Yoksulluk Nafakası Nedir Şartları Nelerdir – Türk Medeni Kanun’un 175. maddesinde düzenlenen yoksulluk nafakası, boşanma sonucu yoksulluğa düşecek olan boşanmada kusuru daha ağır bulunmayan eşe, ekonomik durumu daha iyi olan eş tarafından ekonomik gücü oranında süresiz olarak yardım edilmesini belirtmektedir.

Türk Medeni Kanun mad. 184/5 gereğince; taraflar yoksulluk nafakasının miktarını ve süresini sözleşme ile kararlaştırılarak belirlenir.

Yoksulluk Nafakası Şartları

Eski Medeni Kanun mad. 152 gereğince; evlilik birliği içerisindeki Yükümlülüğü kocaya olup, bu yükümlülük ise boşanma ile son bulmakta idi. Ancak, kanun koyucu ahlaki ve sosyal gerekçelerle, boşanmadan dolayı yoksulluğa düşecek olan ve boşanmada kusuru daha ağır olmayan eşin, evlilik sona ermiş olmasına rağmen şartları gerektirdiğinde süresiz olarak diğer eş tarafından ekonomik yönden desteklenmesini uygun görmüştür.

Böylece bakım yükümlülüğünün belli şartlar gerçekleştiğinde boşanmadan sonra da kısmen devamını sağlamayı amaçlamış 55 ve ilgili hükmü değiştirerek yürürlükte bulunan yeni Medeni Kanunda, her iki eş içinde eşit olarak bakım yükümlülüğü getirilmiştir.

Bunun doğal sonucu olarak da nafaka ödeme yükümlülüğü her iki eş için söz konusu olmaktadır. Yoksulluk nafakası, daha önce de belirttiğimiz üzere, boşanma davası ile birlikte istenebileceği gibi, boşanma davası devam ederken ve hatta boşanma davası sonuçlandıktan sonra dahi talep edilebilir. Boşanma kararından sonra nafakanın devamının istenmesi yoksulluk nafakası niteliğindedir.

Boşanma davası  kesinleştikten sonra açılan yoksulluk nafakası da davacının boşanma davasındaki kusur derecesinin, boşanma kararının kesinleştiği tarih ile yoksulluk nafakasının açıldığı tarihte boşanma yüzünden yoksulluğa düşüp düşmediğinin araştırılması gerekir. Boşanma davasını kesinleşmesinden sonra da yoksulluk nafakası istenebilir. Ancak, bu nafaka boşanma hükmünün kesinleştiği tarihten sonra bir yıl içinde istenmesi gerekmektedir.

Bir yıllık süre sona erdikten sonra açılan yoksulluk nafakası davasında, davalı zamanaşımı def’i ileri sürebilir. Yoksulluk nafakası boşanma davası ile talep edildiği taktirde, boşanma kararı ile yoksulluk nafakası konusunda da karar verilecektir.

Bu durumda, yoksulluk nafakası ödemelerinin başlangıç tarihi boşanma hükmünün kesinleştiği tarihtir. Dolayısıyla, boşanma davası devam ederken yoksulluk nafakası talep edilemez. Dava devam ederken ancak, tedbir nafakasına karar verilebilir. Yoksulluk nafakası boşanmanın fer’i niteliğindedir. Bu nedenle boşanmanın hüküm ve sonuçlarına bağlıdır.

Yoksulluk Nafakası Süresi Nedir

MK. mad. 175/1 ‘de açıkça belirtildiği üzere, yoksulluk nafakası süresiz olarak istenebilir.    Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olan eş, diğer şartlar da gerçekleştiği takdirde geçimi için diğer eşten mali gücü oranında her hangi bir süreye tabi olmaksızın nafaka isteyebilecektir. Belli bir süre için yoksulluk nafakası istenmişse, istemle bağlılık kuralı gereğince istenilen süre dikkate alınarak yoksulluk nafakasına karar verilir.

Yoksulluk Nafakasının Belirlenmesi Zamanaşım Süresi

Yoksulluk nafakasının diğer koşulları oluşmasının yanında nafaka takdir edilirken diğer tarafın mali gücü göz önüne alınmaktadır. Nafaka takdirinde hakim, tarafların sosyal ve ekonomik durumunu, gelir düzeylerini araştırır ve bu duruma göre hakkaniyete uygun bir nafakaya hükmeder. Madde hükmünde açıkça anlaşılacağı üzere hakim yoksulluk nafakasının belirlenmesinde yapılacak araştırmalar sonucuna göre takdir yetkisi verilmiştir.

Ayrıca, yoksulluk nafakası ödemekle yükümlü olan eşin, hasta, fiziksel özürlü olduğu ve çalışamadığı tespit edildiği takdirde, kendisi yoksul olduğundan yoksulluk nafakası ödemesi yükümlülüğü getirilemez. Hakimin bu hususu göz ardı ederek nafakaya  hükmetmesi bozma sebebi teşkil etmektedir.

Yoksulluk nafakasına karar verilirken, istemde bulunanın  zorunlu geçim ihtiyaçları göz önüne alınır. Bu ihtiyaçları karşılamaya yetecek miktarda nafakaya hükmedilmesi gerekmektedir.