İş Sözleşmesinin Haksız Feshi | İş dünyasında işveren tarafından işçilerin söz konusu geçersiz iş akdi fesihleri pek çok farklı yapıda gerçekleştirilebiliyor. Hem genel hükümler çerçevesinde sözleşmenin geçerli olmayacak biçimde feshedilmesi mümkün olurken hem de İş Kanunu hükümleri altında sözleşmenin geçersiz olarak feshinin yapılması mümkün olabiliyor. Günümüzde geçersiz fesih sebepleri;
- Genel hükümler kapsamında fesih
- Usulsüz fesih
- Haksız fesih
- Kötü niyetli fesih şeklinde listelenmektedir.
İş Hukuku ve temel kanunlar kapsamında iş sözleşmesine ilişkin olarak fesih işlemlerine geçersiz uygulaması gerçekleştirilebiliyor. Çünkü iş sözleşmelerine ilişkin olarak uygulanacak fesihlerin mutlak suret ile İş Kanunu ve genel hükümler kapsamı dahilindeki usul ve koşullara uygun biçimde gerçekleştirilmesi gerekliliği bulunur. Tersi durumlarda ise işçi açısından tazminat hakkı ve işe iade hakkı gibi önemler haklar söz konusu olmaktadır.
Genel Hükümlere Göre İş Sözleşmesi Feshi | İş Sözleşmesinin Haksız Feshi
İş sözleşmesine ilişkin olarak işveren tarafından uygulanan fesih işlemlerinin geçersiz kılınması mümkündür. Bu çerçevede temel haklara aykırı biçimde fesih uygulanması, temyiz yetkisi bulunmayanlar tarafından fesih uygulanması, feshin genel ahlak kurallarına aykırı şekilde gerçekleştirilmesi gibi nedenler ile geçersizlik kabulü uygulanabiliyor. İş Kanunu kapsamında da geçersiz fesih sebebi sayılabilecek fesih uygulamalarıysa;
Anayasal hakların ihlali ile fesih; Anayasanın 10.maddesinde bulunan ırk, dil, renk, cinsiyet, siyasi düşünce, felsefi inanç, din, mezhep ve benzer durumlar ile ayrım oluşturmaksızın kanun önünde eşit sayılır. Ayrıca İş Kanunu’nun 5.maddesinde de benzer bir eşitli ilkesi gösterilerek, bu tip ayrımlar dolayısı ile fesih işlemleri yasaklanmıştır. Ancak bu tip iş sözleşmesi ihlallerinde, işçi tarafından söz konusu durumlardan kaynaklı iş sözleşmesinin feshedildiğine ilişkin ispat sunmak zorundadır. Bunun yanı sıra Anayasa’da yer alan sendikal hakların kullanımından kaynaklı olarak iş sözleşmesinin feshedilmesi de geçersiz sayılır.
Fesih bildiriminin koşullu olması; Sözleşmeye ilişkin yapılacak fesih bildiriminin, tek taraflı bir irade beyanı olması nedeni ile bir ilişkiyi sonlandırması nedeniyle yenilik teşkil eden bir değer kazanmaktadır. Bu yüzden de herhangi bir şart koşulması mümkün değildir. Bu gibi etkenler nedeni ile de fesih bildiriminin zamanında açık ve anlaşılır biçimde gerçekleştirilmesi gerekliliği bulunuyor. Bu noktada söz konusu olan şartların mutlaka yasal geçerliliğinin ve haklı nedenlerinin bulunma gerekiyor. Aksi halde geçerliliği bulunmamaktadır.
Fesih bildirimini yapanın ehliyete sahip olmaması; İş sözleşmesi genel hükümleri çerçevesinde iş sözleşmesinin feshedilmesi işlemini gerçekleştirecek kişilerin bu işlemlere, getirdiği sonuçlara ve uygulanışına ilişkin olarak şartlara ehil olması gerekliliği bulunur. Aksi haldeki durumda yapılan iş sözleşmesi fesihleri geçersiz sayılmaktadır.
Feshin ahlaka uygun olarak yapılmaması; İş sözleşmesi, ahlaka doğruluk ve dürüstlük kurallarına aykırı bir biçimde feshedilmesi durumunda ve işverenin tamamen keyfi inisiyatifi dahilinde gerçekleştirilmiş ise iş sözleşmesinin feshi geçersiz kılınır. | İş Sözleşmesinin Haksız Feshi
Usulsüz Fesih Nedir?
Belirsiz süreli iş sözleşmesinin, ihbar sürelerine uygun olmayan şekilde feshedilmesi usulsüz fesihtir. Bu tip geçersiz sözleşme fesih şartları;
- İhbar sürelerine uyulmaması
- İhbar sürelerine ait ücretin işveren tarafından ödenmemesi
- İşçiye yeni iş arama izninin değerlendirilmesi hakkının engellenmesi şeklindedir.
Haksız Fesih Nedir?
İş Kanunu’nun 25.maddesinde düzenlenmiş olan iş sözleşmesi fesih şartlarına uygun olarak feshin gerçekleştirilmesine karşın söz konusu fesih nedeninin aslında var olmaması gibi bir durum haksız fesih kapsamına girmektedir. İşvereninin haklı iş sözleşmesi feshi şartları;
- Sağlık nedenleri
- Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı hareketler ve durumlar
- Zorlayıcı nedenler şeklinde belirtilirken, bunların gerçekliliğinin de kanıtlanması gerekliliği bulunmaktadır.
İş Sözleşmesinin Haksız Feshi Ankara avukat makale için ziyaret edebilirsiniz.
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?