Arabuluculuk Nedir, Arabulucu Ne Demek, Tüm Merak Edilenler, Arabuluculuk Hakkında Merak Edilen Sorular.
Avukat Arabulucu Ne Demek?
Bir hukuki terim olarak arabuluculuk, aralarında herhangi birkonu nedeniyle ihtilaf söz konusu olan veya bir uyuşmazlık meydana gelebilecekdurumu olan kişilerin, arabulucu avukat olarak nitelendirilen uzman kişigözetiminde söz konusu ihtilafın giderilmesi için müzakere etmesine denmektedir.
Arabuluculuk faaliyetleri,uyuşmazlık yaşayan kişilerin üzerinde kendi iradeleri ve düşünceleridoğrultusunda diledikleri gibi tasarruf edebilecekleri bir çözüm yöntemidir.
Söz konusu arabuluculuk faaliyetlerinde deyim yerindeyse bir nevi hakem gibi görev yapan, müzakerenin uygun tartışma ve uzlaşma zemini çerçevesinde sürmesini sağlayan kişilere de arabulucu adı verilmektedir.
Arabulucular, avukatlar arasında belirli koşulları yerine getirenlerden oluşmaktadır. Bu koşullar hukuk sistemimizde Arabuluculuk Kanunu'nun 20 ila 22. maddelerinde açık bir şekilde belirtilmiştir. Buna göre arabuluculuk olarak görev yapmak isteyen kişilerin;
İlk olarak hukuk fakültesi mezunuolması
Meslekte en az 5 yılını doldurmuşolması
Arabuluculuk faaliyetlerihakkında temel bilgilere sahip olması
Bunun yanında müzakere ve uyuşmazlık yöntemleri, iletişim teknikleri ile davranış psikolojisi gibi temel eğitimleri içeren arabuluculuk sınavından başarılı bir şekilde geçerek arabuluculuk siciline kayıtlı olması gerekmektedir.
Hukukta Arabuluculuk Nedir?
Hukuk sistemimizde arabuluculuk faaliyetleri her ne kadar uzun yıllardan beri aktif bir şekilde kullanılsa da özellikle son dönemde ihtiyari ve zorunlu arabuluculuk olarak uyuşmazlıkların çözümünde daha öne plana çıkmıştır.
Arabuluculuk sürecinin genel bir tanımına bakıldığında, ilgili Arabuluculuk Kanunu'nun 1. maddesinde şu şekilde açıklandığı görülmektedir:
Arabuluculuk, herhangi bir özelhukuk alanında aralarında ihtilaf söz konusu olan tarafların, bu uyuşmazlığınçözümü için gerekli eğitimleri almış; uzman, tarafsız ve bağımsız arabulucunungözetiminde müzakere etmesine denmektedir.
Bu noktada ilgili kanununtemelini oluşturan arabuluculuk faaliyetleri ihtiyari arabuluculuğun esaslarınıoluşturmaktadır. Öte yandan hukuk sistemimizde birçok özel hukuk alanında davaşartı olarak görülen zorunlu arabuluculuktan da söz etmek mümkün olmaktadır.Kısaca değinmek gerekirse;
İhtiyari arabuluculuk; uyuşmazlığın ortadan kalkması için taraflardava açmadan önce ya da dava süreci içinde kendi istekleri doğrultusundaarabulucuya başvurabilir ve isteğe bağlı olarak gerçekleşen bu süreç sonundaanlaşmaya varabildikleri süreci kapsamaktadır.
Zorunlu arabuluculuk ise, dava şartı olarak dava açılmadan önce arabulucuya başvurulmasını adından da anlaşılacağı üzere zorunlu kılan bir süreci ifade etmektedir.
Yapılan son kanun düzenlemeleri neticesinde özel hukuk alanları olan İş Hukuku ve Ticaret Hukuku kapsamında meydana gelen uyuşmazlıklarda dava açılmadan önce arabulucuya başvurulması şart koşulmaktadır. Bununla birlikte dava sürecinden önce arabulucuya başvurulmadan yetkili mahkemede açılan davalar reddedilmektedir.
Arabuluculuk Süresi Ne Kadardır?
