Yargıtay’dan Yabancı Mahkemede Gerçekleşen Boşanma Davası Hakkında Emsal Karar! Yargıtay’dan Yabancı Boşanma Kararları Hakkında Emsal Karar!

Hukuk sistemimize göre yabancı mahkemelerde yapılan boşanma işlemlerinin ardından boşanmanın kesinleşmiş olması halinde mutlaka yerel mahkemede tanıma ve tenfiz davasının yapılması gerekmektedir. Aksi halde yabancı mahkemede verilen boşanma hükmünün kendi hukuk sistemimizde bir geçerliliği bulunmamaktadır.

Dolayısıyla tanıma ve tenfiz davasının yetkili Aile Mahkemesi tarafından gerçekleştirilmesinin akabinde yabancı mahkemede verilen boşanmanın gerçekleştirilmesi ilamına dair bütün hükümler kesin delil ve kesin hüküm gücünü kazanmaktadır.

Bu duruma ilişkin yaşanan uyuşmazlıkta temyiz kararının verilmesinin ardından devreye giren Yargıtay 22. Hukuk Dairesi’nin vermiş olduğu emsal niteliğindeki karar ise aşağıdaki gibidir:

Dava Türü: Boşanma Davası

Boşanma davasına ilişkin yabancı mahkeme ilamında taraflara ilişkin bir kusur belirlemesi yapılmadığına ve artık yabancı mahkeme ilamı Türk mahkemesi bakımından kesin delil ve kesin hüküm gücünü kazandığı gerekçesiyle yerel mahkemenin vermiş olduğu tazminat hükmünün bozulmasına yöneliktir.

Yargıtay 22. Hukuku Dairesinin İncelemesi

Yapılan yargılama sonucu toplanan delillerin incelenmesiyle dava taraflarının Hollanda Haarlem Mahkemesi’nin vermiş olduğu karar ile boşandıkları ve söz konusu kesinleşen boşanma kararının ise Aile Mahkemesi’nin kararı ile tanındığı tespit edilmiştir.

Yerel mahkemenin almış olduğu tanıma kararının da dava dosyasında belirlenen tarihte kesinleştiği görülmektedir. Bu noktada; Aile Mahkemesi’nin yerine getirmiş olduğu tanıma, yabancı mahkeme tarafından verilmiş olan ilamın, kesin hüküm ve kesin delil etkisi, yabancı mahkeme kararının kesinleştiği tarihten itibaren geçerli olarak kabul edilmektedir.

Bir başka deyişle, tarafların yabancı mahkeme kararının kesinleştiği anda boşanmış sayılırlar. Boşanmaya ilişkin yabancı mahkemenin almış olduğu kararda bir kusur belirlemesi yapılmadığına ve artık yabancı mahkeme ilamının da Türk Mahkemesi tarafından tanınmış olması sebebiyle kesin delil ve hüküm gücünü kazanması göz önünde bulundurularak mevcut davada davalı erkeğe kusur yüklenmesi hukuksuz bulunmaktadır.

Bu duruma ilişkin yerel mahkemenin almış olduğu kadın yararına manevi tazminata karar verilmesi hukuken doğru görülmemiş ve kararın oy birliği ile bozulmasını gerektirmiştir.

Yargıtay’dan Emsal Niteliğinde Karar

Yukarıda gösterilen gerekçelerin nezdinde somut olayda tarafların Hollanda Haarlem Mahkemesi’nde boşanmalarının kesinleştiğine ve daha sonra yabancı mahkemenin almış olduğu bu kararın davaya konu olan Aile Mahkemesi tarafından tanınma işleminin gerçekleştiğine dikkat çekilmiştir.

Öte yandan yabancı mahkemede boşanma kararına istinaden herhangi bir tarafta kusur bulunmamış olması sebebiyle bu kararın yerel mahkeme tarafından aynı şekilde uygulanması usulen gereklilik arz etmektedir. Dolayısıyla yerel mahkemenin davacı kadın lehine vermiş olduğu tazminat bedelinin davacıdan alınarak davalıya geri verilmesine hükmedilmiştir.