İcra Hukuku, İstihkak, Menfi Tespit, Alacak Nedir Ne Demek?
Menfi Tespit Davası Ne Demek?
Menfi tespit davasıkısaca, borçlu olan kişinin söz konusu borcunu ödemeden önce borçlu olmadığınınispatı için açılan davalardır. Bu tip davalarda herhangi bir hak ya da hukukiilişki bulunmamaktadır. Sadece maddi borcun var olup olmadığının tespiti içinaçılmaktadır. İcra takibinden önce ya da takip sırasında menfi tespit davasıaçılabilmektedir.
İstihkak Davası Ne Demek?
İstihkak davası, herhangi bir malveya hak üzerinde istihkak iddiasının olması durumlarında uyuşmazlığın ortadankaldırılması için istihkak davasıaçılabilmektedir. Kelime anlamı olarak hak kazanma, hak etme vb. anlamlaragelmektedir. Bu doğrultuda bir mal ve hak üzerinde kişinin hakkı bulunduğununispat edilmesi için bu davalar açılabilmektedir.
Borçtan Kurtulma Davası Ne Demek?
Kişinin borcu olmadığı haldeborçlu olduğunun iddia edilmesi ve buna yönelik kişi hakkında işlembaşlatılmasının ardından borçtan kurtulma davası açılabilmektedir. Türkhukuk sistemi içinde borçtan kurtulma davaları kişinin borçlu olmadığını ispatetmesine olanak tanıyan bir dava türüdür.
Alacak Davası Nedir?
Kanunun ön gördüğü şekilde borçilişkisinin doğmasının ardından alacaklı kişilerce açılan davalar alacak davası olarak tanımlanmaktadır. Borcuntahsil edilmesine yönelik açıldığı için eda davalarıyla benzerlikgöstermektedir. Mahkeme tarafından hem borcun tespiti hem de icra emrineilişkin karar verilebilmektedir.
İhtiyati Tedbir Kararı Nedir?
Davaya konu olmuş herhangi birtaşınır veya taşınmaz malın ya da ihlal edilen bir hakkın korunması içinkişiler mahkeme tarafından ihtiyati tedbir kararı alabilirler. Bu kararsayesinde davanın taraflarının dava sürecinde yaşayacakları muhtemel kayıplarınengellenmesi ve haklarının korunması mümkündür. Bu davalarda genellikle teminatkarşılığı karar verilmektedir. Bu karar için itiraz yolu açıktır.
Mülkiyetin Tespiti Davası Nedir?
Arazi üzerinde yer alan; ağaç,yapı veya binalar hukuk sistemi içinde muhdesat olarak ifade edilmektedir.Mülkiyetin tespiti için muhdesatın tespiti gerekir. Ortaklığın giderilmesidavalarında bu tespitin yapılması gerekmektedir. Söz konusu bu muhdesatlarındavacı tarafından kendine ait olduğunun kanıtlanması için mülkiyetin tespiti davası açılabilmektedir.
Eda Davası Ne Demek?
Davacı tarafından karşı tarafınbir şey yapmamaya, yapmaya mahkûm edilmesinin istendiği dava türüne edadavası denilmektedir. Bu davalarda eğer hakkın korunması değil zararınkarşılanması adına açılmışsa tazminat davası olarak görülmektedir. Bu tipdavaların konusu hem ayni hem de kişisel haklar oluşturabilmektedir.
Davanın konusu hukuki ilişkininveya hakkın tespiti
Edanın yerine getirilmesi içinemir (icra vb.)
Bu davalar mümkündür. En temelifadeyle davalının herhangi bir işi yapmaya ya da yapmamaya mahkûm edilebildiğidavalara eda davası denilmektedir.
Tereke Tespit Davası Nedir?
Mirasçılardan herhangi birinin yada tüm mirasçıların sulh hukuk mahkemelerine açabildiği dava türüdür. Tereke tespit davası söz konusumalların veya hakların re’sen alınacak önlemler ile korunmasını ifadeetmektedir.
