Sigortasız çalışan işçilerin hangi haklara sahip olduğunu öğrenmeye çalışırken öncelikle sigortaların ne amaçla ortaya çıktığının ve ne işe yaradıklarının iyi bir şekilde bilinmesi gerekmektedir. Sigorta çalışma süresi boyunca kişilerin çalışmalarını engelleyecek olan bir durumla karşılaşmaları halinde kendilerini güvence altına alabilmelerini sağlayan araçlar olmaktadır.
Bunun yanı sıra uzun yıllar sonra emeklilik dönemine gelmiş olan kişilerin de çalışmadıkları zamanlarda dahi maaş almaya devam etmelerini sağlaması ancak sigortaya sahip olmaları ile mümkün olabiliyor. İşçilerin uzun mücadeleler sonrasında elde etmiş oldukları bu haklar anayasalara eklenerek hem yasal ve kalıcı hale gelmiş hem de işçilerin haklarının korunması açısından önemli bir yol kat edilmesini sağlamıştır.
Hangi Sigortalar İşçiler İçindir?
Daha çok iş kazası ve emeklilik sigortası gibi sigortaların işçiler için gerekli olduğu düşünülse de işçilerin bunlara ek olarak hastalık, analık, ölüm sigortası gibi sigortalarla da ilgilenmesi gerekmektedir.
Sigortalardan Yararlanmak için Ne Yapmalı?
Sigortadan yararlanmak isteyen işçilerin öncelikle hali hazırda bir iş yerinde işçi olarak çalışıyor olması gerekmektedir.
Bunun dışında kişiler iş yerinde çalışmadan isteğe bağlı sigortalılık olarak bilinen ancak halk arasında dışarıdan prim yatırma olarak adlandırılan durumda sigortalarından yararlanma hakkını elde tutabilmektedirler.
Türkiye’deki Sigorta Sistemleri
Kamu kuruluşları tarafından işletilmekte olan sigorta kuruluşları içinde son yıllarda tamamı SGK bünyesine geçmiş olan Sosyal Sigortalar Kurumu, Emekli Sandığı ve BAĞ-KUR gibi sigorta çeşitleri bulunmaktadır.
İşçiler için SSK, devlet memurları için emekli sandığı ve esnaf ya da serbest çalışanlar için de BAĞ-KUR hizmet vermektedir. Kişiler bunların dışında özel sigorta kuruluşları aracılığı ile de sigorta hizmetlerini verebiliyorlar. Ancak bu kuruluşlar zaman zaman yüksek ücretler talep edebilmektedir.
SGK Çalışma Sistemi | Sigortasız Çalışan İşçinin Hakları
İşçiler için kamu kuruluşları içindeki sigorta kuruluşlarında öngörülmüş olan SSK diğer kamuya ait sigorta kuruluşlarından farklı olarak kendine has özellikler taşımaktadır.
Bu yönüyle Emekli Sandığı’ndan ayrılmakta olan SSK özel sigorta gibi faaliyet göstermektedir. Primlerin işçi ve işverenlerden toplandığı bu sistemde sigorta ihtiyaçlarının karşılanması sağlanır.
Yani SSK aslı itibarıyla işçilerin kendi paraları ile kendilerini korudukları bir sigorta sistemi olmaktadır. Devlet tarafından kurulmuş olması pek çok kişide sigortanın devlet eliyle verildiği düşüncesini ortaya çıkarıyor olsa da bu doğru değildir.
Sigortalı Çalışmak Zorunda Mıyım?
Bir işyerinde işçi olarak çalışacak olan kişilerin çalışmaya başladıkları ilk andan başlayarak mutlaka SSK’lı şekilde çalışmaları gerekmektedir.
Yasalarla korunmakta olan bu husus için işçinin işe başlamadan önce SSK’ya bildirimlerinin işyerindeki yetkili kişi tarafından mutlaka yapılması gerekmektedir. Buna ek olarak işçiler kendi sigortalarının ödenmesini güvence altına almak için 1 aylık sürede çalışmaya başladıklarını bildiren beyanda bulunabilirler.
İş Hukukunda Deneme Süresi Nedir?
İşyerlerine işçi alırken çoğunlukla en çok duyulan kelimelerden biri de deneme süresi olmaktadır. İşçinin işyerindeki ortama, çalışmaya, performansa uyum sağlayıp sağlamayacağını gösterdiği anlar olan bu sürelerde zaman zaman sigortasız olarak kişilerin çalıştırıldığı ile karşılaşılmaktadır.
Daha çok kişilerin sigortasız olarak çalıştırılması için yapılan bu işlemde işçilerin mağdur olmamak ve haklarından taviz vermemek adına mutlaka işe başlamadan önceki günde SSK’ya bildirimlerinin yapılmış olmasına dikkat etmesi gerekmektedir. | Sigortasız Çalışan İşçinin Hakları
İşçinin Sigortalı Olduğu Nasıl Anlaşılır?
