İş Akdinin Sebepsiz Feshi – Haksız Fesih, Iş akdinin feshinin ve haksız fesihin anlamları; İş Kanunu hükümlerince hazırlanmış bir sözleşmenin, herhangi bir geçerli neden olmaksızın fesh edilmesi şeklinde açıklanacaktır.

İş Kanunu’nun 21. maddesinde, işçinin iş güvencesi sağlanmıştır. Bu maddeye göre; bir işçinin sözleşmesi haksız yere fesh edildiğinde, iş akdi fesh edilen işçinin hakları;

• Işe tekrar alınma,
• Tazminat isteme,
• Çalışmadığı dönemde mağdur olacağı nedeniyle ücret talep etme

Şeklindedir.

İş Akdinin Feshi Nedir?

Bir çalışma koşulunda, çalışma durumu, işveren ya da işçinin herhangi biri  tarafından bitirildiğinde, buna iş akdinin feshi adı verilir. Iş akdi, iş sözleşmesi anlamına gelir. Sözleşme işveren tarafından haklı ya da haksız şekillerde fesh edilebilir.

Bir işçi sözleşmesinin fesh edilmesinin haklı ve haksız sebepleri bulunur. Işverenler kimi zaman ispatlabilen sebepler dahilinde, çalışanın sözleşmesini fesh etme hakkına sahiptir. Haklı fesh etme yapılabilmesi için, çalışanın;

• Iş ahlak ve etiğine aykırı davranışlarda bulunması,
• Sağlık sebeplerinin olumsuzluğu,
• Iş koşullarını yerine getiremiyor oluşu

Durumlarından bir kısmına ya da birine dahil olması gerekir. Herhangi bir sebep olmaksızın iş akdi işveren tarafından fesh edildiyse, bu geçersiz fesihtir.

Geçersiz Fesih Nedir?

Geçersiz fesih, bir işverenin herhangi bir sebep göstermeksizin, çalışanın sözleşmesini fesh etmesi ve kişiyi işten çıkarması sonrasında, söz konusu feshin, geçersizliğinin kabul edilmesi ve işçinin işe tekrar alımı ya da tazminat gibi haklarının oluşması durumudur. Geçersiz fesih 4 ayrı başlıkta toplanır. Bunlar;

• Genel hükümlere göre fesih,
• Usülsüz fesih,
• Haksız fesih,
• Kötü niyetli fesih

Şeklindedir.

Genel Hükümlere Göre Fesih Nedir?

Bir işverenin, işçinin iş sözleşmesini fesh etmesinin sebebi eğer, işçinin cinsel tercihi, siyasi ya da dini görüşü gibi kişisel ve işvereni ilgilendirmeyen sebeplerse, ve fesih bu sebeplere dayandırılarak yapılmışsa, fesih işlemini gerçekleştiren kişinin ehliyetsizliği söz konusuysa, bu haksız fesih türü, genel hükümlere göre fesih olarak adlandırılır.

Usulsüz Fesih Nedir?

Usulsüz fesih, işverenin fesih işlemini ihbar süresine uymadan, kişiye yeni iş arama şansı tanımadan, ihbar tazminatını ödemeden gerçekleştirmesi anlamına gelir. Usulsüz fesihte, haksız fesih işe iade ya da haksız fesih tazminatı taleplerinde bulunulur.

Haksız Fesih Nedir?

Herhangi bir sebep ispatlanmaksızın işten çıkarılma durumunda devreye iş akdinin feshi – haksız fesih girecektir. Böyle bir durumda, İş Kanunu madde 18, 20 ve 21’ e göre, haksız yere sözleşmesi fesh edilen kişi, kıdem ve ihbar tazminatında bulunabilir, işe iadesinin istemi dahilinde dava açabilir.

Kötü Niyetli Fesih Nedir?

Işverenlere verilmiş olan, iş güvencesi kapsamına dahil olmayan ve sözleşmeli çalışan işçilerin iş sözleşmelerini istediklerinde fesh etme hakkı bulunur. Bu hak var olsa bile Medeni Kanun madde 2’ye göre, işverenin bu hakkı kötüye kullandığının tespiti halinde, işçi tarafından haksız fesih ve kötü niyetli fesih tazminat davası açma hakkı bulunmaktadır.