Kişinin vefat etmesiyle birliktedoğal olarak şayet mal varlığı varsa, geride kalan yakınlarına miraskalmaktadır. Ölümle birlikte mirasçılara geçen bu miras tereke olarak ifadeedilmektedir. Miras bırakan kişinin hukuki tüm ilişkileri tereke olarak ifadeedilmektedir. Mal varlığı ve mirasın asıl değerinin bilinmesi adına mahkemeyemirasçılar tarafından açılan davalarda, tereke tespiti yapılmaktadır. Bu sayedeölen kişinin bilinmeyen veya saklı kalmış tüm terekesi tespit edilmektedir.
İstihkak Talebi Nedir?
İstihkak davaları Türk yargısistemi içinde kişinin, haklı bir nedene dayanmayan zilyede karşıaçılabilmektedir. İstihkak davalarında davacı kendisinin bir mal veya haküzerinde malik olduğunu veya zilyedin haklı nedene dayanmadan elindebulundurduğunu tespiti için açılmaktadır. Bu davalara ilişkin kanunda öngörülen şekilde istihkak talebi oluşturulmaktadır.
Miras Sebebiyle İstihkak DavasıNedir?
Mirasçı sıfatıyla tereke üzerindesahip olunan miras hakkının korunması amacıyla düzenlenen özel hukuk davalarınamiras sebebiyle istihkak davasıdenmektedir. Mahkeme tarafından korunan mal mülkiyet hakkı değildir. Butanımlamaya göre mirasın açılmasının ardından fiilen zilyetliğin eldeedilmediği tereke değerine yönelik bu davalar açılabilmektedir.
Vindicatio Ne Demek?
Türk hukuk sisteminin temellerioluşturulurken dünyada üzerindeki birçok farklı ekol ve uygulama örnekalınmıştır. Rei vindicatio hukuk sistemimiz içinde istihkak davası olaraktanımlanmıştır. Zilyet olmayan kişinin herhangi bir mal üzerinde hakkını gerialmak adına açılan davalar istihkak davasıdır. Geçmişte bu hak roma hukukundaözgür ve roma vatandaşları için geçerliydi.
İtirazın İptali Davası Ne Demek?
Borçlu hakkında başlatılan icratakibinin durdurulması için borçlu tarafça açılan dava türüdür. Başlatılan icratakibine bu dava sayesinde kişiler itiraz hakkını kullanarak açılabilmektedir. Buaşamadan sonra itirazın iptali veya itirazın kaldırılması davalarıduruma göre açılabilmektedir.
İtirazın iptali davası temeldeeda davası olarak nitelendirilmektedir. Bu yönüyle alacak davalarına benzerlikgösteren itirazın iptali davası hukuk davası olarak genel mahkemelereaçılmaktadır. İtirazın iptali davası açılabilmesi için gereken şartlararasında;
İtirazın kanunu çerçevedeyapılmış olması
İcra takibinin olması
Dava hakkında kesin hükümbulunmaması
Davanın açılmasında hukukiyararın olması
Yer almaktadır. Davalınınyerleşim yeri yetkili mahkemenin belirlenmesinde dikkate alınmaktadır. Şayetikamet yeri belli olmayan kişiler en son ki yerleşim yerlerinde bu davalarıaçabileceklerdir.
Belirsiz Alacak Davası Nedir?
6100 saylı Hukuk MahkemeleriKanunu çerçevesinde düzenlenen bu dava türünde; davanın karşı tarafı tarafındanverilen bilgi ve tahkikat sonunda, alacağın oranı ya da alacak değeri net birşekilde belirlenemiyorsa bu dava açılabilmektedir. Davanın açıldığı tarihtealacak miktarı veya değeri belirlenememişse mahkemeye belirsiz alacak davası açılabilir.
Haksız Fiilde Yetkili Mahkeme Neresidir?
Haksız fiil davalarında birdenfazla kişinin zarara uğradığı yerdeki mahkemeler yetkilidir. Hukuki açıdanhaksız fiil, kanunlara aykırı olarak kişinin malına veya kendisine herhangi bireylemden dolayı zarar verilmesi olarak tanımlanmaktadır. Bu durumda kişi maddiveya manevi zarara uğrayabilmektedir.
Kira Davalarına Hangi Mahkeme Bakar?
Kira davalarına ilişkin tümkonularda sulh hukuk mahkemeleri yetkilidir. Kira sözleşmesinden doğanuyuşmazlıklara yönelik açılacak davalara sulh hukuk mahkemeleri bakmaktadır.Şayet kira alacağı veya tazminat davaları tek başına açılmışsa konuya göremahkeme belirlenebilir.
