Kira tespit davası, kira bedelinin belirlenmesi veya güncellenmesi amacıyla açılan bir hukuki süreçtir. Bu süreç, kiracılar ve kiraya verenler arasındaki kira bedeli konusundaki anlaşmazlıkları çözüme kavuşturmayı amaçlar. İşte bu sürecin temel özellikleri ve ayrıntıları:
Kira Tespit Davasını Kim Açabilir?
Kira tespit davasını, hukuki yararı olan herhangi bir taraf açabilir. Bu, genellikle kira sözleşmesinin tarafları olan kiracı veya kiraya veren olur. Bunun yanında, kiraya verilen taşınmazın maliki, mirasçılar veya paydaşlar gibi sözleşmenin doğrudan tarafı olmayan ancak ilgili taşınmazla ilgili hukuki bir çıkarı olan kişiler de dava açma hakkına sahiptir. Elbirliği mülkiyet ilişkisi varsa, ilgili tüm kişilerin birlikte hareket etmesi gerekmektedir.
Kira Tespit Davası Kime Karşı Açılır?
Kira tespit davası, kira sözleşmesinin diğer tarafı olan kiracı veya kiraya verene karşı açılır. Eğer kiracı birden fazlaysa, dava her bir kiracıya karşı açılmalıdır.
Kira Tespit Davası 5 Yıl Kuralı
Kira tespit davası, kira sözleşmesinin süresine göre farklı koşullarda açılabilir. Beş yıldan kısa süreli kira sözleşmelerinde, tarafların önceden anlaşmaları durumunda, kira bedelinin tespiti için dava açılamaz. Ancak, taraflar arasında böyle bir anlaşma yoksa, kira sözleşmesi süresi 5 yıldan kısa olsa bile dava açılabilir. Beş yıldan uzun süreli veya yenilenen kira sözleşmelerinde, anlaşma olsun veya olmasın, kira tespit davası açılabilir.
Kira Tespit Davası Harcı Nedir?
Kira tespit davası açılırken, belirlenen yeni kira bedeli üzerinden nispi bir harç ödenir. Bu harç, dava sonucunda kararlaştırılan yeni kira bedeli ile mevcut kira bedeli arasındaki fark üzerinden hesaplanır.
Yeni Kira Bedeli Nasıl Belirlenir?
Yeni kira bedelinin belirlenmesinde, tarafların sunduğu deliller, emsal kira sözleşmeleri, bilirkişi incelemeleri ve taşınmazın özellikleri gibi faktörler dikkate alınır. Hakim, bu bilgileri değerlendirerek hakkaniyete uygun bir kira bedeline karar verir.
Kira Tespit Davasında Görevli Mahkeme Hangisidir?
Kira tespit davasında görevli mahkeme, Sulh Hukuk Mahkemesidir. Bu mahkeme, kira bedelinin tespiti veya artırılması konularında yetkili kılınmıştır.
Kira Tespit Dava Açma Süresi Ne Kadar?
Kira tespit davası açma süresi konusunda herhangi bir zamanaşımı süresi bulunmamaktadır. Dava, ihtiyaç duyulduğu zaman herhangi bir anda açılabilir.
5 Yıl Geçmeden Kira Tespit Davası Açılabilir Mi?
Beş yıldan kısa süreli kira sözleşmelerinde, taraflar arasında bir anlaşma yapılmamışsa, kira tespit davası açılabilir. Beş yıldan uzun süreli veya yenilenen kira sözleşmelerinde ise, anlaşma olsun veya olmasın dava açılabilir.
Kiracı ile Kiraya Veren Kira Bedelinde Anlaşabilir Mi?
Kiracı ve kiraya veren, kira sözleşmesi hazırlanırken veya yenilenirken kira bedelini serbestçe belirleyebilirler. Ancak, bu bedelin belirlenmesi sırasında kanuni sınırlamalara uyulması zorunludur.
Kira Tespit Davası – Kira Bedelinin Arttırılması Davası Nasıl Açılır?
