Saklı Pay Tenkis Davası, Türk medeni kanununda yer alan miras hukuki olgularında önemli bir yeri alan saklı  pay hakkı yani bir diğer adı ile saklı tenkiz hakkı; miras bırakacak kişinin, kendi malı üzerinde tasarruf hakkı yaparak ölmeden önce etmiş olduğu beyanname olarak bilinmektedir.

Bu durumda kişinin daha önceki veraset bildirimi sonrasında ise yasal mirasçıların ölüm sonrası yine de miras üzerinde bir miktar hakka sahip olduklarını söylemekte fayda bulunmaktadır. Yani dokunulmazın dışındaki pay ortak pay olarak mirasçılara bölüşmektedir.

Saklı Pay Tenkis Davası Nasıl Açılır?

Türk medeni kanunu bu alanda mirasçıların kalan miras doğrultusunda ne kadar hakka sahip olduklarını belirlemede bulunmaktadır. Kanun gelen talep doğrultusunda kişi sağ iken vermiş olduğu beyan doğrultusunda hareke eder ve kalan miras varisçiler arasında pay edilir.

Vefat eden kişi sonrası saklı payın ardından kalan paylar ilk olarak ölen kişinin ilk yakını olan çocukları arasında pay edilir.

Eğer çocuk dışında torun veya evlatlık çocuklar baz alınır. Bunların dışında eğer talep yok ise ilgilenilmez fakat talep doğrultusunda anne baba da baz alınarak miras payı yapılmaktadır.

Eşe pay edilmez zira eş miras hakkı için kanunda başka bir durum söz konusu olmaktadır. Anlaşıldığı gibi önce alt soylar sonrasında ise 2. Derecede önem teşkil eden yakınlar miras hakkı almaktadır. Ayrıca 2007 yılı öncesinde saklı pay sahipleri arasında kardeşler de yer almaktaydı. Fakat 2007 yılında yapılan değişlik ile kardeşler saklı paydan hak sahibi olmamaktalar.

Ölmeden Önce Yapılan Saklı Payda Miras Pay Oranı Belirleme

Bu durumda kişi ölmeden önce özgürce tüm payı ya da istediği payı bırakma hakkına sahip değildir. Kanun bu konuda büyük düzenleme içinde olmaktadır.

Kişi yaşarken yapmış olduğu beyanda saklı bıraktığı payda malının yarısını bırakabilme hakkına sahip olmaktadır. Diğer yarısı ise kalan varisçiler arasında bölüşülme hakkı güdülerek ayrılmaktadır.

Yani eğer kişi önceden malı için böyle bir beyan yaptırmak ister ise bunun için hukuki dalda eğitim almış profesyonel birinden yardım alması gerekir. Çünkü yanlış bir beyan sonrası veraset name iptal sayılır ve varisler tam hak alma hakkını elde ederler. Ayrıca yaşadığı süre boyunca eklenen mallarda yine ölüm durumunda beyannameye uygun olarak saklı pay hakkına düşeni alabilecektir.

Ölüm Durumda Sağ Kalan Eşin Miras Hakları

Kişinin vefatından sonra eşi hayatta ise kanun onun içinde özel haklar ve koşulla sunmaktadır. Bu koşullar kalan eşin mahrum olmaması ve onunda hak sahibi olmasından ötürü gelmektedir.

Eşin sağ olması durumda miras hakkı olarak malların %3 veya %4 oranında pay almasını sağlar. Ayrıca kişi eğer devlet memur ya da dairelerinden emekli olmuş biri ise eşi onun maaşını belirli miktarda alma hakkına sahip olmaktadır.

Ayrıca mirasçılar arasında 25 yaşından küçük erkek çocuk varsa ve üniversite okuyor ise o da yine ölü maaşından küçük bir pay alma hakkına sahip olmaktadır. Kız çocukları dul kalma ya da bekârlık durumunda evlenene kadar maaş alma hakkına sahip olmaktadır. Bu anlamda da kanunlar mirasçılara olanak sunmaktadır.

Eğer Saklı Pay Davasında Zaman Aşımı Söz Konusu Olursa

Herhangi bir nedenden ötürü saklı pay için verasetçiler dava açmak isterlerse saklı pay açıklamasından sonra bir yıl içinde dava açma hakkına sahip olmaktadır.

Ayrıca zaman aşımı süresi 10 yıl olarak belirlenmektedir. Fakat açılacak olan dava daha çok zamanında olması başka mirasçıların da haklarının beklenmesine ve doğru kararın hâkim tarafından beklenmesini sağlayacaktır.

Davayı açmak için verasetçilerden saklı pay hakkı sahibi olmayan fakat yakın olarak ( çocuk, eş, anne, baba, evlatlık gibi) kişiler dava açmakta hak sahibidirler. Eğer kişi bilinmeyen biri ise ve kişi hakkında malum bir delil olmadığı halde hak idea ediyor ise bazı özel durumlarda DNA testi gerek görülebiliniyor.

Saklı Pay Tenkis Davası – Yargıtay Kararları

TENKİS DAVASI – TAZMİNAT İSTEMİ – MAL KAÇIRMA AMACI BULUNUP BULUNMAMASI – TERCİH HAKKININ KULLANILDIĞI GÜNDEKİ FİYATLARA GÖRE DEĞERİN BELİRLENMESİ GEREĞİ – GEREKLİ ARAŞTIRMANIN YAPILMASI ZORUNLULUĞU – HÜKMÜN BOZULDUĞU

ÖZET: Muris muvazaasına ilişkin davanın kesinleşmesini takiben tenkis isteği yönünden gerekli araştırma ve incelemenin yapılması soruşturmanın eksiksiz tamamlanması hasıl olacak sonuca göre bir karar verilmesi gerekirken eksik inceleme ile yetinilerek yazılı olduğu üzere hüküm kurulması isabetsizdir.

TENKİS DAVASI – TASARRUFUN SATIŞ DEĞİL BAĞIŞ OLDUĞUNUN İSPATI – İKİNCİ TANIK LİSTESİ VERİLMESİ YASAĞI – ŞARTLARI GERÇEKLEŞMEYEN DAVANIN REDDİ GEREĞİ

ÖZET: Davalı tanıkları açıkça işlemin satım olduğunu beyan etmişlerdir. Bu işlemin salt erkek evlatla yapılmış olması da, tek başına kastı açıklayan delil olamaz.

Murisin temlik dışı kalan ve davacıların mahfuz paylarına yakın bir değer taşıyan mallarının da bulunuşu davalılar yararına delil niteliğindedir. Diğer makalemiz Tasarrufun iptali davasını ayrıca okuyabilirsiniz.

Saklı Pay Tenkis Davası Sıkça Sorulan Sorular

TENKİS DAVASI – DAVACILARIN BAĞIŞ İŞLEMİNİN SAKLI PAY KURALLARINI ZEDELEME KASTIYLA YAPILDIĞINI KANITLAYAMADIKLARI – TENKİS KOŞULLARININ GERÇEKLEŞTİĞİNDEN SÖZ EDİLEMEYECEĞİ – DAVANIN REDDİNE KARAR VERİLMESİ GEREĞİ ÖZET: Davacılar, bağış işleminin saklı pay kurallarını zedeleme kastıyla yapıldığını kanıtlamış değildir. Bu durumda tenkis koşullarının gerçekleştiğinden söz edilemez.

Hal böyle olunca, davanın reddine karar verilmesi gerekirken yanılgılı değerlendirme ile yazılı olduğu üzere karar verilmesi isabetsizdir.