İşçinin Haklı Nedenle Feshi Nasıl Yapar? İşçinin haklı nedenle işi bırakması belli usul şartlarına bağlı olarak gerçekleşmektedir. İşçinin iş sözleşmesinden kaynaklanan işveren uyuşmazlıklarında haklı bir sebebe dayanarak işi bırakması alacaklarının ödenmesi bakımından hak kayıplarının önüne geçmekte ve işveren aleyhinde yargı yoluna başvurarak alacaklarını tazmin etme hakkı bulunmaktadır.
İşçinin haklı nedenle feshi nasıl yapar konusunda öncelikle haklı sebeplerin neler olduğu hususunda bilgi sahibi olunması gerekmektedir. Daha sonra izlenecek prosedürlere dikkat edilerek ihbar bildirim süresine tabi olmadan işçi tarafından iş sözleşmesinin sona erdirilmesi mümkündür.
İşçinin İş Sözleşmesini Haklı Fesih Nedenleri Nelerdir?
İş sözleşmesi haklı nedenlerin varlığı halinde işçi ve işveren tarafından tek taraflı olarak feshedilebilmektedir. İş sözleşmesinin işçi tarafından feshi haklı gerekçeleri şunlardır:
- Erkek işçinin zorunlu askerlik hizmeti sebebiyle işten ayrılması,
- Bayan işçinin evlendikten 1 yıl içinde işten ayrılma hakkının bulunması,
- İş koşullarının işçinin sağlığını olumsuz etkilemesi,
- Fazla mesai ücret alacağı da dahil olmak üzere iş kanununda belirtilen ücretlerin tamamının ya da bir kısmının işveren tarafından ödenmemesi,
- Ahlaka uygun olmayan şekilde işyerinde işveren, müşteri veya diğer işçiler tarafından tacize, hakarete, iftiraya uğramak,
- İşyerinin değişmesi ve uzağa taşınması,
- İşyerinde görülen işin türünün değişmesi, işçinin yanıltılarak iş sözleşmesinde belirtilenden farklı işler yapılmaya zorlanması
Gibi sebeplerin varlığı halinde ihbar süresine uyulmadan iş sözleşmesi tek taraflı olarak feshedilebilmektedir.
İşçinin Haklı Nedenle İşi Bırakmasında İzlemesi Gereken Usul
İşçi ve işveren arasında imzalanan iş sözleşmesine bağlı olarak işçinin yukarıda sayılan herhangi bir haklı sebebin varlığına dayanarak iş sözleşmesini tek taraflı feshetmesi mümkündür. Haklı gerekçelerle işçinin iş sözleşmesini feshedebilmesi için haklı gerekçeyi öğrendikten itibaren 6 iş günü hakkı bulunmaktadır.
Her halde 1 yıl içinde haklı sebebin varlığına dayanarak iş akdinin sona erdirilmemesi halinde haklı nedenin varlığı ortadan kalkmaktadır. Örneğin 01.03.2019 tarihinde işyerinde işçiye hakaret edilmesi, iftira atılması halinde işçi bu fiilin haklı bir gerekçe oluşturduğunu öğrendiği tarihten itibaren 6 iş günü içinde her halde 01.03.2020 tarihine kadar iş sözleşmesini feshetmek zorundadır.
Haklı nedenle fesih gerçekleştirmek isteyen işçi işçinin haklı nedenle feshi ihtarname örneği ile işverene noter ya da iadeli taahhütlü ihtarname yollayarak haklı nedenin varlığını ve nedenlerini net bir şekilde ortaya koymalı ve ödenmeyen hakların belli bir süre içinde (genellikle 7 gün) ödenmesi talep edilmelidir.
İhtarname gönderildikten sonra artık iş sözleşmesi tek taraflı olarak feshedilmiş demektir. Bu süreçten sonra işçinin işe gitmesine ya da ihbar süresini beklemesine lüzum yoktur.
İşçinin Haklı Nedenle İş Sözleşmesini Feshi Sonuçları Nelerdir?
