İdari Tazminat Davası Nasıl Açılır? İdari tazminat davaları, idarenin yapmış olduğu herhangi bir yanlışlıktan kaynaklanan, kişilerin, bu doğrultuda zarara uğramaları nedeniyle açacakları davalardır.
İdarenin kusuru olarak nitelendiren durumlar ise, idarenin, yani kamunun, yerine getirmesi gereken bir takım hususları yerine getirmemesi nedeniyle oluşur. Davalar, idari işlemin iptali davasıyla birlikte açılabilir yahut, yalnızca idari tazminat davası şeklinde açılabilir.
Bu davalara tam yargı davası adı verilir. Tam yargı davaları için yetkili mahkemeler;
- İdare Mahkemesi,
- Vergi Mahkemesi,
- Bölge İdare Mahkemesi,
- Danıştay
şeklindedir.
İptal Davası Nedir?
İdari işlemlerin iptali nedeni ile açılan davalara, iptal davası adı verilir. Bu davalar, idari işlem nedeniyle zarar görmüş olan kişiler tarafından açılır. İptal davası açıyor olmak için gereken süre, iki şekilde değerlendirilir. Buna göre;
- Genel dava açma süresi 30 gündür,
- Özel dava açma süresi, kanunda ön görülen özel dava açma süresidir.
Bu sürelerden bahsederken, zaman aşımı süresi olarak adlandıramayız. Süreler, hak düşürücü sürelerdir.
Tam Yargı Davaları Neden Açılır?
Tam yargı davaları, idareye karşı açılan davalardır. Buna göre;
- Hizmet kusuru,
- Kusursuz sorumluluk ihlalleri
Nedenleri ile, idareye tazminat davası açılabilir. Hizmet kusuru; idarenin, toplumun refah seviyesini düşürmemek adına yerine getirmesi gereken sorumluluklarını yerine getirmemesi, ya da bu konuda geç kalması şeklinde açıklanır. İdare, toplum huzurunu sağlamak durumundadır. Kusursuz sorumluluk ihlalleri; idare, yerine getirmesi gereken işlemleri uygularken, kimi zaman farklı sebeplerden ötürü zararlar oluşur. Bu zararlar;
- Fedakarlığın denkleştirilmesi,
- Sosyal risk,
- Tehlike ilkeleri
şeklinde açıklanır.
Tam Yargı Davaları Nasıl Zararlar Neticesinde Açılır?
Kişiler, idareye karşı açacak oldukları tam yargı davalarında, maddi ve manevi kaybaa uğramış olabilirler. Her iki durumda da, söz konusu zararın tazmini için, idari tazminat davası açılabilir.
Örnekle, bir cerrahi müdahalede yanlış uygulanan bir operasyon nedeniyle, bir çeşit kayba uğramış olan kişi, Sağlık Bakanlığı’na dava açabilecektir. (İdari Tazminat Davası Nasıl Açılır?)
Tam Yargı Davası Nasıl Açılır?
İdari tazminat davası nasıl açılır? Sorusunun cevabı şu şekildedir; tam yargı davalarında, konu ile alakalı yazılmış olan dilekçe, mahkemeye teslim edilir ve böylece dava açılmış olur. İptal davası ve tam yargı davası birlikte açılabilecektir. Söz konusu dilekçe hazırlandıktan sonra;
- Danıştaya,
- Mahkeme başkanlıklarına,
- İdare ve vergi mahkemesi başkanlıklarına,
- Asliye Hukuk Mahkemesi başkanlıklarına,
- Kişi yurt dışında ise, konsolosluklara
Teslim edilebilir. İdare tarafından hakkı ihlal edilmiş birisi için, idareye karşı tazminat davası zaman aşımı, ihlal durumu gerçekleştikten sonra 1 yıl ve herhalde 5 yıldır.
Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemeleri kararlarına göre işlem tesis edilmeyen veya eylemde bulunulmayan hallerde idare aleyhine Danıştay ve ilgili idari mahkemede maddi ve manevi tazminat davası açılabilir. İdari sözleşmelerden doğanlar dışında kalan tam yargı davalarında yetkili mahkeme, sırasıyla:
Zararı doğuran idari uyuşmazlığı çözümlemeye yetkili, Zarar, bayındırlık ve ulaştırma gibi bir hizmetten veya idarenin herhangi bir eyleminden doğmuş ise, hizmetin görüldüğü veya eylemin yapıldığı yer, diğer hallerde davacının ikametgahının bulunduğu yer, İdare mahkemesidir.
İdari Tazminat Davası Nasıl Açılır?
Danıştay, bölge idare mahkemeleri, idare ve vergi mahkemelerinin esasa ve yürütmenin durdurulmasına ilişkin kararlarının icaplarına göre idare, gecikmeksizin işlem tesis etmeye veya eylemde bulunmaya mecburdur. Bu süre hiçbir şekilde kararın idareye tebliğinden başlayarak otuz günü geçemez.
Konusu belli bir miktar paranın ödenmesini gerektiren davalarda hükmedilen miktar ile her türlü davalarda hükmedilen vekalet ücreti ve yargılama giderleri, davacının veya vekilinin davalı idareye yazılı şekilde bildireceği banka hesap numarasına, bu bildirim tarihinden itibaren, birinci fıkrada belirtilen usul ve esaslar çerçevesinde yatırılır.
Belirtilen süreler içinde ödeme yapılmaması halinde, genel hükümler dairesinde infaz ve icra olunur. Mahkeme kararlarının süresi içinde kamu görevlilerince yerine getirilmemesi halinde tazminat davası ancak ilgili idare aleyhine açılabilir.
Tazminat ve vergi davalarında idarece, mahkeme kararının tebliğ tarihi ile ödeme tarihi arasındaki süreye 21/7/1953 tarihli ve 6183 sayılı Amme Alacaklarının Tahsil Usulü Hakkında Kanunun 48 inci maddesine göre belirlenen tecil faizi oranında hesaplanacak faiz ödenir.
Ancak mahkeme kararının davacıya tebliği ile banka hesap numarasının idareye bildirildiği tarih arasında geçecek süre için faiz işlemez. (İdari Tazminat Davası Nasıl Açılır?)
Danıştay Kararı – İdari Tazminat Davası Nasıl Açılır?
TAZMİNAT DAVASI– ARTIRILAN TAZMİNAT MİKTARI BAKIMINDAN İDARENİN TEMERRÜDE DÜŞTÜĞÜ TARİHTEN İTİBAREN FAİZ YÜRÜTÜLMESİ GEREKTİĞİ
İDAREYE İLK BAŞVURULDUĞU TARİHTEN İTİBAREN FAİZ YÜRÜTÜLMESİNDE HUKUKA UYARLIK BULUNMADIĞI.
ÖZET: Davada, davacılar tarafından, 09.09.2015 tarihli dilekçe ile bilirkişi raporu uyarınca tazminat miktarı arttırılmış, anılan dilekçe 16.09.2015 tarihinde davalı idare kayıtlarına girmiştir.
Dolayısıyla bakılan davada artırılan tazminat miktarı bakımından, idarenin temerrüde düştüğü tarih olan 16.09.2015 tarihinden itibaren faiz yürütülmesi gerekirken, arttırılan tazminat miktarına, idareye ilk başvurulduğu tarih olan 08.10.2007 tarihinden itibaren faiz yürütülmesinde hukuka uyarlık bulunmamaktadır. (İdari Tazminat Davası Nasıl Açılır?)
TAZMİNAT DAVASI – YOL ORTASINDA BULUNAN ELEKTRİK DİREĞİNE ÇARPMASI SONUCU MEYDANA GELEN YARALAMALI VE MADDİ HASARLI TRAFİK KAZASI.
