Hizmet Tespit Davası Nedir? Yargıtay Kararları: Hak Düşürücü Süre – Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde çalışan herkesin sigortalı olması zorunludur. 5510 Sayılı Sosyal Sigortalar ve Genel Sağlık Sigortası Kanunu 86. maddesinde sigorta primleri yatırılmadan ya da sigortasız olarak çalıştırılan işçilerin bu durumu öğrendikleri andan itibaren bu süreler için hizmet tespit davası açma hakları olduğu tanımlanmıştır.
Açılacak olan hizmet tespiti davası ile çalışanların sigortasız ya da sigortalı olduğu halde sigorta primleri ödenmeden çalıştırıldığı süreler belirlenir ve bu sürelere ilişkin haklar talep edilebilir.
Genel anlamda hizmet tespit davası açılması nedeni sigortasız çalıştırılan sürelerin sigorta süresinde dahil ettirilmesidir. Hizmet tespit davası açılabilmesi için, çalışanlar sigorta primlerinin ödenmediği yılın sonundan itibaren 5 yıl içerisinde açılmalıdır.
Hizmet tespit davası nasıl açılır?
Hizmet tespit davası, çalışanların ikamet ettikleri ya da çalıştıkları şirketin bağlı bulunduğu iş mahkemelerine dilekçe ile yazılı olarak başvurmasıyla açılır. Açılan davada çalışanlar davalı, işveren ise davacı sıfatıyla yer alır. Eğer çalışan vefat etmiş ise çalışanın eşi, çocukları, annesi ve babası tarafından da zamanaşımı süreleri içerisinde hizmet tespit davası açılması mümkündür.
Hizmet tespit davasında, çalışanlar dilekçelerinde sigortasız olarak çalıştığı süreleri ispat niteliğinde olan tüm delilleri mahkemeye sunmalıdır.
Mahkemeye sunulan deliller dışında ilgili davanın görüldüğü iş mahkemesi de sigortasız çalıştırılan sürelerin araştırılmasını sağlayabilir. Delillerle birlikte çalışanların sigortasız çalıştırıldığını iddia ettiği dönemde aynı işyerinde çalışan tanıkların ifadeleri de çok büyük önem taşır.
Hizmet tespit davası bilirkişi raporu neden önemlidir?
Ayrıca tarafların mahkemeye sunduğu delillerin doğruluğu da mahkeme tarafından teyit edilir. Delillerin ve tarafların ifadelerinin yeterli olmadığı ya da dava içeriğinin teknik bir sürece işaret ettiği durumlarda mahkeme, bilirkişi raporu hazırlanmasını talep eder.
Hizmet tespiti davalarında temyiz aşamaları incelendiğinde çoğu kez bilirkişi raporu olmadan alınan kararlara ilişkin Yargıtay’dan yeniden yargılama yapılması yönünde kararın bozulduğu gözlemlenmiştir. O nedenle hizmet tespit davalarında bilirkişi raporları çok önemli bir süreçtir.
Davayı kazanan çalışan ne yapmalı?
Hizmet tespit davasını kazanan çalışanlar, mahkeme kararıyla birlikte Sosyal Güvenlik Kurumu’na başvurarak, ilgili kararın uygulanmasını talep etmelidir.
Böylece ilgili döneme ilişkin sigorta primleri, gecikme zammı gibi maddi yükümlülükler işverenden tahsil edilir. Ayrıca işveren için sigortasız işçi çalıştırılması ve yükümlülüklerini yerine getirmediği gerekçesiyle idari para cezası da verilebilir.
Hizmet tespit durumu, bir çalışanın, sigorta primlerinin eksik yatırılması veya işleyişin güvencesinin kapsamı durumunda, büyük önem taşıyan sürenin yasal olarak tespit edilmesi için açılan davadır.
Bu dava ile işçinin, emeğinin günlerinin Sosyal Güvenlik Kurumu’na (SGK) bildirilmesi ve primlerin yatırılması talep edilir. Hizmet tespit davaları, sigortalı ürünün tespitini sağlamak için arızaların en önemli hak arama yollarından biridir.
Hizmet Tespit Davasının Amacı ve Önemi Nedir?
Hizmet tespit davasının temel amacı, işçinin sigortalı olarak çalıştırıldığını kanıtlamak ve eksik primlerin SGK’ya yatırılmasının sağlanması.
Bu dava ile üretici, güvence sağlamayı taahhüt ettiği süre boyunca birleştirmeyi ve SGK kayıtlarına eklenmesini talep eder. Sigortasız geçiş ve işçinin tasarrufunun korunması koruma açısından bu dava büyük önem taşır.
Hizmet Tespit Davası Açılabilecek Durumlar Nelerdir?
İşçinin sigortasız çalıştırılması
Çalışma değişikliğinin SGK’ya eksik bildirilmesi
Yanlış ilk bildirimin yapılması
Çalışma günlerinin bir kısmının sürdürülmemesi
Bu gibi koşullar, işçinin gelecekte emeklilik ve sosyal güvence haklarının korunmasından, hizmet tespitinin açılması gerekli hale gelir.