Tedbir Kararı Almak Ne Demek?
Mahkeme tarafından görülen adlidavalarda, davaya konu oluşturan unsurların veya hakların dava süresince zarargörmemesi adına tedbir kararı uygulanabilmektedir. Bu karar için temyizdavası açmak mümkün değildir.
İhtiyati Tedbir Kararı Ne Demek?
Tedbir kararına benzer olarakalınan bir tür hukuki koruma kararıdır. Mahkeme tarafından verilen bu karar,davaya konu olan çekişmenin öncesinde veya dava süresince istenilen hakkın dahasonra açılacak dava sonunda elde edilmesine yönelik mahkeme tarafından verilenbir tür güvencedir.
İhtiyati Haciz Ne Anlama Gelir?
Borç ilişkisine bağlı olarakkişinin borcunu ödememesi, mallarını kaçırması veya ödemeye imkanı olduğu haldebelirlenen süre içinde borcunu vermekten kaçınması durumunda ihtiyati haciz kararıverilebilmektedir. Davanın görüldüğü mahkeme tarafından bu kararverilebilmektedir.
Kısmi Dava Ne Demektir?
Türk hukuk sistemi içinde edadavaları arasında yer alan dava türlerinden biri kısmi davadır. Budavada söz konusu alacağın davacı tarafından bir kısmının alınması mümkündür. Bölünebilirnitelikte bir konu için kişiler mahkemeye başvurarak alacağın tamamı yerine birkısmını mahkeme aracılığıyla temin edebilir.
Tereke Kayıtları Ne Demek?
Tereke, hayatını kaybeden birkişinin üzerine kayıtlı ve geride mirasçılarına bıraktığı tüm malları ifadeetmektedir. Basit tanımıyla tereke kişinin bıraktığı mirastır. Ölen kişiningeride bıraktığı terekeye yani mirasın değerine ilişkin resmi evrak tereke kayıtları olarak ifadeedilmektedir. Banka hesap cari defteri, kasa defteri, terke tespit ve korumadefteri vb. olmak üzere farklı içerikte kayıt söz konusudur.
Karşı Dava Açmak Ne Demek?
Adından da anlaşılacağı üzeredavalı kişi tarafından aynı mahkeme nezdinde, haklılığını ispat etmek vemenfaatini korumak için açılan davalara karşı dava denilmektedir. Açılankarşı dava ve asıl dava birlikte görülerek mahkeme tarafından kesin sonucavarılmaktadır.
İhtiyati Haciz Süresi Ne Kadardır?
İhtiyati haciz kararınınalınmasının ardından 10 gün içinde ilgili icra dairesi tarafından kararuygulanmak zorundadır. Bu süre zarfında alacaklı kişi icra dairesine haczinuygulanmasını talep etmezse, ihtiyatihaciz süresi aşıldığından karar kendiliğinden kalkacaktır.
Haciz ve İcra Nedir?
Haciz, alacaklı tarafından ilgilimakamlara yapılan başvurular sonucunda, alacağın ödenmesi için borçlu kişininmal varlığının, borca denk gelen kısmına el konmasıdır. İcra ise borcunuödemeyen kişinin yine alacaklının talebi üzerine taşınır ve taşınmazlarına elkonulmasıdır. Haciz ve icra bu yönüyle icra iflas hukukunun iki önemliunsurudur.
Herhangi bir borcun icralıkolabilmesi için gereken ilk şart borcun kanuni olarak tespit edilmesidir.Kanunda belirtilen şekilde tespit edilen borçlar haciz veya icraya yönelik yeniişlemlerin uygulanmasına zemin hazırlamaktadır.
İcra Dosyası Ne Demek?
İcra davalarının konusu en basittabiriyle, borçlunun borcunu ödememesi durumunda alacaklı tarafından borcuntahsili için açılan davalardır. İcra daireleri tarafından başlatılan icratakipleri kendi içinde farklı sınıflandırılabilmektedir. İcra dosyası bu davaların ve takiplerin resmi kayıtları olaraktanımlanabilir.
İstirdat Davası Ne Demek?
