Teminat Senedine İtiraz Nasıl Edilir? Senet İptal Olur Mu? Teminat Senedine İtiraz, Türk Ticaret Kanununda ve Türk Borçlar Kanununda kıymetli bir evrak niteliği taşımakta olan belgeler arasında yer almayan teminat senetleri, yapılan sözleşmelerin güvencesi çerçevesinde iş ve hukuk hayatında meydana çıkmış olan oldukça önemli bir ticari ve hukuki belge olmaktadır.

Teminat Senedi Nedir?

Yapılan bir anlaşma uyarında meydana getirilecek işin, verilen sözün veya mal ile hizmetin eksiksiz bir şekilde tamamlanacağı ile verilen taahhüttün sorun yaşanmadan yerine getirileceği ve aksi bir durumda teminat olarak belirtilen sorumluluk ile karşılaşılacağı beyan edilen ve tarafların imzası ile şartlı ve bedelli olan senetlere teminat senedi denmektedir. (Teminat Senedine İtiraz)

Alacaklı Açısından Teminat Senetleri

Bu konuda bir örnek vermek çok daha uygun olacaktır. Örnek olarak bir firmanın belirli sayıdaki ticari bir mal siparişi verdiğini düşünelim.

Bu malın alınması konusunda sipariş verilme sırasında parasının ödenmesi gerekebilmektedir.

Böyle bir durumda malı alacak olan firma parayı ödemesi ile alınacak mallar ile alakalı olarak istenilen ölçüde ve kalitede olması, malların eksik ve bozuk olması durumunda firmanın bir güvence altına alınması nedeni ile bir senet düzenlediğini düşünelim.

Malı üreten tarafın düzenlenen seneti sipariş edilen ve parası peşin ödenen malların belirtilen zamanda, şekilde ve kalitede teslim edilmesi koşulu ile senetin bir teminat seneti olduğunu not olarak senete düşebilmektedir.

Böyle bir durumda malların istenilen zamanda gelmemesi, ayrıca kalitesinde sorun olması durumunda iade talep edilmesi ve değiştirilmesi istenebilmektedir.

Ancak değişimde de sıkıntı olması veya iade almamaları durumunda sipariş ve teslim formları, fatura, tahsilat makbuzu ve teminat senedi ile yargı yoluna gidilebilmektedir. (Teminat Senedine İtiraz)

Borçlu Açısından Teminat Senedi

Bir firmadan mal veya hizmet alınması konusunda bir anlaşma yapıldığı durumda, bedelinin tamamlanması durumunda bile karşı firmanın anlaşma neticesinde hazırlanmış olan teminat senedini tahsil etmek için icraya vermesi veya başkasına ciro etmesi gibi durumlar mümkün olabilmektedir.

Böyle bir durumda ilk olarak menfi tespit davasının açılması ile borcun aslında nereden kaynaklandığını ispat etmek gerekmektedir.

Yapılan haciz işleminde eşyaların veya malların kurtarılabilmesi ve haczin durdurulması için belirli bir oranın ödenmesi ile zaman kazanılabilmektedir.

Bunun yanında hazırlanan senedin bağlı olduğu sözleşmenin delil olarak sunulması ve bunun bir kambiyo alacağı niteliğinde olmadığı, belirli şartları olan bir akitten doğduğu ve bunun bir güvence bedeli olduğu belirtilmelidir. Bu konuda sözleşme, tahsil makbuzları ve fatura ile ispat yapılması mümkün olacaktır. (Teminat Senedine İtiraz)

Teminat Senedi İle Borç Senedi Arasındaki Fark Nedir?

Düzenlenen teminat senetleri, bir sözleşmeye güvence olarak ileri sürülen sözleşmeye konu olan işin eksik yapılması veya hiç yapılmaması durumunda karşı tarafın zararının giderilmesi üzerine karşılıklı menfaat ilkesine göre hazırlanan bir güvence belgesi olmaktadır.

Borç senetleri ise herhangi bir para veya mal borcuna ilişkin olarak vadesi ve tutarı belirlenmiş olarak tarafların bilerek ve isteyerek varmış oldukları anlaşma üzerinden ödeme sözü niteliği taşımakta olan imzalı, kıymetli evrak ve bono olmaktadır. (Teminat Senedine İtiraz)

Teminat Senetleri Nasıl Düzenlenir?

Bir teminat senedi oluşturmak için olmazsa olmaz kural, senede bunun bir teminat senedi olduğunun yazılmasıdır. Hazırlanacak olan teminat senedinde senede atıf yapılmalı ve teminat senedine konu olan sözleşmenin düzenlenerek nüshalarının taraflara iletilmesi de gerekmektedir.

Düzenlenecek olan teminat senetlerinde, senedin vade kısmına teminat senedidir açıklaması yazılmalıdır.

Ayrıca hazırlanacak olan senedin ön yüzüne şu sözleşmeye konu olarak düzenlenmiştir şeklinde bir açıklamada yapılmalıdır ve sözleşme detayları verilmelidir.