Hizmet Tespit Davasını Kimler Açabilir?
Hizmet tespit davasını, uğraşının süresi içinde SGK’ya eksik veya düşünen işçiyi çalıştırmadığını hiç bildirmedi. İşçinin vefat etmesi durumunda, bu davayı hak sahipleri (eş, çocuklar veya mirasçılar) açabilir.
Hizmet Tespit Davası Şartları Nelerdir?
Fiili Çalışma : İşçinin dava açabilmesi için, belirli bir işte gerçekten çalışılması gerekir.
Sigorta Kaydı Eksikliği : Çalışma süresi, SGK kayıtlarında eksik ya da hiç görünmemelidir.
Hizmetin esnek Süre İçinde Tespiti : Çalışmanın sona erdiği süre 5 yıldan itibaren dava açılmalıdır. Bu süre boyunca hak düşürücü kalıyor.
İşçi-İşveren İlişkisinin Kanıtlanması : İşçinin gerçekten gösterdiği tanık ifadeleri veya diğer belgelerle kanıtlanması gerekir.
Hizmet Tespit Davasında İspat Yükümlülüğü Kimdedir?
Bu davada, işçinin çalışmasının ispatı işçiye aittir. İşçinin, çalışma süresi tanık beyanları , çalışma kayıtları , bordrolar ve diğer belgelerle kanıtlanması gerekir. Ayrıca işverenin bunu almadığını SGK’ya bildirmemesi ispatlanmalıdır.
Görevli ve Yetkili Neresidir?
Görevli Mahkeme : Hizmet tespit davaları, iş mahkemeleri tarafından görülür.
Yetkili Mahkeme : Dava, işyerlerinin bulunduğu yer mahkemesinde veya işçinin ikametgahındaki iş mahkemesinde açılabilir.
Hizmet Tespit Davasında Zamanaşımı Kaç Yıldır?
Hizmet tespit davası, işçinin bölünmüşlükleri 5 yıldan itibaren açılmalıdır. Bu süre zarfında değiştirildikten sonra dava açma hakkı bozulur. Ancak SGK tarafından yeniden yapılan denetimlerde ortaya çıkan eksikliklerde bu süre şartı aranmadı.
Hizmet Tespit Davasının Sonuçları Nelerdir?
Primlerin SGK’ya Yatırılması : Mahkeme, parçanın tespit edilmesi halinde, işverenin eksik primleri SGK’ya yatırmasına karar verir.
Emeklilik Haklarının Korunması : Teşvik edilen hizmet koşulları, işçinin emeklilik ve diğer sosyal haklarına eklenmektedir.
İdari Para Cezaları : İşverenin sigorta borcunu yerine getirmemesi nedeniyle SGK, işverene idari para cezası uygulayabilir.
Hizmet Tespit Davası Nedir Yargıtay Kararları
Hizmet tespit, yanında çalıştırılan işçinin Sosyal güvenlik kanununa göre, en az asgari ücret ödemesi, ve ödediği maaş nedeniyle sigortaya giriş yapılarak primlerinin yatırılması gerekmektedir.
Ne var ki zaman zaman çeşitli sebepler nedeniyle sigorta bildirimi yapılmaması gereği işçi kayıt dışı görünmek zorunda kalmaktadır.Bu durumda da işçi sigorta kaydının olmaması nedeniyle, öncelikle emeklilik olmak kaydı ile sağlık haklarından ve diğer haklardan yararlanamamak zorunda kalacaktır. Yada en kötüsü bir iş kazası geçirmesi halinde yararlanması gereken haklardan yararlanamayacak ve tazminat haklarından da mahrum kalacaktır.
Hizmet ve sigorta kaydı olmayan bir işçinin iş kazası geçirmesi halinde, öncelikle İş kazasının tespiti gerekmektedir. İş kazasının sigortasız olduğu sebebiyle öncelikle tespiti yapılarak tazminat davası açılmaktadır.
Bir başka konu ise çalıştığı sürelerde sigorta primlerinin yatırılmaması gereken hizmet tespit davası açılmamaktadır.
Ayrıca gerçek ücreti yüksek olan bir işçinin sigorta primlerinin düşük gösterilmesi nedeniyle bunun içinde hizmet tespit davası açılmaktadır.
Hizmet Tespit Davası Nedir Ve Soruları
01 Haziran 2017 emekli oldum. Geriye dönük olarak çalışmış olduğum otellere sigortamın eksik ya da düşük yatmasından dolayı tespit davası açıp, emekli primlerimi tekrar hesaplatmak istiyorum.
İlk olarak öğrenmek istediğim şudur: ..ili dışından olmak üzere mesela sizin vasıtanızla dava açıp vekaleten siz davama bakabiliyor musunuz? ….’dan Avukat istemiyorum zira buradaki avukat arkadaşlar tecrübelerime istinaden işverenlere biraz daha yakın. Elimde ispat olabilecek bir çok belge mevcuttur.
bende bir dava surecine girmeye karar verdim .Lakin bu dava sureci ne kadar zaman sonra sonuçlanır.
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?