İş Akdinin Feshi Nedenleri ve Fesih Bildirimi

İş Akdinin Feshi Nedenleri ve Fesih Bildirimi Nasıl Yapılması Gerekir?  Bir çalışanın iş akdi sona erdirilecekse, bu sona ermenin çalışana bildirilmesine iş akdi fesih bildirimi denilmektedir. Fesih süreleri aşağıdaki belirtildiği gibidir:

• İşçinin işi altı aydan az sürmüş ise fesih süresi, bildirimin ilgili tarafa yapılmasından başlanarak iki hafta sonra olmaktadır.
• İşçinin iş süresi altı ay ile bir buçuk yıl arasındaysa fesih süresi, ilgili tarafa bildirimin yapılmasından itibaren dört hafta sonra olmaktadır.
• İşçinin işi bir buçuk yıl ile üç yıl arasındaysa fesih süresi, bildirimin ilgili tarafa yapılmasından başlanarak altı hafta sonra olmaktadır.
• İşçinin işi üç yıldan fazla devam etmişse fesih süresi, bildirimin yapılmasından başlanarak sekiz hafta sonra olmaktadır.

İşveren belirtilen bildirim sürelerine ait olan ücreti peşin olarak öder ve iş sözleşmesini feshedebilir. Feshin geçerli sebebe dayandırılması, ilgili kanunun 18. maddesinde belirtilmiştir. Bu maddeye göre, bir iş yerinde otuz veya daha fazla sayıda işçi çalıştırılmaktaysa ve bu işçiler arasından en az altı aylık kıdemi olan bir işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesi feshedilecekse birtakım kurallar ortaya çıkmaktadır. Bu kurala göre işveren, bahsi geçen şartlarda ve bahsi geçen işçi grubunda fesih yapacaksa, bu fesih geçerli bir nedene dayandırılmak zorundadır. Bu nedenler; işçinin yeterlilik durumu veya davranışları ya da işletmenin, iş yerinin veya işin gereklerinden kaynaklı olabilir. Yapılacak olan altı aylık kıdem hesabı da, bu kanunun 66. maddesindeki süreler dikkate alınarak yapılmalıdır. Fesih için geçerli olmayan sebeplere dikkat etmek gereklidir. Bu sebepler;

• Sendika üyeliğine sahip olmak ve bu üyelik faaliyetlerine çalışma saatleri dışında katılmak ya da işveren rızası ile çalışma saatleri içinde bu faaliyetlerde bulunmak fesih için geçerli bir sebep değildir.
• İş yeri sendika temsilciliği yapmak fesih için geçerli bir neden değildir.
• Mevzuat ve sözleşme dayanaklı olan hakların takibi veya yükümlülüklerin yerine getirilmesi için işveren aleyhine idari/adli makamlara başvurmak veya böyle bir husus için başlatılmış süreç varsa bu sürece dâhil olmak geçerli bir fesih nedeni değildir. (Ek ibare: 18.02.2009–5838 S.K/ 32. md.)
• Fesih için geçerli olmayan diğer kavramlar; kişinin ırkı, rengi, cinsiyeti, medeni hali ve aile yükümlülükleri, hamilelik ve doğum durumları, dini ve siyasi görüşü ve buna benzer kavramlarıdır.
• İlgili kanun 74. maddede öngörülmüş olan sürelerde ve kadın işçinin çalıştırılmasının yasaklandığı sürelerde işe gelmemek geçerli fesih nedeni değildir.
• Hastalık veya kaza durumlarından dolayı ilgili kanunun 25. maddesi (I) numaralı bendin alt bendi(b) içinde öngörülmüş olan bekleme sürerinde, işe geçici devamsızlık yapmak geçerli fesih nedeni değildir.

Sözleşmenin feshinde usul, ilgili kanunun 19. madde düzenlemesinde belirtilmektedir. Buna göre, işveren fesih ile ilgili bildirimi yazılı olarak yapmalıdır.  Buna gerekçe olarak işçinin davranışı veya verimi gösterilemez. İşçi savunması alınmalıdır. Fakat bununla beraber işverenin ilgili kanunun 25. maddesi (II) numaralı bendin koşullarına uygun fesih hakkı saklıdır. İş Akdinin Feshi Nedenleri ve Fesih Bildirimi

Fesih Bildirimine İtiraz Nasıl Yapılmalıdır? Ve Usulü Nedir?

İtiraz ile ilgili açıklamalar ilgili kanunun 20. maddesinde yapılmıştır. İş sözleşmesi feshedilen işçinin dava açma hakkı vardır. İşçi fesih bildiriminde sebep gösterilmediği için veya gösterilmiş olan nedenin geçerli olmadığını iddia ederek dava açabilir. Dava açma süresi, fesih bildirimi tebliğ tarihinden itibaren bir ay şeklindedir. İşçi davayı İş Mahkemesi'ne açabilmektedir. Burada fesih geçerli bir nedene dayanıyor iddiasını ispat edecek olan taraf işverendir. Eğer işçi, yapılan fesih işleminin başka nedenden kaynaklı olduğunu iddia ederse, bu iddiayı ispatlamakla yükümlü olur. Bahsi geçen dava seri muhakeme usulüne göre iki aylık süre içinde sonuçlandırılmaktadır. Mahkeme tarafından verilen kararın temyizi durumunda, Yargıtay kesin kararı bir ay içinde verir. İş Akdinin Feshi Nedenleri ve Fesih Bildirimi