İşçinin haklı nedenle feshi 2019 işçinin haklarını ortadan kaldırmamakta bilakis dava açma hakkının elde edilmesine haklı gerekçeler oluşturmaktadır. İşverenin süresi içinde işçiye alacaklarına dair ödememe yapmaması halinde fazla mesai ücret alacağı, kıdem tazminatı gibi pek çok konuda arabulucuya başvurarak hak talebinde bulunabilir daha sonra iş mahkemesine dava açarak alacaklarınızı işverenden talep edebilirsiniz.
İşçinin Haklı Nedenle Feshi Nasıl Yapar?, İş Kanunu’nda ayrıca belirtilmiş olan maddelere göre işçilerin haklı nedenlerinin bulunmasının ardından derhal fesih şartlarının yerine gelmesi ile birlikte iş sözleşmelerini feshederek işten ayrılmaları mümkün olabiliyor.
İş Sözleşmesinin Derhal Feshi Ne Anlama Gelir?
İş kanunun devamındaki maddelerle de işçilerin bu işlemi nasıl gerçekleştirmesi gerektiği konusu açıklığa kavuşturulmuştur. Buna göre iş sözleşmesinin feshi için işçilerin haklı bir gerekçesinin bulunduğu ve bu durumu ilgili yerlere bildirim süreleri geçmeden bildirmesi de gerekiyor.
Bu şartlar yerine geldiği takdirde İşçinin Haklı Nedenle Feshi Nasıl Yapar sorusuna cevap olarak iş sözleşmesinin feshedilmesi mümkün olmaktadır.
İşçiler aynı zamanda derhal fesih şartlarının yerine gelmesi halinde dava açma hakkını da kullanabilmektedir. Özellikle çalışma koşullarının değiştirilmesinin ardından ortaya çıkan durumlar için kişiler dava açma hakkını kullanabiliyorlar.
Sağlık Raporu ile İşçinin Haklı Nedenle Feshi Nasıl Yapar?
İşçilerin işten ayrılmalarını haklı bir gerekçeye dayandırmaları ardından hakkında en fazla soru sordukları nokta işten ayrılmalarının ardından tazminat almaya hak kazanıp kazanmadıkları ile ilgili olmaktadır.
İş sözleşmelerinin sağlık raporları ile feshedilmesi söz konusu olduğunda bu durum İş Kanunu’nda işçinin sağlığının ve yaşayışının tehlikeli olması şartına bağlı kılınmıştır. Bu durumda kişinin iş sözleşmesini feshetmesi mümkün olabiliyor. İşçiler bu noktada kendi istekleri üzerine işten ayrılmaları ilkesi dikkate alınırsa herhangi bir şekilde kıdem tazminatı talebinde bulunamayacaklardır.
İş sözleşmelerinin feshedilmesinin ardından kıdem tazminatının alınması bazı hallerde mümkün olabiliyor. İşçilerin çalışması önünde engel olan askerlik, emeklilik şartlarının oluşması ve sağlık sorunlarının ortaya çıkması halinde iş sözleşmesini sona erdirmiş olan kişilerin kıdem tazminatı alması söz konusu olmaktadır. Ancak bu kişilerin kıdem tazminatı alması da sadece aynı işyerinde bir yıldan daha fazla bir süredir çalışıyorlarsa gerçekleşebilmektedir.
İşçilerin yaşadıkları sağlık sorunları işin yapılmasından kaynaklanmış ve yaşanan sorunun ardından işin yapılmasına devam edilmesinin önüne geçmesine etken oluyorsa bu durumda işçinin bildiride bulunmadan sözleşmesini feshetmesi ve sonrasında da kıdem tazminatını alması mümkün olabiliyor.
Bunların dışında kişinin işini yapamayacağı şartları ortaya koyan bir doktor raporu ile birlikte işini değiştirmesi veya iş sözleşmesini doğrudan bildirim gerekliliklerini yerine getirmeden feshetmesi mümkün olmaktadır. Kişiler bu halde de kıdem tazminatı alma hakkına sahip olurlar.
Maaşı Düşük Gösterilen İşçinin Haklı Nedenle Feshi Nasıl Yapar?
