Askeri Yargıtay Kararları Nelerdir? Askeri Yargıtay tanımı ve kararları hukuksal anlamda oldukça merak edilen kavramlar olarak göze çarparken Türkiye Cumhuriyeti Askeri Yargıtay Başkanlığı’nın 1914 tarihinde kurulduğunu da belirtmek gerekiyor.

Tür olarak askeri ceza yargısı, yasal statü anlamında da yüksek mahkemeler sınıfında bulunan Askeri Yargıtay, askeri adli mahkemeler tarafından verilen kararların son inceleme mercii olarak varlığını sürdürürken 16 Nisan 2017 tarihindeki Anayasa değişikliği referandumunun kabul edilmesi sonucunda kapatıldı.

Askerlerin Kanunlarla Belirlenmiş Davalarının İlk Ve Son Derece Mahkemeleri

Askeri Yargıtay tanımı ve kapsamı ifade edildikten sonra aynı zamanda Askeri Yargıtay’ın askerlerin kanunlarla belirlenmiş kimi davalarına ilk ve son derece mahkemesi olarak baktığını da belirtmek gerekiyor. Askeri Yargıtay üyeleri ayrıca birinci sınıf askeri hakimler arasından seçilirken, her boş aday için kurul tarafından seçilen üç aday arasında nihai karar Cumhurbaşkanı’na aitti.

• Askeri Yargıtay Başkanı
• Askeri Yargıtay Başsavcısı
• Askeri Yargıtay İkinci Başkanı
• Askeri Yargıtay Daire Başkanları
• Askeri Yargıtay üyelerinin atamaları da rütbe ve kıdem sırasına göre yapılır, Askeri Yargıtay Başkanı seçimi de her yıl Ağustos ayında toplanan YAŞ üyeleri vasıtasıyla seçilerek terfi ettirilirdi.

Askeri Yargıtay İşleyiş Ve Kararları

Yasayla düzenlenen Askeri Yargıtay işleyişi askerlik hizmetlerinin gereği çerçevesinde yasayla belirlenirken Askeri Yargıtay kararları tam bir bağlayıcılık ve emsal içermektedir. Askeri yargının son kademesi olan Askeri Yargıtay tarafından alınan kararlar Türk Milleti adına alınan ve itiraz yolu bulunmayan mahkemeler olarak göze çarpmaktaydı. Ayrıca son dönemde askerlere sivil yargı yolunu kapatıp sivillere de askeri yargı yolunu açan kararıyla oldukça dikkat çeken Askeri Yargı ile birlikte en son karar mercii olan Askeri Yargıtay’dan dönen bu karar da oldukça dikkat çekti.

Askeri Yargıtay kararları belirleyicilik yönü Türkiye’nin yakın tarihine damga vuran bazı davalarla ilgili de önemli kararlara imza atarken hem yargı hem de askeri yargıyla ilgili önemli emsal kararlar ortaya çıktığı da görüldü.

Askeri Yargıtay’ın kapatılmasıyla birlikte Askeri Yüksek İdare Mahkemesi dosyaları da sivil mahkemelere gönderilerek, dosyaların sivil mahkemeler tarafından takip edilmesi sağlandı.

Genel Örnek ve Yargıtay Kararları *KOĞUŞTA SİGARA İÇİLMESİ: T.C. Askeri Yargıtay Daireler Kurulu Esas:  2010/122 Karar: 2010/122 Karar Tarihi: 16.12.2010 

Askeri Yargıtay Kararları | ÖZET: Birlik komutanlığınca tebliğ edilen, koğuşta sigara içilmesinin yasaklanmasına ilişkin emir hizmete ilişkindir ve bu emre aykırı davranış ASCK.’nın 87/1’inci maddesinde düzenlenen emre itaatsizlikte ısrar suçunu oluşturur.