DAVANIN KISMEN KABULÜ KISMEN REDDİ – HÜKMÜN ONANDIĞI
ÖZET: 07/06/2008 günü saat 18.45 sıralarında ….’ın kullandığı ….. plakalı aracın, A… A… mesire alanına yakın bir yerde yol ortasında bulunan elektrik direğine çarpması sonucu meydana gelen yaralamalı ve maddi hasarlı trafik kazasında davalı idarelerin hizmet kusuru bulunduğundan bahisle … TL maddi, her bir davacı için … TL olmak üzere toplam … TL manevi tazminatın, dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faiziyle birlikte ödenmesi istemiyle açılan dava sonucunda,
Verilen bozma kararına uyularak davalı ……’nın yürütmekle olduğu hizmetin kusurlu olarak işlediğinin sabit olması, (tali kusurlu %25 oranında) dikkate alındığında, manevi değerlerinde meydana gelen eksilme ile duyulan acı, üzüntü ve sarsıntı karşılığı olarak, takdiren eş için … TL, çocuk için … TL olmak üzere toplam … TL manevi tazminata hükmedilmesi gerektiği gerekçesiyle davanın kısmen kabulü, kısmen reddi yolunda verilen karar isabetlidir.
İdari Tazminat davalarında uygulacak usul ve yöntem ile ilgili İstinaf mahkemesi önemli ve açıklayıcı bir karar vermiştir. Vermiş olduğu kararda Memur ve kamu görevlileri kendilerine verilmiş yetkilerini kullanırken ortya çıkan kusur nedeniyle tazminat ilerde bu görevlilere rücu edilmek şartıyla yargılama kanunumuzda yer alan şartlar dahilinde tazminat talebini idare aleyhine açılabilir.
İstinaf mahkemesi kararına sebey olay ise kamu görevlisi olan doktorun, kamu hizmeti yaparken, kasıtlı ve özensiz davranışı nedeniyle ortaya çıkan olumsuzlardan maddi ve manevi zarara sebebiyet olmasından dolayı tazminat talebini içermektedir.
Dava edilen kamu görevlisi doktorun kasıt ve hizmet kusuru nedeniyle talep edilen tazminat davasını devlete karşı açabilirler.
Kamu görevlisi görevlerini ve yetkilerini kullanırken vatandaşa maddi ve manevi zarar vermesi devletin ilgili kurumunun kamu görevlisinden dolayı hizmet kusurunu oluşturur.
Ortaya çıkan hizmet kusuruda kamu görevlisinin hizmet sunduğu çalıştığı kamu kurum veya bakanlık olup, bu tazminat talepli dava ilgili kuruma yöneltilmesi gerekmektedir. Bu belirtilen dava usulü ve kuralı olup, kesin emredici niteliktedir.
Kamu görevlileri kusurundan dolayı ortaya çıkan zararın karşılanması ve giderilmesi sorumluluk hukukunun temel şartları açısında bakıldığında önemli bir teminattır.
Bu açıklamalar doğrultusunda husumet ehliyeti davalarda dava şartıdır. Davanın Doğru husumete yönetilmemesi açılmış davanın usulden reddi gerekir. Belirtilen hususlar ve ayrıntılar kamu düzenine ilişkin olduğundan taraflarca ileri sürülmese bile mahkemece resen dikkate alınması gerekir. Bu anlatımlar ışığında davalının istinaf başvurusu kabul edilmiştir. (İdari Tazminat Davası Nasıl Açılır?)
Makalede İdari Tazminat Davası Nasıl Açılır konusuna yer verilmiştir. Diğer bilgilendirici makaleler için Ankara Avukat ve İdare Hukuku Avukatı ve danışma konularında sayfaları ziyaret edebilirsiniz.
İdari Tazminat Davası Nasıl Açılır? | Sıkça Sorulan Sorular
TAZMİNAT DAVASI – TAM YARGI DAVASINDA İSTENİLEN TAZMİNAT MİKTARININ ANCAK BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ VE BENZER ARAŞTIRMALARDAN SONRAKİ VERİLERE GÖRE TAKDİR EDİLDİĞİ – REDDEDİLEN MADDİ TAZMİNAT YÖNÜNDEN NİSPİ VEKALET ÜCRETİNE HÜKMEDİLDİĞİ.
