15 Yıl Kıdem Tazminatı Hakkı konusu, 15 yıl sigortalılık süresini tamamlayanların kıdem tazminatı hakkı işçi ve işveren arasında iş ilişkisinden kaynaklanan iş kanunu dolayısıyla meydana gelen bir durumdur.

15 yıl sigortalı olarak çalışılması ve 3600 günlük prim ödeme yükümlülüğünün gerçekleşmesi halinde işten herhangi bir sebep gösterilmeden işten ayrılabilen işçi aynı zamanda kıdem tazminatı almaya da hak kazanacaktır.

15 Yıl Kıdem Tazminatı Hakkı Nedir?

15 yıl kıdem tazminatı hakkı aynı işyerinde 15 yıl boyunca çalışması ve 3600 günlük prim ödemesi sonucunda değil farklı farklı işyerlerinde çalışarak emeklilik hakkını elde etmesi durumunda da geçerlidir.

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından yürütülen emeklilik işlemleri nedeniyle bazı kişiler gerekli sigorta primi ödemelerini yapmaları ve 15 yıl çalışmaları halinde emeklilik yaşlarını ister çalışarak isterse de yaşı bekleyerek geçirebilmektedirler.

İşçinin yaş beklemesi nedeniyle işten ayrılması halinde 15 yıllık kıdem tazminatından doğan son iş yerinde çalışması süresince hak edeceği kıdem tazminatını alma hakkı bulunmaktadır.

15 Yıl Kıdem Tazminatı Hakkında İşe Başlama Süresinin Önemi

3600 gün kıdem tazminatı 2019 yılında da işten ayrılmalarda oldukça merak konusudur. İşçilerin kıdem tazminatına hak kazanabilmesi için üç durum söz konusudur:

• 08/09/1999 ‘dan önce işe başlayan kişiler 3600 gün prim ödemesi yapmaları ve 15 yıllık sigortalılık süresini doldurmaları halinde son işyerinde 1 yıl ve daha fazla sürelerde çalıştığı günler için kıdem tazminatı hakkına işten ayrılmaları sebebiyle sahip olabilirler.
• 08/09/1999 ila 30/04/2008 tarihleri arasında işe başlayanlar 25 yıllık sigorta süresi ve 4500 gün prim ödemesi yapmaları halinde son işyerinde 1 yıldan fazla çalışmaları sebebiyle işten ayrıldıklarında kıdem tazminatına hak kazanırlar.
• 01/05/2008 yılından sonra ilk kez iş başı yapanlar 25 yıllık sigorta süresi ve 5400 gün prim ödemesi yapmaları halinde emeklilik yaşını beklemek üzere işten ayrılmaları halinde son işyerinde 1 yıldan fazla çalışmasının karşılığı olarak çalıştıkları süre için kıdem tazminatı alabilirler.

15 Yıl Kıdem Tazminatı Davası Nasıl Açılır?

15 yıl kıdem tazminat hakkına sahip olabilmek için yukarıda belirlenen süreler esas alınmakla birlikte bu sürelerin farklı işyerlerinde doldurulması kıdem tazminatı hakkının kazanılmasına engel teşkil etmemektedir. 08/09/1999 yılından önce işe başlayanlar 15 yıl sigortalı kaldıklarını ve 3600 gün prim ödemesi yaptıklarına dair belgeyi SGK’dan alarak işverene başvurabilir ve işten ayrılabilirler.

İşveren iş kanunu gereği emeklilik için yaş bekleyecek olan işçinin kıdem tazminatını ödemek zorundadır. 1 yıl ve daha fazla süre işyerinde çalışan işçinin kıdem tazminatı alma hakkı doğduğundan 15 yıl sigortalı olup emeklilikte yaşı bekleyenin işten ayrılması durumunda kaç yıl işyerinde çalışmışsa o süreler bakımından kıdem tazminatı alma hakkı söz konusudur.

15 yıl kıdem tazminatı alınması için öncelikle SGK kayıtlarıyla işyerine müracaat edilmesi gerekmektedir. İşveren kıdem tazminatı ödemeyi kabul etmezse önce arabulucuya sonrasında ise iş mahkemesine başvurarak dava açılabilir. İş mahkemesine 15 yıl 3600 gün dilekçe örneği ve SGK’dan alınacak emeklilik yaşının beklendiği ve gerekli şartların taşındığına dair belge ile yapılmaktadır.

