İhaleye fesat karıştırma suçu kamu kurum ve kuruluşları adına yapılan mal ve hizmetlerin alım satımında hileli davranışlarda bulunulmasıdır.

Bu suç Türk Ceza Kanunu yani TCK 235. Maddesinde düzenlenmiştir. Bu karar ile kamu kurumlarına duyulan güvenin sarsılmaması ve ititbarın korunabilmesi sağlanmaya çalışılmaktadır.

Hangi Unsurlar İhaleye Fesat Karıştırma Suçuna Dahildir?

Bu suç kamu kurum ve kuruluşları için yapılan görevler ile ilişkilidir. Bu kurumlar adına yapılan hizmetlere hile karıştırmak ihalye fesat karıştırma suçuna girer. Bu hileli davranışlar ise:

• Gizliliğin ihlal edilmesi,
• Tehdit,
• Cebir kullanma,

Gibi hukuka aykırı fiillerdir. Bu aykırı davranışların sergilenmesi sonucunda da kişilerin haklarında dava açılabilir ve ceza talep edilebilir.

Cezası Nedir?

Kamunun itibarının korunabilmesi adına düzenlenmiş olan bu kanun ile bu kuruluşların itibarını sarsmaya yönelik her türlü davranışın ceza ile sonuçlanmasını sağlıyor.

Bu da devlet kurumlarına olan saygınlığın devam edebilmesi için önemli arz ediyor. TCK’nın 235. Maddesine göre ihaleye fesat karıştırmış olan kişiler hakkında 3 yıl ile 7 yıl arasında hapis cezası istenebiliyor. Net bir şekilde ihaleye fesat karıştırma suçu cezası kaç yıl olduğunun söylenebilmesi için ise diğer suç unsurlarına bakılması gereklidir.

Dava Süreci

İhaleye fesat karıştırdığı tespit edilen kişi hakkında dava açılabilmesi için ilk olarak hile olduğunu gösteren belgelerin temin edilmesi gereklidir. Daha sonrasında ihtiyaç olması halinde ise bilirkişi raporu da dava dosyasına eklenmelidir. Bunun ardından iddia ve savunma hazırlanır ve dava süreci başlatılır. Savunmanın kolay hazırlanabilmesi için de savunma dilekçesi örnekleri mevcuttur.

İhaleye Fesat Karıştırmada Zamanaşımı Var Mıdır?

Bu tarz suçların takibi şikayete bağlı bir şekilde yapılmaktadır. Bundan dolayı şikayet ne zaman yapılırsa takibe de o zaman başlanır. Bunda da herhangi bir zamanaşımı söz konusu değildir.

Ancak davanın açılmasının ardından davanın sonuçlanması gereken belirli bir süre mevcuttur. Türk Ceza Kanunu’nun ilgili maddesinde ihaleye fesat karıştırma davasının 15 yıl içerisinde sonuçlanması gerektiği belirtilmiştir. Bu süre geçtiği taktirde dava düşecektir.

Kavramsal olarak Arapça kökene sahip olan fesat, Türkçe’ de bozukluk, karışıklık, kargaşa, ara bozuculuk, hile gibi anlamlar teşkil eder. Kamu alanında ise ‘ihaleye fesat karıştırma’ şeklinde kavramın kullanımı söz konusu olur.

Türkiye’ de kamu alanında gerçekleştirilecek olan alımlarda iki aşama uygulaması gerçekleştirilir.

Bu aşamaların ilki olan ihale dokümanının hazırlığı, ilanı, ihale ve sözleşme süreci doğrudan 4734 sayılı Kanun dahilinde belirtilmiştir. Bu süreçte ortaya çıkan fesat kavramı ise ihaleye fesat şeklinde değerlendirilmektedir.

4734 sayılı kanunun 5. Maddesi çerçevesinde kamu alımı işlemlerinde gereklilik teşkil eden temel hususları, aynı kanunun 62. Maddesi ise idarelerin kamu alımı gerçekleştirirken uyması gereklilik teşkil eden hususları belirtmektedir.

İhaleye fesat karıştırma durumunun meydana gelmesine yol açabilecek şartların yok edilmesine ilişkin hususlarda bu maddede değinilmektedir.

