İş Hukuku Arabuluculuk Süresi, Avrupa’da ve Amerika’da 40 yıla yakın bir süredir uygulanan arabuluculuk faaliyetleri ülkemizde özellikle 2018 yılından sonra yürürlüğe girmiş bazı hukuk davalarında zorunlu hale gelmiştir. Bu yıldan itibaren pek çok hukuk alanında yaşanan uyuşmazlıklarda çözüm yöntemi olarak başvurulan arabuluculuk faaliyetlerinde her geçen gün müzakere edilen hukuki ihtilaf sayısı artmaktadır.

Hukuk Uyuşmazlıklarında Arabuluculuk Kanunu kapsamında 1 Ocak 2018 tarihinden itibaren iş hukuku kapsamında görülen uyuşmazlıkların çözümünde dava açma şartı olarak arabuluculuk yoluna gidilmesi şartı bulunmaktadır. Dolayısıyla hukuk mahkemelerinde en çok görülen davaların başında gelen iş hukuku davalarında, işçi ile işverenler mahkemeye herhangi bir uyuşmazlığın çözümü için dava başvurusunda bulunduklarında, ilk olarak arabuluculuk sürecine başvuruda bulunmuş olmaları şartı aranmaktadır.

İş Hukuku Arabuluculuk Süresi – İşçi Alacakları Zamanaşım süresi

İşçi Alacakları ve ücret alacakları için 5 yıl, işe iadeler için Arabuluculuk Süresi 1 Aydır. Bir ay içinde Arabuluculuk sürecine başvuru yapması gerekmektedir. Bu süreler zamanaşım süresi olup, bu süre sonrası başvuralarınızda hak kaybına uğrayabilirsiniz..

İş Hukuku Arabuluculuk Süresi – İşe İade Arabuluculuk Başvuru Süresi

İşe iade arabuluculuk başvuru süresi bir aydır. İşçi 1 Ay süresi içinde Arabuluculuk sürecine başvuru yapması gerekmektedir.

İş Hukuku Arabuluculuk Süresi – Arabuluculuk Sonrası İşe İade Davası Açma Süresi

İşe iade için 1 ay içinde arabulucuya başvuru yapan işçi, arabuluculuk sürecinde anlaşamaması halinde, son tutanak tarihinden itibaren iki hafta içinde iş mahkemesine dava açmak için başvuru yapabilir.

İş Hukuku Arabuluculuk Sonuçlanma Süresi

İşçi alacakları ve işe iade nedeniyle Arabulucuk bürosuna başvuru yapılır., Arabulucuk sürecine yapılan başvuru üzerine görevlendirilen arabulucu görev atanma tarihinden itibaren Üç hafta içinde sonuçlandırır. 3 Haftalık süre zorunlu hâllerde arabulucu tarafından en fazla 1 hafta daha uzatarak en fazla dört hafta içinde sonuçlandırır.

İş hukuku arabuluculuk süresi boyunca işçi ile işveren aralarındaki ihtilafı çözüme kavuşturmaları halinde iş mahkemesine dava açmalarına gerek kalmamaktadır. Ancak uyuşmazlık devam ederse mahkemede duruşma yapılabilmektedir.

İş Hukukunda Zorunlu Arabuluculuk Kapsamına Giren Davalar

Arabulucuya başvurulmadan işçi ile işveren arasındaki uyuşmazlıklarda iş mahkemesine dava açıldığının anlaşılması durumunda herhangi bir işlem yapılmaksızın dava şartı yokluğu sebebiyle davanın usulden reddine karar verilmektedir.

Dolayısıyla iş mahkemesinde davanın hukuki sürece uygun bir şekilde görülebilmesi için tarafların mahkeme sürecinden önce  mutlaka uzman arabuluculuk faaliyetlerine başvurması gerekmektedir. İş hukuku kapsamında arabuluculuk faaliyetlerinde görülen davalar şunlardır:

1. İşe iade davaları
2. Boşta geçen süre tazminatından doğan davalar
3. İşe başlatmama tazminatından doğan davalar
4. Kıdem tazminatı ve ihbar tazminatı alacağı davaları
5. Kötüniyet tazminatı alacağı
6. Ücret alacağı ve fazla mesai ücretinden doğan davalar
7. Yıllık izin ücreti, yol ve yemek ücreti ile prim ve ikramiye ücretinden doğan davalar

Öte yandan iş hukuku kapsamında görülen davalar arasında özellikle arabuluculuk faaliyetlerine girmeyen davalar da bulunmaktadır. Örneğin işçi ve işveren arasında yaşanan uyuşmazlıkların iş kazası ya da meslek hastalığından kaynaklanan maddi ve manevi tazminat alacağına ilişkin olması durumunda bu gerekçelerle iş mahkemesine yapılan dava başvurularında arabuluculuk şartı aranmamaktadır.

İş kazası ve meslek hastalıkları ile ilgili tespit, itiraz ve rücu davalarında arabuluculuk şartı aranmamaktadır. Dolayısıyla işçiler işveren aleyhinde doğrudan dava açabilme hakkına sahiptir.

Arabulucuya Başvurma Süresi ve Süreci Nasıldır?

Arabuluculuk faaliyetlerine başvurma süreci iş mahkemesinde görülen davaların zamanaşımı süresi ile aynı tutulmaktadır.

Dolayısıyla işçinin işveren aleyhinde hukuki haklarını talep etmesi için arabuluculuk bürosuna başvurduğu tarihten son tutanağın düzenlendiği tarihe kadar geçen sürede zamanaşımı süresi duracağı için hak düşürücü süre işlememektedir.

İş Hukuku Davalarında Arabuluculuk Görüşmeleri

Uzman arabulucu gözetiminde tarafların düzenlenen müzakerelerde uzlaşmaya varması halinde mahkeme kararı hükmünde anlaşma ve uzlaşma tutanağı düzenlenmektedir.

İş hukuk arabuluculuk anlaşma belgesi adı verilen bu belge mahkeme ilamı niteliğindedir. Davadan önce taraflar sulh hukuk mahkemesinden bu tutanak için icra edilebilirlik şerhi almak durumundadır. Anlaşma yerine getirilmediği durumunda şerhe dayanarak ilamlı icra takibi yapılması mümkün olabilmektedir.

İşçi ile işveren arasında, zorunlu arabuluculuk faaliyetleri sonucunda uzlaşılan husus davaya konu edilmesi durumunda kesin hüküm nedeniyle davanın reddine karar verilmektedir. Bu sebeple işçi ile işveren arasında arabuluculuk görüşmeleri ile varılan anlaşmanın daha sonra herhangi bir şekilde davaya konu olması mümkün değildir.

Öte yandan iş hukuku kapsamına gerçekleştirilen arabuluculuk faaliyetlerinde işçi ile işverenin müzakereler sonucunda uzlaşamaması durumunda, bu meselenin ele alındığı son tutanak dava dilekçesine eklenerek iş mahkemelerinde söz konusu uyuşmazlığın çözümüne dair dava açılabilmesi mümkün olmaktadır.

Tutanak eklenmeden mahkemeye başvurulması durumunda ise mahkeme hakimi davacıdan tutanağı sunmasını talep etmektedir.