15 Yıl Kıdem Tazminat Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme Neresidir?

15 yıl kıdem tazminat hakkının kazanılması için öncelikle işten ayrıldıktan itibaren 30 gün içinde arabulucuya başvurarak kıdem tazminatı talepleri işverene iletilmelidir. İşveren bu talebe olumsuz cevap verirse arabulucuda tutulacak son tutanak tarihinden itibaren iş mahkemesine dava açılabilir.

İş davasında yetkili iş mahkemesi işveren veya işçinin bulunduğu yerleşim yerindeki iş mahkemesidir. Örneğin işçi 15 yıl sigortalılık süresini ve 3600 günlük prim ödeme durumunu çalıştığı son işyerinde 3 yıl çalışarak doldurmuşsa 3 yıllık kıdem tazminatı alma hakkı işten kendi isteğiyle ayrılsa bile geçerli olmaktadır.

15 Yıl 3600 Gün Kıdem Tazminatı Nedir?

1475 sayılı İş Kanunun 14’üncü maddesinin 5’inci fıkrasında belirtilen hükümler ile bu durum ortaya çıkmaktadır. Kanunda bahsedilen maddede 506 sayılı kanunun 60’ıncı maddesinin birinci fıkrasının A ile B bentlerinde belirlenen yaş dışında kalan diğer şartları taşımakta olan işçilerin işten ayrılması durumunda kıdem tazminatı alabilecekleri belirtilmektedir.

Bu konuda bilinmesi gereken bir konu ise 15 yıl ve 3600 gün sayısının aynı iş yerinde tamamlanmış olması bir gereklilik değildir. Bu süre farklı iş yerlerinde tamamlanmış olabilmektedir.

15 Yıl 3600 Gün Kıdem Tazminatı Nasıl Alınır?

Yasalarımızda açıkça belirtildiği üzere kendi isteği ile işinden ayrılan ve geçerli bir nedeni olmayan bir işçinin kıdem tazminatı alma hakkı bulunmamaktadır. Ancak yine kanunlarda bu durum için üç istisna getirilmiştir. Bu bahsedilen istisnalardan birisi de 15 yıl ve 3600 gün şartı olmaktadır.

Aşağıda açıkça belirtilmiş olan şartların hepsini taşımakta olan işçilerin kendi istekleri ile ve ortada bir geçerli neden olmadan işten ayrılmaları durumunda bile kıdem tazminatı almaları mümkün olabilmektedir. Kıdem tazminatı hakları ve alacakları konusunda dava açılması için ankara avukat veya hukuk büroları ile sürecin yönetilmesi önemlidir.

• İşçinin hangi iş yerinde çalıştığı önemli olmaksızın ilk sigorta girişi tarihi 08.09.1999 tarihinden önce olan işçiler
• İşçinin hangi iş yerinde çalıştığı önemli olmaksızın toplam sigorta prim günü sayısı en az 3600 olan işçiler
• En son çalıştığı ve işten ayrılacağı iş yerinde en az 1 yıl çalışmış olan işçiler

15 Yıl Kuralından Faydalanan İşçi Tekrar İşe Girebilir Mi?

15 yıl çalışmış olan ve 3600 gün prim ödeyen çalışanlar işten ayrıldıktan sonra istemeleri durumunda başka bir iş yerinde yine sigortalı olarak çalışmaya devam edebilmektedirler.

Böyle bir durumda çalışan kendi iş yerinden ayrıldıktan sonra ve kıdem tazminatını aldıktan sonra daha yüksek bir maaş alacağı farklı bir iş yerinde çalışması durumunda bile kıdem tazminatı geri iade etme gibi bir durumu söz konusu olmamaktadır.

15 Yıl ve 3600 Gün Kıdem Tazminatı Alınabilir Yazısı Nasıl Alınır?

Yukarıda açıkça belirtilmiş olan şartları yerine getiren çalışanlar için dikkat edilmesi gereken bir durum sigortalılık süresi ve prim gününün doldurulması ile alakalı olmaktadır.

Buna göre 8 Eylül 1999 tarihi öncesinde sigortalı olarak çalışmaya başlamış kişilerin 15 yıl sigortalılık ve 3600 prim günü ödeme şartlarını birlikte yerine getirmesi durumunda kıdem tazminatını alarak işinden ayrılması mümkündür. Bunun için yapılması gereken çalışılan iş yerindeki sosyal güvenlik il veya ilçe merkez müdürlüğüne gidilerek alınacak kıdem tazminatı alabilir yazsını iş yerine vermektir.

