Ticaret Kapora ve Bağlanma Parası, Kapora ve bağlanma parası iadesi taraflar arasında yapılan sözleşmeye göre değişiklik göstermektedir. Türk Borçlar Kanunu’nun 177. maddesi kapsamında yapılan sözleşmenin kurulduğuna dair kanıt niteliğinde olan bir miktar paraya kapora denilmektedir.

Bu durumun aksine bir adet ya da anlaşma yok ise kapora esas alacaktan düşülerek geri alınabilmektedir. Kapora; bağlanma parası ya da pey akçesi olarak da adlandırılmaktadır.

Kapora veren kişi tarafından alınır ve kanun kapsamında bir hak olduğu için verilmemesi durumunda hukuki yollara başvurulabilmektedir. Ticaret kapora davalarında hak kaybına uğranmaması adına konu ile ilgili uzmanlık alanı bulunan bir avukat ile çalışılması faydalı olacaktır.

Avukat ile devam eden dava süreci daha doğru bir şekilde ilerleyecektir. Ödenmemesi durumunda davanın gidişatına göre icra takibi başlatılabilir. Borçlu olan taraftan kaporanın tamamının ödenmesi talep edilmektedir.

Kaporanın Özellikleri Nelerdir?

Ticaret kapora ve bağlanma parası Türk Borçlar Kanunu kapsamında yer alan bir uygulamadır. Bu kapsamda sahip olduğu özellikler şu şekilde sıralanabilmektedir;

• Kapora taraflar arasında yapılan sözleşmenin kurulduğuna dair bir delildir.
• Taraflar arasında sözleşme kurulurken verilen para aksine anlaşma yapılmazsa kapora sayılmaktadır.
• Taraflar arasında sözleşme iptal olduğunda sebepsiz zenginleşme hükümlerince kaporanın iade edilmesi gerekmektedir.
• Kapora her zaman asıl alacaktan düşülmelidir.

Kapora iadesinin yapılmaması durumunda kapora iadesi davası açılabilmekte ve kapora hukuken talep edilebilmektedir. Kapora kanun kapsamında bir alacak olduğu için dava açmak geri alabilmek için en mantıklı yöntemler arasında yer almaktadır. Davanın açılabilmesi için dilekçe ile birlikte ikametin bağlı olduğu yer mahkemesine başvuru yapılmalıdır. Başvuru sonrasında gerekli incelemeler yapılacak ve karar verilecektir.

Kaporanın İadesi Nasıl Yapılır? Ticaret Kapora ve Bağlanma Parası

Kaporayı veren tarafın ya da alan tarafın kusurlarına göre iade şartları değişmektedir. Eğer kusurlu olan taraf kaporayı veren taraf ise karşı taraf tazminat hakkı kazanacaktır.

Kaporayı alan tarafın kusurlu olması durumunda kaporayı iade etmekle yükümlüdür. Kaporayu veren taraf aynı zamanda alım hakkına sahip olan taraftır. Kaporanın iade edilmemesi durumunda kişi dava açma hakkına sahip olur.

Ticaret Kapora Ve Bağlanma ParasıFarklı Bakış, Kapora ve Bağlanma Parası Nedir? Bilindiği gibi, hukuk hayatımızda bir “sözleşme kurma özgürlüğü” ilkesi bulunmaktadır. Bu nedenle, vatandaşlar kendi menfaatlerine hizmet eden pek çok sözleşme kurmaktadırlar.

Bunların ilgili kanunlarda hükümlerinin belirtilmiş olmasına, ya da kurulacak olan bu sözleşmelerin tamamıyla kanunda yazan prensiplere uygun olmasına gerek yoktur. Taraflar, kanunda yer almayan sözleşmeler de düzenleyebilirler.

Bu tür sözleşmelere “isimsiz sözleşme” adı verilir. Eğer bir sözleşmenin şekli, hükümleri, esaslı noktaları gibi unsurları kanunda hüküm altına alınmışsa, o sözleşmelere “isimli sözleşme” diyoruz.

Kapora, tarafların daha sonra gerçekleştirilecek bir satış sözleşmesine hazırlık sözleşmesidir. Bir tür “sözleşme kurma vaadi”dir. Ancak, hukuken yine de bir “önsözleşme” sayılamaz.

