Ortaklığın Giderilmesi Ne Demek? Orrtaklığın Giderilmesi Davası Neden Açılır? Ortaklığın giderilmesi; ortaklığın bulunduğu bir malda ortaklığa son verilmesi ve herkesin kişisel mülkiyete geçmesi durumudur. Diğer adı İzale-i Şuyu’dur.

Taşınır veya taşınmaz olan  bir malın ortaklarından bir kişi; ortaklığın bitmesini ve kendi payına düşen kısmını alabilmeyi talep etme hakkına sahiptir. Bu noktada bu paylaşım iki şekilde yapılabilir.

Bütün ortaklar ortak bir karara varıp, aralarında anlaşarak malı pay edebilirler veya İzale-i Şuyu Davası açılabilir. Bazı durumlarda ortaklığın giderilmesi için malın satılması gerekir. Bu gibi durumlarda açılan davanın sonuçlanması ve ortaklığın giderilmesi uzayabilir.

Satış açık arttırma ile yapılır ve ortakların tercihleri doğrultusunda satışın yalnızca ortaklar arasında yapılması da mümkündür.

İzale-i Şuyu Davası Nedir?

İzale-i Şuyu Davası; herhangi bir maldaki ortaklığın giderilmesi için ortaklardan birinin açtığı bir davadır. Bu davada bahsi geçen malın bütün ortaklarının yer alması zorunludur.

Eğer ortaklardan biri vefat etmiş ise, vefat eden ortağın mirasçıları davaya dahil olur. Tek bir hak sahibinin olmaması, davanın sonuçlanmasına engeldir.

Ortaklığın Giderilmesi Hangi Kanunda Yer Alır?

Ortaklığın giderilmesi, Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 316. maddesinin d bendinde bahsedilen esaslara göre yapılır. İzale-i Şuyu davası ile ortaklık giderilir ve bu davadaki yargılama; basit yargılama usulü adını alır. Fakat yargılama sürecinin gerçeklemeyeceği bazı durumlar vardır.

Bu durumlar Türk Medeni Kanunu çerçevesinde belirtilmiştir. Ortakların zarara uğramaması esas alınmıştır. Kanunen bütün paydaşların davadan feragat edebilme hakkı davanın süregelen bütün aşamalarında bulunmaktadır.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 316. Maddesinin Özellikleri Nelerdir?

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 316. maddesi; basit yargılama usulünün uygulandığı davalardır ve bu davaların bazı özellikleri şunlardır:

• Sulh Hukuk Mahkemesi’nin baktığı davalardır.
• Hakimin takdirine göre doğrudan dosya üzerinden karar verilebilindiği davalardır.
• Geçici hukuki koruma taleplerini kapsar.
• Nafaka, velayet ve vesayet davalarını kapsar.
• Hizmet ilişkisinden doğan davaları kapsar.
• Sermaye şirketleri ve kooperatiflerin yeniden yapılandırılması ve konkordato süreci ile ilgili davaları kapsar.
• Diğer kanunlarda yer alan bazı durumlarda yazılı olmayan yargılama usullerinin kullanılabileceği davalardır.

Ortaklığın Giderilmesi Nerede Açılır?

Ortaklığın giderilmesi davası Sulh Hukuk Mahkemesinde açılır. Taşınır veya taşınmaz malı konu alan, paydaşlığa son vererek kişisel mülkiyete geçişi sağlayan bir davadır.

Davada taraflar arasında herhangi bir fark yoktur, dava tüm taraflar için benzer sonuçlara neden olur. Dava, menkul ya da gayrimenkul, tüm paydaşlıklar için, tüm paydaşlara açılır. Herhangi bir paydaşın bu davayı açarak ortaklığı sonlandırma hakkı vardır.

Ortaklığın Giderilmesi Davası İşleyişi

İzolayi şuyu davası dilekçe örneği incelenerek yazılacak bir dilekçe ile dava açılır. Dilekçede ortaklığı bitirme sebebi, tüm tarafların adları ve pay oranları açıkça yazılmalıdır. İkamet ilinin sınırları içerisindeki en yakın Sulh Hukuk Mahkemesine yapılacak başvuru ile dava süreci başlatılmış olur.

Ortaklığın giderilmesi davası masrafları dava başında, davayı açan paydaşa ödetilir. Ancak davanın sonunda tüm masraflar, paydaşların pay oranları miktarınca paylaştırılır.

Taraflar, paydaşı oldukları menkul veya gayrimenkulün nasıl paylaşılıp ayrılacağını kendi aralarında belirleyip mahkemeye bildirebilirler. Bunun yanında kararı tamamen mahkemeye de bırakma hakları vardır. Özellikle ortadan paydada buluşamayan paydaşlar için bu seçenek oldukça değerlidir.

Ortaklığın Giderilmesi Satış Nasıl Yapılır?

İzaleyi şuyu davasında satış işlemi keşif aşamasından sonra yapılır. Ortalığın giderilmesi davasında satış söz konusu ise, ön işlem keşiftir. Keşifte, tapu kaydına ve taşınmazın çapa olup olmadığına bakılır.

Taşınmaz malın pay miktarına, paydaşların pay yüzdesine ve sayısına, her paydaşın satıştan alacağı yüzdelik dilime bakılır. Bilirkişi tarafından yapılacak bu inceleme göz önüne alınarak mahkemece satış gerçekleştirilir. Bunun için ortaklığın giderilmesi davasında satış talebi dilekçesi sunulması gereklidir.

Mahkemenin İzaleyi Şuyu Davasında Alabileceği Satış Kararları

 Mahkeme, bilirkişi raporu ışığında 3 tür karar verebilmektedir:

• Paylı mülkiyet konu ise, satış bedeli, paydaşların tapudaki payları oranında paylaştırılır.
• Elbirliği mülkiyeti hükümleri dahilinde satış belgesi, mirasçılık belgesindeki paylar oranında paylaştırılır.
• Hem paylı, hem de elbirliği hükümleri uygulanacaksa satış sonucu elde edilen para, tapudaki ve mirasçılık belgesindeki hükümler doğrultusunda dağıtılır.

Mahkeme, bu 3 karardan birini vermek zorundadır. Davada, davayı açan taraf olsun olmasın herkese eşit davranılır. Davayı açanın herhangi bir şekilde üstünlüğü yoktur. İzaleyi şuyu satış sonrası para paylaşımı bu şekilde yapılmaktadır.