Kira tespit davası açmak; Türk Borçlar Kanunu’nda konut ve çatılı işyerleri kiraları ve kira sözleşmeleri ile ilgili oluşturulan hususlara göre mümkün olmaktadır. Bu davadaki amaç;
- Kiracıyı korumak,
- Kiracı ve kiralayan arasında hakkaniyet sınırları içerisinde bir sözleşme oluşturmak,
- Kira artışları ve kira bedelinde kanuna uygun çizgileri korumak olarak sıralanabilmektedir.
Kira tespit davası kira bedelinin arttırılması için açılacak olan davada incelemelerin yapılmasının ardından davda en önemli konu başvuru zamanıdır. Kira sözleşmesinin sona ereceği tarihten en az 30 gün içerisinde kiracıya bir ihtar gönderilmesi gerekmektedir. Aynı zamanda dava dilekçesinin tebliğ edilmiş olması da zorunludur.
Kira Bedelinin Tespitine İlişkin Davaların Kapsamı
Kira bedeli tespiti yalnızca konutlar ve çatılı işyerleri için yapılabilmektedir. Bir kira sözleşmesinin davaya konu olabilmesi için konut ve çatılı işyeri sayılan yerlerde uygulanması gerekmektedir. Yapılan sözleşmenin davaya konu olabilmesi en az 6 aylık olarak imzalanmış olması gerekmektedir. Bu koşullar uygun ise konut ya da çatılı işyerlerinde kira davaya konu olabilmektedir.
Kira Bedelinin Arttırılması Davası Süreci
Kira bedelinin tespiti için açılacak olan dava için herhangi bir süreç ya da zaman sınırlaması bulunmamaktadır. Bu dava istenilen zamanda açılabilmektedir. Süre konusundaki tek kısıtlama davacının yeni kira döneminin başlangıcı itibari ile on beş gün içerisinde davalı olan tarafa ihtarname göndermesi gerekliliğidir. Kira bedeli tespiti davasında tüm deliller geçerli olabilmektedir. Kira sözleşmesi yazılı bir şekilde yapılmış ise ve davacı ihtar çekmiş ise ihtarname delil olarak sayılabilmektedir. Kira sözleşmesinin yazılı bir şekilde yapılmadığı durumlarda kiraya veren ve kiracı arasında başlangıç tarihi, şartlar gibi konularda anlaşmazlığa düşülmesi kaçınılmazdır. Böyle bir durumda tanıkların ifadesi delil olarak kabul edilebilmektedir.
Kira Bedelinin Arttırılması Davasında Yetkili Mahkeme
Kira bedelinin arttırılması davası yetkili mahkemesi Sulh Hukuk Mahkemeleridir. Kiralanan taşınmazın bulunduğu yerdeki mahkemeye başvuru yapılabilmektedir. Sözleşme ile belirlenmiş bir yerdeki mahkeme bulunuyorsa dava o mahkeme açılabilmektedir. Davada Borçlar Kanunu kapsamında yeni kira döneminin başlangıç tarihi itibariyle 30 gün içerisinde açılan davalar sonuçlanır ise yeni kira döneminde mahkemenin verdiği karar geçerli olacaktır.
Kira Tespit Davası – Kira Bedelinin Artırılması
Açılacak bu kira davası için gerekli incelemelerin yapılmasından sonra gerekli olan en önemli konu, düzenlenmiş olan kira sözleşmesinin sona ereceği tarihten itibaren en az 30 gün içerisinde kiracıya bir ihtar gönderilmesi veya dava dilekçesinin tebliğ edilmiş olmasıdır.