Dava; davacılar tarafından 24.10.2007 tarihinde Gümüşhane İli, Kürtün-Doğankent yolunun Üçtaş Köyü mevkiinde meydana gelen trafik kazası neticesinde murisleri …….’nin ölmesinde, davalı idarenin karayolunda gerekli emniyet tedbirlerini almaması,
Yol kenarındaki bariyerlerin 5 yıldır yıkık vaziyette olmasına rağmen tamir edilmemesi nedeniyle hizmet kusuru bulunduğundan bahisle 100.000,00-TL maddi ve 50.000,00-TL manevi zararlarına karşılık olmak üzere toplam 150.000,00- TL tazminatın 24.10.2007 tarihinden itibaren işletilecek yasal faiziyle birlikte davalı idareden tazmin edilmesi istemiyle açılmıştır.
Trabzon İdare Mahkemesince; trafik kazasının gerçekleşmesinde davalı idarenin kusurunun bulunup bulunmadığı varsa ne derecede olduğunun tespiti amacıyla Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden alınan bilirkişi raporuna göre, sürücünün başka bir dış etken olmaksızın araç hakimiyetini sağlayamaması nedeniyle dava konusu kazaya sebebiyet vermesi nedeniyle %100 oranında kusurlu olduğunun,
İdarenin ise yolda gerekli tüm yatay ve düşey işaretlemeleri yapmış olması ve karayollarını oto korkuluklarla donatma yükümlülüğü bulunmaması nedeniyle kusurunun olmadığının tespit edildiği, buna göre söz konusu kazada davalı idarenin hizmet kusurunun bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiştir. (İdari Tazminat Davası Nasıl Açılır?)
Davacılar tarafından anılan mahkeme kararının hukuka aykırı olduğu ileri sürülerek kararın bozulması istenilmektedir.
Temyiz edilen mahkeme kararının reddedilen maddi tazminat istemleri üzerinden nispi vekalet ücreti ödenmesi kısmı dışındaki kısımlarında hukuka aykırı bir yön bulunmadığından bu kısımlara yönelik temyiz istemleri yerinde görülmemiştir.
TAZMİNAT DAVASI – 2577 SAYILI KANUNDA KARARI ETKİLEYEBİLECEK NİTELİKTE OLAN HATA EKSİKLİK VE SEBEPLERİN SAYILDIĞI – KARARIN USUL VE YASAYA UYGUN OLDUĞU.
İstemin Özeti: ……..’nın oğlu, ……’nın eşi, …….. babası,………….., , ……….. ağabeyi olan müteveffa ………. ölümüne neden olan trafik kazasının meydana geldiği karayolunun bakım, onarım ve trafik güvenliğinin sağlanmasında davalı idarenin hizmet kusuru bulunduğundan bahisle uğranıldığı ileri sürülen zarara karşılık için 10.800,00 TL maddi, 50.000,00 TL manevi, ………. için 5.400,00 TL maddi, 20.000,00 TL manevi, için 4.200,00 TL maddi, 20.000,00 TL manevi, ……. için 6.600,00 TL maddi, 20.000,00 TL için manevi, ……….. için 12.000,00 TL maddi, 100.000,00 TL manevi, kaza esnasında araçta bulunarak kaza sebebiyle malul olan ve eşinin ölümüyle destekten yoksun kalan için 109.000,00 TL maddi, 150.000,00 TL manevi, kaza esnasında araçta bulunarak malul olan …….. için 100.000,00 TL maddi, 150.000,00 TL manevi olmak üzere toplam 658.000,00 TL tazminatın kaza tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte ödenmesine karar verilmesi istemiyle açılan dava sonucunda,
