kaygısı olmamalıdır. Kaldı ki arabulucular, kanunlar nezdinde bu görevi yerine getirmek ve arabuluculuk siciline kayıtlı olabilmek adına bu tür müzakere ortamını en ideal şekilde yönetecek psikolojik eğitimleri başarıyla tamamlamış uzmanlardır.

Arabuluculuk Nasıl Yazılır?

Arabuluculuğun yazımı vatandaşların kafasını karıştırmaktadır. Ara bulucu, arabulucu kelimeleri TDK’ya göre nasıl olmalıdır? Arabuluculuk kelimesi doğru nasıl yazılmalıdır?

Özellikle hukuk alanında sık geçen kelimelerden bir tanesi olan ara buluculuk kelimesinin doğru yazımı ‘‘ara bulucu’’dur. Ara bulucu uzlaştırıcı kişi anlamına gelmektedir. Türk Dil Kurumu’nun sözlüğünde sözcüğün doğru yazımı ara bulucu olduğundan bu şekilde kullanılması gerekir.

Arabulucular Ne Yapar?

Arabuluculuk hizmeti veren kişiler işçi ve işveren başta olmak üzere, taraflar arasında uzlaşma sağlayan kişilerdir.

Bu kişilerin hukuk mezunu olmaları ve en az 5 yıl boyunca mesleklerini icra etmiş olmaları gerekmektedir. Arabulucular davalık olan tarafların bir araya gelmelerini sağlayarak, onları uzlaştıran kişilerdir. Bu kişiler sayesinde normalde 2 ya da 3 yıla kadar uzun süren davalar çok daha kısa sürede sonuçlanmış olur.

Nasıl Arabulucu Olunur?

Arabuluculuk başvuru yapmak isteyen kişilerin Adalet Bakanlığı’nın resmi web adresini ziyaret ettikten sonra başvuru tarihini kaçırmadan online başvuruyu tamamlamak ve sınavın başarı ile verilmesi gerekir.

Arabuluculuk Ne Kadar Kazanır?

Arabuluculuk mesleğinin kazancı taraf başına saatlik olarak hesaplanmaktadır. Bir saati tek taraf için 170 TL olarak belirlenmiştir. Bunu takip eden her saat için arabuluculuk parası 120 TL’dir. Bu fiyat aile hukuku ile ilgili uyuşmazlıklarda geçerlidir.

Ticari uyuşmazlıklar için arabulucuların talep ettikleri ücret daha fazla olmaktadır. Bir saat ücreti ilk üç saate kadar 330 TL’dir. Bunu takip eden her saat için 255 TL alınır.

Arabulucular Sayesinde Davaların Sayısı Düşüyor

Arabuluculuk mesleği davaların daha kısa sürede kesinleşmesi, bazı davaların mahkemeye gitmeden çözülmesi açısından önem taşıyor. Türkiye geneline baktığımız zaman işçi ile işveren arasında görülen davaların bir çoğunun en az 2 sene boyunca sürdüğünü görmekteyiz.

Arabulucular sayesinde tarafların anlaşması mümkün. Bu durumda taraflar dava açmadan anlaşmaya varıp konuyu neticelendirebiliyorlar.

Her davada arabulucuya başvurma zorunluluğu bulunmuyor. Eğer davanın konusu iş kazası ya da meslek hastalığı ise doğrudan mahkemeye başvuru yapmanız mümkün. Kıdem tazminatı için ise başvurmanız gerekiyor.

Arabuluculuk ve Uzlaştırma Arasındaki Fark ve Tanımlar Nelerdir?

Hukuk Alanında Müzakere Nedir?

Hukuk prensipleri çerçevesinde müzakere süreci, tarafların karşılıklı olarak birbirlerinden talep ettiği birtakım şeylerin olması durumunda, bu taleplere uygun ortam oluşması adına karşı tarafı ikna etmek, kendi istekleri doğrultusunda yönlendirme yapmak amacıyla gerçekleştirdikleri iletişim sürecine denmektedir.

Bu süreçte taraflar arasında karar verme aşaması söz konusuyken aynı zamanda tarafların birbiri üzerinde ikna kabiliyeti bakımından üstünlük kurmak adına hünerlerini sergiledikleri görülmektedir.

Uzlaşma Ne Kadar Sürer?

Arabuluculuk sürecinden bağımsız olarak gündeme getirilen uzlaşma hızlı gerçekleşen bir süreçtir. Bu kapsamda uyuşmazlığın çözümünde hakemlik görevini yerine getiren uzlaştırmacı, 30 gün içinde süreci tamamlamakla yükümlüdür.

Genel olarak bu süreyle kısıtlanan sürece Cumhuriyet savcısının gerek görmesi halinde 20 günlük ek süre koyabilme yetkisi bulunmaktadır. Dolayısıyla işlemlerin uzaması dahilinde bile dilekçe ile ek 20 günlük süre talep edilse dahi uzlaşma faaliyetlerinin süresinin 50 günü aşması mümkün değildir.

Öte yandan taraflar arasındaki uzlaşma süresince zamanaşımı süresi söz konusu olmamaktadır.

Sadece avukatların yapabildiği arabuluculuk faaliyetlerine nazaran uzlaştırmacılık, Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği kapsamında hayata geçirilmektedir.

Uzlaştırmacı Ne İş Yapar?

Uzlaştırmacı genel itibarıyla, şüpheli veya sanık ile mağdur ya da suçtan zarar gören arasındaki uzlaştırma müzakerelerini yöneten, Cumhuriyet savcısı veya mahkeme tarafından görevlendirilen hukuk öğrenimi görmüş kişiyi ifade etmektedir.

Bu kapsamda uzlaştırmacı, kimi zaman müzakere sürecinde görevli olan bir Cumhuriyet savcısı olabilirken, kimi zaman da yetkili mahkemenin isteği doğrultusunda ilgili baro tarafından görevlendirilen avukat olabilmektedir.

Uzlaştırmacı olarak görev yapmak isteyen hukuk fakültesi mezunu kişilerin sahip olması gereken birtakım karakteristik özellikler öne çıkmaktadır. Bu bağlamda uzlaştırmacı olarak başarılı bir şekilde görevlerini ifa edebilmek için şu kişilik özelliklerine haiz olmalıdır:

Genel itibarıyla sabırlı, dürüst ve sorumluluk bilincine sahip, Karşılaştığı konu ne olursa olsun bağımsız ve tarafsız davranabilen, Hukuk alanı ve diğer konularda güncel gelişmeleri yakından takip eden, Kedini sürekli geliştirmeye açık olan, İnsan ilişkileri başarılı, güvenilir ve kişilere ön yargısız bakabilen.

Tüm bunların yanında Adalet Bakanlığı tarafından görevlendirilen yetkili uzlaşmacı gözetiminde gerçekleştirilen uzlaşma görüşmeleri, genellikle uzlaştırmacının şahsi iş yerinde yapılmaktadır.

Dolayısıyla uzlaştırmacının iş yerinde bu tür müzakerelerin sağlıklı bir şekilde hayata geçirilebilmesi için uygun ortamın olması gerekmektedir.

Arabulucu Avukat ve Uzlaştırma hakkında daha geniş bilgi işin sayfaları ziyaret edebilirsiniz.