İşverenlerin işçi maliyetlerini en aza indirmek amacıyla çoğu zaman işçilerin almış oldukları ücretten daha az bir ücretle maaş aldığını göstermesi mümkün olabiliyor. Vergi Usul Kanunu’na göre naylon fatura usullerine göre işlem görmekte olan bu davranışlar aynı zamanda işverenin bazı cezai şartlarla karşılamasına sebep olmakta ve işçinin de iş sözleşmesini haklı bir şekilde feshetmesine olanak tanımaktadır.
Bu noktada işçinin hakkını aramasındaki en temel gerekçe İş Kanunu’nda ayrıca belirtilmiş olan işverenin işçinin ücretlerini sözleşmeye uygun bir şekilde hesaplaması ve bunun sözleşmedeki miktarlarla ödenmesi yönündeki kural olmaktadır. Bu şartlar yerine getirilmediği takdirde işçiler derhal fesih haklarını kullanarak işten ayrılabiliyor.
Bu durum beraberinde kıdem tazminatı alma hakkını doğurduğundan dolayı işçilerin yaşayabilecekleri zararların telafi edilmesi söz konusu olmaktadır.
Çoğu zaman sigorta primlerinin eksik yatırılması şeklinde ortaya çıkan bu tür sorunlarda işçilerin özellikle eksik yatırılan günlerden dolayı emeklilik şartlarını sağlanmada zorluk yaşaması söz konusu olabiliyor. Ayrıca eksik ücret yatırılması durumunda da emeklilik döneminde daha az ücret alması durumu ortaya çıkabiliyor.
İşçilerin yaşamış oldukları tüm bu zararların karşılanması için mutlaka iş sözleşmelerinin haklı gerekçeyle feshinin sağlanması ve kıdem tazminatına hak kazanılması gerekmektedir.
İşçinin haklı gerekçeyle sözleşmesini feshederek kıdem tazminatını alabilmesi için fesih işleminin gerektirdiği yasal yükümlülükleri sırasıyla yerine getirmesi beklenmektedir. Buna göre işçilerin öncelikle iş sözleşmelerini feshettiklerini açıklayan bildirimleri noter vasıtası ile ihtarname yapması gerekiyor.
Kişilerin iş sözleşmesini feshetmelerine uygun ortamı hazırlamış olan İş Kanunu’ndaki maddelerle de feshin gerekliliği noktasındaki dayanakların açık bir şekilde ifade edilmesi gerekmektedir. Bildirimde feshe gerekçe olarak ortaya konan durumun kesin bir dille ifade edilmesi ve derhal ya da ihbar önelli fesih gibi türlerin de yer aldığı fesih şeklinin belirtilmesi sağlanmalıdır.
Maaşın Ödenmemesi Nedeniyle İşçinin Haklı Nedenle Feshi Nasıl Yapar?
İşçilerin düzenli olarak maaş alması ile ilgili işverenlerin dikkat etmesi gereken ve işçilerin hak iddia edebileceği noktalar İş Kanunu’nda açık bir şekilde belirtilmiştir.
Buna göre eğer mücbir sebepler olarak tanımlanmış durumlarla karşılaşılmıyorsa bu durumda 20 günlük gecikme süresine bağlı olarak işçinin ücretinin kesin olarak ödenmesi gerekmektedir. Kanunda bu mücbir sebeplerin deprem, su baskını gibi doğal afetler ve işin yapılmasına engel olan savaş halinin yaşanması, yangınlar ve işçilerin grevi olduğu belirtilmiştir.
İşçiler kanunda belirtilmiş olan yasal yirmi günlük süreler içinde maaşlarının ödenmemesinin ardından ilk günde 6 günlük hak düşürücü sürelere bağlı kalarak iş sözleşmesinin feshedilmesini sağlayabilir.
Burada işçilerin mutlaka gerekçe olarak işveren tarafından ücretlerinin ödenmediği ve iş sözleşmesinde belirtilmiş olan kurallara aykırı şekilde davranıldığı konusunda kesin ifadelere yer verilmelidir. Bu tür durumlarda fesih işleminin gerçekleşebilmesi için bazı hukuki prosedürlerin de takip edilmesi gerekiyor.
