İş Hukuku Davaları Nelerdir? İş hukuku dava türleri, işçi ve işveren arasındaki ilişkinin İş Kanunu kapsamında düzenlemesi sonucu oluşturulmuştur.

İş Kanunu işçilerin haklarını koruyan yapısı ile dikkat çekmektedir. İşçilerin haklarının korunması ve aynı zamanda işverenlerin haklarının korunması amacıyla birçok kapsam bulunmaktadır. İş Kanunu oldukça detaylı ve karışık içeriklere sahip olabilmektedir.

Hakların tam anlamıyla aranabilmesi için uzman bir iş hukuku avukatı danışma ve yardım alma eylemi mantıklı olacaktır.

İş Mahkemelerinde En Çok Açılan İş Hukuku Davalar Hangileridir?

İş hukuku davalarında İş Mahkemesi görevli ve yetkilidir. İş mahkemelerinde en çok açılan iş davaları şu şekilde sıralanabilmektedir;

• İş hukuku Hizmet Tespiti Davaları: İş Mahkemelerinde en çok açılan davalarından biri olan hizmet tespiti davası, sigortasız olarak çalıştırılan işçilerin hizmet süreleri hakkını alabilmeleri için açılmaktadır.
• İş ve Çalışma İlişkisinden Doğan Alacak ve Tazminat Davaları: İş akdinin haksız nedenlerle feshinden kaynaklı tazminat davaları, çalışma ilişkisinden olan alacak davaları İş Mahkemesinde en çok açılan davalar arasında yer almaktadır.
• İş Hukuku İşe İade Davaları: 4773 sayılı kanun kapsamında belirsiz süreli iş sözleşmelerinin geçerli bir neden olmadan feshedilmesi durumunda açılan davalara işe iade davası denilmektedir. İş Mahkemelerinde en çok açılan davalardan bir tanesidir.

İş Kanunu Kapsamında Olanlar Kimlerdir?

İş Kanunu kapsamına giren kişiler, kanun kapsamında haklarından faydalanabilmekte ve haklarını hukuken arayabilmektedir. İlgili kanunun 4. maddesinde yer alan iş ve iş ilişkileri dışında, işverenler ve işçiler faaliyet konusuna bakılmaksızın İş Kanunu kapsamında değerlendirilmektedir. İstisna olan ve kanun kapsamında değerlendirilmeyen iş ve iş ilişkileri şu şekilde sıralanabilmektedir;

• 50’den daha az sayıda işçi çalıştıran orman ve tarım işlerinin yapıldığı işyerleri
• Ev hizmetlerinde çalışanlar
• Deniz ve hava taşıma işleri
• Rehabilite edilenler hakkında
• 507 sayılı Esnaf ve Sanatkârlar Kanunun 2. maddesi kapsamında üç çalıştığı işyerleri
• El sanatlarının yapıldığı işler
• Evde yapılan işler
• İş güvenliği ve iş sağlığı hükümleri saklı kalmak üzere çıraklar

İşçi ve işveren arasındaki ilişkilerle ilgili tüm konularda yetkili olan mahkeme İş Mahkemesidir. Olabilecek anlaşmazlıklarda, işveren ya da işçinin haklarını kanunen savunabilmesi için iş hukuku davası açmak mümkündür.

İş Hukuku Davalarında İşçi alacakları en önemli yeri tutmaktadır. Birçok İşçi İşverende ne tür alacağı ve hakları olduğunu maalesef  bilmemektedir. Teknolojinin o kadar gelişmesine rağmen görsel ve yazılı basında bir çok bilgilendirme olmasına rağmen hala eksiklik var.

En çok uygulanan ve düşünülen konulardan bir tanesi de nereye nasıl müracaat edeceğini bilmemek. Oysaki Yapılacak küçük bir araştırma ile atılacak ilk adımla tüm zincirler kendiliğinde oluşmaktadır.

İş Alacaklarında Uygulanması gereken en kısa ve en kolay yol İş Davalarında uzmanlaşmış bir avukat ile ilk adım atılması ile süreç başlayacak ve kısa sürede sonuca gidecektir. Şikayetler Çalışma bakanlığı şikayet hattına şikayetin yapılacağı gibi bir avukat ile  yola çıkılabilinir. İş Davaları açıldığında İşçi alacaklarının tümü istenebilir.

