Yürütmenin Durdurulması, İdari yargı alanında açılacak tüm iptal davaları kapsamında İdari Mahkeme’ nin kesin kararı alması evvelinde tedbir niteliğinde alınmış bir karar olan yürütmenin durdurulması, idari yargı alanında adli yargı çerçevesindeki ihtiyati tedbir kararı açısından eş değer niceliğe sahip olsa da idari yargıya has niteliklere de sahiptir. Buna göre 2577 sayılı kanunun 27. Maddesi kapsamında gerekli olan düzenlemeleri gerçekleştirilmiştir.

İdari uygulamaların yerine getirilmesi durumunda geri döndürülmesi olanaksız veya zorlu olacak zararların meydana gelmesi ve idari işlemlerin net şekilde hukuki yönden aykırılık teşkil ediyor olmasının koşulları dahilinde meydana gelmesi halinde gerekçe göstererek yürütmenin durdurulması kararı alınabilir.

Yürütmeyi durdurma kararına ilişkin olarak İdari Mahkeme tarafından tersi yönde bir karar alınarak, kaldırılmadığı sürece söz konusu davanın sonlanmasına kadar devamlılığını sürdürür. Görülen davanın neticesi olarak mahkeme tarafından ret kararı alınması durumunda yürütmenin durdurulması kararı hukuki niteliğini ve geçerliliği kaybetmektedir. İlave olarak söz konusu dosyanın işlemden alınması durumunda da eş değer etki teşkil eder.

Yürütmeyi durdurmaya yönelik talepler sadece ilgili iptal davalarında gerçekleştirilebilir. Bu yüzden de yürütmeyi durdurmaya ilişkin olarak ayrı ve farklı bir dava görülmesi söz konusu olmamaktadır.

Yürütmenin Durdurulması Kararı Şartları ve Uygulanması

İlgili kanunun 27. Maddesi çerçevesinde;

• Danıştay ya da İdari Mahkemeler kapsamında dava açılması, davaya konu olan işlemin yürütmesini sonlandırmaz.
• Danıştay ve İdari Mahkeme tarafından, idari işlemlerin yerine getirilmesi durumunda geri döndürülmesi olanaksız ya da zorlu olacak zararların meydana gelmesi ve  idari işlemin net biçimde hukuki açıdan aykırılık teşkil ediyor olması koşulları ile beraber söz konusu olması halinde gerekçe şartı ile yürütmenin durdurulması kararı verilebilir.
• Vergi Mahkemeleri kapsamında, vergi uyuşmazlıkları dolayısı ile oluşan davaların açılması, tarh edilmiş vergi, resim ve harçlar gibi benzer mali sorumlulukların ve bunlara zam ve cezalarının dava konusunu teşkil eden kısmının tahsil işlemleri sonlandırılır.

Buna karşın ilgili kanunun 26. Maddesinin 3. Fıkrası kapsamında işlemden kaldırılmış olan vergi davası dosyalarında tahsil işlemi sürer.

İşlemden kaldırılmış olan dosyanın tekrar işleme sokulması sonucunda ihtirazi kayıt ile verilmiş beyannamelere yönelik uygulanan işlemler ile tahsilat işlemlerinden kaynaklı açılmış davalar, tahsil işleminde durdurma etkisi oluşturmaz.