Kapora, net bir ifadeyle belirtecek olursak, bir kişinin daha sonra satın alacağı sözünü verdiği bir şeyin, satıcı tarafından asıl satış sözleşmesi kuruluncaya değin bir başkasına satılmaması sözünün verildiği sözleşmedir. Bu nedenle, satın alacak olan kişi, satıcıya bir “ön bedel” öder. Buna, “kapora bedeli” adını veriyoruz.

Önemle ifade edelim ki, “kaparo” adını verdiğimiz  bu kurum, sadece Türk hukukunda değil tüm dünya hukuk devletlerinde karşımıza çıkan bir kurumdur.

Bu nedenle, son derece ciddi bir hukuki mefhum olduğunun da altını çizmemiz gerekir. Zira, günlük yaşamda karşımıza sıkça çıkan bir hukuki kavramdır. Bu sebeple, bu makalenin dikkatle okunmasını öneririz.

Bağlanma Parası Nedir? Ticaret Kapora ve Bağlanma Parası

Borçlunun, sözleşme kurulurken alacaklıya ödemiş olduğu bir miktar paraya “bağlanma parası” denir.

Borçlunun daha sonra kurulması vaat edilen bir sözleşme için kurmuş olduğu bu sözleşme için, alacaklıya ödemiş olduğu bedel, asıl bedelden EKSİLTİLİR. Eğer bağlanma parası ödeneceğine ilişkin sözleşme geçersizse, bu sözleşmenin ardılı niteliğinde olan asıl satış sözleşmesi de geçersiz olur.

Çünkü, satış sözleşmesi netice itibariyle bir “sebebe bağlı işlem”dir. Bağlanma parası ile kapora arasındaki fark, ödenen ön bedelin asıl bedelden mahsup edilmesidir. Kaporada bu bedel asıl bedelden ayrıca bir anlaşma olmaksızın eksiltilmez.

Kaporayı Düzenleyen Sözleşmelerde Neler Yer Almalıdır?

Öncelikle ifade edelim ki, kaporayı düzenleyen sözleşmede “cayma bedeli”ne ilişkin bir hüküm yoksa, aynı şekilde aksine bir yerel adet de bulunmuyorsa, asıl satış sözleşmesinin kurulmadığı ya da kurulamadığı durumlarda KAPORA BEDELİ GERİ İSTENEBİLİR. Ancak, genellikle yerel adetlerin varlığı bunun uygulanmasına izin vermemektedir.

Ayrıca, haklı bir bedel olmaksızın satın almaktan vazgeçen alıcının da, sözleşmede aksine bir hüküm yoksa kapora bedelini geri alamayacağını belirtelim.

Kaporaya ilişkin hükümleri barındıran sözleşmede, şunların bulunmasına dikkat edilmelidir:

• Kaporanın verildiği tarihin açıkça belirtilmesi gerekir.
• Asıl satış sözleşmesinin gerçekleştirileceği yapışacağı tarihin de belirtilmesi gerekir.
• Tarafların her tür kimlik bilgisinin eksiksiz ve dosdoğru olarak yazıldığından emin olunmalıdır. Sözleşmenin, ispat hukuku açısından kolaylık sağlaması için, bir adet de tanığın imzasının bulundurulması önerilir.
• Kapora bedelinin de açıkça yazılması gerekir. Hem yazıyla, hem rakamla yazılmalıdır.
• Eğer kaporayı düzenleyen sözleşmeye konu olan malvarlığı değeri bir taşınmaz ise, söz konusu taşınmaza ilişkin her tür bilgi ayrıntılı olarak yazılmalıdır. Daire, parsel numaraları, kat bilgileri…
• Eğer sözleşmenin konusu bir taşınmazsa, bu taşınmazın içindekilerinin ve özelliklerinin de açıkça belirtilmesi gerekir. Taşınmazın yapısal anlamdaki tüm bilgi ve detayları da mutlaka yazılmalıdır.
• Tarafların kimlik belgeleri, taşınmazın tapusu ve taşınmaz ile ilgili olan her tür evrak, sözleşmeye orijinal/kopya olarak eklenmelidir.

Makalemizde Ticaret Kapora ve Bağlanma Parası konusu yer almıştır. Diğer bilgilendirici makaleler için Ankara Avukat sayfasını ziyaret edebilirsiniz.