Borçlu tarafından açılandavalarda, kişinin gerçekte borcunun olmadığı, söz konusu parayı zorla ve icratehdidi ile ödediği durumlarda, paranın şahsına geri verilmesi için açılan davatürü istirdat davası olarak tanımlanmaktadır. Bu davanın açılabilmesiiçin borçlunun icra dairesine ödemeyi yapmasından 1 yıllık süre içinde açılmasıgerekmektedir.
İlamlı ve İlamsız İcra Ne Demek?
Borcun tahsili için mahkemetarafından verilen karara dayanarak yapılan icralara ilamlı icra denmektedir. İlamsız icra ise herhangi bir mahkemekararına ihtiyaç duymamaktadır. Birbirine yakın bu iki kavram arasındaki temelfark birinin mahkeme kararıyla diğerinin ise mahkeme kararı olmadan icratakibinin yapılmasına olanak tanımasıdır.
İlamsız İcra Takibi Ne Demektir?
İlgili icra müdürlüğü tarafından,borçlunun borcunu ödememesi durumunda başlatılan takiptir. İlamsız icralar içinmahkeme kararına ihtiyaç duyulmamaktadır. Bunun için icra dairelerine yapılanbaşvurular yeterli olmaktadır.
İlamsız icra takibiaçılabilmesi için icra dairesine alacaklı tarafından başvurulmasıgerekmektedir. Borçluya ödeme emrinin gönderilmesi için icra dairelerindengerekli belgelerle birlikte bu işlemler başlatılır. Bu takip sadece para veteminata dayalı alacaklar için başlatılabilmektedir. Takip başlatıldıktan yedigün içinde borçlu ödeme emrine dilekçe ile itiraz edebilir. İtiraz sonucundatakibin durdurulması mümkündür.
İlamsız icra takibini ilamlı icratakibinden ayıran en temel özellik, ilamsız icra takibinde mahkeme kararınagerek olmamasıdır.
İcra Ne Anlama Gelir?
Herhangi bir borcun alacaklıkişiye ödenmesi için adli kurumlara başvurularak bu borcun tahsil edilmesineicra denmektedir. Hukuk sistemimiz içinde ilamlı ve ilamsız olmak üzere ikifarklı icra türü yaygın olarak bilinmektedir. İcra yöntemi sayesinde alacağın devlet eliyle tahsil edilmesimümkündür.
İcra Dosyası Açılması Ne Demek?
Borcun herhangi bir sebeple ifaedilememesi durumunda borçlulara icra takibi başlatılabilmektedir. İcradosyası açılması demek kişinin herhangi bir nedenden dolayı borcunubelirlenen süreler içinde ve şekilde ödemediğinin bir göstergesidir.
İcra Müdürü Ne Demek?
İcra dairelerinde görevli, hertürlü yargılama giderleri, vekalet ücretinin kişilerden tahsil edilmesi vemahkeme tarafından yetki alanına giren konularda verilen kararların uygulanmasıve yürütülmesiyle görevli kamu memurlarına, icra müdürü denmektedir.
Ödeme Emri Ne Demek?
9183 sayılı kanun kapsamında borçilişkisinden doğan bir alacağın ödenmemesi durumunda ödeme emridüzenlenmektedir. Ödeme emrinin verilmesi ile vergi dairesi tarafından kamualacağının zorla tahsili için işlemler başlatılmış sayılır.
Cebri İcra Ne Demektir?
Cebir veya cebr sözlük anlamıitibariyle zor kullanma, zorlama olarak tanımlanmaktadır. Hukuki açıdanincelendiğinde ise cebri icra, herhangi bir borcun ödenmemesi durumundabu borcun kanun çerçevesinde, devlet eliyle zorla alınmasıdır. Zor kullanarakherhangi bir şekilde borcun tahsil edilmesi resmi olmayan kanallar dışındamümkün değildir.
Konkordato Ne Demek?
Borçlular tarafındanalacaklılarla anlaşmaya varılması ve söz konusu borcun sonraki tarihlerde,ödemeye müsait olduğu dönemde ödeyeceğine dair bir tür borç yapılandırmaişlemidir. Hukuki açıdan konkordato yapılması söz konusu borçlunun iflasınıönlemektedir. Bu karar ile mali durumu düzelene kadar anlaşmaya varılması veresmi mercilerce kararın verilmesi halinde kişi borçlarını bir süre dahaödememektedir.