İş sözleşmelerini ödenmeyen maaşlar üzerinden feshetmek isteyenlerin mutlaka ücretlerinin belirlenen tarihleri takip eden 20 günlük süre içinde ödenmemiş olması gerekmektedir. İşçinin aynı zamanda iş görme borcu kapsamında değerlendirilen yükümlülüklerini yapmaması ancak mutad olarak tanımlanmış işleri de takip etmesi gerekmektedir.
İş sözleşmelerinin feshedilmesinden önce işverenlere mutlaka yasal olarak belirlenmiş olan 20 günlük sürelerin verilmesi gerekmektedir. Bu sürenin aşılmasının ardından da hala ücretler ödenmemişse bu durumda işçiler ihtar işlemlerini yerine getirerek iş sözleşmelerini feshedebiliyorlar.
Hakaret Nedeniyle İşçinin Haklı Nedenle Feshi Nasıl Yapar?
Çalışılan ortam içinde işçilerin işverenler tarafından yöneltilen hakaret, kötü söz gibi çirkin eylemlere maruz kaldığı durumlarla karşılaşılabiliyor. Bu durumda İş Kanunu işçiye haklı fesih şartlarının oluştuğunu bildirerek iş sözleşmesini feshetme hakkı tanımıştır. Ayrıca kanunda açık bir şekilde hangi durumların ahlak ve iyi niyete uymayan davranışlar olarak değerlendirilebileceği de belirtilmiştir.
Buna göre bir işçinin işveren ya da işveren bağlı olarak çalışan üst pozisyondaki kişiler tarafından cinsel tacize uğraması sonucunda iş sözleşmesini feshetmesi mümkün oluyor. Bunun dışında işveren ve yakınlarının işçiye karşı bir şekilde sataşmalarının bulunması, o kişiyi kışkırtması, işçinin onuruna zarar verecek şekilde tehditlerde, ithamlarda bulunması da haklı fesih gerekçesini doğurmaktadır. Bir diğer haklı fesih sebebi olan ahlak ve iyi niyet kurallarına uyulmayan durum ise işçinin ücretinin sözleşme şartlarına bağlı olarak hesap edilmediği ya da ödenmediği durumlar olmaktadır.
Tüm bu haklı gerekçelerle iş sözleşmesini feshetmiş olan işçilerin aynı zamanda kıdem tazminatı alma hakkı da bulunmaktadır. Ancak bunun için olayın gerçekleştiğine dair delillerle mahkemedeki ispat yükümlülüğünü cevaplandırması gerekmektedir.
Bu noktada mahkeme olaya tanık olan kişilerin beyanları üzerinden de karar verebilmektedir. İddiasını ispatlayamayan kişilerin mahkemeden olumlu sonuçları alması da söz konusu olmayacaktır. Buna ek olarak kişilerin mobbinge maruz kaldıkları görülüyorsa bu durumda zamanaşımı sürelerine uyarak hak taleplerinin yerine getirilmesi gerekmektedir.
İşveren Senelik İzni Kullandırmazsa İşçinin Haklı Nedenle Feshi Nasıl Yapar?
Her işçinin yıllık periyotlar üzerinden hesaplanacak şekilde ücretli izne çıkması mümkün olmaktadır. İş Kanunu ile koruma altına alınmış olan bu durum için işveren tarafından izin verilmiyor ya da işçinin yıllık izne çıkması engelleniyorsa bu durumda iş sözleşmesini feshetmesi mümkün olabiliyor.
Burada İş Kanunu’nda yer alan iyi niyet ve ahlak kurallarına aykırı olan durumların ortaya çıkmasından hareketle bir karar verilmesi sağlanır. İşveren ile işçi arasındaki anlaşmalarla yıllık izinlerin toplu bir şekilde ya da farklı gün sayıları ile üçe bölünerek yapılması söz konusu ise bu durumda feshin gerçekleşmesi mümkün değildir.
Bu sebeple haklı gerekçe şartlarının oluşması için yıllık izin günlerinin kullanılabilecek olduğu yasal süreler olan bir sonraki yıllık izin günü hakkı oluşacak döneme kadar kişilerin bu gerekçeyle iş sözleşmelerini feshetmesi mümkün olmamaktadır.
