Fazla Mesai Ödenmemesi Nedeniyle Fesih Nasıl Yapılır? Fazla mesai ücret alacağının ödenmemesi işçinin iş sözleşmesini haklı yere feshetmesine imkan veren bir durumdur.

İş kanunundan kaynaklanan işçi haklarından olan fazla mesai ücreti alma hakkı haftalık 45 saati geçen işlerde işçinin fazla çalıştığı saatlerde daha fazla ücret almasına olanak tanımaktadır.

Örneğin haftada 45 saatten fazla çalışan bir işçinin saatlik çalışma ücreti 10 TL ise haftalık 45 saatten sonraki çalıştığı saatlerde saatlik çalışma ücretinin %50’si olan 15 TL’lik saatlik çalışma ücreti ödemesi yapılması zorunludur.

Fazla mesai ödenmemesi nedeniyle fesih işçinin iş kanunundan kaynaklanan bir hakkıdır. İş sözleşmesini fesheden işçi işverene ihbarname göndererek fazla mesai alacaklarını talep edebileceği gibi uyuşmazlığın çözüme kavuşmaması halinde önce arabulucuya sonrada iş mahkemesine başvurarak dava açma hakkına sahiptir.

Fazla Çalışma Ücreti Ödenmeyen İşçinin Hakları

Normal ücret alacağında olduğu gibi fazla mesai ücret alacağının ödenmemesi halinde de işçinin birtakım hakları bulunmaktadır. İşçi işverenin fazla mesai ücretini iş kanununda belirtildiği şekilde ödememesi halinde;

• İş sözleşmesini haklı bir nedene dayanarak feshetme
• İhbar bildirimi süresini beklemeden işten ayrılma

Hakkına sahip olup fazla mesai ücret alacağına karşı işveren aleyhine dava açma hakkına sahiptir.

Fazla Mesai Ücret Alacağı Davası Nasıl Açılır?

Fazla mesai ücret alacağı davası fesihten önce ve fesihten sonra olmak üzere iki şekilde açılabilmektedir. Çalışırken işverenden fazla mesai ücreti talep etmek genellikle mümkün olmamakla birlikte işçi fazla mesai ihtarname örneği göndererek çalışırken de ödenmesi gereken ücretlerin kendisine ödenmesini talep edebilmektedir. Ancak bu durum işçinin işini kaybetmesiyle sonuçlandığından çoğunlukla bu tarz talepler işten ayrıldıktan sonraya bırakılmaktadır.

İşçinin fazla mesai ücretinin ödenmemesi, iş sözleşmesini haklı nedenle feshetmesi için haklı bir gerekçedir. Aynı şekilde işveren tarafından haksız nedenlerle iş sözleşmesi sona erdirildiği takdirde fazla mesai ücret alacağı davası açılabilmektedir.

Fazla mesai ücret alacağı davası açmadan önce işten ayrılmanın akabinde 30 gün içinde arabulucuya başvurmak zorunludur. Arabulucuda herhangi bir sonuç alınamadığına dair düzenlenen tutanak tarihinden 15 gün içinde iş mahkemesine dava açılarak fazla mesai ücretleri talep edilebilmektedir.

Fazla mesai davalarında ispat yükümlülüğü davacıya aittir. İşyerinde fazla çalışıldığına dair deliller tanıklar ve varsa resmi evraklarla ispat edilmeye çalışılmalıdır.

Tanıkların ne kadar işyerinde çalıştığı işverene tanığın dava açıp açmadığı gibi durumlar fazla mesai ücreti davasında önemli konulardandır. İş hukuku alanında uzman avukatlarla fazla mesai davasının takibi hem hak kaybının önlenmesinde hem de hızlı sonuç alınmasına etki etmektedir.

Fazla Mesai Ücret Alacağı Davasında Zamanaşımı Ne Kadardır?

Fazla mesai ücret alacağı davasında zamanaşımı süresi dava açılmasından itibaren 5 yıldır. İşçinin işyerinde çalışmaya devam etmesi zamanaşımı durdurmamaktadır.

Örneğin bir işçi 2010 ile 2017 yılları arasında bir işyerinde düzenli olarak çalışmış olsun. İşçinin bu işyerinden fazla mesai ücretinin ödenmemesi nedeniyle işten ayrılması durumunda 2019 yılında dava açması halinde geriye dönük fazla mesai talebi ancak 2014-2017 yılları için talep edilebilmekte eski tarihli fazla mesai talepleri 5 yıllık zamanaşımına uğramaktadır.

Fazla Mesai Ödememesi Nedeniyle Sözleşme Feshedilebilir Mi?

Fazla Mesai Ödenmemesi Nedeniyle Fesih, Türk Medeni Kanunu içinde işçilerin iş sözleşmelerini feshedebilecekleri haklı gerekçeler detaylı bir şekilde açıklanmıştır. Bu konuda özellikle uygulamada en çok sorun yaşanan ve işçilerin de en çok hak talebinde bulunmak üzere dava açtığı gerekçe fazla çalışma ücretleri ile ilgili olmaktadır.

Fazla çalışma sürelerinin işverenler için beklenmeyen durumlar olması, işverenlerin bu zamanları ekstra bir çalışma  düşünerek tam olarak kar edebilecekleri bir fırsat olarak değerlendirilmesi fazla çalışma ücretlerinde kesintilerin yaşanması ya da bu ücretlerin eksik bir şekilde ödenmesi durumlarını ortaya çıkarıyor.