15 Yıl 3600 Gün Prim Şartı Yeterli Mi?

1475 sayılı İş Kanunun yürürlükte olan 14’üncü maddesine istinaden istifa edilmesi durumunda hangi şartlar altında kıdem tazminatı alınabileceği konusunda en önemli konu ilk işe giriş tarihi olmaktadır. 15 yıl ve 3600 gün şartını yerine getiren ve kıdem tazminatı almaya hak kazanan işçilerin 08.09.1999 tarihinden önceki bir tarihte sigortalılık süresinin başlamış olması gerekmektedir.

Bu konuda kıdem tazminatı ödenmesi ile alakalı şartlardan birisi 15 yıl ve 3600 gün sigortalı olunmasının yerine getirilmesi olmaktadır.

Bu duruma göre 08.09.1999 tarihinden önce işe başlayan sigortalılar için emeklilik konusu sigortalılık süresini ve prim gün sayısını doldurması ve emeklilik yaşını beklemesi durumunda kıdem tazminatının ödeneceği anlaşılmaktadır. 15 yıl ve 3600 gün sayısının aynı iş yerinde tamamlanması ise bir şart değildir.

15 yıl kıdem tazminat hakkının alınması hakkında hükümler, 1475 sayılı iş kanununun 14. Maddesine göre düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, kişiler istifa ettikleri takdirde, kıdem tazminatı alabilmektedirler fakat bunun için belirli şartlar bulunmaktadır. Bu şartlar;

• Kişinin 3600 gün prim ödeme gün sayısını doldurmuş olması,
• Kişinin sigortasının 9 Eylül 1999 tarihinden önce başlamış olması,
• Kişinin son 1 yılı aynı iş yerinde tamamlamış olması

Şeklindedir. Bu durumda, 15 yıl 3600 gün kıdem tazminatı almak için önemli olan koşul sigortalı olunan tarihtir.

Kıdem Tazminatı Alan Kişiler Tekrar Çalışabilir mi?

Yargıtay kararına göre, gerekli şartları sağladıktan sonra istifa ederek kıdem tazminatı alan kişiler, bir başka iş yerine girerek tekrar çalışmaya başlayabileceklerdir. Bu kişilerin yasal hakkıdır ve bu konu ile alakalı herhangi bir engel bulunmamaktadır. Kişiler tazminat almaya başladıktan sonra, tekrar işe başlamış olmaları durumunda, tazminatların iadesi gibi bir durum söz konusu olmayacaktır. 15 yıl çalışanın kıdem tazminatı alma hakkı, birden fazladır.

Kıdem Tazminati Birçok Defa Alınabilir mi?

Kişilerin birden fazla kıdem tazminatı almalarının önünde yasal bir engel bulunmamaktadır. Isteyenler, istifa edip kıdem tazminatı aldıktan sonra, bir başka işyerinde 1 yıl çalışma süresini doldurduklarında, tekrar işten çıkarak kıdem tazminatı alabilirler. Bu şekilde pek çok defa tazminat alıyor olmak mümkün olacaktır.

Kıdem Tazminat Başvurusu Nasıl Yapılır?

Kişiler, sigortalı oldukları gün ile değişiklik gösteren kıdem tazminatı alma yılı ve prim gün sayısı şartlarını tamamladıklarında, tazminatlarını almaları için gerekli olan belge Sosyal Güvenlik Kurumu il ya da ilçe müdürlüklerinden temin edilecektir. Kıdem tazminatı alabilineceğini beyan eden belge, işverene verildiğinde, tazminat alınabilir. Işverenin söz konusu belgeyi geçerli bulmama ya da yok sayma gibi bir hakkı bulunmaz.

Kıdem Tazminatı Almak İçin 15 Yıl Çalışmak Yeterli Midir?

15 yıl kıdem tazminat hakkı, tek başına yeterli olmaz. Bu hakkı elde edebilmek için en önemli koşul, hangi yılda sigortalı olunduğudur. Yıla göre, kişilerin çalışmaları gereken yıl sayısı ve ödemeleri gereken prim gün sayısı şöyledir;

• 8 Eylül 1999 yılı öncesi sigortalı olanlar için 15 yıl 3600 gün,
• 8 Eylül 1999 – 30 Nisan 2008 yılları arasında sigortalı olanlar için, 25 yıl 4500 gün,
• Mayıs 2008 tarihi sonrasında sigortalı olanlar için, 25 yıl 5400 gün

Bu koşulları sağlayan kişiler, kıdem tazminatlarını alabileceklerdir.

Makalede 15 Yıl Kıdem Tazminatı Hakkı konusuna yer verilmiştir. Diğer bilgilendirici makaleler için Ankara Avukat ve İş Hukuku Avukatı ve danışma konularında sayfaları ziyaret edebilirsiniz.