Kira Tespiti ve Kira Artış Davaları
Yapılacak bu durum kira artışının belirlenmesinde hangi dönemin etkili olacağı konusunu etkilemektedir. Bu sebeple de oldukça önem taşımaktadır. Taraflar arasında düzenlenen kira sözleşmesinde kira artış oranının belirlenmiş olması durumunda bir ihtar yapılması gerek kalmamaktadır. İlgi kira sözleşmesinin son bulacağı tarihe kadar her zaman dava açılabilmesi mümkün olacaktır. Kira tespit davasında haklı olmak ve davanın kazanılması için kiraya verilen mülkün değerinde bir farklılaşmanın olması gerekmektedir. Düzenlenen yeni kanunun 345’inci maddesinde bulunan ikinci fıkrada, dava açılarak mahkeme tarafından belirlenen kira bedelinin, kira döneminin başından itibaren geçerli olması istendiğinde, açılacak davanın yeni kira döneminin en geç otuz gün öncesindeki bir tarihte açılması gerektiği belirtilmektedir. (Kira Tespit Davası – Kira Bedelinin Artırılması)
Kira Bedelinin Tespiti ve Artışı Davası Süreci Nasıl İşlemektedir?
Kira bedelinin tespiti konusunda dava istenilen her zaman açılabilmektedir. Bu konuda dava hakkı kanuni bir şekilde süreye tabi tutulmamaktadır. Ancak süre konusunda bilinmesi gereken bir konu bulunmaktadır. Davacının yeni kira döneminin başlangıç tarihinden itibaren on beş gün öncesinde davalı olan tarafa bir ihtarname göndermesi veya kira bedelinin tespiti dava dilekçesini tebliğ etmek zorundadır. Bu durumun yapılmadığı halde sonraki kira döneminin kira bedeli tespiti baz alınacaktır. Açılacak kira bedeli tespiti davası tüm delillerin geçerli olabileceği bir davadır. Kira sözleşmesinin yazılı bir şekilde yapılması durumunda, davacı tarafın ihtar çekmesi durumunda ihtarname delil olarak bulundurulabilmektedir. Bu sebeple delil durumunda olan sayılan kira sözleşmesi ile ihtarname mahkemeye delil olarak sunulmalıdır. Davanın açılması sırasında iki tarafı da örnek gösterecek olan diğer taşınmazlarına ait olan kira kontratlarının da dava dilekçesi ile beraber delil olarak mahkeme sunulması avantaj sağlamaktadır. Kira sözleşmesinin yazılı bir yapılmamış ve taraflar arasında söze dayalı bir şekilde yapılmış olması durumunda taşınmazın sahibi ile kiracı arasında kiranın başlangıç tarihi ve şartlar konusunda anlaşmazlığa düşmesi muhtemeldir. Böyle bir durumda taraflar, anlaşmazlık yaşanan konular için mahkemeye tanık sunabilmektedir. Delillerin mahkeme tarafından incelenmesi ve derlenmesi sonrasında tarafların isteğine göre keşif için bilirkişi görevlendirilebilmektedir. Yapılacak keşifte piyasa rayiç değeri dikkate alınacaktır. Bir rayiç oluşmaması durumunda emsal olarak keşif yapılacaktır. Bu konuda uygun bir emsalin bulunamaması durumunda ise üretici fiyat endeksi uygulanarak kira bedelinin tespiti yapılabilecektir. Yapılacak bu bildirim ve keşfe itiraz hakkı diğer tarafta bulunmaktadır. (Kira Tespit Davası – Kira Bedelinin Artırılması)
Kira Bedelinin Tespiti ve Artış Nasıl Hesaplanmaktadır?
Bu konuda ilk olarak mahkeme tarafından taşınmazın civarındaki olağan kira bedelleri araştırılmaktadır. Aynı zamanda mahkemenin gerekli görmesi ile taşınmazın bulunduğu semte gelinerek bir keşif yapılması da mümkün olacaktır. Yapılacak bu araştırma ve incelemeler sonrasında mahkeme kira bedelinde hak ve nesafet kurallarını göz önünde bulundurarak ve takdir yetkisini kullanarak bir kira bedeli belirleyecektir. Ancak kira bedeli konusunda Borçlar Kanunda bir önceki kira yılının üretici fiyat endeksinde meydana gelen artışı geçmeyecek şekilde hakim tarafından belirleneceği belirtilmektedir. Aynı maddede kiralananın durumumun da göz önüne alınması ile hakkaniyetli bir şekilde hakim tarafından kararın verilmesi şeklinde ifade bulunmaktadır. Bu maddede anlaşıldığı üzere, kira sözleşmesinde tarafların bir kira artışı konusunda anlaşmaları bulunmaması durumunda üretici fiyat endeksindeki artışı geçmeyecek şekilde kira bedeli belirlenecektir.