Cebri İcra Satışı Ne Demektir?
Cebri icra satışı, kendirızası ile herhangi bir nedenden dolayı borcunu ödemeyen kişilerin, kanuniolarak bu borçlarını ödemeleri için zorlanmasıdır. Kişinin borcu karşılığındavarlıklarının zorla elden çıkarılmasını ifade etmektedir. Bu işlem yalnızcamahkeme kararları ve kanunlar çerçevesinde gerçekleştirilebilmektedir.
Borcunu ödemeyen kişilerin malvarlıkları (gayrimenkul vb.) kanunların ön gördüğü şekilde satışa çıkartılarakdevlet eliyle borç tahsil edilmektedir. Bu yöntem sayesinde alacaklılar borcunukanunen zorla tahsil etmiş olur.
Haciz İşlemi Nedir?
Borcunu ödemeyen kişilere yönelikbaşlatılan icra takibinin kesinleşmesinin ardından, borçlunun taşınır, taşınmazvarlıklarına alacaklının talebi üzerine, devlet eliyle el konulmasına haciz işlemi denmektedir. Hacizişleminin yapılabilmesi için;
Takibin kesinleşmesi
Borcun ödenmemiş olması
Yasal süre içinde karara itirazedilmemiş olması
Gerekmektedir. Şayet bu unsurlargerçekleşememişse haciz işlemi yapılamamaktadır. Haciz ile alacaklı lehineborcun tahsili mümkündür.
İcra Hukuk Mahkemesi Ne Demektir?
Türk yargı sisteminde; icra iflaskanunundan doğan uyuşmazlıkların çözümüne bakmak, icra ve iflas dairelerinidenetlemek amacıyla hizmet veren, özel görevli, tek hakimden oluşan ilk derecemahkemelerine icra hukuk mahkemesi denmektedir. Bu mahkemelerde basityargılama usulü uygulanmaktadır. Bu mahkemelerde görülecek davalar ivediliktaşıdığı için adli tatil geçerli değildir.
İflas Ne Demek?
Konkordatodan farklı olarak iflashukuk kuralları çerçevesinde, ticari faaliyetlerde bulunan tacir veya tacirniteliğindeki borçluların, borçlarını ödemeyeceklerinin kesinleşmesi haline,iflas denmektedir.
Herhangi bir firmanın malidurumunda bozulmaların olması ve alacaklarının borçlarından az olması durumundaiflas şarttır. İflas aynı zamanda söz konusu borçların ödenmeyeceği anlamınageldiği için cebir yoluyla icranın yapılmasının önünü açmaktadır.
E- Haciz Ne Demek?
Kamu kurum ve kuruluşlarına karşıborcu bulunan kişilerin, devlet tarafından; banka hesaplarına, maaşlarına,altın, döviz vb. mal varlıklarına elektronik olarak el koyması e – haciz olarakifade edilmektedir. Söz konusu bu unsurlar elektronik olarak haczedilmektedir.Elektronik haciz işlemleri uygulanmadan önce kişilere 7 günden az olmamak kaydıylaödeme yapmaları ya da mal beyanında bulunmaları istenmektedir. Bu süre zarfındabildirime uyan kişiler farklı yapılandırma ve indirimlerden yararlanabilir.Ancak, bu tebliğe karşılık vermeyen kişilerin hesaplarına e – hacizuygulanmaktadır.
E – haciz e – devlet üzerindensorgulanabilmektedir. Birçok resmi işlemin elektronik ortama aktarılmasınınardından borçların tahsiline ilişkin yöntemlerde değişmiştir. E – haciz yöntemide bunlardan biri olarak günümüzde sıklıkla tercih edilmektedir. Vadesi geçmiştüm borçların tahsili için elektronik haciz uygulanabilmektedir.
İcra Ceza Mahkemesi Ne Demek?
İcra İflas Kanunu kapsamındabelirtilen konularda görülecek davalara bakmakla yükümlü olarak bu kapsamdoğrultusunda doğan suçların görüldüğü özel yetkili mahkemelere icra ceza mahkemesi denmektedir.
