Miras bırakan kişi ölmede önce mirasçıları tarafından miras bırakan kişinin kendisinden istenmiş ve sonuç olarak alınmış olan her türlü malın ve kıymetin aynı şekilde karşılığının geri verilmesi ve mirasın tekrar taksim edilmesi sırasında denkleştirme ilkelerine göre bunların paylaştırılması denkleştirme olarak adlandırılmaktadır. | Mirasta İade Davası – Denkleştirme Davası

Mirasta Denkleştirme Hangi Durumda Ortaya Çıkar?

Miras hukuku alanında sıklıkla karşılaşılan kavramlardan biri de denkleştirme husus olmaktadır. Türk Medeni Kanunu içinde yapılan düzenlemelerle açık bir şekilde ortaya konmuş olan bu husus yasal mirasçıların miras paylarına ilişkin elde ettikleri kazandırmaların tekrar denkleştirilmesi için terekeye geri verilmeleri şeklinde gerçekleşmektedir. Kişiler bunu yapmakla yükümlüdürler. | Mirasta İade Davası – Denkleştirme Davası

Mirasta Denkleştirme Davaları | Mirasta İade Davası – Denkleştirme Davası

Mirasta iade olarak da bilinen denkleştirme davalarında mirasçı sıfatına sahip olan kişilerin arasında bir denge kurarak miras bırakanın eşitliğin sağlanması yönündeki isteklerini yerine getirme amacıyla işlem yapılmasına dikkat edilir.

Denkleştirmenin bir diğer amacı da kazandırmalarla birlikte mirasçılar arasında ortaya çıkabilen eşitsizliklerin tekrar ortadan kaldırılarak düzenlenmesini sağlamaktır. Mirasta denkleştirme kanunlarla belirlenmiş olan ilkeler çerçevesinde ve miras bırakan kişinin kendi istek ve iradesinden hareketle bir borç yükümlülüğünün ortaya çıkmasına sebep olur.

Denkleştirme üzerinden borçlu konuma gelmiş olan kişilerin yasal mirasçılık sıfatına sahip olan kişiler olması ve kazandırma sonucunda menfaatleri artmış olan kişiler olması gerekmektedir. Bu kişilerin yasal mirasçı statüsünde olması mirasın geçişi sırasında söz konusuysa başka bir noktaya bakılmadan denkleştirmeye geçilebilmektedir.

Bir diğer mirasçı grubu sayılabilecek olan atanmış mirasçılar söz konusu olduğunda miras bırakanın sağlığında denkleştirmeye dahil bir kazanım oluşmuşsa yasal mirasçılara karşı iade borçlusu olunması mümkün değildir.

Atanmış mirasçılar başka bir ilişki itibarıyla yasal mirasçı da oluyorlarsa bu durumda kazandırmalar kişilerin miras paylarına etki eden durumlarla denkleştirme yükümlüsü olmalarına sebep olur. Miras bırakan tarafından kazandırmalar yapılırken açık bir beyanda bulunmadan ya da kesin bir irade ortaya konmadan bunun gerçekleştirilmesi söz konusu olabiliyor. Bu durum yasal denkleştirmenin meydana gelmesi için yeterli şart sayılmaktadır.

Yasal denkleştirme ile ilgili yükümlülük sahibi olan kişiler miras bırakan kişinin çocukları değil diğer tüm alt soy kişiler olmaktadır. Alt soy dışında kalan yasal mirasçılara bir kazandırmanın yapıldığı durumlarda denkleştirme kurallarının yerine getirilebilmesi için miras bırakan kişiden denkleştirmenin yapılması gerektiği kesin bir şekilde talep edilmiş olmalıdır.

Miras bırakan denkleştirme talebine karşı olumlu ya da olumsuz bir dönüt verebilir. Bu durum ölüme bağlı şekilde meydana gelen tasarrufları da ortaya çıkaran sebeplerden olmaktadır. Ölüme bağlı tasarruf şekillerinden birine uygun şekilde bu durumun ortaya çıkması hiçbir şekilde zorunlu olmamaktadır. Şekle bağlı kalmadan bu işlemler yapılabilmektedir.

Miras açıldığı zaman mirasçılara yapılmış olan kazandırmalar sonrasında diğer yasal mirasçılar doğrudan denkleştirme alacaklısı sıfatına sahip olurlar. Eğer miras bırakan tarafından sağlığı sırasında kendi beyanları ile düzenlenmiş bir şekilde mirastan çıkarma, yoksunluk, ret ya da feragat etme gibi bir husus ortaya konmamışsa bu durumda kişilerin denkleştirme alacaklısı olması mümkün değildir. Kazandırmaların denkleştirmeye dahil bir biçimde değerlendirilmesi için bazı şartların yerine getirilmiş olması gerekmektedir. | Mirasta İade Davası – Denkleştirme Davası

Öncelikle miras bırakanın kazandırmaya sebep olması halinde bu işlemin karşılıksız bir şekilde yapılmış olması gerekmektedir. Sağlar arası bir nitelik taşıyan bu kazandırmalarda miras bırakan kişiler kendi malvarlıklarından kazandırmaları yapmaktadırlar. Kazandırmadan yararlanan yasal mirasçılar için miras paylarına dahil olacak şekilde miras bırakanın iradesinin de ortaya konmuş olması gerekmektedir.

Yasal denkleştirmeyle birlikte ortaya çıkmış olan kazanımlar denildiği zaman alt soyların ekonomik olarak daha iyi bir konuma gelmesini sağlayacak olan durumlar ifade edilmektedir. Bu borçtan kurtarma ya da mal varlığını devretme şeklinde gerçekleşebilir. Denkleştirmeye dahil olmayan kazandırmalar ise çocuklar için yapılan eğitim giderleri ve evlilik sırasındaki geleneklere bağlı şekilde ortaya çıkan hediyeler olabilmektedir.

Denkleştirme talebinde bulunacak olan kişilerin dava konusu olarak öne süreceği nokta denkleştirmenin gerekliliğini ortaya çıkaran haller ve bu miktarların belirlenmesi olmaktadır. Miras paylaşılırken denkleştirme davasının açılması mümkündür. Aynı anda bir tespit davası da açılmışsa öncelikle denkleştirme davasından gelen borcun varlığı ve miktarı da belirlenmektedir.

Denkleştirmeye ilişkin taleplerin yerine getirilmesini sağlamak için kişilerin 10 yıllık zamanaşımı süresine uyması gerekmektedir. Denkleştirmede malların değeri kazandırma sırasındaki değil denkleştirme sırasındaki değerleri olmaktadır. | Mirasta İade Davası – Denkleştirme Davası