Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Nasıl Olur? Boşanma sebebiyle malların paylaşılması evlilik birlikteliğinin sona erdirilmesi halinde eşler tarafından dava konusu yapılarak ileri sürülebilmektedir.

Anlaşmalı boşanmada boşanmayla birlikte mal paylaşımına karar verilmekle birlikte çekişmeli boşanmalarda boşanmanın kesinleşmesinden sonra mal paylaşımı davası açılması zorunludur.

Boşanma davasında mal paylaşımı eğer evlenme sırasında mal rejimi protokolü yapılmadıysa evlilik süresince kazanılmış mallar üzerinde yarı yarıya paylaşma esasına dayanmaktadır.

Boşanma Davasında Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Çekişmeli boşanma davasında mal paylaşımının yapılmasında iki farklı dönem söz konusudur. 01/01/2002 tarihinden önce evlilik birlikteliği içinde satın alınmış mallar kimin üzerine kayıtlıysa o mal üzerinde diğer eşin hakkı bulunmamakla birlikte 01/01/2002 tarihinden sonra evlilik birlikteliğinde kazanılmış malların yarı yarıya paylaşılması esasına geçilmiştir.

Evliliğe başlamadan önce eşlerin üzerine kayıtlı olan malların paylaşımı yapılması söz konusu değildir. Evlilik birlikteliğinde mal paylaşımı yapılması ise öncelikle kişisel malların eşler tarafından teslim alınması sonrasında gerçekleşmektedir. Boşanmada mal paylaşımı 2019;

• Katılma alacağı,
• Katkı payı alacağı,
• Değer artış payı alacağı

Gibi evlilik sırasında elde edilen mallar üzerinde yapılmaktadır. Edinilmiş mallar mal paylaşımında yarı yarıya paylaşılmaktadır. Ancak bir malın kişisel mal olup olmadığı konusunda ihtilafa düşülmüşse bu durumda malın kendine ait olduğunu iddia eden kişinin bu durumu ispat etmesi gerekir. Malın kişisel mal olduğu ispat edilemezse bu durumda bu malda mal paylaşımına dahil edilmektedir.

Mal paylaşımı davası eşlerden herhangi birinin mahkemeye başvurarak mal paylaşımı davası açması suretiyle gerçekleşmektedir.

Mal paylaşımına kişisel mallar dahil edilmeyeceği gibi düğünde kadına takılan takılar ile evlilik birlikteliğinde kadına ait olduğu açıkça belli olan takı, yüzük, kolye gibi süs eşyaları da dahil edilmemektedir.

Anlaşmalı Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Çekişmeli boşanmalardan farklı olarak anlaşmalı boşanma davasında eşlerin birlikte anlaşarak hazırlamış oldukları anlaşmalı boşanma protokolünde mal paylaşımı eşlerin talepleri ve anlaşmalarına göre düzenlenmektedir.

Eşlerden biri mal paylaşımında herhangi bir pay almayı reddediyorsa bu husus anlaşmalı boşanma protokolünde açıkça belirtilmelidir.

Boşanmada Mal Paylaşımında Zamanaşımı

Boşanma davası sebebiyle mal paylaşımının yapılması çekişmeli boşanmalarda söz konusu olmaktadır.

Çekişmeli boşanma davasının kesinleşmesinden itibaren 10 yıl içinde mal paylaşımı davası açılarak hak edilen mallar boşanılan eşten talep edilmelidir.

Boşanma Sonrasında Mal Paylaşımında Yetkili ve Görevli Mahkeme

Boşanma davasının kesinleşmesinden sonra mal paylaşımı davası açılmasında boşanma davasında olduğu gibi aile mahkemesi görevlidir. Anlaşmalı boşanmada mal paylaşımı anlaşma protokolüyle gerçekleştiğinden anlaşmalı boşanma kararının kesinleşmesinden sonra mal paylaşımı davası açılmasına gerek yoktur.

Çekişmeli boşanmada mal paylaşımı davası boşanma kararının kesinleşmesinin ardından eşlerden birinin ölümü halinde ölen eşin son ikametinin bulunduğu yerdeki aile mahkemesinde açılmaktadır. Evlilik birlikteliği boşanma kararı ile sonlandırılmışsa boşanma kararı veren aile mahkemesi mal paylaşımı davasında da yetkilidir. Sayılan sebepler dışındaki davalarda davalı eşin bulunduğu yer mahkemesi yetkili kılınmıştır.