Hazırlanacak olan senedin arka yüzüne yani ciro edilen bölümüne hangi konu için teminat senedinin hazırlandığı özetle açıklanmalıdır.

Yapılan özet kısmında şu anlaşma üzerine bu teminat senedinin hazırlandığı belirtilmelidir. Ayrıca sözleşme konusu sorumluluklar tamamlandığında teminat senedinin hükümlerinin geçersiz olduğu ve ciro edilemeyeceği de belirtilmelidir.

Senetlere rakamın yazılmaması durumunda senede atılacak imzalar bir borç doğuracak olsa bile yasal olarak bir borç oluşturmaz. Senedin boş bırakılarak sonradan doldurulması ise suç olacaktır.

Yukarıda belirtilmiş olan ana şartlar dışında hazırlanmış olan teminat senetlerinin bazıları borç doğuran senetler olabilmekte veya bazıları geçersiz olabilmektedir. (Teminat Senedine İtiraz)

Teminat Senedi Nasıl Doldurulur Örnek

Düzenlenecek teminat senetleri konusunda bazı önemli detaylar verilmiştir. Bu detaylar ile hazırlanan bir senedin borç senedi değil de bir teminat senedi olmasının sağlanması açıklanmıştır.

Bunun yapılmaması durumunda sonradan faturalar, makbuz ve sözleşme ile senedin teminat senedi olduğu ispat edilebilmektedir.

Ancak senetlerin anlaşma yapıldığı konu ile sınırlandırılması asıl olarak amaç olmalıdır. Ön kısmına yazılacak olan açıklama yanında arka kısmında bulunan ciro edilen bölüme de bu senet XX iş sözleşmesinde taraflardan XX kişinin yükümlü olduğu,

Belirtilen şekilde yapılacağına dair bir teminat olarak düzenlenmiş, içeriği dışında kullanılamaz, devredilemez, sözleşme dışı işlemlerde kullanılamaz ve sözleşmenin tamamlandığı anda geçersiz olacaktır ifadesi belirtilebilir. (Teminat Senedine İtiraz)

Sadece Senet Üzerine Teminat Senedi Yazılması Yeterli Midir?

Düzenlenecek senet üzerine teminat senedidir yazılması tek başına senedin teminat senedi olmasını sağlayamaz.

Teminat senedi olması ifadesinin yanında devredilemez, ciro edilemez gibi ibareler tek başlarına geçersiz olmaktadır.

Bu ifadeler senetler üzerine hiç yazılmamış olarak değerlendireceklerdir. Bu konuda mahkemeler veya Yargıtay senedin konusu olan anlaşmanın hükümlerini arayacaklardır.

Ayrıntılı bir bilgi verilmesi durumunda teminat senedi olarak Yargıtay’ın karar verdiği uygulamalar bulunabilmektedir. Ancak senedin sözleşmeyi işaret eden maddelerin varlığı en önemli delil ve ispat olarak kabul edilmektedir. (Teminat Senedine İtiraz)

Yargıtay Kararı – Teminat Senedine İtiraz

İİK’nun 19. maddesinde; ‘Gün olarak tayin edilen müddetlerde ilk gün hesaba katılmaz. Bir müddetin sonuncu günü resmi tatil gününe rastlarsa müddet tatili takip eden günde biter. Müddet, son günün tatil saatinde bitmiş sayılır, düzenlemesine yer verilmiştir.

Somut olayda, kambiyo senetlerine özgü haciz yolu ile yapılan icra takibinde, örnek 10 nolu ödeme emri borçluya 23.10.2012 günü tebliğ edildiği; İİK’nun 168/5. maddesi gereğince yasal 5 günlük şikayet süresinin son gününün 28 Ekim 2012 (kurban bayramı 4. gün) pazar günü ve 29 Ekim 2012 Cumhuriyet Bayramı’na rastladığı, bu durumda süre, söz konusu günü takip eden 30 Ekim 2012 – Salı günü mesai saati bitiminde sona ereceğinden, borçlunun 30 Ekim 2012 – Salı günü yaptığı şikayetin süresinde olduğu anlaşılmaktadır. (Teminat Senedine İtiraz)

Diğer Açıklamalar

Teminat senedine itiraz ilgili olarak, TTK’ nun 688/2. maddesi ve 6102 Sayılı TTK’nun 776. maddeleri uyarınca bononun, kayıtsız şartsız muayyen bir bedeli ödeme vaadi unsurunu taşıması zorunludur.

Bu niteliği haiz olmayan bono, kambiyo senedi vasfında kabul edilemez. Takip dayanağı senet arkasında “aşağı doğanlar örencik mevkideki arsaya istinaden alınmıştır. Arsa üzerindeki şerh kalktığında iade edilecektir” ibareleri yer almaktadır.

Bu durumda senedin neyin teminatı olduğu açıkça belirtilmiştir. Takip dayanağı bono kayıtsız şartsız borç ödeme vaadini içermediğinden ve alacağın varlığı, tahsil edilip edilemeyeceği yargılamayı gerektirir ve alacaklı alacaklı olduğunu genel mahkemede açacağı davada ileri sürebilecektir.