Örnekle açıklamak gerekirsegünümüzde İş Hukuku kapsamında yaşanan uyuşmazlıkların çözümü için İş Mahkemesi'nedava açıldığında, kanunlarda açık bir şekilde yer aldığı üzere davanınsonuçlandırılması için 4 haftalık bir süre bulunmaktadır.
Fakat arabuluculuk faaliyetlerikapsamında gerçekleştirilen müzakerelerde bu süreç 3 hafta içindesonuçlandırılmak zorundadır. Arabuluculuksüresi içinde söz konusu 3 haftanın sonucunda ise yalnızca 1 haftalık birsüreç uzatılması yapılabilmektedir.
Arabulucu Ne Kadar Ücret Alır?
Hukuki ihtilafın giderilmesi adına arabuluculuk faaliyetlerine başvurmak isteyen pek çok kişi, içinde bulunduğumuz yıl itibarıyla arabulucuların hakemliği ve sağlıklı müzakere ortamı sağlamasından ne kadar ücret aldıklarını merak konusu haline getirmektedir.
Bu kapsamda avukatlık ücretlerinde olduğu gibi arabuluculuk ücretlerinde de yetkili kurumlar tarafından belirlenen asgari ücret uygulaması söz konusu olmaktadır.
İçinde bulunduğumuz 2019 yılıitibarıyla arabuluculuk asgari ücrettarifesi şu şekilde belirlenmiştir:
İş hukuku kapsamında işçi veişveren arasındaki uyuşmazlıklarda her iki tarafın da karşılıklı ödemesikaydıyla;
Bir saatlik arabuluculuk ücreti(İlk 3 saate kadar) 170,00 TL,
Bu süreçten sonraki takip eden her saat için ise 120,00 TL'dir.
Ticari uyuşmazlıklar için arabulucuların talep ettikleri ücret daha fazla olmaktadır. Bir saat ücreti ilk üç saate kadar 330 TL’dir. Bunu takip eden her saat için 255 TL alınır.
Arabuluculuk Hangi Adliyelerde Var?
Arabuluculuğun bulunduğu adliyeler aracılığı ilearabulucu seçimini yapabilirsiniz. Başvuru yapmak için karşı taraf eğer birkişiden fazla ise, bu kişilerden bir tanesinin yerleşim adresinin bulunduğuyerdeki arabuluculuk bürosuna yapılması gerekir. Eğer bu kişilerin ikametadreslerinde arabuluculuk başvurusu yapılamadıysa, başvurular yazı işlerimüdürlüğüne yapılabilir.
Arabuluculuk ÜcretiNasıl Ödenir?
Arabuluculuk avukat ücreti tarafların arabuluculuk faaliyetleri konusunda uzlaşmalarından sonra ödenir. Ücretler ödenirken eşit şekilde paylaşım yapılması gerekmektedir.
Arabuluculuk ücret miktarı Arabuluculuk Asgari Ücret Tarifesi tarafından belirlenen minimum ücret tutarından daha az olamaz. Bu ücret tutarı 2 saat olarak belirlenmiştir. Toplantıya katılmayan taraf haklı olsa bile arabuluculuk ücreti dahil olmak üzere yargılama giderlerinin bütününden sorumlu tutulmuş olur.
Arabuluculuk SeçiminiNasıl Yapmalıyız?
Arabuluculuk nedir diye merak eden kişiler arabulucu için seçim yaparken yazı işleri müdürlüklerinden yardım alabilirler.
Arabuluculuk görüşmeleri yapılır ve taraflar anlaşmaya varır. Kesin çözüm için muhakkak mesleklerde ihtisaslaşmaya gerek duyulmaktadır. Seçim yapmak için zaman aşımı süresi 5 yıla düşürüldü.
Arabuluculuk Hizmeti Nedir?
Arabuluculuk eğitimi verenkurumlardan iletişim, müzakere ve davranış psikolojisi üzerine gereklieğitimleri alıp ilgili sınavı başarıyla tamamlayarak arabuluculuk sicilinekaydını yaptırmış olan hukuk fakültesi mezunu uzmanların, kişilerin arasındayaşanan uyuşmazlıkları profesyonel bir şekilde müzakere ederek anlaşma veyaanlaşmama konusunda karar vermeleriyle sonuçlanan tartışma süreçleriniyönettiği bir hukuki faaliyet türüne arabuluculukhizmeti denmektedir.