• Yürütmenin durdurulmasına ilişkin talebin bulunduğu davalarda ilgili kanunun 16. Maddesinde belirtilmiş olan süreler daha kısa süreli olabileceği gibi, tebliğin memur tarafından doğrudan yapılması konusunda da karar alınabilir.
• Yürütmenin durdurulması kararları genel olarak teminat karşılığı ile alınır. Buna karşın söz konusu tablonun şartlarına göre teminat koşulu göz ardı edilebilir. Söz konusu taraflar arasında teminata dair meydana gelen uyuşmazlıklar, yürütmenin durdurulması ile ilgili karar veren daire, mahkeme  ya da hakim tarafından çözüme kavuşturulur.
• Yürütmenin durdurulması yönündeki taleplerin olduğu davalarda alınan kararlar, Danıştay dava daireleri tarafından alınmış ise konusu çerçevesinde İdari ve Vergi Dava Daireleri Genel Kurulları kapsamında bölge İdare Mahkemesi kararlarına karşı itirazda bulunulabilir. Bu itiraz süresi 7 gündür.
• Yürütmenin durdurulması kararı alınan davaların dosyaları ilk olarak incelenmekte ve kararı alınmaktadır.

Yürütmenin Durdurulması, İdarenin dava konusu ettiğiniz işleminin dava sonuçlanıncaya kadar dondurulması anlamına gelir. Örneğin; evinizin yıkılmasına karar verilmişse ve siz bu kararın hukuka aykırı olduğunu düşünüyorsanız idare mahkemesine başvurarak evinizin yıkılmasına dair kararın iptal edilmesini talep edebilirsiniz.

Ancak dava sonuçlanıncaya kadar eviniz çoktan yıkılmış olacağı için davayı kazansanız bile adalet yerine gelmiş olmayacaktır. Bu gibi durumlarda dava açarken “yürütmenin durudulmasını” talep etmeniz gerekir.

Danıştay Kararı – Yürütmenin Durdurulması

İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİ – DAVA KONUSU İŞLEMDE HUKUKA VE MEVZUATA AYKIRILIK BULUNMADIĞI GEREKÇESİYLE DAVANIN REDDİNE KARAR VERİLDİĞİ.

TEMYİZE KONU KARARDA İLGİLİ KANUN MADDESİNDE SAYILAN BOZMA NEDENLERİNDEN HİÇBİRİSİ BULUNMADIĞI – HÜKMÜN BOZULMASI.

ÖZET: Yatırım ve Ticaret Ltd. Şti. ve xx xx’ın lisans iptaline ilişkin Kurul kararından itibaren 3 yıl süre ile yasaklı sayılmasına ilişkin dava konusu işlemde hukuka ve mevzuata aykırılık bulunmadığı gerekçesiyle davanın reddine karar verilmiş, bu karar davacı şirket tarafından temyiz edilmiştir. Davanın yukarıda özetlenen gerekçeyle reddi yolundaki temyize konu … İdare Mahkemesi’nin …. sayılı kararında, 2577 sayılı İdari Yargılama Usulü Kanunu’nun 49. maddesinin 1. fıkrasında sayılan bozma nedenlerinden hiçbirisi bulunmadığından hükmün onanmasına karar verilmiştir.

İŞLEMİN İPTALİ İSTEMİ – ULUSAL MARKER SEVİYESİNİN GEÇERSİZ ÇIKMASI YANINDA GİZLİ TANK VE DALGIÇ POMPANIN BULUNMASI.

İŞLEMİN İPTALİ YOLUNDAKİ MAHKEME KARARINDA İSE HUKUKÎ İSABET BULUNMADIĞI – HÜKMÜN BOZULMASI

ÖZET: Ulusal marker seviyesinin geçersiz çıkması yanında gizli tank ve dalgıç pompanın bulunması nedeniyle, 5607 sayılı Kanun’un … maddesinin … fıkrası uyarınca kaçakçılık suçu kabul edilen kaçak akaryakıt satmaya ve herhangi bir piyasa faaliyetine konu etmeye yarayacak şekilde düzenek ve ekipman bulundurma fiiline ilişkin tespit edilen aykırılıklar üzerine 5015 sayılı Kanun’un … maddesi uyarınca tesis edilen dava konusu işlemde hukuka aykırılık, işlemin iptali yolundaki Mahkeme kararında ise hukukî isabet bulunmamaktadır.

Diğer makalelerimize Ankara Avukat sayfamızdan göz atabilirsiniz.