Evlilik Sözleşmesi Ne İşe Yarar?

Kamuoyunda pek çok kez “evlilik sözleşmesi” olarak bilinen “mal rejimi sözleşmesi”, son derece güncel ve önemli bir hukuki konu başlığı olarak gündemimizde yer almaktadır. Evlilik sözleşmesini neden yapılmalı, ne işe yarar sorunun cevapları makalenin devamında okuyabilirsiniz.

Evliliklerde Mal Rejimi Sözleşmesi (Evlilik Sözleşmesi)

2002 yılında yaşanan Türk Medeni Kanunu değişikliğinden sonra ciddi güncellemeler ve değişiklikler olmuş, bu nedenle pek çok evli çift farkında olsa da olmasa da bu değişikliklerden etkilenmiştir.

Yeni evlenen çiftlerin de oldukça ilgisini çeken bu konu, özellikle boşanma sırasında söz konusu olan bir durumdur.  Bu nedenle, ayrıntılı olarak incelenmesinde yarar vardır.

Yasal Mal Rejimimiz Nedir?

Türk hukukuna göre eşler, evlenirken bir mal rejimi sözleşmesi kurmaktadırlar. Bu sözleşme seçimlik olabileceği gibi, kanuni şekilde de kurulmuş sayılabilir. Şöyle ki, eğer taraflar evlenirlerken özel olarak bir mal rejimi sözleşmesi kurmazlarsa, ki genellikle böyle bir sözleşme kurulmaz, yasal mal rejimi olan “edinilmiş mallara katılma rejimi” kabul edilmiş sayılır.

Edinilmiş mallara katılma rejiminin dışındaki seçimlik rejimlerin de tercih edilmesi mümkündür. Bunlar; mal ayrılığı, paylaşmalı mal ayrılığı, mal ortaklığı rejimleridir.

Edinilmiş mallara katılma rejimi, 2002 yılında yürürlüğe girmiş olan 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda öngörülmüş olan yasal sistemdir. 2002 öncesinde yürürlükte olan eski Türk Medeni Kanunu’nda kabul edilen yasal mal rejimi, “mal ayrılığı rejimi” idi.

Yani, edinilmiş mallara katılma rejiminin aksine, bir mal evlilik süresince kimin üzerine tapuluysa veya o mal kime aitse, boşanma sonrasında da o eşe ait kalırdı. Türkiye’de bu durum, özellikle kadınlar açısından önemli mağduriyetler doğuruyordu. 2002 öncesinde evlenmiş olan ve mal rejimini o zamandan beri değiştirmemiş olan evli çiftler için geçerli olan mal rejimi, halen daha mal ayrılığı sistemidir.

Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi Nedir?

2002 sonrasında yasal mal rejimi haline gelmiş olan edinilmiş mallara katılma rejimi, boşanma meydana geldiğinde malların eşlere dağıtımı için  şöyle bir usul öngörmüştür: Buna göre, her bir eşin evlilik öncesinde de kendisine ait olan eşyaları ve malları ile, evlendikten sonra yalnızca kendi kişisel ihtiyaçları için kullandığı eşyalar dışında kalan her tür edinim, her iki eşe ait sayılacaktır.

Örneğin, 2002 sonrasında kurulmuş bir evlilikte, evliliğin beşinci yılında bir taşınmaz satın alınması halinde, taşınmazın mülkiyeti kimin üzerine tesis edilmiş olursa olsun, yani tapu kimin adına alınmış olursa olsun o taşınmaz her iki eşin de mülkiyetindedir.

Evlilik Sözleşmesi Nasıl Yapılır?

Yukarıda ayrıntılarıyla dile getirmiş olduğumuz gibi, eğer eşler evlenirlerken ayrıca bir “evlilik sözleşmesi” yapmazlarsa, zaten kanunen edinilmiş mallara katılma rejimini kabul etmiş sayılacaklardır. Bu nedenle, edinilmiş mallara katılma rejiminin yürürlüğe girmesi için ayrıca bir sözleşme yapmaya gerek yoktur.

Edinilmiş mallara katılma rejiminden başka bir mal rejimi benimsemek isteyen eşler, bir aile avukatı ya da noter aracılığı ile “mal rejimi sözleşmesi” düzenlemelidir. Bu sözleşme, “evlilik sözleşmesi” olarak da bilinmekte olmakla beraber, evlenme sırasında ya da evlenildikten sonra da yapılabilir. Yani, bu sözleşmenin yapılması açısından zamanın bir  önemi  yoktur.

Evlendikten sonra yapılacaksa bir aile avukatıyla birlikte noter; evlenme sırasında yapılacaksa evlendirme memuru bu sözleşmeyi geçerli kılmaya yetki sahibidir