Kira Bedelinin Tespiti ve Artışı Davası Nerede Görülmektedir?
Kira bedelinin artışı konusundaki davaların yetkilisi Sulh Hukuk Mahkemeleri olmaktadır. Bu sebeple kira bedeli artışı konusundaki davalar Sulh Hukuk Mahkemelerine açılmaktadır. Açılacak olan davanın kiralanan taşınmazın bulunduğu yerdeki mahkemeye veya sözleşme ile belirlenmiş bir yerdeki mahkemeye açılabilmektedir. (Kira Tespit Davası – Kira Bedelinin Artırılması)
Kira Bedelinin Tespiti ve Artışı Davasının Karının Uygulanması
Davada Borçlar Kanunun 345’inci maddesinde belirtilen şekilde yeni bir kira döneminin başlangıç tarihinden otuz gün öncesinde bir dava açılması ve sonuçlanması durumunda, yeni kira döneminden itibaren mahkemenin verdiği karar geçerli olmaktadır. Ancak açılacak davanın bir temyiz sürecinin olduğu da unutulmamalıdır. Davalı veya davacının mahkemenin verdiği kararı temyiz etmesi durumunda kira bedelinde bir artış yapılması mümkün değildir.
Kira Bedelinin Tespiti ve Artışı Davasının Açılması Masrafı Ne Kadardır?
Kira artışı konusunda bir dava açılmasının düşünülmesi durumunda, dava masrafları ve yargılama ücretleri ile beraber bilirkişi ve keşif masrafları da dahil şekilde ortalama bir 600 Türk Lirası rakamın hazırlanması gerekmektedir. Davanın kazanılması durumunda kullanılmayan harç kısımları size iade edilecektir. Ayrıca dava için yapılan masraflar karşı tarafa yüklenecektir.
Kira Bedelinin Tespiti ve Artışı Davası Nasıl Temyiz Edilir?
Kira bedelinin arttırılması konusunda mahkemenin verdiği kira artırımını kabul eden veya reddeden karara, mahkeme kararının tebliğ edildiği tarihten itibaren sekiz günlük bir süre içerisinde temyiz hakkı bulunmaktadır. Diğer makalelerimize Ankara Avukat sayfamızdan göz atabilirsiniz.
Kira Tespit Davası – Kira Bedelinin Artırılması | Sıkça Sorulan Sorular
KİRA BEDELİNİN TESPİTİ DAVASI – SÖZLÜ SÖZLEŞMEDE KİRA ARTIŞINA İLİŞKİN BİR HÜKÜM OLDUĞUNUN İDDİA VE İSPAT EDİLMEDİĞİ – SÖZLEŞMEDE ARTIŞ ŞARTI BULUNMADIĞI – DÖNEM BAŞINDAN EN GEÇ OTUZ GÜN ÖNCESİNDEN İHTARNAME TEBLİĞ EDİLMEDİĞİNİN GÖZETİLMESİ GEREĞİ. ÖZET: Sözlü Sözleşmede kira artışına ilişkin bir hüküm olduğu iddia ve ispat edilmemiştir. Bu durumda kira sözleşmesinde kira bedelinin artırılacağına dair hüküm bulunmadığının kabulü gerekir. O halde sözleşmede artış şartı bulunmadığından ve dönem başından en geç 30 gün öncesinden ihtarname tebliğ edilmediğinden 07.12.2012 tarihinde açılan dava, tespiti istenen 01.12.2012 tarihi itibarıyla süresinde değildir. Bu itibarla, mahkemece davacıya 01.06.2013 tarihinden itibaren geçerli olarak kira bedelinin tespitini isteyip istemediği sorularak talep etmesi durumunda sonucuna göre karar verilmesi aksi halde ise davanın süresinde açılmadığından reddine karar verilmesi gerekir.
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?