*DOĞRU SÖYLEMEMEK SUÇU: T.C. Askeri Yargıtay 1.Dairesi Esas:  2010/1978 Karar: 2010/1968 Karar Tarihi: 21.07.2010

Askeri Yargıtay Kararları | ÖZET: Olayda, yapılan yoklamada yokluğu anlaşılan firarinin nerede olabileceği araştırılırken, sanığın sorulan soruya doğru cevap vermemesi, kaçaklara yardım etmek suçunu değil, unsurlarının oluşması halinde bilerek doğruyu söylememek disiplin suçunu oluşturur. Sanığın üzerine atılı eylem ile ilgili suçtan yargılama yapma görevinin Disiplin Mahkemesine ait olduğu anlaşılmakla, Disiplin Mahkemesinin görevsizlik kararının kaldırılmasına ve olumsuz görev uyuşmazlığının bu şekilde çözümlenmesine karar verilmiştir.

*GÖREVİN KÖTÜYE KULLANILMASI: T.C. Askeri Yargıtay Daireler Kurulu Esas:  2010/119 Karar: 2010/118 Karar Tarihi: 09.12.2010 

Askeri Yargıtay Kararları | ÖZET: 1) 2004 yılında Ankara’dan Batman’da konuşlu Birlik Komutanlığı emrine atanan ve ailesini götürmeyerek Ankara’da bırakan sanık Yüzbaşının, 2005 yılı genel atamalarında tekrar Ankara’ya atanması üzerine, kendisiyle ilgili olarak düzenlenip imzalaması için getirilen, ailesinin de bildirime dahil edilmesi gerektiğini beyan ederek imzalamadığı, Birlik Komutanı ile görüşmesi neticesinde Batman’da birlikte ikamet etmeyen aile bireyleri de dahil edilerek yeniden tanzim edilen sürekli görev yolluğu bildirimini imzalayıp, haksız olarak tahakkuk ettirilmesini sağladığı harcırahı almak suretiyle, 5237 sayılı TCK’nın 206. maddesinde düzenlenen suçunu işlediği sonucuna varılmıştır.2) Birlik Komutanı olarak görevli sanık Binbaşının, emrinde görev yapan diğer sanık Yüzbaşının, ailesinin Ankara’da ikamet ettiğini bildiği halde, görevinin gereklerine aykırı hareket ederek, 2005 yılı genel atama döneminde Ankara’ya atanması üzerine düzenlenen ne ailesini de dahil ettirmek, hazırlanan belgeyi imzalayarak üst makamlara göndermek ve fazladan harcırah almasını sağlamak suretiyle, kamunun zarara uğramasına ve Yüzbaşının haksız bir kazanç sağlamasına neden olduğu anlaşıldığından, eylemi, 5237 sayılı TCK.’nın 257/1’inci maddesinde düzenlenen suçunu oluşturmaktadır.

*EMRE İTAATSİZLİKTE ISRAR SUÇU:  T.C. Askeri Yargıtay Daireler Kurulu Esas:  2009/101 Karar: 2009/109 Karar Tarihi: 12.11.2009 

Askeri Yargıtay Kararları | ÖZET: Birlik komutanlığınca verilen yönündeki emrin, personelin birlik dışındaki davranışlarını düzenlemeye yönelik, idari yönden tedbir ve ikaz niteliğinde olması ve askeri hizmetin yürütülmesine ilişkin bulunmaması nedenleriyle, belirtilen emre aykırı hareketin emre itaatsizlikte ısrar suçunu oluşturması söz konusu değildir.

*ASKERİ EŞYAYI KAYBETMEK SUÇU: T.C. Askeri Yargıtay 1.Dairesi Esas:  2009/1839 Karar: 2009/1805 Karar Tarihi: 24.09.2009 

Askeri Yargıtay Kararları | ÖZET: Sanık astsubaya 1468 sayılı Kanuna dayalı olarak ücretsiz ve istihkak olarak verilen tabanca üzerindeki mülkiyet hakkı, bazı sınırlamalara karşın kişiye ait olup, bu niteliğinden dolayı tabanca askeri eşya değildir. Bu nedenle, istihkak tabancanın kaybı halinde askeri eşyayı kaybetmek suçu oluşmaz.