Arabuluculuk faaliyetlerindearabulucunun temel görevleri bulunmaktadır. Kısaca bu konuya değinmek gerekirsearabulucu olarak görev yapan kişi, tarafların aralarında yaşanan uyuşmazlığınçözümünde kişilerin özgür iradesine ve kararlarına etkide bulunacak türdehiçbir açıklama ve yönlendirme yapmamakla sorumludur.
Arabuluculuğun temelgörevlerinden biri olarak öne çıkan bu unsur, aynı zamanda gerek ihtiyariarabuluculuk faaliyetleri olsun gerekse dava şartı olarak bilinen zorunluarabuluculuk faaliyetleri olsun tüm müzakere süreçlerinde etkin bir şekildeuygulanması gerekmektedir.
Dolayısıyla uyuşmazlıklarının çözümü için arabulucu gözetiminde müzakere masasına oturan kişilerin hiçbir şekilde arabulucu tarafından yönlendirilme ya da ikna edilme gibi bir kaygısı olmamalıdır. Kaldı ki arabulucular, kanunlar nezdinde bu görevi yerine getirmek ve arabuluculuk siciline kayıtlı olabilmek adına bu tür müzakere ortamını en ideal şekilde yönetecek psikolojik eğitimleri başarıyla tamamlamış uzmanlardır.
Arabuluculuk Nasıl Yazılır?
Arabuluculuğun yazımı vatandaşların kafasını karıştırmaktadır. Ara bulucu, arabulucu kelimeleri TDK’ya göre nasıl olmalıdır? Arabuluculuk kelimesi doğru nasıl yazılmalıdır?
Özellikle hukuk alanında sık geçen kelimelerden bir tanesi olan ara buluculuk kelimesinin doğru yazımı ‘‘ara bulucu’’dur. Ara bulucu uzlaştırıcı kişi anlamına gelmektedir. Türk Dil Kurumu’nun sözlüğünde sözcüğün doğru yazımı ara bulucu olduğundan bu şekilde kullanılması gerekir.
Arabulucular Ne Yapar?
Arabuluculuk hizmeti veren kişiler işçi ve işveren başta olmak üzere, taraflar arasında uzlaşma sağlayan kişilerdir.
Bu kişilerin hukuk mezunu olmaları ve en az 5 yıl boyunca mesleklerini icra etmiş olmaları gerekmektedir. Arabulucular davalık olan tarafların bir araya gelmelerini sağlayarak, onları uzlaştıran kişilerdir. Bu kişiler sayesinde normalde 2 ya da 3 yıla kadar uzun süren davalar çok daha kısa sürede sonuçlanmış olur.
Nasıl Arabulucu Olunur?
Arabuluculuk başvuru yapmak isteyen kişilerin Adalet Bakanlığı’nın resmi web adresini ziyaret ettikten sonra başvuru tarihini kaçırmadan online başvuruyu tamamlamak ve sınavın başarı ile verilmesi gerekir.
Arabuluculuk Ne Kadar Kazanır?
Arabuluculuk mesleğinin kazancı taraf başına saatlik olarak hesaplanmaktadır. Bir saati tek taraf için 170 TL olarak belirlenmiştir. Bunu takip eden her saat için arabuluculuk parası 120 TL’dir. Bu fiyat aile hukuku ile ilgili uyuşmazlıklarda geçerlidir.
Ticari uyuşmazlıklar için arabulucuların talep ettikleri ücret daha fazla olmaktadır. Bir saat ücreti ilk üç saate kadar 330 TL’dir. Bunu takip eden her saat için 255 TL alınır.
Arabulucular Sayesinde Davaların Sayısı Düşüyor
Arabuluculuk mesleği davaların daha kısa sürede kesinleşmesi, bazı davaların mahkemeye gitmeden çözülmesi açısından önem taşıyor. Türkiye geneline baktığımız zaman işçi ile işveren arasında görülen davaların bir çoğunun en az 2 sene boyunca sürdüğünü görmekteyiz.
Arabulucular sayesinde tarafların anlaşması mümkün. Bu durumda taraflar dava açmadan anlaşmaya varıp konuyu neticelendirebiliyorlar.