O halde, mahkemece; İİK’nun 170/a-2.maddesi gereğince borçlunun itirazının kabul edilerek teminat senedine dayalı takibin iptaline karar verilmesi gerekirken yazılı gerekçe ile itirazın reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir. Öte yandan, HMK.nun 297. maddesinin

(1). fıkrasının (e) bendi gereğince hükümde “gerekçeli kararın yazıldığı tarihin” yer alması zorunlu olup, kanunun bu emredici hükmüne aykırı davranılması da doğru bulunmamıştır. Makalede Teminat Senedine İtiraz konusu bilgi amaçlı hazırlanmıştır. (Teminat Senedine İtiraz)

Teminat Senedine İtiraz Sıkça Sorulan Sorular

BORCA İTİRAZ DAVASI – ALACAKLI TARAFÇA DAYANAK SENEDİN TEMİNAT SENEDİ OLDUĞUNUN KABUL EDİLMEDİĞİ – BORÇLU TARAFINDAN TEMİNAT İDDİASI İSPAT EDİLEMEDİĞİNDEN İSTEMİN REDDİNE KARAR VERİLMESİ GEREĞİ ÖZET: Öte yandan, mahkemenin de kabulünde olduğu gibi, alacaklı tarafça dayanak senedin teminat senedi olduğunun kabul edilmediği, borçlu tarafça da teminat iddiasının İİK’nun 169/a maddesinde belirtilen nitelikte bir belge ile kanıtlanamadığı görülmüştür.

O halde mahkemece, borçlu tarafından teminat iddiası ispat edilemediğinden istemin reddine karar verilmesi gerekirken, takibin iptali yönünde hüküm tesisi isabetsizdir ŞİKAYET DAVASI – SENET ARKASINDA YER ALAN BEYAN VE KAYITLARA GÖRE SENEDİN TEMİNAT SENEDİ OLDUĞU – ALACAĞIN VARLIK VE MİKTARI İLE TAHSİLİNİN GEREKİP GEREKMEDİĞİNİN YARGILAMAYI GEREKTİRDİĞİ – TAKİBİN İPTALİNE KARAR VERİLMESİ GEREĞİ ÖZET: Senet arkasında yer alan beyan ve kayıtlara göre, senedin teminat senedi olduğu anlaşılmakla, alacağın varlık ve miktarı ile tahsilinin gerekip gerekmediği yargılamayı gerektirmektedir.

O halde, mahkemece, senetten doğan alacağın varlığı ve miktarı ile tahsilinin gerekip gerekmediği yargılamayı zorunlu kıldığından takibin iptaline karar verilmesi gerekirken, yazılı gerekçe ile istemin reddi yönünde hüküm tesisi isabetsizdir TEMİNAT MEKTUBUNUN İADESİ İSTEMİ – TARAFLAR ARASINDAKİ SÖZLEŞMENİN FESHEDİLDİĞİ TARİH İLE DAVA TARİHİ ARASINDA 6098 SAYILI KANUNUN İLGİLİ MADDESİNE GÖRE YILLIK ZAMANAŞIMI SÜRESİNİN DOLMAMIŞ OLDUĞU – MAHKEMENİN VAKIA VE HUKUKİ DEĞERLENDİRMESİNDE USUL VE ESAS YÖNÜNDEN YASAYA AYKIRILIK BULUNMADIĞI ÖZET: Dava, eser sözleşmesinden kaynaklanan teminat mektubunun iadesi istemine ilişkin olup, mahkemece davanın kabulüne dair verilen karara karşı davalı vekilince istinaf talebinde bulunulmuştur.

Davalının yargı yolu ve mahkemenin görevine ilişkin itirazlarının, mahkemece ….tarihli celsede verilen ara kararı ile reddedilmesi yanlar arasındaki hukuki ilişkinin Borçlar Kanununda düzenlenen eser sözleşmesinden kaynaklanmış olmasına göre usul ve yasaya uygun görülmüştür.

Davalı vekilinin istinaf başvurusu 6100 Sayılı kanunun ilgili madde hükmü uyarınca istinaf dilekçesinde belirtilen sebeplerle sınırlı olarak ve kamu düzenine aykırı hususların olup olmadığı gözetilerek incelenmiştir.

Dosya kapsamına, kararın dayandığı delillerle, yasaya uygun gerektirici nedenlere, delillerin takdirinde bir isabetsizlik bulunmamasına özellikle, taraflar arasındaki sözleşmenin feshedildiği tarih ile dava tarihi arasında 6098 sayılı kanunun ilgili maddesine göre … yıllık zamanaşımı süresinin dolmamış olmasına göre, ileri sürülen istinaf sebepleri dikkate alındığında, mahkemenin vakıa ve hukuki değerlendirmesinde usul ve esas yönünden yasaya aykırılık bulunmadığı anlaşılmakla, davalı vekilinin istinaf başvurusunun esas yönünden reddine karar verilmiştir