Kıdem tazminatı, işçinin çalıştığı süre boyunca kazandığı bir haktır ve işveren tarafından çeşitli koşullarda işçiye ödenmesi gereken bir miktarı ifade eder.

İşverenin bu yükümlülüğünü yerine getirme şekli ve zamanlaması, hem işçi hem de işveren için önemli sonuçlar doğurabilir. İşte bu konuda bilinmesi gerekenler:

1. Kıdem Tazminatı Geç Ödenirse Ne Olur?

Kıdem tazminatının zamanında ödenmemesi durumunda, işveren tazminatı bankalarca mevduata uygulanan en yüksek faiziyle birlikte ödemekle yükümlüdür. Tarafların anlaşması halinde, tazminatın taksitler halinde ödenmesi de mümkündür. Bu durum, işçinin alacağının korunması ve adil bir çözüm sunulması açısından önemlidir.

2. Kıdem Tazminatı Kaç Gün İçerisinde Ödenir?

Kıdem tazminatının ödeme süresi, genellikle işverenin iş akdini feshettiği tarihten itibaren iki ila sekiz gün arasında değişmektedir. Bu süre, işverenin işçiye karşı olan yükümlülüğünü yerine getirme süresini ifade eder ve adil bir süreç için önem taşır.

3. İşveren Kıdem Tazminatını Taksitle Ödeyebilir mi?

İşveren, çalışanın rızası olmaksızın kıdem tazminatını tek taraflı olarak taksitlendiremez. Ancak, işçi ve işveren karşılıklı anlaşarak tazminatın taksitlerle ödenmesi konusunda mutabakata varabilirler. Bu durumda, sözleşme serbestisi ilkesi devreye girer.

4. Kıdem Tazminatı Bankaya Yatmak Zorunda mı?

Kanun gereği, işçiye ödenen ücret ve tazminatlar banka kanalıyla yapılmalıdır. İşveren, işçiye ücretini elden öderse, bu durum çeşitli yaptırımlara neden olabilir ve bu uygulama yasaktır. Bu kural, işçinin haklarının korunması ve ödemenin resmi kayıtlara geçirilmesi amacıyla konulmuştur.

5. Kıdem Tazminatı Peşin Ödenmezse Ne Yapılır?

Kıdem tazminatının gününde ödenmemesi durumunda, işçi mevduata uygulanacak en yüksek faiz talebinde bulunabilir. Tazminat, iş sözleşmesinin feshedildiği tarihten itibaren hak kazanıldığı anda ve peşin olarak ödenmelidir.

6. Kıdem Tazminatı İçin İhtarname Şart mı?

Kıdem tazminatı, iş akdinin feshi tarihinde hemen talep edilebilir ve bu sebeple ihtarnameye gerek yoktur. Tazminat, iş akdinin sona ermesiyle birlikte ödenmesi gereken bir miktar olduğu için, fesih işlemi ile birlikte süreç zaten tamamlanmış olur.

7. Kıdem Tazminatının Ödendiği Nasıl İspat Edilir?

Kıdem tazminatının ödendiğinin ispatı işverenin sorumluluğundadır. İşveren, ödemenin yapıldığını işçinin imzasını içeren bir bordro, banka dekontu veya benzeri belgelerle kanıtlamak zorundadır. Bu, işverenin ödeme yükümlülüğünü yerine getirdiğini resmi olarak gösterir.

İşveren Kıdem Tazminatını Ne Kadar Sürede Ödemeli?

İşverenin Kıdem tazminatı makul sürede ödemesi gerekmektedir. Bu makul süre işveren ve çalışan tarafında belirlenen süredir. Bu dışında belirsiz uzun dönem ödeme tahhütleri makul süreyi kapsamamaktadır.

İşçi Kıdem Tazminatı Nedir?

Kıdem tazminat hakkı, 4857 sayılı İş Kanunu gereğince çalışanın işten çıkarılması durumunda, işveren tarafından işçinin çalıştığı yıllara karşılık gelen ücreti ödemesidir. İşçi, işverenden çalıştığı her bir yıl için aylık maaşı kadar kıdem tazminat talebinde bulunabilir.

İşçinin vefat etmesi durumunda tazminat miktarı, işveren tarafından işçinin hak sahiplerine ödenir.

Kıdem Tazminat Hakkından Kimler Faydalanabilir?

İşçi, kıdem tazminatı hakkından yararlanabilmek için az bir yıl boyunca aynı kurumda çalışmış olmalıdır. Bu şart aynı kuruma balı olan farklı işyerleri için de geçerlidir. Bununla birlikte erkekler, askerlik hizmeti için, kadınlar da evlilik sebebi ile işten ayrılmak durumunda kalırsa tazminat almaya hak kazanabilir.

Emeklilik için gerekli olan süre ve prim ödeme gün sayısı doldurulmuş ise, işçi kendi isteğiyle işten ayrılsa dahi tazminat talebinde bulunabilir.

Tazminat hakkını kullanabilmesi için işçinin, işten çıkarılmış olması veya belirli sebeplerden dolayı işten ayrılmış olması temel koşuldur.

Bunların dışında çalışan, herhangi bir koşul veya engel bulunmadıkça, işten kendi isteği ile ayrılırsa kıdem tazminatı alamaz.

Kıdem Tazminat Miktarı Nasıl Hesaplanır?

Tazminat miktarı, işçinin işe başlama tarihinden itibaren hizmet sürecinin devamı boyunca geçen her tam yıl için 30 günlük giydirilmiş brüt miktar tutarındadır. Bir yıldan daha fazla süreler için de yine aynı oran baz alınarak ödeme yapılır. Ödenecek olan miktardan sadece %0,759 tutarında damga vergisi kesintisi yapılıyor.

İşçinin, çalıştığı işyerinde son aldığı brüt ücret 3.500 TL ise ve bu kurumda 5 yıldır hizmet veriyorsa, işten çıkarıldığında alacağı tazminat 17.500 TL olarak belirlenir. Ücretin içerisinde yer alan, yol yardımı, ikramiye, yemek ve prim gibi diğer tüm ödemeler de tazminat hesabına aktarılır.

İhbar Tazminatı Nedir?

İşçi ihbar tazminatı, çeşitli sebeplerden ötürü işçi ve işveren arasında oluşan anlaşmazlık durumları sonucunda işçinin, iş akdine son verilmesiyle ortaya çıkan işçi haklarından biridir.

Kıdem tazminatı ile benzerlik gösteren ihbar tazminat hakkı, işveren tarafından çalışanın iş sözleşmesinin tek taraflı fesih etmesiyle, işçi lehinde oluşan bir haktır. Bildirim süresini beklemeden işçinin hizmet akdine son veren işveren, ihbar tazminatının gereğince iş sözleşmesinin son bulduğu tarih itibari ile tazminatı derhal ödemekle yükümlü tutulur.

4857 sayılı İş Kanunu’ nun 13. maddesi gereğince, işverenin iş sözleşmesini aşağıda belirtilen bildirim sürelerinde belirtmemiş olması ihbar tazminatı ödemesine sebep olur.

Bu süreler;

• 6 aydan az çalışanlar için 2 hafta
• 6 ay ve 1,5 yıl arası çalışanlar için 4 hafta
• 1,5 yıl ve 3 yıl arası çalışanlar için 6 hafta
• 3 yıldan fazla çalışanlar için ise 8 haftadır.