2004 sayılı kanun çerçevesinde bumahkemelerde basit yargılama usulü kullanılmaktadır. Bu mahkemelere şikâyetdilekçe ve sözlü beyanın kaydedilmesi ile yapılmaktadır. Dava görülürkentarafların mahkemeye vekil göndermeleri veya bizzat katılmaları gerekmektedir.Gerekli hallerde kişiler duruşma için mahkemeye gelmeleri talep edilebilir.
İcrai Haciz Ne Demek?
Borç ilişkisinden doğanalacakların borçlu tarafından ödenmemesi halinde icra işlemiuygulanabilmektedir. İlamlı veya ilamsız icra takiplerinin sonucunda kanunlarınel verdiği şekilde haciz işlemi uygulanabilmektedir. Haciz, kişinin mevcutborcunun mal varlığına el konularak tahsil edilmesini ifade eder. Borçlunun yaşamınıdevam ettiremeyecek hale gelmesine neden olacak mallar taşında tüm varlıklarıhaciz edilebilir.
Söz konusu icra takibine itirazedilmediği takdirde haciz işlemi gerçekleştirilebilmektedir. Alacaklı tarafındatalebi üzere borçlular adına icra takibi başlatılabilir. Eğer mahkeme kararıile icra takibi başlatılmışsa bu işlem ilamlı icra olarak tanımlanmaktadır.
Takip Talebi Ne Demek?
Alacaklılar tarafından icradairesine yöneltilen ve yetkili icra mercileri tarafından hakkında kovuşturmabaşlatılma talebinin oluşturulmasına, takip talebi denmektedir. İcraİflas Kanunun 58. Maddesinde takip talebi düzenlenmiştir.
Takip talebinin yapılabilmesiiçin yasa ve yönetmeliklerde farklı matbu formlarının doldurulmasıgerekmektedir. Takip talebiyle;
Alacaklının kimlik bilgileri veadresi
Borçlunun kimlik bilgileri veadresi
Toplam alacak miktarı
Varsa faiz miktarı ve işlemeyebaşlayan günce takip talebinde belirtilir
Borcun sebebi
Takip unsuru (haciz, iflas vb.)
Tüm unsurlar dikkatlice belirtilmelidir.Alacağın tahsili için düzenlenen matbularla takip talebi oluşturulmaktadır.
Adi Senet Ne Demek?
Resmi makam veya resmi kimliğibulunan kişi veya kurumlar olmaksızın taraflar arasında düzenlenen senetlere adisenet denmektedir. Adi senet hazırlandıktan sonra borçlu tarafındanimzalanması gerekmektedir. Taraflar arasında isteğe bağlı şekilde hazırlanan busenetlerde rakamlar aynı zamanda yazı ile de yazılmalıdır.
Resmi Senet Ne Demek?
Resmi senet, adi senetten farklıolarak sadece imza inkârı durumlarında üstün gelmektedir. Resmi senetlerdesahteliği kanıtlanana kadar yasal kanıt teşkil etmektedir. Tapu dairelerincedüzenlenen resmi senet, taraflar arasında imzalandıktan sonra, resmi yetkililertarafından mühür ve imza vurularak hazırlanan senetlerdir. Adi senetten farklıolarak bu senetlerde resmi makamların imzaları da yer almaktadır.
Kıymetli Evrak Nelerdir?
Belgelerin üzerinde yer alanhakkın, senetlerden farklı olarak ileri sürülemediği ve başka kişilere devredilemediğiyazılı senetlere kıymetli evrakdenilmektedir. Kıymetli evrakların teslimine ilişkin üç farklı sınıflandırmayapılabilmektedir. Nama yazılı, emre yazılı ve hamiline yazılı olmak üzere üçfarklı senet söz konusu olacaktır.
Kıymetli evrak olarak belirtilenbelgeler;
Bono
Çek
Poliçe
Hisse senetleri
Tahviller
Hazine bonoları
İpotekli borç senediKıymetlievrak olarak tanımlanmaktadır. Kıymetli evrak sınıflandırılırken kanunlardikkate alınmalıdır. Türk Medeni Kanunu kapsamında yer alan evrakın yanı sıraTürk Ticaret Kanunu veya Sermaye Piyasası Kanunu ile de evraksınıflandırılabilmektedir.