25 maddeden işten çıkarılan tazminat alabilir mi? İşçi hangi şartlarda işten çıkarılır?
İş hayatında karşılaşılan çeşitli durumlar, işveren ve işçi arasındaki ilişkileri doğrudan etkileyebilir. Özellikle işten çıkarma süreçleri ve bununla ilgili tazminat hakları, her iki taraf için de önemli konulardır. İşte bu bağlamda öne çıkan başlıklar:
1. SGK Çıkış Kodu 25 Nedir?
SGK çıkış kodu 25, "İşçi Tarafından İşverenin Ahlak ve İyi Niyet Kurallarına Aykırı Davranışı Nedeni İle Fesih" olarak tanımlanır. Bu kod, işverenin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı davranışları sebebiyle iş sözleşmesinin işçi tarafından sonlandırıldığını gösterir. Bu durum, işçinin iş sözleşmesini haklı nedenlerle feshettiğini ve bu nedenle belirli haklara sahip olabileceğini ifade eder.
2. 25 Maddeden İşten Çıkarılan Tazminat Alabilir mi?
4857 sayılı İş Kanunu'nun 25. maddesi, işverenin iş sözleşmesini haklı nedenle feshetme hakkını düzenler. Maddeye göre, işçinin ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı hal ve davranışları sebebiyle iş sözleşmesi işveren tarafından sonlandırıldığında, işçi kıdem ve ihbar tazminatı hakkını kaybeder. Bu, işçinin ahlaki veya profesyonel kurallara aykırı davranış sergilediği durumlar için geçerlidir.
3. 25/2 Maddeden İşten Çıkarılan İşçi Ne Yapmalı?
Bazen işverenler, tazminat ödememek için, 25. maddenin 2. fıkrasında belirtilen durumlar gerçekleşmemişken, bu durumlar gerçekleşmiş gibi işçiyi işten çıkarabilir. Bu tür durumlarda, işçi, işten haksız yere çıkarıldığını düşünüyorsa, kanuni yollarla haklarını talep edebilir. Bu, genellikle iş mahkemelerine dava açarak gerçekleştirilir ve işçi, durumunun yeniden değerlendirilmesini isteyebilir.
4. Çıkışı Verilen İşçinin Maaşı Ne Zaman Ödenir?
İşçinin maaşının ödenme süresi, genellikle en geç ayda bir kez olarak belirlenir. Ancak bu süre, iş yerinin koşullarına ve sözleşmenin şartlarına bağlı olarak 1 hafta gibi daha kısa bir süre olarak da belirlenebilir. Ücretin, Türk parası cinsinden ve iş yerinde ödenmesi, işçinin ücret alacağının bir parçasıdır ve işverenin bu ödemeyi zamanında yapması gerekir.
Yargıtay’dan Kıdem Tazminatsız Kovulma Olayına Emsal Niteliğinde Karar!
Yargıtay 9. Hukuk Dairesi’nin devreye girdiği somut olayda; bir bankada güvenlik görevlisi olarak görev yapan kişi, bankanın ATM’sinde 7 bin TL’lik açık bulunmasının sorumlusu olarak görüldü ve banka yönetimi tarafından iş akdine son verildi.
Yargıtay’dan Kıdem Tazminatsız Kovulma Olayına Emsal Niteliğinde Karar!
Kıdem tazminatının peşine düşen banka güvenlik görevlisi iş mahkemesine başvurdu. Yerel mahkeme davacının talebini kabul edip güvenlik görevlisinin işe iadesine karar verince temyiz edilen kararda devreye Yargıtay girdi. Yüksek Mahkeme, kıdem tazminatı alamadan iş sözleşmesine son verilen güvenlik görevlisinin hukuk savaşında emsal niteliğinde bir karara imza attı.
Çalıştığı özel bankanın şubesine bağlı olan ATM’de 7 bin liralık açık olduğu tespit edilince, banka yönetimi güvenlik görevlisini bu açıktan sorumlu tuttu.
Yapılan incelemelerde banka içindeki güvenlik kameralarının, bankamatiğin anahtarlarının bulunduğu çekmeceyi gören açısını bankada güvenlik görevlisi olarak çalışan şahsın değiştirdiği görüldü. Bunun üzerine 4857 sayılı İş Kanunu’nun 25. maddesinde yer alan hükümleri öne sürerek güvenlik görevlisinin iş akdine son verildi ve tazminatsız olarak işten kovuldu.
İşçinin Köt Niyeti: Kameraların Açısını Değiştirdi
İş mahkemesinden işe iadesini talep eden davacı güvenlik görevlisinin talebi kabul edildi. ATMlerin kameranın tam olarak görüş açısının dışında sağlayana kadar kamera açısını bozduğu iddia edilen güvenlik görevlisi, ATM anahtarlarının bulunduğu çekmeceği gören kamera açısını da değiştirdiği iddiasıyla karşılaştı.
Bu hususların müfettiş raporunda da açıkça tespit edildiği ve güvenlik görevlisinin kamera açılarıyla oynarken görüntülerinin bulunduğu ifade edildi.
Bu tespitlerin ardından davacının savunması alınmak üzere defalarca banka şubesine çağrıldığını ancak davacının bu çağrılara yanıt vermediği belirtildi.
Yerel Mahkeme Davacıyı Haklı Buldu
Yapılan incelemede kamera kayıtlarına bakıldı. Kayıtlarda her ne kadar davacının kamera açılarını birçok kere değiştirdiği sabit olsa da bankamatikten herhangi bir para aldığına dair bir görüntünün bulunmadığına dikkat çekilerek davacının işe iadesine yönelik karara hükmedildi. Bu kararı temyiz eden davalı bankanın avukatı dava dosyasını Yargıtay’a taşıdı.
Yargıtay’dan Emsal Niteliğinde Karar
Temyiz talebinin üzerine devreye giren Yargıtay 9. Hukuk Dairesi, davacının bankamatik anahtarlarının olduğu çekmeceyi gören güvenlik kamerasının açısını birçok kez değiştirdiğinin görülmesine vurgu yaptı.
Davacı güvenlik görevlisinin bu hareketlerinin davalı kurum tarafından şüphe algısı yarattığını belirten Yüksek Mahkeme, davalının şüphe sebebi ile iş sözleşmesini haklı sebebe dayanarak feshedebileceğine yönelik karar verdi.
Bu bağlamda yerel mahkemenin davacının işe iade yönünde karar vermesinin hukuk açısından isabetsiz olduğuna dikkat çekilen kararda davanın reddine oy birliği ile karar verildi.
Diğer hukuk haberleri için ankara avukat sayfasını ziyaret edebilirsiniz.