Neredeyse çalışmaları gereken saatlerin yarısına kadar ulaşabilecek seviyelerde fazla mesai yapan işçilerin bu çalışmalarından hakları olan miktarları alamaması da haklı gerekçelerle iş sözleşmesinin feshi şartlarını oluşturabilmektedir. İşveren tarafından sadece ücretin eksik ödenmesi değil aynı zamanda Sosyal Güvenlik Kurumu’na yapılan bildirimlerde de düşük ücretten ödemelerin yapıldığı gösterilebilmektedir.

İş Kanunu maddeleri kapsamında işçilerin haftalık 45 saati geçen tüm çalışmaları fazla çalışma tanımına dahil edilmektedir. Kişiler fazla çalışma süreler içinde çalışmış oldukları bir saatlik süre normal zamanda alınan saatlik ücretin yüzde elli daha fazlasını almalıdırlar. Böylece işçiler kendileri de fazla çalışma ücretlerini hesaplayabilmektedir.

Fazla Mesai Ödenmemesi Durumunda Bir İşçi Neler Yapabilir?

Hukuki açından işçilerin fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesi ya da eksik ödenmesi konusunda neler yapabileceği iyi bilmesi gerekiyor. Bu konuda bilinmesi gereken en temel şey fazla çalışma ücretlerinin ödenmemesinin ardından işçinin iş sözleşmesini haklı gerekçeyle feshedebilmesi hakkı olmaktadır.

Fazla çalışma ücretlerinin de işçinin hak etmiş olduğu ücretlerden sayılması mümkün olduğundan bu yönde bir karar verilmesi sağlanabiliyor. Bu haklı gerekçeye dayanarak iş sözleşmesini fesheden işçinin olayı öğrenmesinin ardından geçen ilk zamanda derhal fesih hakkını kullanarak da sözleşmeyi feshetmesi mümkün olmaktadır. Kişiler bu süreçte işten ayrılmakta ve aynı zamanda ihbar sürelerinin de zamanaşımı sürelerine yakalanmasından da kurtulmaktadırlar.

Fazla Çalışma Ücretlerinin Hesaplanması Nasıl Olur?

İş Kanunu kapsamında işyerlerinde çalışmakta olan her bir işçinin fazla çalışma saatleri içinde ortaya koyduğu çalışma sonrasında ne kadar bir ücret alacağı da kesin bir şekilde belirlenmiştir. Burada normal çalışma sürelerinin saatlik ücretinin yüzde elli artırılması ile belirlenmiş olan rakamın fazla çalışma sürelerindeki bir saatlik çalışmaya denk getirilmesi sağlanır.

Bu durum maden işlerinde çalışan işçiler için yüzde yüz zamlı olarak ücretlerin hesaplanması şeklinde yapılmaktadır. İşçiler fazla çalışma ücretlerinin hesaplanması sırasında İş Kanunu’nda belirlenmiş ya da iş sözleşmelerinde açık bir şekilde ifade edilmiş olan kurallara uyulmadığı takdirde de fesih haklarını kullanarak iş sözleşmelerini feshedebiliyorlar. Bu sayede haklı gerekçelerle iş sözleşmesi feshedildiği için kıdem tazminatına hak kazanılması da söz konusu olmaktadır.

Örnek Yargıtay kararlarına bakıldığında bu konu ile ilgili iş sözleşmesini feshetmiş olan işçinin yargılama süreçleri sonunda tüm alacaklarını elde edebilmesi mümkün oluyor. Bu durumda ikinci dönem çalışmaları kapsamında işçinin yine aynı şekilde iş sözleşmesini feshetmiş olduğu kabul edildiği için kıdem tazminatlarının verilmesi hükmüne de varılmaktadır.

İşveren Fazla Çalışma Sürelerinde Nelere Dikkat Etmelidir?

Yasalar dahilinde her şeyi kuralına uygun bir şekilde yapmak isteyen işverenlerin dikkat etmesi gereken en temel nokta işçinin onayının alınmasının ardından ancak fazla çalışma sürelerinin ortaya çıkabileceği olmaktadır.

Bu onaylar her bir fazla çalışma süresi öncesinde değil yıllık olarak her sene başında işçiler tarafından yazılı bir şekilde yapılan bildirimlerle kayıt altına alınır.

Ayrıca bu bildirimler işçi özlük dosyalarında da tutulmaktadırlar. Bunların dışında fazla çalışma sürelerinin uygulanması ile ilgili olarak işçi onayının alınması gerekmeyen durumlar da söz konusudur. Bunlar zorunlu ya da olağanüstü nedenler kapsamında değerlendirilerek haklı çıkarılabilmektedir.

Fazla Mesai Ödenmemesi Nedeniyle Davada İspat Yükümlülüğü

Fazla çalışma sürelerinde işçilere ödenmesi gereken ücretler ödenmemişse bu durumda işçinin durumu ispat etmesi gerekiyor.

Burada işyerine bulunan her türlü delil niteliği taşıyacak olan verinin kullanılabilmesi mümkün olmaktadır. Bunun dışında aynı işyerinde çalışmakta olan kişiler başta olmak üzere tanık beyanları ile de fazla çalışma ücretlerinin miktarı ve ödenip ödenmediği ile ilgili olarak karar verilmesi söz konusu olabiliyor.

İşçiler ücret bordrolarında belirtilmiş olan sürelerden daha fazla çalıştıklarını iddia ediyorlarsa bu yönde de ispatlarını yapabilirler.

Makalemizde Fazla Mesai Ödenmemesi Nedeniyle Fesih konusu bilgi amaçlı hazırlanmıştır. Fazla Mesai Ödenmemesi Nedeniyle Fesih nedeniyle daha detaylı bilgi için diğer iş hukuku makalelerimize göz atınız.(Fazla Mesai Ödenmemesi Nedeniyle Fesih)