Malulen Emeklilik İçin Heyet Raporu Nasıl Alınır?
Çeşitli sağlık sorunları nedeniyle erken emeklilik hakkı elde etmek için kanunlarda ve ilgili mevzuatlarda birçok farklı şart belirlenmiştir. Bunun için malulen ve engelliler için erken emeklilik şartları arasında farklı kriterler aranabilir.
Ülkemizde erken emekliliğe ilişkin özellikle son yıllarda birçok tartışma gündeme gelmiştir. Özellikle sağlık sorunları nedeniyle emeklilik hakkında yapılması gerekenler birçok kişinin ilgiyle takip ettiği meselelerden biridir.
Doğuştan engeli bulunan kişiler yaş şartı aranmadan belirli süreleri doldurmaları halinde erken emeklilik hakkı elde edebilmektedir. 2008 yılında yapılan düzenlemeye göre memurlarında Bağ – Kur sigortalılar gibi bu haktan yararlanmalarının önü açılmıştır.
Bu tarihten önce kamu kurum ve kuruluşlarında çalışmaya başlayan ve en az %40 engelli raporu bulunan kişiler, 5400 gün yaklaşık olarak 15 yıl boyunca primlerinin ödenmiş olması kaydıyla emekli olabilmektedir. Engelli memurlara tanınan bu haktan günümüze kadar birçok kişi yararlanmıştır.
1 Ekim 2008 yılında uygulanmaya başlayan yeni düzenleme ile söz konusu tarihten sonra göreve başlayan engelli memurlar için engellilik oranı %40 ve üstünde olan kişiler için erken emeklilik hakkı tanımlanmıştır.
Engelli SSK ve Memurlar İçin Emeklilik Şartları
1 Ekim 2008 tarihinde uygulamaya başlanan düzenleme sayesinde %40 ve üzeri engelli raporuna sahip memurların 5400 gün prim ödemesini gerçekleştirilmiş olmaları şartıyla erken emekli olmalarının önü açılmıştır. Buna göre engelli memurlar için erken emeklilik şartları:
Sigorta başlangıcı 01.10.2008 – 31.12.2008 tarihleri arasında olanlar:
- %60 ve üzeri engel için: 15 yıl – 3700 gün,
- %50 – %59 engel için: 16 yıl – 3700 gün,
- %40 – %49 engel için: 18 yıl – 4100 gün,
Olarak hesaplanmıştır. 2008 yılı öncesinde SSK’lılar için emeklilik şartları daha farklı şekilde hesaplanmaktadır. Buna göre:
Sigorta başlangıcı 05.08.1994 – 05.08.1997 tarihleri arasında olanlar:
- %80 üzeri engel için: 15 yıl – 3600 gün,
- %60 – %79 engel için: 16 yıl 4 ay – 3760 gün,
- %40 – %59 engel için: 17 yıl – 3920 gün,
Şeklinde hesaplanmıştır. Söz konusu kanun kapsamında erken emeklilik için kişilerin sigorta başlangıçları, engel oranları ve çalışma süreleri dikkate alınmaktadır. Erken emeklilik için diğer sigortalılar içinde benzer hesaplamalar yapılmaktadır.
Engelliler Sigortalılar İçin Erken Emeklilikte Yaş Şartı Kaldırıldı
Sosyal Güvenlik Kurumu ilgili mevzuatına göre çeşitli rahatsızlıkları veya engelleri olan vatandaşlar için erken emeklilik imkânı tanınmıştır. Malulen emeklilik, engelli emekliliği, sonradan ortaya çıkan hastalıklar için emeklilik olarak farklı başlıklar altında incelenmektedir.
Söz konusu yeni düzenleme ile iş kazası nedeniyle ortaya çıkan ve çalışma gücünün en az %60 oranında kaybolması da erken emeklilik için yeterli sayılmıştır. Engellilerde erken emeklilik için yaş şartı kaldırılmıştır. Ancak farklı bir takım şartların sağlanması gerekmektedir.
