Vekaletnamede Ahzu Kabza Yetkisi Ne Demektir?

Vekaletnamede Ahzu Kabza Yetkisi Ne Demektir? | Bilindiği gibi, “hukuk dili” adını verdiğimiz teorik dil, birçok kişinin hukuk ile olan ilişkisini zayıflatan bir unsurdur. Çünkü “hukuk dili” adını verdiğimiz bu dilin içerisinde, yer yer Türkçe’ye çok yabancı kelimeler kullanılmakta, hatta sosyal ve günlük hayatta hiçbir şekilde rastlamanın mümkün olmadığı pek çok terimle karşılaşılmaktadır.

Sözünü ettiğimiz durum, hukukun bazen toplum dışı kalmasına yol açmaktadır. Hukuk dilinin anlaşılırlığını zorlaştıran ifadelerden biri de, “ahzu kabza” ifadesidir.

Bu ifadenin ne anlama geldiğini saptamak için parça parça gitmek gerekir. “Ahz” kelimesi tutma, onaylama;“kabz” kelimesi ise tahsil etme anlamına gelir. “Ahzu Kabza” ifadesi ise, TAHSİL ETME anlamına gelmektedir.

Ahz-u Kabza’ya genellikle avukatlara verilen vekâletnamelerde rastlıyoruz. Bu, genel anlamıyla bir “yetkidir.” Ahz-u kabza yetkisi demek, kişinin üçüncü bir kişiye verdiği “para tahsil edebilme” yetkisi demektir. Örneğin, bir avukata ahz-u kabza yetkisi verilmesi halinde, o avukat, müvekkili adına belirli şart ve usullerle “para tahsili” yapabilecektir.

Bu yetkinin, genellikle avukatlara verildiğini söyleyebilirsek de, Türk hukukundaki “sözleşme serbestisi” ilkesi gereğince isteyen herkesin, bu yetkiyi fiil ehliyeti olan herkese verebileceğini söylememiz gerekir. Yani, ahz-u kabza yetkisi bir avukata verilebilir; aynı şekilde bir “vekâletname” düzenlenilerek üçüncü bir kişiye de verilebilir.

Vekaletnamede Ahzu Kabza Yetkisinin Hukuki İrdelemesi

Vekaletnamede Ahzu Kabza Yetkisi Ne Demektir? | Önemle belirtelim ki, bir avukata ahzu kabza yetkisinin verilmesi halinde, avukat her şeyden önce bir “tahsil etme” yetkisi sahibi olacaktır. Ancak, bu kavramı biraz daha açıklamamızda fayda var.

Şöyle ki, ahzu kabza ile yetkilendirilmiş bir avukat; öncelikle, bir icra dairesinden veya adliyenin ilgili birimlerinden, müvekkili adına para çekme işlemini gerçekleştirebilir. Mesela, bir kişinin, bir avukata vereceği ahzu kabza yetkisinin akabinde, ilgili avukat, müvekkili adına icra dairesine giderek müvekkiline ait bulunan bir parayı tahsil edebilir.

Keza, mahkeme kalemlerinde bulunmakta olan ve müvekkile ait bulunan paraların da tahsili, ahzu kabza ile yetkilendirilmiş avukata aittir. Kişinin kendisinin de tahsili yapması mümkündür.

Ancak, önemle belirtelim ki, ahzu kabza yetkisi YALNIZCA ADLİ KURULUŞLARDA GERÇEKLEŞECEK tahsilatlar için bir yetki sağlar. Yoksa müvekkili adına bir avukat, kişinin bir kamu bankasındaki ya da bir özel bankadaki parasını tahsil edemez. Bunun için, ayrıca yetkilendirilmiş olması gerekir ki, bu durumda da Türk Borçlar Kanunu’nun “yetkili temsil” ile ilgili olan hükümlerinin uygulanması söz konusu olacaktır.

Ayrıca belirtelim ki, ahzu kabza yetkisiyle yetkilendirilmiş olan avukat, müvekkilinin edinmiş bulunduğu bir kazanımı, belirli koşullara bağlı olarak himayesinde tutabilir; mahkemenin müvekkili lehine hükmettiği edinimi teslim alabilir; müvekkil lehine bir kamu bankasına yatırılmış olan KAMULAŞTIRMA (istimlak) bedelini de tahsil edebilir.

Bu nedenle, ahzu kabza yetkisinin son derece önemli bir yetki olduğundan hareketle, bu yetkinin verileceği avukatın işini özenle yaptığının denetimi yapılmalı, bu konuda emin olunarak vekâletname düzenlenmelidir. Ahzu kabza yetkisinin kapsamına, malvarlığı anlamında bir değer taşıyan, taşınır ya da taşınmaz bir hukuki eşya girmektedir.

Ahzu Kabza Yetkisinin Verilmesi Zorunlu Mudur?

Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nun 73. Maddesine göre; GENEL DAVA VEKÂLETİ verilmesinin,  davanın görülmesi ve takibi için gerekli olan işlemleri yapmayı ve GEREKLİ TAHSİLATLARI YAPMAYI avukat için yeterli görmüştür.

Bu nedenle, ahzu kabza yetkisi genel olarak ayrı bir vekâletname ile düzenleniyor olsa da, ayrıca bir yetkilendirme yapılmasına gerek kalmaksızın da bu yetkinin var olduğunu kabul ettiğimiz durumlar da mevcuttur. HMK md.73 buna değinmiştir.