Boşanmada Aile Konutunun Paylaşımı | Türk hukukuna göre eşler, evlenirken bir mal rejimi sözleşmesi kurarlar. Bu sözleşme seçimlik, yani tarafların kendi tercihlerine göre olabileceği gibi, eğer tarafların özel bir tercihi yoksa, kanuni şekilde de kurulmuş sayılabilir.

Şöyle ki, eğer taraflar evlenirlerken özel olarak bir mal rejimi sözleşmesi kurmazlarsa, ki genellikle böyle bir sözleşme kurulmaz, yasal mal rejimi olan “edinilmiş mallara katılma rejimi” kabul edilmiş sayılır.

Edinilmiş mallara katılma rejiminin dışındaki seçimlik rejimlerin de tercih edilmesi mümkündür. Bunlar; mal ayrılığı, paylaşmalı mal ayrılığı, mal ortaklığı rejimleridir. Edinilmiş mallara katılma rejimi, 2002 yılında yürürlüğe girmiş olan 4721 sayılı Türk Medeni Kanunu’nda öngörülmüş olan yasal sistemdir.

Boşanma Sürecinde Aile Konutunun Paylaşımı Nasıl Yapılır?

Boşanmada Aile Konutunun Paylaşımı | Genel Olarak Boşanma Sonucunda Gerçekleşecek Mal  Paylaşımı Usulü: Seçimlik Mal Rejimleri ve Yasal Rejimden bahsedecek olursak,  2002 öncesinde yürürlükte olan eski Türk Medeni Kanunu’nda kabul edilen yasal mal rejimi, “mal ayrılığı rejimi” idi.

Yani, edinilmiş mallara katılma rejiminin aksine, bir mal evlilik süresince kimin üzerine tapuluysa veya o mal  evlilik öncesinde kime aitse, boşanma sonrasında da o eşe ait kalırdı.

Türkiye’de bu durum, özellikle kadınlar açısından önemli mağduriyetler doğuruyordu. 2002 öncesinde evlenmiş olan ve mal rejimini o zamandan beri değiştirmemiş olan evli çiftler için geçerli olan mal rejimi, halen daha mal ayrılığı sistemidir.

2002 yılında yürürlüğe giren yeni Türk Medeni Kanunu, boşanma meydana geldiğinde  yasal mal rejimi haline gelmiş olan edinilmiş mallara katılma rejiminin uygulanması için şöyle bir usul öngörmüştür.

Buna göre, eşlerin zaten evlilik öncesinde de kendilerine ait bulunan eşyaları ve malları ile, evlendikten sonra sadece kendi kişisel ihtiyaçları için kullandıkları eşyalar dışında kalan her tür mal edinimi, her iki eşe birden ait sayılacaktır.

Örneğin, 2002 sonrasında kurulmuş bir evlilikte, evlilik birliği sürmekteyken bir taşınmaz satın alınması halinde, taşınmazın mülkiyeti tapu sicilinde kimin üzerine tescil edilmiş olursa olsun, yani tapu kimin adına alınmış olursa olsun o taşınmaz her iki eşin de mülkiyetindedir.

Anlaşmalı ve Çekişmeli Boşanmalarda Nasıl Paylaşım Yapılır?

Boşanmada Aile Konutunun Paylaşımı | Yukarıdaki temel bilgileri aktardıktan sonra, Türk Medeni Kanunu’nda iki tür boşanmanın olduğunu belirtebiliriz: Anlaşmalı boşanma ve çekişmeli boşanma. Anlaşmalı boşanma, taraflardan birinin açtığı boşanma davasının diğer eş tarafından “kabul” edilmesi ya da her iki eşin birden boşanma talebinde bulunması ve boşanmanın sonuçlarında anlaşması durumlarında söz konusu olur.

Anlaşmalı boşanmalarda, boşanmanın her tür sonucu üzerinde eşlerin anlaşmış olmaları beklenmektedir. Yani burada, eşlerin aile konutunun durumu hakkında da bir uzlaşmaya varmış olması gerekir. Anlaşmalı boşanmalarda aile konutunun paylaşılması eşlere ait olduğundan, mahkemeye pek bir iş düşmemektedir.

Asıl sorun, çekişmeli boşanmalarda yaşanmaktadır. Çekişmeli boşanma demek, taraflardan birinin boşanmayı istemesi, diğerinin ise bu talebi reddetmesidir. Bu boşanma davalarında, aile konutunun nasıl bir paylaşıma tabi tutulacağı, eşlerin bağlı oldukları mal rejimine göre belirlenir.

Şöyle ki, her şeyden önce eşlerin kendi tercihleri neticesinde yürürlüğe koydukları bir mal rejimleri var mıdır, bu incelenir. Eğer ihtiyari olarak bir mal rejimi seçmemişlerse, yukarıda da belirttiğimiz gibi yasal mal rejimi olan “edinilmiş mallara katılma rejimi” uygulamaya konur.

Bu mal rejimine göre, 2002 sonrasında evlenmiş çiftlerin evlilik birliği süresince edindikleri malvarlığı değerleri, eşlerin her ikisine aittir. Burada, yargıcın hakkaniyetli bir paylaşım usulüne başvurması gerekir.