Her davada arabulucuya başvurma zorunluluğu bulunmuyor. Eğer davanın konusu iş kazası ya da meslek hastalığı ise doğrudan mahkemeye başvuru yapmanız mümkün. Kıdem tazminatı için ise başvurmanız gerekiyor.
Arabuluculuk ve Uzlaştırma Arasındaki Fark ve Tanımlar Nelerdir?
Hukuk Alanında Müzakere Nedir?
Hukuk prensipleri çerçevesindemüzakere süreci, tarafların karşılıklı olarak birbirlerinden talep ettiğibirtakım şeylerin olması durumunda, bu taleplere uygun ortam oluşması adınakarşı tarafı ikna etmek, kendi istekleri doğrultusunda yönlendirme yapmakamacıyla gerçekleştirdikleri iletişim sürecine denmektedir.
Bu süreçte taraflar arasındakarar verme aşaması söz konusuyken aynı zamanda tarafların birbiri üzerinde iknakabiliyeti bakımından üstünlük kurmak adına hünerlerini sergilediklerigörülmektedir.
Uzlaşma Ne Kadar Sürer?
Arabuluculuk sürecinden bağımsızolarak gündeme getirilen uzlaşma hızlı gerçekleşen bir süreçtir. Bu kapsamdauyuşmazlığın çözümünde hakemlik görevini yerine getiren uzlaştırmacı, 30 güniçinde süreci tamamlamakla yükümlüdür.
Genel olarak bu süreylekısıtlanan sürece Cumhuriyet savcısının gerek görmesi halinde 20 günlük ek sürekoyabilme yetkisi bulunmaktadır. Dolayısıyla işlemlerin uzaması dahilinde biledilekçe ile ek 20 günlük süre talep edilse dahi uzlaşma faaliyetlerininsüresinin 50 günü aşması mümkün değildir.
Öte yandan taraflar arasındakiuzlaşma süresince zamanaşımı süresi söz konusu olmamaktadır.
Sadece avukatların yapabildiğiarabuluculuk faaliyetlerine nazaran uzlaştırmacılık, Ceza Muhakemesinde Uzlaştırma Yönetmeliği kapsamındahayata geçirilmektedir.
Uzlaştırmacı Ne İş Yapar?
Uzlaştırmacı genel itibarıyla,şüpheli veya sanık ile mağdur ya da suçtan zarar gören arasındaki uzlaştırmamüzakerelerini yöneten, Cumhuriyet savcısı veya mahkeme tarafındangörevlendirilen hukuk öğrenimi görmüş kişiyi ifade etmektedir.
Bu kapsamda uzlaştırmacı, kimizaman müzakere sürecinde görevli olan bir Cumhuriyet savcısı olabilirken, kimizaman da yetkili mahkemenin isteği doğrultusunda ilgili baro tarafındangörevlendirilen avukat olabilmektedir.
Uzlaştırmacı olarak görev yapmakisteyen hukuk fakültesi mezunu kişilerin sahip olması gereken birtakımkarakteristik özellikler öne çıkmaktadır. Bu bağlamda uzlaştırmacı olarakbaşarılı bir şekilde görevlerini ifa edebilmek için şu kişilik özelliklerinehaiz olmalıdır:
Genel itibarıyla sabırlı, dürüstve sorumluluk bilincine sahip, Karşılaştığı konu ne olursa olsun bağımsız vetarafsız davranabilen, Hukuk alanı ve diğer konularda güncel gelişmeleriyakından takip eden, Kedini sürekli geliştirmeye açık olan, İnsan ilişkileribaşarılı, güvenilir ve kişilere ön yargısız bakabilen.
Tüm bunların yanında Adalet Bakanlığı tarafındangörevlendirilen yetkili uzlaşmacı gözetiminde gerçekleştirilen uzlaşmagörüşmeleri, genellikle uzlaştırmacının şahsi iş yerinde yapılmaktadır.
Dolayısıyla uzlaştırmacının iş yerinde bu tür müzakerelerin sağlıklı bir şekilde hayata geçirilebilmesi için uygun ortamın olması gerekmektedir.
Arabulucu Avukat ve Uzlaştırma hakkında daha geniş bilgi işin sayfaları ziyaret edebilirsiniz.