Yargıtay’dan İş Kazalarına İlişkin Emsal Karar. Yargıtay’dan çıkan iş kazalarına ilişkin karara göre; iş kazası sonucu hayatını kaybeden işçinin ailesinin destekten yoksun kalma tazminatı alabilmesi için gerekli olan şartlar esnetilmiştir.

Önceden iş kazasında hayatını kaybeden kişilerin anne ve babalarının destekten yoksun kalma tazminatı için açtıkları davalar Yargıtay’ın hukuk dairelerine göre farklılık göstermekteydi.

Örneğin; Yargıtay 4., 11. ve 17. Hukuk Daireleri ile Yargıtay 21. Hukuk Dairesi; davayı farklı sonuçlandırmaktaydı. Yargıtay 4., 11. ve 17. Hukuk Daireleri; iş kazası sonucu ölen kişinin anne ve babasına tazminat ödenmesini onaylıyordu. Çünkü kişinin ölmemiş olması durumunda zaten aileye belirli bir miktarda yardımının olacağını ve dolayısı ile ailenin şu anda bu destekten mahrum kalmış olduğunu kabul ediyordu. Fakat Yargıtay 21. Hukuk Dairesi; anne ve babanın destekten yoksun kalma tazminatı alabilmesi için ölüm gelirinin bağlanmaması şartı arıyordu.

Fakat bu iki farklı karar için bir orta nokta bulunabilmesi adına; Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu’nun Türk Medeni Kanunu, Türk Borçlar Kanunu, İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu ve Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu’nu incelemesi gerekti.

Bu incelemenin sonucunda Yargıtay bir karar vardı ve bu karar özellikle başta Soma faciasında iş kazası nedeni ile yaşamını yitiren kişilerin aileleri olmak üzere, birçok iş kazasında ölen kişilerin ailelerini ilgilendirmektedir.

Tazminat İçin SGK’dan Gelirinin Olması Gerekli Midir?

Yargıtay İçtihadı Birleştirme Büyük Genel Kurulu; iş kazası sonucu bir ölüm gerçekleşmesi halinde, aileye destekten yoksun kalma tazminatı verilirken SGK gelirinin olmaması şartının aranmaması sonucuna varmıştır. SGK’nın aileye bağladığı ölüm geliri, tazminatın alınmasına engel olmadığı gibi karşılaştırılamayacak iki farklı konu olduğunu bildirdi. Büyük Genel Kurulu’nun aldığı bu kararın esas nedenleri şunlardır:

• Anne ve babaların, çocuklarının iş kazası sonucu ölmesi durumunda muhtaç duruma düşmelerini engellemek
• Anne ve babanın maddi durumunu, sosyal statüsünü çocukları iş kazası sonucu öldükten sonra da aynı seviyede tutabilmesini sağlamak

Ölüm geliri ile tazminatın farklı olduğu söylense de; birbirlerinden bağımsız değillerdir. Yani ölüm gelirinin hesabında tazminat dikkate alınmıyor olsa da, verilecek olan tazminatın hesaplaması yapılırken ölüm gelirinin miktarı dikkate alınır. Tazminattan düşme işlemi; kurumun rücu edebildiği kısmın tazminattan düşürülmesi ile olur.

Tazminat Alabilmek İçin Zaruret Durumuna Düşmek Gerekir Mi?

Büyük Genel Kurulu’nun kararına göre tazminat alabilmek için ailenin zaruret durumuna düşmesine gerek yoktur. İş kazasında hayatını kaybeden çocuğun anne ve babasının yaşam koşulları her ne olur ise olsun, aileye destek olunacağının kararı verilmiştir.

Aileye yardım edilebilmesi için ailenin en temel ihtiyaçlarını dahi karşılayamaz bir duruma gelmesi veya sosyal hayatında bulunduğu seviyede bir gerileme göstermesi beklenmez.

Annenin ve babanın ayrı olarak gelirleri olabilir, hatta anne ve baba varlıklı kişiler de olabilir, çocukları yaşasaydı dahi çocuklarından maddi yardım almaya ihtiyaç duymayan kişiler de olabilir; yine de çocuklarının haklarını alabilmelerine imkan tanınmaktadır.

Yargıtay Kararı Nasıl Kabul Edilmiştir?

Destekten yoksun kalma tazminatı ile ilgili kararın kabul edilmesi 22.06.2018 tarihinde tartışılarak ikinci oturumda oy birliği ile kabul edilen bir karardır. 2/3 oranın bir oy çokluğu sağlanarak; çocuğun haksız fiil veya akde aykırı şekilde ölmesi sonucu, ailenin SGK gelirinin olup olmamasına bakılmadan tazminat verileceği kararı çıkmıştır.

Yargıtay’dan Çıkan Karar Hangi Maddeler İle Desteklenmiştir?

Yargıtay’ın tazminat konusunda verdiği karar için baz aldığı kanunlar şunlardır:

• Türk Borçlar Kanunu’nun 53. maddesine göre; iş kazası geçirerek ölen çocuğun anne babaya her durumda maddi desteğinin olduğu kabul edilmiştir.
• 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu’na göre destekten yoksun kalma tazminatı için açılan davalarda sorumululuk ve tazminatın ödenmesi konuları işvereni ilgilendiren durumlardır.
• Türk Borçlar Kanunu’nun 53/3. maddesine göre; ölüm nedeni ile zarara uğramış kişiler var ise bu kişilerin zararlarının karşılanması gereklidir.
• 818 sayılı Borçlar Kanunu ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu kapsamında; destekten yoksunluk tazminatı talep edecek olan kişilerin gösterebilecekleri kaynaklar; haksız fiiller ve diğer sözleşme dışı sorumluluk sebepleri, sözleşmeden doğan sorumluluk ve vekaletsiz iş görmedir.