Engelli çalışanlarda ise erken emeklilik hakkının elde edilmesi için doğuştan gelen bir engel veya hastalığın var olması gerekmektedir. Söz konusu bu haklardan yararlanmak için en az %40 oranında iş görmezlik raporunun alınması gerekmektedir. Erken emeklilik hakkından yararlanmak için:
- En az %40 engelin bulunması,
- 2008 sonrası sigortalılık,
- Yasal süre içinde aktif olarak çalışmak (en az 15 yıl),
Aranan başlıca şartlar arasında yer almaktadır. Erken emeklilikten yararlanmak için ilk olarak kişilerin engelli vergi indiriminden yararlanmaları gerekmektedir.
Vergi dairelerine gerekli belgelerle başvuru yapan kişiler, söz konusu vergi indiriminden yararlanmaları halinde erken emeklilik için başvuruda bulanabilirler.
Erken Emeklilik Başvurusu İçin Gerekli Belgeler Nelerdir?
Kanun ve ilgili mevzuatlardaki gerekli şartları taşıyan kişiler erken emeklilik hakkından yararlanabilmektedir. Söz konusu bu şartlar arasında en önemlisi, engelli durumunu gösteren sağlık raporuna sahip olmaktır. Bunun yanı sıra söz konusu şartları taşıyan kişilerin bu hatan yararlanmak için başvuruları sıranda teslim etmesi gereken belgeler arasında:
- Nüfus cüzdanı,
- Başvuru dilekçesi,
- İlgili kurumdan sigortalı olduğuna dair belge,
- Hastaneden alınan engellilik derecesini gösteren rapor,
Yer almaktadır. Bu belgelere ek olarak farklı belgelerde talep edilebilir. Son düzenlemelere göre %60 ve üzeri engeli bulunan kişiler 15 yıl sigortalılık süresi ve 3 bin 960 gün ile emekli olmaya hak kazanabilmektedir. Engel oranlarına ve prim gün sayılarına göre bu oranlarda değişiklik gösterebilir.
Engelliler için erken emeklilikle birlikte malulen emeklilikte kişilerin erken emekli olmasını sağlamaktadır. Malulen emeklilik ve engel durumundan dolayı erken emeklilik şartları farklı kriterlere göre belirlenmiştir.
Malulen Emeklilik Hangi Hastalıkları Kapsıyor?
Malulen emekli olmak isteyen sigortalarının ilgili yasal düzenlemelerde yer alan şartları taşımaları gerekmektedir. Bu şartlar arasında en önemlisi en az 5 yıllık prim ödemesinin yapılmış olmasıdır.
Malul aylığının bağlanabilmesi için, gerekli sağlık raporu olmak şartıyla Sosyal Güvenlik Kurumuna başvurduğu tarihte en az 1800 gün kesin ödenmiş primlerinin olması gerekmektedir. Bu durumda başvuruda bulunan kişilerin en az 5 yıl sigorta primi ödemesi yapmış olmaları gerekmektedir.
Malulen emeklilik hakkı için 5 yıl toplam 1800 gün prim ödemesinin yapılmaması halinde kişiler için malullük aylığının bağlanması söz konusu değildir. Bunun yanı sıra, malulen emeklilik hakkının kazanılması için kişilerin belirtilen hastalıklardan en az birine yeterli derecede sahip olmaları gerekmektedir. Malulen emeklilik şartları içinde sayılan hastalıklar arasında:
- Epilepsi,
- Parkinson sendromu,
- Şizofreni,
- Görme azlığı,
- MS,
- Serabral palsi,
- Zekâ geriliği,
- Kalp yetmezliği,
- Kalp kapak hastalıkları,
- Organ kaybı,
- Kanser vb.
Daha birçok farklı hastalık yer almaktadır. Söz konusu hastalıklar için tam teşekkülü hastanelerden alıncak heyet raporları ile engellilik ve malullük derecesinin kanıtlanması gerekmektedir. Kanunlarda belirlenen oranlarda engel durumuna sahip kişiler, prim ve sigortalılık şartlarını taşımaları halinde başvurularını yapabilirler.
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?