4734 sayılı kanunun 17. Maddesi kapsamında da ihale aşamasında ihaleye fesat karıştırılması olasılığı bulunan konular belirtilmiş;

• Hile, Vaat, Tehdit, Nüfuz kullanma, Çıkar sağlama, Anlaşma, İrtikap, Rüşvet,

Gibi her tip eylem ‘ihaleye fesat karıştırma’ şeklinde nitelendirilmiştir. Ayıca 4734 sayılı kanunun 61. Maddesi kapsamında ‘Bilgi ve Belgeleri Açıklama Yasağı’ ile ihale süreci içerisinde idare tarafından gereksinimlerin en uygun fiyata alımını mümkün kılacak, yaklaşık maliyetin açıklanması (deşifre edilmesi) durumu da yasaklanmıştır.

İhaleye Fesat Karıştırma Suçu ve Yaptırımları

Türk Ceza Kanunu’ nun 235. Maddesi 3. Fıkrasında düzenlenmiştir. Buna göre;

Cebir ya da tehdit kullanarak ‘ihaleye fesat karıştırma’ olgusunun gerçekleştirilmesi durumunda temel cezanın alt sınırı 5 yıldan düşük olmaz.

Buna karşın kasıtlı yaralama  ve tehdit gibi suçların daha ağır cezayı teşkil etmekte olan ‘nitelikli’ durumlarının meydana gelmesi halinde, diğer suça ilave olarak bu suçlardan da yargılanması ve ceza alması söz konusu olur.

Bu suçun gerçekleştirilmesi neticesinde ilgili kamu kurumu ya da kuruluşuna yönelik bir zarar söz konusu olmaması halinde, ilk maddede belirtilmiş olan koşullar hariç olmak üzere faile ilişkin olarak 1 yıldan başlayarak, 3 yıla kadar hapis cezası hükmü verilir.

Belirtilmiş olan maddi hususlardan herhangi birisini kasıtlı olarak gerçekleştirmesi durumunda bu suç meydana gelmektedir. Türk Ceza Kanunu’ nun ihaleye fesat karıştırma suçunun meydana gelmesi için kamu zararının oluşması gibi koşul aranmamaktadır.

Söz konusu zararın oluşması durumu ise yalnızca cezanın daha da ağır bir duruma gelmesine yol açması şeklinde kabul edilmektedir.

Türk Ceza Kanunu’ nun 235. Maddesi çerçevesinde ihaleye fesat karıştırma suçu halinde ilgili kamu kurum ya da kuruluşu yönünden bir zarar oluşursa ceza oranında artış uygulanır.

Herhangi bir kamu zararının söz konusu olmaması halinde faillerine yönelik olarak 1 yıldan başlayarak, 3 yıla kadar çıkabilen hapis cezası, kamu zararı oluşmuş ise 3 yıldan başlayarak 7 yıla kadar hapis cezası uygulanmaktadır.

İhaleye Fesat Karıştırma, bir ihalenin gidişatına müdahalede bulunma ve onu kendi lehine çevirecek yasal olmayan işler yapmak olarak adlandırılabilir. Ülkemizde birçok ihale yapıldığı için bunların birçoğuna fesat karıştırma girişimleri olmaktadır. Bu girişimler çok ağır bir şekilde cezalandırılmaktadır.

Her ne kadar Yargıtay Kararları ceza oranlarını bir nebzede olsa düşürse de yine de bu suçu işleyenlere verilen cezalar hapis cezası olmaktadır. Şu anda 3 ile 7 yıl arasında değişmektedir. İhaleye fesat karıştırma davaları sonuçlandıktan sonra suçlu olan kişinin tutuklanması için belirli bir süre bulunmaktadır.

Eğer bu süreye uyulmayacak olunursa zamanaşımı yaşanmış olunacaktır. TCK’ya bakarak bu konu hakkında daha detaylı bilgiye sahip olabilirsiniz. Sizde bizimle irtibata geçerek konu hakkında daha detaylı bilgiye sahip olmalısınız.

Makalemizde İhaleye Fesat Karıştırma konusu yer almıştır. Diğer bilgilendirici makaleler için Ankara Avukat ve Ceza Hukuku Avukatı ve danışma konularında sayfaları ziyaret edebilirsiniz.