İşyerinde çalışmaya başlayan kişiler işverenlerin beyanları doğrultusunda çalışmalarının başlayıp başlamadığını öğrenebilirler. Ancak bu noktada kötü niyetli kişiler tarafından sigortaların ödenmesine ilişkin bazı hilelerin ortaya çıkması söz konusu olabiliyor. İlk kez sigortalı olan kişiler için sigorta kartlarının mutlaka temin edilmiş olmasına dikkat etmek gerekmektedir. Buna ek olarak çalışmaya başlayan kişi ile ilgili olarak firmanın kuruma yapması gereken bildirimlerde işçinin de imzasının bulunması şartı arandığından kişilerin sigortalı olup olmadıklarını öğrenmeleri mümkün olabiliyor. | Sigortasız Çalışan İşçinin Hakları
İşçi Primlerin Yatırıldığı Nasıl Öğrenebilir?
İşverenlerin iş sözleşmelerinde de mutlaka belirtilmiş olması gereken sorumluluklarından biri de işçilerin primlerinin bildirilmesini gerçekleştirmektir. Bu noktada kişiler prim ödemelerinin yapılıp yapılmadığı ve ne kadar yapıldığını öğrenerek süreci kontrol etmelidirler. İşverenlerin bu konudaki sorumluluğu ise prim ödemelerinin yapıldığını açık bir şekilde işçilere bildirecek şekilde asması gerekmektedir. İşçilerin buradan primleri ile ilgili her türlü detayı öğrenmesi mümkün olurken aynı zamanda kişilerin internet üzerinden de bu bilgileri alması söz konusu olabiliyor. E-Devlet sisteminden kişiler rahatlıkla en güncel sigorta ve prim bilgilerini görüntüleyebilirler. | Sigortasız Çalışan İşçinin Hakları
İşçinin SGK Kayıtlarında Girdi Çıktı Ne Demektir?
İşçilerin işten ayrılmalarının ardından üzerinde hak iddia edebileceği konulardan biri de kıdem tazminatlarıdır. İşverenlerden bazıları bu kıdem tazminatlarının ortaya çıkmasının önüne geçmek amacıyla zaman zaman girdi çıktı gösterirler.
Bu primlerin 11 ay boyunca yatırılması ve kişinin sanki işyerinden ayrılmış gibi 12. ayda gösterilmesi şeklinde gerçekleşmektedir. İşçi açısından mutlaka işten çıkış belgelerinin imzalanması gerekli olduğundan işyeri sahte imzalarla bunu yapmaktadır.
Daha çok muhasebe çalışanlarının işverenlerin direktifleri doğrultusunda yapmış oldukları bu işgüzarlığı sıkı bir şekilde takip etmek ve bunun önüne geçerek işçinin kendi haklarını korumasını sağlamak gerekmektedir. | Sigortasız Çalışan İşçinin Hakları
İşçinin SGK Kayıtlarında Girdi Çıktı Neden Yapılır?
Bir işveren için eğer bu kişi kötü niyetli ise en önemli konuların başında kendi karını ve işyerinin verimi ile performansını artırmak gelmektedir.
Bu amaç doğrultusunda her şeyi yapabilecek olan bu kişiler kişilerin kıdem tazminatı haklarının doğup onlara ödeme yapmak zorunda kalmamak için girdi çıktı gösterimleri yapmaktadırlar.
Tecrübeli işçilere gerek duyulmasına rağmen bunlara tazminat ödenmesinin önüne geçmek adına işverenler bu yönde bir tavır sergilerken kişilerin uzun süren çalışmaları sayesinde alacakları tazminat hakları da ortadan kalkabilmektedir.
İşçiler bu noktada mahkemeye itiraz etseler bile haklarını almaları zor olmaktadır. Çoğu zaman kıdem tazminatlarını hakkıyla alamadığını iddia eden kişiler için de işverenin kıdem tazminatından gelecek rakamdan daha azını işçiye teklif etmesi söz konusu olabiliyor. | Sigortasız Çalışan İşçinin Hakları
Sigorta Primlerinin Eksik Yatması Ne Anlama Gelir?
Sigortanın yatması durumundan kast edilen şüphesiz sigorta priminin yatması olmaktadır. Brüt ücretlerden yüzde 14 işçiden yüzde 20 işverenden olacak şekilde kesilmekte olan bu sigorta primlerinde işverenler tarafından düşük prim ödemeleri yapılması için maaşlar da düşük gösterilmektedir. İşveren bu durumda vergi kaçırma suçunu da işlemektedir. | Sigortasız Çalışan İşçinin Hakları
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?