Zorunlu Geçit Hakkı Nedir?  Zorunlu Geçit Hakkı Kurulması  Türk Medeni Kanunu çerçevesinde insanların taşınmazlarına ilişkin olarak mevcut haklarının korunabilmesi hedefi ile önemli düzenlemeler bulunmaktadır.

Bu tip düzenlemelerden birisi olarak öne çıkan zorunlu geçit hakkı, Türk Medeni Kanunu dahilinde insanların taşınmazlarından genel yola çıkış gerçekleştirebilmelerine yardımcı olacak bir yolun bulunmaması durumunda bu taşınması sahibi tarafından tam bir bedel karşılığı ile komşularından birisinin ya da birkaç tanesinin taşınmazı üzerinden genel yola bağlantı gerçekleştirebilmesine yardımcı olan bir hak olarak öne çıkıyor.

İnsanların rahatlıkla kullanabilecekleri olduğu yolu belirten genel yol umumi niteliğe sahiptir. Ayrıca bu söz konusu zorunlu geçit hakkı için Türk Medeni Kanunu kapsamında zaman yönünden herhangi bir sınırlama getirilmemiştir, bu şekilde geçit hakkı herhangi bir koşul gerekliliğine ya da süreye bağlı olmadan her zaman mümkün olmaktadır.

Geçit Hakkı Nasıl Kurulur?

Türk Medeni Kanunu kapsamında bulunan zorunlu geçit hakkı kurulumuna ilişkin olarak belirlenmiş olan yollar bulunmaktadır. Bu yollar;

• Türk Medeni Kanunu çerçevesinde belirtilmiş olan şartların sağlandığı söz konusu ise zorunlu geçit hakkı kurulabilmesi mümkün olabilmektedir.
• Taşınmaz sahipleri olan söz konusu geçit yolunda etkili olan taraflar arasında bireysel olarak rızai yapıda geçit hakkının tanınması da mümkün olabilmektedir.  Eğer bu iki geçit hakkı yollarında da geçit hakkı sözleşme ile kurulmakta ise bu sözleşmenin resmi kriterlere uygun olarak gerçekleştirilmesi ve geçit hakkının tapu kütüğüne tescilinin gerçekleştirilmesi gerekmektedir.
• Söz konusu geçit yoluna ilişkin olarak etkili olan tarafların arasında bu konuya ilişkin olarak herhangi bir anlaşmazlık söz konusu olmuş ise geçit hakkının kurulumu mahkemeye başvuru gerçekleştirilerek, mahkeme kararı aracılığıyla geçit yolu kurulabilmektedir.

Geçit Hakkı İçin Hangi Mahkemeye Başvurulmalı?

Türk Medeni Kanunu’nda bulunan zorunlu geçit hakkı davaları için görevli ve yetkili mahkeme, geçit hakkı tesis edilmesi yükümlülüğünün bulunmakta olduğu taşınmazın yer aldığı bölgede hizmet veren Asliye Hukuk Mahkemeleri’dir. Zorunlu geçit hakkı davasında görülen söz konusu taşınmazın sahibi tek bir kişiyse kendi adına davayı açmak üzere başvuru

gerçekleştirebilirken, eğer söz konusu taşınmazın paylı mülkiyet yapısı içermekte ise paydaşlardan herhangi birisi tarafından, elbirliği ile mülkiyetine bağlı ise kural çerçevesinde paydaşlardan her biri davacı sıfatı almaktadır. Ancak paydaşlardan tek bir tanesi tarafından geçit hakkı davası açılması durumunda diğer paydaşlar tarafından mutlaka olur verilmesi zorunluluğu bulunmaktadır. Geçit hakkı davası kapsamında taşınmaz tek malikli ise kendisine karşı, paylı mülkiyet ya da elbirliği mülkiyetine tabi ise tüm paydaşlara karşı davanın açılması gerekliliği bulunur. | Zorunlu Geçit Hakkı Kurulması

Zorunlu Geçit Hakkı İçin Koşullar Nelerdir?

Zorunlu geçit hakkının oluşturulabilmesi amacı ile Türk Medeni Kanunu kapsamında 3 adet koşul belirlenmiştir. Bu koşullar;

• Geçit hakkı vermekle yükümlü taşınmazın tapu kaydının olması gereklidir.
• Geçit hakkı talebinde bulunan davacı ya da davacılar açısından taşınmazının geçit gereksinimi yani genel yola geçiş ihtiyacı olması gerekiyor
• Geçit hakkı tesis etmek ile yükümlü kişi ya da kişilere tam bir bedel verilmesi gerekliliği bulunur. Bu noktada tam bedelle geçit şeklinde tespit edilen yerde yer alan ürün, bina ve diğer hususların değeri ile aleyhine geçit kurulacak taşınmaz üzerinde ortaya çıkacak değer kaybından oluşan miktarı karşılamaktadır.

Yargıtay Kararı – Zorunlu Geçit Hakkı Kurulması

ZORUNLU GEÇİT HAKKI KURULMASI İSTEMİ – TAŞINMAZIN NİSPİ VEYA MUTLAK GEÇİT İHTİYACI OLUP OLMADIĞININ SAPTANMASI – ALEYHİNE GEÇİT KURULABİLECEK TAŞINMAZLARIN MALİKLERİ DAVAYA DAHİL EDİLEREK İNCELEME VE ARAŞTIRMA YAPILMASI – HÜKMÜN BOZULDUĞU

ÖZET: Dava, geçit hakkı kurulması isteğine ilişkindir. Mahkemece 09.03.2010 havale tarihli rapor ve eki krokide davacının paydaş bulunduğu 1017 parsel sayılı taşınmazın kuzeyindeki mavi renkle ve (A) ile gösterilen yolun en dar yerinin genişliği paftasından tespit edilerek gerekirse fotoğrafları da çektirilerek 1017 parsel sayılı taşınmazın nispi veya mutlak geçit ihtiyacı olup olmadığının saptanması, geçit ihtiyacı olmadığı takdirde davanın reddine, geçit ihtiyacı bulunduğunun belirlenmesi halinde aleyhine geçit kurulabilecek taşınmazların malikleri davaya dahil edilerek inceleme ve araştırma yapılarak uygun güzergahtan geçit kurulması gerekir. | Zorunlu Geçit Hakkı Kurulması