İşten çıkarılan pilotlar için önemli tazminat kararı emsal niteliğinde. Pilotlara işten çıkarılması durumunda tazminat verilmesi yasal olmasına rağmen, İstanbul’da işten çıkarılan pilot, tazminatını alamadı. Sağlık sorunları nedeniyle işten çıkarılması karşısında firma tarafından pilotun tazminat alma hakkı olmadığı savunulurken, pilot tazminat davası açtı.

Tazminat ve Lisans Kaybı Sigortasına İcra Takibi!

İstanbul Anadolu 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’nde dava açan pilot, işten çıkarken tazminatının ödenmediğini ve hakkı olan 150 bin dolar tutarındaki lisans kaybı sigortasının yapılmadığını beyan etti. 2629 sayılı kanun kapsamında işten çıkarılması halinde tazminat alması gerektiğini vurgulayan pilotun başvurusu, mahkemece haklı bulundu.

İcra takibi kararına yapılan itirazı iptal eden ve özel havayolu şirketini %20 icra inkar tazminatı ile de yüz yüze getiren mahkeme kararı kapsamında, havayolu şirketi tarafından pilota toplamda  1 milyon 335 TL ödeme yapacak.

Havayolu Şirketinden İtiraz

Muharip pilot olarak Türk Silahlı Kuvvetleri’nde görev yapmış olan Mehmet Türkay, 2011 yılında özel bir havayolu şirketinde göreve başladı. Göreve başlangıcı sırasında imzaladığı sözleşmede, lisans kaybı durumunda lisans kaybı bedelinin ödeneceği maddesi uyarınca hareket eden Türkay, lisansın her yıl yenilenmesi gerekliliğini sözleşmeye ekletti. Firma ile aralarında Uçucu Personel İş Sözleşmesi imzalanan pilot, lisans sigortası takibini yaparken ödemenin yapılmadığını fark etti.

Havayolu şirketi ile görüşmeler yapan ve uzlaşma arayışına giren Türkay, dava açmak zorunda kaldı. Sağlık sorunları nedeniyle 5 kez geçici lisans kaybına uğrayan ve işten çıkarılan pilot, 2016 yılında kesin lisans kaybına uğradı.

Bu durum sonrasında hakkı olan Pilot lisans kaybı sigortası tazminatını talep eden Türkay, şifahi görüşmelerden ve noter kanallı ihtarnamelerden sonuç alamadı. Bunun sonucunda İstanbul Anadolu 4. İcra Dairesi’ne başvurarak 150 bin dolarlık lisans kaybı sigortasının ödenmesi gerektiği yönünde dilekçe verdi.

Havayolu şirketinin itirazı sonucu durdurulan icra takibi karşısında Türkay, avukatı aracılığı ile 3. Asliye Hukuk Mahkemesi’ne itirazın iptali davası açtı. Pilotun avukatı sunduğu dilekçede, lisans kaybı sigortasının ödenmediği, sözleşmeye aykırı davranılarak Türkay’ın zarar görmesine neden olunduğu vurgulandı. Bu başvuru sonrası davalı şirketin İstanbul Anadolu 4. İcra Dairesi dosyasına yaptığı itiraz iptal edilerek, %20 icra itiraz bedelinin de Türkay’a ödenmesi gerektiğine karar verildi.

Davalı şirketin avukatı, mahkemeye yazdığı cevap dilekçesinde, şirket sözleşmesinin sonlandırılmasında firmanın bir hatasının olmadığını, zorunlu nedenlerle sözleşmenin sonlandığını beyan etti.

Avukat savunmasında sürekli olarak hastalık nedeniyle izin almakta olan pilota şimdiye kadar iyi niyetle yardımcı olmaya çalışıldığını, ancak pilotun havayolu şirketini zor durumda bırakacak faaliyetlerde bulunduğunu beyan ederken, tazminat adı altında belirli bir ödemenin yapıldığına dikkat çekti. Mahkemece reddedilen savunmanın ardından karar onandı.

Pilot Lisans Sözleşmesi

Davada bahsi geçen Havayolu Lisans Sözleşmesi, sorumluluk sigortaları arasında yer alan, bireyin almazsa pilotluk yapamayacağı bir sözleşmedir. Bu sözleşme olmadan eğitim sonunda pilot olunamadığından, henüz öğrenciyken lisans alınır.

Havayolu pilot lisansı ücreti 80.000 dolardır. Bu ücretin ödenmesi gerçekleştikten sonra kişi, pilotluk mesleğine başvurabilir. Bu lisansın alınmasından sonra başlanan görevde, görev alınan kurum, lisansın sigortasını öder.  Davada bahsi geçen durumda, sigortanın sözleşmesi ödenmemiştir. 18 aylık ek eğitim sonunda alınan lisans sözleşmesinin sigorta ücretinin ödenmediği durumlarda, pilot tarafından havayolu şirketine dava açılabilmektedir.

İşten Çıkarılan Uçuş Personelinin Sahip Oldukları Haklar

Pilot ve hostesler gibi uçuş personelinin işten çıkarılma durumunda sahip oldukları haklar şu şekilde sıralanmaktadır:

• İşten çıkarma, geçerli bir sebebe dayanmalıdır. Geçerli  sebep anlaşmazlık ve kabul görmeme ihtimaline karşılık yazılı olarak da beyan edilmelidir.
• Geçerli sebepler işçi yetersizliğinden, ahlaki olarak muallakta davranışlarından, işi savsaklama gibi zarar verici davranışlardan olmalıdır. Herhangi bir dava durumunda, işten çıkarmak için belirtilen sebeplerin haklılığına hakim karar verir.
• İşten çıkarma belirli usullere göre yapılmalıdır. Kanuni usule uymayan işten çıkarmalar mahkemece tazminat konusu olabilmektedir.
• Gerekli durumlarda işe iade davası açılabilmektedir. İş sözleşmesi feshedilen uçuş personeli, feshin geçersizliği iddiası ile en geç 1 ay içinde işe iade  davası açabilir.
• İş güvence tazminatı mutlaka bulunmalıdır. İşe iade davasını kazanan personel, fesih geçersizliğinin mahkemece onaylanması halinde en geç 1 ay içinde işine geri alınmalıdır. Bunun olmadığı durumlarda şirketler en az 4 ay, en fazla 8 ay tazminata mahkum edilir.