Boşanma Davasında Mal Paylaşımı

Hukuki bir bağ olan evlilik birliğinin hukuki yoldan bitiren boşanma süreci birtakım hüküm ve sonuçlar doğurmaktadır. Bu hukuki sonuçlardan biride mal paylaşımı konusudur. Öncelikle şunu ifade etmekte yarar vardır: mal paylaşımı sadece bir yoldan yapılmamakta mal rejimler 4 seçenektir.

Türk Medeni Kanunun 179. Maddesinde de zaten birden fazla seçenek olduğu ve eşlerin seçtiği rejime göre mal rejiminin uygulanacağı ifade edilmiştir. Hüküm de aynen şu şekildir: ‘Mal rejiminin tasfiyesinde eşlerin başlı olduğu rejime ilişkin hükümler uygulanır.’

Ayrıca atlanılmaması gereken bir husus da şudur: eşler kanun koyucunun ön gördüğü 4 mal rejiminden birini seçebilecekleri gibi kendileri aralarında mal rejimi sözleşmesi ile mal paylaşımını yapabilmektedirler. Kanun koyucu sadece 4 türe bağlı kılmamıştır tarafları.

Eşlerin Arasında Yaptığı Mal Rejimi Sözleşmesi Nedir?

Evlilik öncesi veya evlilik sırasında eşler mal rejimini seçebilirler. Taraflar arasında mal rejimi seçilirken yapılacak olan sözleşmenin hukuk sistemindeki adı mal rejimi sözleşmesidir.

Mal rejimi sözleşmesinin hukuki anlamda var olabilmesi için iki tarafın katılımı ve imzası gerekmektedir. Mal rejimi sözleşmesinin gerçekleşmesi gereken belli başlı şartlar vardır. Bu şartlar gerçekleşmediği takdirde sözleşmenin hukuki geçerliliği yoktur. Bu şartlara baktığımızda:

• Ayırt etme gücü olan kişiler arasında yapılmaktadır.
• Eşlerin tam ehliyet statüsünde olması gerekmekte veya kısıtlı ya da ergin değilse yasal temsilcinin izni gerekmektedir.
• Sözleşmenin kanun çerçevesinde düzenlenmiş olması gerekmektedir.
• Yazılı bir şekilde yapılmalı ve noter onaylı olmalıdır.

Mal Rejimleri Nelerdir?

• Evlilikte Sahip olunmuş Mallara Katılma Rejimi
• Mal Ortaklığı Rejimi
• Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi
• Mal Ayrılığı Rejimi

Edinilmiş Mallara Katılma Rejimi

Eşler evlenirken herhangi bir mal rejimini benimsememişler veya mal rejimi sözleşmesi yapmamışlar ise kanun koyucu kanun ile onların edinilmiş mallara katılma rejimini benimsediklerini hüküm altına almıştır.

Bu rejimde evlilik süresinde alınmış mallardan iki eşinde hakkı söz konusudur.

Edinilmiş Mallar Kapsamına Neler Girmektedir?

• Maaş, prim, kazanç gibi bireyin çalışarak elde ettiği mallar
• Sosyal güvenlik kurumlarından alınan paralar (emeklilik ikramiyesi, yaşlılık aylığı vb.)
• Tazminatlar
• Kişisel Malların Gelirleri
• Edinilmiş malların satımından elde edilenler

Mal Ortaklığı Rejimi Nedir?

Eşler bu rejimde malları ortak mallar ve kişisel mallar olmak üzere ikiye ayırırlar. Ortak mallar aileye ait olurken kişisel mallar eşlerden birisine ait olan mallar statüsündedir.

Paylaşmalı Mal Ayrılığı Rejimi Nedir?

Türk Hukuk sistemine özgüdür. Her eş sahibi olduğu mal üzerinde tasarruf yetkisine sahiptir.

Boşanma sırasında taraflar diğer tarafın malları üzerinde hak iddia ediyor ya da katkı payının olduğu iddiasında bulunuyorsa ise ispatla yükümlüdür. İspatlamadığı sürece bu iddiası geçersiz kalacak ve karara bağlanmayacaktır.

Mal Ayrılığı Rejimi Nedir? | Boşanma Davasında Mal Paylaşımı

Eski Türk Medeni Kanunu bu rejimi yasal rejim olarak benimsemiştir fakat 2002 yılında kanun koyucu bu rejimin haksızlık içerdiğini ifade ederek yasal rejim olarak evlilik de bir sözleşme yapılmamış ise edinilmiş mallara katılma rejimi kabul edilmektedir.

Mal ayrılığı rejiminde evlilik sürecinde alınan mallardan iki eşte  malın sahibi olmaktadır. Ortak bir mal alındığı takdirde katkı oranına göre mal paylaşılır. (Boşanma Davasında Mal Paylaşımı)