İş akdinin işveren tarafından feshedilmesi için mutlaka geçerli sebeplerin olması gerekmektedir. İş Kanunu hem işveren hem de işçiyi korumaktadır. Şayet işçinin çeşitli sebeplerle işten çıkartılması gerekiyorsa bu noktada işverenin usulüne uygun olarak, ihbar süresinde haber vermesi ve kıdem tazminatını da eksiksiz şekilde işçiye vererek iş akdini sonlandırması gerekmektedir.

Bunun yanı sıra disiplinsizlik ya da farklı gerekçelerle işveren işçinin iş akdini tazminat haklarını vermek zorunda kalmadan feshedebilir. Bu noktada işçinin işten çıkarılma nedenleri önemlidir.

Şayet işçi işten geçersiz ve haksız sebeplerle çıkarıldığını düşünüyorsa işe iade davası açabilir. İş sözleşmesinin işveren tarafından feshi mutlaka geçerli sebeplerle olmalıdır.

İş Akdinin İşveren Tarafından Haksız Feshi

İş sözleşmesi fesih şartları iş akdinin sonlandırılması durumunda haklı ve haksız sebepleri ortaya koymaktadır. İş sözleşmeleri genel itibari ile işçi ve işveren arasındaki taraflı sözleşmelerdir.

Taraflar, sözleşme kapsamındaki tüm hükümleri 4857 sayılı olan İş Kanunu’nun emredici kurallarına aykırı olmadan gerçekleştirmelidir. Bu noktada işverenin işçinin iş akdini sonlandırabilmesi için haklı sebepleri ise:

• Sağlık nedenleri,
• Ahlak ve iyi niyet kurallarına uyulmaması,
• İşçinin işyerinde bir haftadan daha uzun süre çalışmasını engelleyen durumlar,
• İşçinin gözaltına alınması ya da tutuklanması,
• İş ahlakına aykırı durumlar,
• Disiplinsizlik olarak özetlenebilir.

Bu gibi durumlarda işveren iş akdini tazminat vermeden sonlandırılabilir. Ancak işçi geçersiz fesih sebepleri olduğunu düşünüyorsa bu noktada belge ve delilleri ile işe iade davası açabilir.

İş Sözleşmesi Fesih Şartları

İş akdinin sözlü olarak feshi de geçerli sebeplere dayandırılmalıdır. Geçersiz sebepler ile işten çıkarılan işçi haklarını yasal olarak arayabilir. Tazminat haklarını talep edebilir.

İş sözleşmesinin ihbar süresine uygun olarak feshedilmesi durumunda, işçinin ihbar süresi boyunca çalışması gerekmektedir. Bunun yanı sıra haklı sebeplerle yapılan fesihlerde, karşı tarafa bildirim iletildiği zaman iş sözleşmesi sonlandırılmaktadır. Bu noktada ihbar süresi ise:

• İşçi altı aydan daha az çalışmış ise 2 hafta,
• Altı ay be bir buçuk sene arasında çalışmış ise 5 hafta,
• 5 ve 3 yıl arası çalışmış ise 6 hafta,
• 3 yıldan uzun çalışmış ise 8 haftadır.

İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshi, temel olarak belirsiz süreli iş sözleşmeleri işveren tarafından iki şekilde fesh edilebilir.

• İş kanununda sayılan sebeplerden dolayı iş sözleşmesi tazminatsız olarak sona erdirilebilinir.
• İşçinin kıdem tazminatı ödenerek, İhbar tazminatı ya ödenerek ya da ihbar süreleri işçiye kullandırılarak sona erdirilebilinir.

Fesih dışında iş sözleşmesinin sonra erme sebepleri olarak;

• Sözleşmenin süresinin dolması,
• Taraflardan birinin ölmesi,
• Sözleşmenin taraflarının anlaşmasını sayabiliriz.

FESHİN GEÇERLİ SEBEBE DAYANDIRILMASI

(4857- İş Kanunu MADDE 18) Otuz veya daha fazla işçi çalıştıran işyerlerinde en az altı aylık kıdemi olan işçinin belirsiz süreli iş sözleşmesini fesheden işveren, işçinin yeterliliğinden veya davranışlarından ya da işletmenin, işyerinin veya işin gereklerinden kaynaklanan geçerli bir sebebe dayanmak zorundadır.

“Yer altı işlerinde çalışan işçilerde kıdem şartı aranmaz.” Altı aylık kıdem hesabında bu Kanunun 66 ncı maddesindeki süreler dikkate alınır. Özellikle aşağıdaki hususlar fesih için geçerli bir sebep oluşturmaz

1. Sendika üyeliği veya çalışma saatleri dışında veya işverenin rızası ile çalışma saatleri içinde sendikal faaliyetlere katılmak.
2. İşyeri sendika temsilciliği yapmak.
3. Mevzuattan veya sözleşmeden doğan haklarını takip veya yükümlülüklerini yerine getirmek için işveren aleyhine idari veya adli makamlara başvurmak veya bu hususta başlatılmış sürece katılmak.
4. Irk, renk, cinsiyet, medeni hal, aile yükümlülükleri, hamilelik, doğum, din, siyasi görüş ve benzeri nedenler.
5. 74 üncü maddede öngörülen ve kadın işçilerin çalıştırılmasının yasak olduğu sürelerde işe gelmemek.
6. Hastalık veya kaza nedeniyle 25 inci maddenin (I) numaralı bendinin (b) alt bendinde öngörülen bekleme süresinde işe geçici devamsızlık.
7. İşçinin altı aylık kıdemi, aynı işverenin bir veya değişik işyerlerinde geçen süreler birleştirilerek hesap edilir. İşverenin aynı işkolunda birden fazla işyerinin bulunması halinde, işyerinde çalışan işçi sayısı, bu işyerlerinde çalışan toplam işçi sayısına göre belirlenir.
8. İşletmenin bütününü sevk ve idare eden işveren vekili ve yardımcıları ile işyerinin bütününü sevk ve idare eden ve işçiyi işe alma ve işten çıkarma yetkisi bulunan işveren vekilleri hakkında bu madde, 19 ve 21 inci maddeler ile 25 inci maddenin son fıkrası uygulanmaz.

Yargıtay Kararı – İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshi

ÖZET: Davacının kayınvalidesinin öldüğü gerekçesiyle izin almasına rağmen, ölmediğini öğrendiği halde bu yeni durumu izindeyken, ya da izin dönüşünde işverene bildirmediği, gizlediği, izne ilişkin mazeretinin gerçek olmadığının araştırma sonucu ortaya çıktığı, bu nedenle iş akdinin feshinin haklı nedene dayandığı ve bu nedenle davanın reddi gerekirken yazılı şekilde kabulüne karar verilmesi hatalı olup bozmayı gerektirmiştir.İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshi.

Makalemizde İş Sözleşmesinin İşveren Tarafından Feshi konusu yer almıştır. Diğer bilgilendirici makaleler için Ankara Avukat ve İş Hukuku Avukatı sayfalarını ziyaret edebilirsiniz.