Yıllık İzin Ücretlerinin Ödenmemesi Nedeniyle İşçinin Haklı Nedenle Feshi Nasıl Yapar?
İşçinin öncelikle yıllık ücretli izin olarak kullanabileceği günleri hak etmesi gerekmektedir. Bu durum bir yıllık çalışma süresi olarak da özetlenebilir. İşçinin bu izni kullanmak istediği yönünde bir talebi bulunmalı ve işçi tarafından kesinlikle kişinin bu izni kullanmasının önüne geçilmesi yönünde bir engelleyici tavrının da bulunması gerekmektedir.
İşverenin kararında değişiklik olmaması halinde kişiler iş sözleşmelerini bu haklı gerekçeyle feshedebilmektedir. Bu gerekçeyle feshedilen iş sözleşmelerinin ardından tazminat hakkının doğması söz konusu olmasa da kişilerin kıdem tazminatı alması mümkün olmaktadır.
Sigorta Primlerinin Eksik Yatırılması Durumunda İşçinin Haklı Nedenle Feshi Nasıl Yapar?
İşverenin, işçinin gerçek maaşından sigorta primlerinin yatırmaması yargıtayın vermiş olduğu örnek kararlarına göre haklı fesih ve işten ayrılma sebebidir. Bu konu hakkında yazılmış diğer makalemizi okuyabilirsiniz.
Yargıtay Kararı – İşçinin Haklı Nedenle Feshi Nasıl Yapar?
YARGITAY: MAAŞ ÖDEMELERİNİN GECİKMELİ ÖDENMESİ NEDENİYLE İŞÇİNİN HAKLI NEDENLE FESHİ
İŞÇİ ALACAKLARI DAVASI – DAVACININ ÖDENMEYEN ÜCRET ALACAKLARININ BULUNDUĞU – İŞ SÖZLEŞMESİNİN HAKLI NEDENLE DAHİ OLSA FESHEDEN TARAF İHBAR TAZMİNATINA HAK KAZANAMAYACAĞINDAN İHBAR TAZMİNATI TALEBİNİN REDDİNE KARAR VERİLMESİ GEREĞİ.
ÖZET: Davacının iş sözleşmesini haklı nedenle mi haksız olarak mı feshettiği konusunda ise mahkemece kabul edildiği üzere davacının ödenmeyen ücret alacaklarının bulunduğu sabittir.
Ödenmeyen ücret alacaklarının bulunması işçiye haklı fesih imkanı vereceğinden kıdem tazminatı isteğinin kabulü doğru ise de iş sözleşmesinin haklı nedenle dahi olsa fesheden taraf ihbar tazminatına hak kazanamayacağından ihbar tazminatı talebinin reddine karar verilmesi gerekir.
İşçinin Haklı Nedenle Feshi Nasıl Yapar? | Sıkça Sorulan Sorular
ALACAK DAVASI – 2 YILDAN FAZLA HİZMETİ BULUNAN DAVACININ HAKLI NEDENLE DERHAL FESİH NEDENLERİ MEVCUT OLDUĞU VE BUNA UYGUN BİÇİMDE BİR FESİH YOLUNA GİDECEĞİ SIRADA İSTİFA DİLEKÇESİ VERMESİNİN HAYATIN OLAĞAN AKIŞINA UYGUN OLMADIĞI.
ÖZET: Davacı, bahse konu istifa dilekçesini haklarının ödeneceği inancıyla imzaladığını iddia etmiş olup, istifa dilekçesinin tanzim tarihi içermediği, 2 yıldan fazla hizmeti bulunan davacının haklı nedenle derhal fesih nedenleri mevcut olduğu ve buna uygun biçimde bir fesih yoluna gideceği sırada istifa dilekçesi vermesinin hayatın olağan akışına uygun olmadığı anlaşılmaktadır.
Bu nedenle mahkemece istifa dilekçesi ile yasal unsurları taşımayan ibranameye itibar edilmemesi yerindedir. Tüm dosya kapsamına göre ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesi bakımından usul ve yasaya aykırı bir durum bulunmadığından davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar vermek gerekmiştir.
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?