Geçersiz Sebeple Yapılan Feshin Sonuçları Nelerdir? İş Akdinin Feshi Nedenleri ve Fesih Bildirimi

İlgili kanun 21. madde düzenlemesinde geçersiz sebeple yapılan feshin sonuçları açıklamıştır. Bu maddeye göre, işveren tarafından geçerli bir neden gösterilmediğine kanaat edilir veya gösterilen nedenin geçerli olmadığı mahkemece ya da özel hakem tarafından tespit edilirse feshin geçersizliğine karar verilmektedir. Bu karar doğrultusunda işveren işçiyi bir ay içerisinde işe başlatmakla yükümlüdür. İşçinin başvurusu üzerine işveren işçiyi belirtilen sürede işe başlatmazsa, o halde işçiye tazminat ödemekle yükümlü olur. Bu tazminat tutarı, en az dört aylık ve en çok sekiz aylık ücret tutarı olmaktadır. Ödenecek tazminat tutarını mahkeme veya özel hakem belirlemektedir. İşçinin işe başlaması durumunda, peşin ödenmiş olan bildirim süresine ait ücret ve kıdem tazminatı, yukarıda bahsedilen ödemeden mahsup edilmektedir. Tabi bu durumun tersinde de işe başlatılmayan işçiye bildirim süresi tanınmamış ve bununla ilgili ücret peşin olarak ödenmemişse, bu süreleri kapsayan ücret ayrıca ödenmek zorundadır. İşçi dava sonucunda mahkeme veya özel hakemin karar tebliğinden itibaren on işgünü içinde, işverene işe başlamak için başvuruda bulunmalıdır. Eğer işçi kendisine başvuru için tanınmış olan bu sürede, işverene başvuruda bulunmazsa o halde işveren tarafından yapılmış fesih geçerli sayılır ve işveren sadece bu geçerli fesih durumunun hukuki sonuçlarından sorumlu hale gelir. İş Akdinin Feshi Nedenleri ve Fesih Bildirimi

İşverenin ve İşçinin Haklı Nedenle Derhal Fesih Hakkı Kapsamı Nelerdir?

İşçinin haklı nedenle derhal fesih hakkı, ilgili kanun 24. madde de belirtilmiştir. Bu maddeye göre; işçi aşağıdaki hallerde iş sözleşmesini, sözleşme süresini veya bildirim süresini beklemeden feshedebilir. Ayrıca bu hak için sözleşmenin süresinin belirli ya da belirsiz süreli olma şartı aranmamaktadır. Bahsi geçen haller:

• Sağlık sebepleri,
• Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı olan haller ve bunlara benzer durumlar,
• Zorlayıcı nedenler şeklindedir.

İşverenin haklı nedenle derhal fesih hakkı, ilgili kanunun 25. maddesin de belirtilmiştir. Maddeye göre; eğer işçinin çalıştığı iş yerinde işin durmasını bir hafta süreden fazla sağlayacak zorlayıcı nedenler ortaya çıkarsa, işveren aşağıdaki hallerde fesih hakkını kullanabilir. Ayrıca bu hak için sözleşmenin belirli ya da belirsiz süreli olma şartı aranmamaktadır. Bununla birlikte işveren bahsi geçen nedenlerden dolayı derhal fesih hakkını kullanacaksa, iş sözleşmesinin süresinin bitimini veya bildirim süresini beklemek zorunda değildir. Bahsi geçen haller:

• Sağlık sebepleri,
• Ahlak ve iyi niyet kurallarına aykırı olan haller ve buna benzer durumlar,
• Zorlayıcı nedenler,
• İşçinin gözaltı veya tutuklanma nedeni ile devamsızlığının belirtilen süreyi (md. 17) aşma durumu şeklindedir.

Eğer işçi yapılan feshin yukarıdaki hallere uygun olmadığı iddiasına sahipse, 18,20 ve 21. madde hükümleri çerçevesinde yargı yoluna başvurabilmektedir.  İş Akdinin Feshi Nedenleri ve Fesih Bildirimi

Derhal Fesih Hakkını Kullanma Süresi Ne Kadardır?

İşçi ve işveren için tanınmış olan sözleşmenin fesih yetkisi, her iki taraf için de belirlenmiş olan haller ortaya çıkarsa geçerli olmaktadır. (md. 26–24 ve 25) Eğer iki taraftan biri bu bahsi geçen davranışlarda bulunmuş ve diğer taraf bunu öğrenmişse, öğrenilen günden başlanarak altı iş günü içinde fesih hakkı kullanılmalıdır. Ayrıca her halde fiilin gerçekleşmesinden itibaren bir yıl içinde bu hak kullanılmalıdır. Eğer bahsi geçen sürelerde hak kullanılmazsa, bu sürelerden sonra kullanılamamaktadır. İşçi olayda maddi çıkar sağlama peşindeyse, bu durumda bir yıllık süre uygulanmamaktadır. Ankara avukat sayfasında diğer makalelere göz atabilirsiniz. İş Akdinin Feshi Nedenleri ve Fesih Bildirimi Nasıl Olur.