İhbar Süresi Nedir ve Nasıl Hesaplanır, İhbar tazminatı nedir? İhbar tazminatını kimle alabilir? İhbar tazminatı nasıl hesaplanır?
İhbar süresi ve hesaplaması, çalışan kişinin işyerinde çalışmış olduğu süreyle doğru orantılı olarak hesaplanır. İhbar süresi, işçinin ya da işverenin iş sözleşmesini feshetmesi öncesinde, işçiye ya da işverene tanınması gereken yasal süreçtir. Bu süreç, işverenin yeni bir çalışan bulması, işçinin yeni bir iş bulması sebepleriyle tanınmıştır. İhbar süresi, koşulları İş Kanunu’nda belirlenmiş olan, işçinin ve işverenin haklarını korumak nedenleriyle var olan bir kavramdır.
Çalışma Sürelerine Göre İhbar Süreleri Nelerdir?
İhbar süresi, işçinin bir iş yerinde ne kadar çalıştığına dair değişiklik gösteren sürelerdir. İhbar süresi nedir ve nasıl hesaplanır? sorusunun cevabı, şu şekilde verilir;
- İşçi işyerinde 6 aydan daha az çalışmışsa, 2 hafta,
- İşçinin çalışma süresi 6 ay ve 1.5 yıl arasındaysa, 4 hafta,
- İşçinin çalışma süresi 1.5 yıl ve 3 yıl arasında ise, 6 hafta,
- İşçinin çalışma süresi 3 yıldan fazla ise, 8 hafta
İhbar süresi bulunur. Yani işçi, sözleşmeyi feshetmek istediğinde dair bildirimde bulunduktan sonra, belirlenen süre boyunca daha çalışmaya devam eder ve süre sona erdiğinde işten ayrılabilir. Aynı durum işveren için de geçerlidir. İşveren, belirlenen süre öncesinde işçiyi fesih durumundan haberdar eder ve sonrasında işçiyi işten çıkarır. Aksi takdirde taraflar birbirlerine ihbar tazminatı ödemek durumundadırlar.
İhbar Tazminatı Şartları Nelerdir?
İhbar tazminat şartlarına göre, işveren bildirim süresine ait olan ücreti işçiye ödemediğinde ya da bildirim süresinin dolmasını beklemeden işçiyi işten çıkardığında, işçiye ihbar tazminatı ödemek durumundadır. Aynı şekilde işçi, bildirim süresi dolmadan işten çıkarsa, işverene ihbar tazminatı ödeyecektir. Bunun dışında, işveren işçiye, işten çıkarıldığı bilgisini verdikten sonraki, bildirim süresi boyunca, işçi çalışırken, günde 2 saat boyunca ihbar tazminatı iş arama izni tanımak zorundadır.
İhbar Süresi Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatının hesaplanması, yine işçinin çalışma süresi ile doğru olarak hesaplanır. Daha çok çalışanın daha çok tazminat elde etme hakkı, kişinin çalıştığı işyeri için daha fazla emek harcamış olduğuna yönelik mantıktan ileri gelir. İhbar tazminatı miktarları şu şekildedir;
- 6 aydan az çalışan işçiler için 2 haftalık ücret,
- 6 ay ve 1.5 yıl arası çalışan işçiler için 4 haftalık ücret,
- 5 yıl 3 yıl arası çalışan işçiler için 6 haftalık ücret,
- 3 yıldan fazla çalışan işçiler için 8 haftalık ücret
Söz konusu tazminat miktarlarının artırılması mümkündür fakat azaltılması mümkün değildir.
İş hayatında çalışanların ve işverenlerin haklarını koruyan kanuni düzenlemeler mevcuttur. Onlardan bir tanesi olan ihbar tazminatı, çalışanların işlerini kaybettikten sonraki süreçte mağdur olmalarının önüne geçerken, şirketlerin de beklenmedik işgücü kaybı yaşamamalarının teminatıdır.
İhbar tazminatı, iş mahkemelerinde açılan davalarda ve arabuluculuk görüşmelerinde en fazla karşımızı çıkan konu başlığıdır.
İhbar tazminatına yönelik hükümler 4857 Sayılı İş Kanunu’nun 17. Maddesinde Süreli Fesih başlığı altında açıklanmaktadır. 17 Maddede yer alan ifadeler aslında çok açıktır ve işveren ile işçi arasında taraflar sözleşme feshinden önce bu durumu karşı tarafa haber verilmesini zorunlu kılar. Haber verilmediği takdirde bu yükümlülüğünü yerine getirmeyen taraf tazminat ödemek zorundadır. İlgili kanunda ihbar sürelerine ilişkin düzenlemeler de mevcuttur.
İhbar Tazminatı Süreleri Ne Kadardır?
4857 Sayılı İş Kanunu’na göre ihbar süreleri şöyledir:
- Çalışan eğer 6 aydan daha az bir süredir çalışıyorsa ihbar süresi hem işveren hem de işçi için 2 haftadır.
- Çalışan 6 aydan 18 aya kadar bir süredir çalışıyorsa ihbar süresi 4 haftadır.
- Çalışma süresi 18 aydan 36 aya kadar olan durumlarda ihbar süresi 6 haftadır.
- 36 ay yani 3 yıldan sonraki çalışma sürelerinde ihbar süresi 8 hafta olarak uygulanır.
İhbar süreleri, çalışan ya da işverenin iş akdini feshetmeden önce tarafların birbirine bu durumu haber etmesi zorunlu olan sürelerdir. Eğer iş akdinin feshi derhal yapılırsa bu süreler karşı tarafa tazminat olarak ödenir. (İhbar Süresi Nedir ve Nasıl Hesaplanır?)
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatı hesaplanırken, öncelikle çalışanın aldığı son brüt maaş dikkate alınır. Brüt maaş 30 güne bölünerek günlük brüt maaş hesaplanır. Günlük maaş 7 ile çarpılır ve haftalık maaş ortaya çıkar. Haftalık maaşa göre, ihbar süresi kaç haftaysa ona göre tazminat belirlenir.
Tazminat tutarından önce yüzde 15 gelir vergisi, ardından da yüzde 0.6’lık damga vergisi düşülür. Örneğin brüt maaşı 3000 TL olan 4 yıllık çalışan için ihbar tazminatı hesaplayalım.
3000/30 gün =Günlük maaş 100 TL
100 TL x 7 gün=Haftalık maaş 700 TL
İhbar süresi 8 hafta (3 yıldan fazla süredir çalıştığı için)
700×8 hafta= 5600 TL
5600×0.15= 840 TL (Gelir vergisi)
5600×0.006=33.6 TL (Damga Vergisi)
5600 – (840+33.6) = 4 bin 726 TL net ihbar tazminatı
İhbar Tazminatı – İhbar Süresi Nedir ve Nasıl Hesaplanır?
2.705.00 * 30 *7*8 = 5.049,33 TL brüt
5.049.33 * 15 % = 757,40 G.V
5.049.33 * 0,00759 = 38,32 D.V kesintilerden sonra 4.253,60 TL net ihbar tazminatı olduğu anlaşılmıştır. (İhbar Süresi Nedir ve Nasıl Hesaplanır?)
Makalemizde İhbar Süresi Nedir ve Nasıl Hesaplanır? konusu yer almıştır. Diğer bilgilendirici makaleler için Ankara Avukat ve İcra Avukatı ve danışma konularında sayfaları ziyaret edebilirsiniz.
AVUKATA İLK SORUYU SİZ SORMAK İSTER MİSİNİZ?