…..2. İdare Mahkemesi’nce; aynı olay hakkında …2. Asliye Hukuk Mahkemesi’nce kusur oranının tespiti amacıyla yaptırılan 29/08/2011 tarihli bilirkişi raporunda; müteveffanın cadde aydınlatması ve far hüzmelerinin sağladığı görüş ile seyir halinde iken, hızını kullandığı aracın özelliğine, görüş, yol ve trafik durumunun gerektirdiği şartlara uydurmadığı için % 40; davalı idarenin ise yol bakımından ve güvenliğinden sorumlu personelinin söz konusu mevkide kaplama üzerinde bulunan açık rögar etrafına şilt çekerek ve/ veya ışıklı – ışıksız trafik işareti koyarak sürücüleri uyarmadığı sebebiyle % 60 oranında kusuru bulunduğunun belirtildiği,
Bu kusur oranları dikkate alınarak aynı mahkeme tarafından bedensel zararın karşılığı tazminatın ve destekten yoksun kalma tazminatının hesaplanması amacıyla yaptırılan 26/12/2011 tarihli raporda ise müteveffanın eşi …….nın zararının 476.049,23 TL, kızı ………zararının 123.811,61 TL ve annesi ……nın zararının 116.995,82 TL olduğu tespit edilmiş ve bilirkişi raporları gerekçe itibariyle benimsenip hükme esas alınarak;
Taleple bağlı kalınarak müteveffanın eşi için %11 oranında bedensel zararın karşılığı ile destekten yoksun kalma nedeniyle 109.000,00 TL, kızı ………için destekten yoksun kalma nedeniyle 12.000,00 TL ve annesi için destekten yoksun kalma nedeniyle 10.800,00 TL maddi tazminatın dava tarihinden itibaren işleyecek yasal faizi ile birlikte davacılara ödenmesi,
Davacılardan ……ı tarafından müteveffanın desteğinden yoksun kaldıkları gerekçesiyle 16.200,00 TL maddi tazminat istemine ilişkin kısmı için davacıların müteveffanın desteğinden yoksun kaldıklarına ilişkin delil ibraz edemedikleri ve ölenin desteğinden yararlandıkları hususu ispat edilemediğinden maddi tazminat istemlerinin reddi; davacılardan ………… % 19 oranında bedensel zarara uğradığından dolayı 100.000,00 TL maddi tazminat istemi açısından
…2. Asliye Hukuk Mahkemesinin 01/03/2012 tarih ve E: 2009/407, K:2011/48 sayılı kararı ile davacının %19 oranında sakatlık karşılığı olan 69.111,79 TL zararın (maddi tazminatın) davalı ……….’den alınarak davacıya verilmesine karar verildiğinden maddi tazminat talebinin reddi,
Kazada ölen ……. annesi için 15.000,00 TL, kızı için 30.000,00 TL kız kardeşi ….. için 6.000,00, kız kardeşi için 6.000,00 TL ve kız kardeşi …….. için 6.000,00 TL, eşi için 60.000,00 TL ve kaza esnasında araç içinde bulunarak % 19 oranında bedensel zarara uğrayan ……….. için 15.000,00 TL manevi tazminatın dava tarihinden itibaren işletilecek yasal faizi ile birlikte davacılara ödenmesi, fazlaya ilişkin maddi ve manevi tazminat taleplerinin reddi yolunda verilen kararın, taraflarca aleyhlerine olan kısımlarının hukuka uygun olmadığı ileri sürülerek temyizen incelenerek bozulması istenilmektedir.
İDARE TAZMİNAT SORUMLULUĞU – HASTANENİN HİZMET KUSURU – FAİZ
Davacıların murisi …’in 01.07.2004 tarihinde başlayan şikayet ve tedavi süreci sonunda 30.03.2007 tarihinde karaciğer kanseri teşhisi konulup 11.10.2007 tarihinde ölümünde erken teşhiste bulunulamaması ve yeterli tetkik ve incelemelerin yapılmamasından dolayı.
Davalı idarenin hizmet kusuru olduğundan bahisle davacı eş için 15.000,00-TL maddi ve 20.000,00-TL manevi, diğer davacıların (çocukları) her biri için ayrı ayrı 10.000,00-TL manevi zararın tazminine karar verilmesi. İdari Tazminat Davası Nasıl Açılır?
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?