Burada en önemlisi Kıdem İhbar Maaş Alacağı Fazla Mesai alacağı Dini ve resmi bayramlarda yapılan çalışma ücret alacakları talep edilebilir. İşçi Alacakları Davası yazılı belgelere dayandığı gibi doğru şahit dinletilmesi de önemli yer tutmaktadır.

Kıdem Tazminatı Nedir? İş Hukuku Davaları

İşveren işçiyi her zaman haklı nedenlere dayanarak işten çıkarmaz. Hatta işçi çoğu zaman işverenin gazabına uğrar ve bu nedenle mağdur olur. Kanun koyucu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku kapsamında koruma altına almaya çalıştığı işçinin menfaatine ilişkin hükümler oluşturmaya gayret etmiştir. İşçinin korunması için meydana getirdiği durumlardan biri de kıdem tazminatıdır.

Kıdem tazminatı, işverenin işçiyi haklı sebeplere dayanmadan, hukuka aykırı olarak işten çıkarması nedeni ile veya işçinin hukuka aykırılık teşkil etmeyecek nedenlerden birine dayanarak işten çıkması nedeni ile 4857 sayılı İş Kanunundaki ilgili madde gereğince işverenin işçiye ödemek zorunda olduğu tazminat bedelidir.

Kanun koyucu kıdem tazminatı ile işçinin bir andaki ekonomik durumunun değişmemesi ve bir süre aynı şekilde yoksulluğa düşmeden hayatına devam etmesi ve yeniden düzen kurması amacı ile bu tazminatın ödenmesini gerekli görmüştür.

Kıdem Tazminatı Şartları Nelerdir? İş Hukuku Davaları

4857 sayılı İş Kanundaki ilgili madde de kıdem tazminatı için gerekli şartları şu şekilde izah edilmiştir:

• İşçi kendi isteği ile işten çıkmamış olmalı veyahut vefat etmemiş olmalı.
• İşveren işçiyi işten çıkarırken ahlak ve iyi niyet kuralları kapsamında haklı bir nedene dayanmamalı. Örneğin Yargıtay giden bir davada işçi iş yerindeki bayanlara taciz etmesi nedeni ile işveren tarafından işten çıkartılmıştır. Burada işverenin ahlak kurallarına dayanarak işten çıkardığını görürüz. Bu her somut olayda ayrıca değerlendirilmesi gereken bir şattır.
• İşçinin kendi isteği ile işten çıkması durumunda hukuka dayanan haklı nedenlerinin olması. Örneğin erkekler için askerlik nedeni ile işten çıkma; bayanlar için ise evlenme nedeni ile işten çıkma kanun koyucunun kıdem tazminatı almasına engel teşkil etmeyeceğini kanun hükmünde bildirdiği hususlardır.
• İşçi aynı işverene bağlı olarak farklı iş yerlerinde veya aynı işyerinde en az 1 yıl çalışmış olmalıdır.

Kıdem Tazminatının Amacı Nedir? İş Hukuku Davaları

Kanun koyucu İş ve Sosyal Güvenlik Hukuku kapsamında güçlü olan işverene karşı daha güçsüz olan işçinin korunması gerektiğini düşünmüştür.

Kıdem tazminatı da haksız bir şekilde işverenin işçiyi işten çıkarması sonucu işçinin bir süre ekonomik anlamda kendisini idare edebilmesini, alışıyormuşçasına bütçesinin zorlanmaması için işverenin işçiye tazminat ödemesini zorunlu kılarak işçiyi korumayı amaçlamıştır.

Kanun koyucu işinin ölmesi sonucunda kıdem tazminatının işçinin yasal mirasçılarına geçmesini öngörerek işçinin hayatındaki diğer bireyleri de korumayı amaçlamıştır.

Kıdem tazminatı hakkında şunu da ifade edebiliriz: kıdem tazminatı her sene yeniden düzenlenmekte olup kanun koyucu ülkenin ekonomik durumuna ve kalkınma seviyesi gibi etkenlere bakarak kıdem tazminatı üzerinde değişiklikler yapabilmektedir.

Makalemizde İş Hukuku Davaları konusu yer almıştır. Diğer bilgilendirici makaleler için Ankara Avukat ve İş Hukuku Avukatı ve danışma konularında sayfaları ziyaret edebilirsiniz.