İş Akdinin Sebepsiz Feshi – Haksız Fesih 

İşveren Hangi Durumlarda Sözleşmeyi Haklı Olarak Feshedebilir. Detaylı Açıklamak gerekirse, Yasa koyucu, iş hukuku çerçevesinde fesih hakkını düzenlerken, feshin sebebine göre sınıflandırmada bulunmuştur.

Bu sınıflandırmaya göre, daha hafif nedenler olarak nitelendirilen durumların varlığında, ister işveren ister işçi tarafından yapılmış olsun, feshin hukuki neticeleri kural olarak, belli bir süre sonra ortaya çıkmaktadır.

Uygulamada bu duruma, geçerli sebeple iş sözleşmesinin fesih denilmektedir. Kanunda iş sözleşmesinin geçerli nedenlerle fesih edilmesinin neler olduğu açıkça belirtilmiştir.

Görece daha ağır nedenler dolayısıyla iş sözleşmesinin işverene tanınan, haklı sebeple derhal fesih hakkıdır. Yasa yapıcı irade, iş sözleşmesi feshinin ağır neticelerini gözeterek hangi sebeplerle derhal fesih edileceği belirterek düzenlemiştir.

İş Kanununa göre haklı sebepleri, üç ana başlık altında gruplandırmış olup bunlar; sağlık nedenleri, ahlak ve iyi niyet kurallarına muhalif durumlar ve son olarak da zorlayıcı nedenler olarak sınıflandırmaya tabi tutmuştur.

Makalede İş Akdinin Sebepsiz Feshi – Haksız Fesih konusuna yer verilmiştir. Diğer bilgilendirici makaleler için Ankara Avukat ve İş Hukuku Avukatı ve danışma konularında sayfaları ziyaret edebilirsiniz.

Yargıtay Kararı – İş Akdinin Sebepsiz Feshi – Haksız Fesih 

İŞÇİ ALACAKLARI DAVASI – OLAYIN OLUŞ ŞEKLİ – OLAY TARİHİ – TARAFLARIN DURUMU – MANEVİ TAZMİNATIN MİKTARINI ETKİLEYEN İLKELER.

HÜKMEDİLEN TAZMİNAT MİKTARININ AZ OLDUĞU. DAVACI YARARINA DAHA FAZLA MİKTARDA MANEVİ TAZMİNATA HÜKMEDİLMESİ GEREĞİ.

ÖZET: Davaya konu olan olayda; olayın oluş şekli, olay tarihi, tarafların durumu ve manevi tazminatın miktarını etkileyen ilkeler birlikte dikkate alındığında, hükmedilen tazminat miktarı azdır.

Davacı yararına daha fazla miktarda manevi tazminata hükmedilmesi gerekirken yazılı biçimde karar verilmesi isabetsizdir.

Yargıtay Kararı – İş Akdinin Sebepsiz Feshi

İŞÇİ ALACAKLARI DAVASI – DAVACININ İŞ AKDİNİN HAKSIZ FESHİ TARİHİNE KADAR BELEDİYE BÜNYESİNDE BAKIM İKMAL MÜDÜRLÜĞÜNDE TAMİRCİ OLARAK ÇALIŞTIĞI.

YILLIK İZİN ÜCRETİ VE İHBAR TAZMİNATI ALACAKLARINA TEMERRÜT TARİHİNDEN İTİBAREN FAİZE HÜKMEDİLMESİ GEREKTİĞİ

ÖZET: Temyize konu karar gerekçesinde dava konusu yıllık izin ücreti ve ihbar tazminatı alacaklarına temerrüt tarihinden itibaren faize hükmedilmesi gerektiği belirtilmesine karşı hüküm fıkrasında adı geçen isteklere dava ve ıslah tarihinden faize hükmedilerek gerekçe ile hüküm fıkrası arasında çelişki yaratılması

Karar gerekçesinde bilirkişinin … tarihli raporu özetlenmesine rağmen gerekçenin son kısmında özetlenen rapordan ayrı olarak davacının …. TL ihbar tazminatı, ….. TL yıllık izin alacağı olduğunu kabul edilerek söz konusu miktarlara hükmedilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.