23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı

“Çocuklar geleceğimizin güvencesi, yaşama sevincimizdir. Bugünün çocuğunu, yarının büyüğü olarak yetiştirmek hepimizin insanlık görevidir.”

Bugün, ülkenin dört bir yanında İstiklal Marşları, geçit törenleri, rengârenk giyinmiş çocuklar, şarkılar, şiirler var. Bu hafta çocukların haftasıdır. Geleceğin temelleri olan çocuklara armağan edilen 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı, her yıl ülkemizde törenlerle, coşkuyla ve büyük bir heyecanla kutlanmaktadır. Bu devasa organizasyon ülkemizde resmi tatil niteliği taşımakla birlikte bayramın mahiyeti de pek bir büyüktür.

Bu özel gün egemenliğin artık halka ait olmasını simgeleyen Türkiye Büyük Millet Meclisi’nin açılışını kutlamak için düzenlenen anma ve bu anmanın Atatürk tarafından çocuklara edilmesi olarak bilinmektedir. En azından bizim genel kanıyla bildiğimiz yanı budur.  Konu üzerine yapılan tarihi araştırmalar ve son zamanda yayınlanan makaleler bugünün ortaya çıkışıyla ilgili farklı bir gerçek sunmaktadır.

Nasıl Ortaya Çıktı?

Şimdilerde, 23 Nisan denildiğinde aklımıza bir tek çocuk bayramı gelse de aslında başlarda bu önemli gün üç ayrı anma gününü ifade etmekteydi. Çocuk Bayramı tamamen ayrı bir etkinlikken, Ulusal Egemenlik ve 23 Nisan Bayramları ayrı bayramlardı ve bunların birleşmesine Çocuk Bayramı da eklenince günümüzdeki son halini almış oldu.

Çocuklar için kutlanan bayramın ise ilki Çocuk Esirgeme Kurumu yani o zamanki adıyla Himaye-i Etfal Cemiyeti‘nin 23 Nisan 1927’de o günü “Çocuk Bayramı” olarak duyurmasına dayanır. Kurum bu tarihten önce de çocuklar için pek çok faaliyette bulunmaktaydı hatta 23 Nisan 1923’te milli bayram için pullar bastırmış ve satmıştır. Amaç, kuruma bağış yapılmasını artırmaktı. Ertesi sene ise Hâkimiyet-i Milliye gazetesinde “Bu gün Yavruların Rozet Bayramıdır” şeklinde bir haber yer almış, iki sene sonra da aynı gazete “23 Nisan Türklerin Çocuk Günüdür” başlıklı bir yazı kaleme almışlardır.

O tarihten itibaren diğer iki anma ile birleşen bu üç anma günleri günümüze kadar 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı olarak gelmiştir.

İlk kez 1927’de kutlanan çocuk bayramı, başta cemiyete kaynak oluşturmak içindi. Amaç cemiyet için bağış toplamak ve çocukların güzel bir gün geçirmelerini sağlamaktır.  Bu ilk bayram, dönemin cumhurbaşkanı Mustafa Kemal Atatürk himayesi altında gerçekleşmiştir. Atatürk, bu özel gün için bir arabasını çocuklara tahsis etmiştir.

Nasıl Bu Kadar Büyüdü?

Bayram yaklaştıkça gerek okullar gerekse de resmi kurumlar titiz bir hazırlık yapıyor. Büyük çaplı etkinlikler, törenler, balolar düzenlenip çocuklarla birlikte yetişkinler de bu günün tadını çıkartıyorlar. Peki, yalnızca bir kurumun düzenlediği bu etkinlik, nasıl günümüzdeki bu en kapsamlı halini aldı?

Bu bayramın önemi 1927 yılını takip eden senelerde daha da artmış, 1929’dan sonra büyük etkinlikler düzenlenmiş ve 23-30 Nisan’ın olduğu hafta “Çocuk Haftası” olarak kutlanmıştır. Günümüze kadar uzanan bu önemli günün mazisi bu şekildedir. Buna ek olarak belirtmemiz de fayda var; sonraki yıllarda daha ünlenen bu bayrama 1975’te Türkiye Radyo Televizyon Kurumu da katılmış ve bir hafta çocuk programları yayımlamıştır. 1978’de Meclis Başkanlığı’nın izniyle meclisteki törenlere çocukların da katılması sağlanmış, 1979’da bu uygulama Ankara ilkokullarından gelen çocuklarla düzenli olarak devam etmiştir. 1980’de de bütün illerden gelen çocuklarla “Çocuk Parlamentosu” oluşturuldu.

1979 yılının UNESCO tarafından Dünya Çocuk Yılı olarak duyurulması üzerine, TRT dünyanın bütün çocuklarını kucaklamayı amaçlayan bir proje hazırlandı ve 1979 yılından itibaren TRT Uluslararası 23 Nisan Çocuk Şenliği adıyla uygulamaya kondu. Bayramın en son şeklini alışı ise 1981’de gerçekleşmiştir Milli Güvenlik Konseyi bayramlar ve tatillerle ilgili kanunda yaptığı değişiklikle o güne kadar kanunen adı konmamış bir şekilde kutlanan bayrama “Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı” adını vermiştir.

Geçmişinde nasıl bir yol izlenmiş olursa olsun bugün 23 Nisan denildiğinde akıllarda yalnızca çocuklara adanan bir bayram olarak yer etmiştir. Tüm çocukların 23 Nisan Ulusal Egemenlik ve Çocuk Bayramı kutluyor, bütün çocukların barış ve kardeşlik içinde güzel bir geleceğe yol almasını temenni ediyoruz.