Veraset İlamı Nasıl Çıkarılır? Mirasçılık Belgesi Nasıl, Nereden, Kimler Alır?
Mirasçılık, kişilerin vefatı sonrası ortaya çıkan mülkiyetin geçiş sürecini düzenleyen hukuki bir konudur. Bu süreçte merkezi bir yer tutan veraset ilamı, miras bırakanın varislerini resmi olarak tespit eden bir belgedir. İşte bu sürece dair sorulan sorulara detaylı cevaplar:
1. Mirasçılık Belgesini Kimler Çıkarabilir?
Mirasçılık belgesi almak için başvuru yapabilecek kişiler, miras bırakanın kanuni varisleri ve vasiyetnamelerle belirlenen mirasçılar dahil olmak üzere geniş bir yelpazeye sahiptir. Mirasçı olduğunu iddia eden her birey, notere veya sulh hukuk mahkemelerine başvurarak bu belgeyi talep edebilir. Başvuru üzerine, noterler sistem üzerinden gerekli incelemeleri yapar ve mirasbırakan ile mirasçıların tespitini gerçekleştirerek, mirasçılık belgesini düzenler.
2. Veraset İlamı Herkese Verilir Mi?
Veraset ilamı, mirasçıları resmi olarak belgeleyen bir evraktır. Bu belge, miras bırakanın kan hısımları, yasal mirasçıları ve özel olarak atanmış mirasçılar başta olmak üzere geniş bir kitle tarafından talep edilebilir. Ayrıca, vasiyet alacaklıları, miras bırakanın veya mirasçının alacaklıları da bu belgeyi çıkarttırabilir. Eğer murisin hiçbir yasal mirasçısı yoksa, devlet tarafından da talep edilebilir.
3. Kardeş Veraset İlamı Alabilir Mi?
Kesinlikle, kardeşler de dahil olmak üzere, mirasçıların tamamı veraset ilamı alabilir. Miras bırakanın tüm mirasçılarının haklarını ve miras paylarını içeren bu belge için, herhangi bir mirasçının başvurusu yeterlidir. Diğer mirasçıların başvuru yapmamış olması, belgenin geçerliliğini etkilemez.
4. Mirasçı Olmayan Kişi Veraset İlamı Alabilir Mi?
Genel kural olarak, veraset ilamı sadece yasal ya da atanmış mirasçılar tarafından talep edilebilir. Ancak, bazı özel durumlar ve mahkeme kararlarıyla mirasçı olmayan kişilerin de veraset ilamı talep etmeleri mümkün olabilir. Bu durumlar genellikle belirli dava ve işlemlerle sınırlıdır ve ilgili kurumların veya mahkemelerin verdiği yetkilere dayanır.
5. Veraset İlamı Hangi Durumlarda Çıkmaz?
Noterler tarafından veraset ilamı düzenlenmesi, ilgili nüfus kayıtlarının açık ve net olmasını gerektirir. Miras bırakan ile soy bağının veya yasal mirasçılığın nüfus kayıtları aracılığıyla tespit edilemediği durumlar, veraset ilamının düzenlenemeyeceği senaryolar arasındadır. Bu gibi durumlarda, mahkeme kararı ile mirasçılık tespiti yapılabilir.
6. Veraset İlamı Almak İçin Tüm Mirasçılar Gerekli Mi?
Hayır, tüm mirasçıların birlikte başvuru yapması gerekmez. Yasal ya da atanmış herhangi bir mirasçı, tek başına veraset ilamı talebinde bulunabilir. Murisin birden fazla mirasçısı olsa dahi, sadece bir mirasçının talebi, ilamın çıkarılması için yeterlidir.
7. Veraset İlamı Almak İçin Hangi Belgeler Gerekli?
Veraset ilamı almak için gerekli belgeler arasında ölüm belgesi, nüfus kayıt örneği, nüfus cüzdanı fotokopisi ve veraset ilamı talep dilekçesi bulunmaktadır. Bu belgeler, başvuru sırasında notere veya ilgili mahkemeye sunulmalıdır.
8. Veraset İlamında Mal Varlığı Çıkar Mı?
Hayır, veraset ilamı yalnızca mirasçıların kim olduğunu, bilgilerini ve miras paylarını belirtir. Miras bırakanın malları, taşınmazları veya diğer varlıkları hakkında herhangi bir bilgi bu belgede yer almaz. Malların detayları ve değerlemesi başka yasal işlemlerle belirlenir.
e-Devletten Veraset İlamı Alınır Mı?
Evet, e-Devlet sistemi üzerinden veraset ilamı sorgulaması yapılabilir. Mirasçının UYAP'a kayıtlı olması gerekmektedir. e-Devlet üzerinden "veraset ilamı sorgulama" işlemi yaparak, mirasçısı olduğunuz dosyalara erişebilir ve ilgili mirasçılık belgesini görüntüleyebilirsiniz.
Veraset Belgesi Hakkında Bilinmesi Gerekenler
Bireyin ölümü ile birlikte arkasında bırakmış olduğu mal varlığı ve borçlarının kim nasıl hangi payda kalacağını ve bu kişilerin hak ve sorumluluklarını ve bireyin ölüme bağlı olarak hangi tasarruflarda hangi sınırlar içerisinde bulunacağını belirleyen hukuk dalı miras hukukudur. Miras hukuku Medeni Kanunun 4. Kitabı olarak Medeni Kanun içerisinde yer almaktadır.
Miras hukuku ile ilgili bilinmesi gereken birçok konu vardır. Bu konular genel manada gerek hukuk eğitimi almayan bireyler tarafından da hayatının olağan akışını bazı durumların zedelememesi ve bireyin hak kaybına uğramaması için bilmesi gerekir.
Bu konulardan bir tanesi de veraset belgesi ya da mirasçılık belgesidir. Bu makalede mirasçılık belgesi ile ilgili hususlardan bahsedeceğiz. Veraset İlamı Nasıl Çıkarılır?
Mirasçılık Belgesi (Veraset İlamı) Nedir?
Mirasçılık Belgesi Madde 598- Başvurusu üzerine yasal mirasçı oldukları belirlenenlere, sulh mahkemesince veya noterlikçe mirasçılık sıfatlarını gösteren bir belge verilir.
Mirasçı atamaya veya vasiyete ilişkin ölüme bağlı tasarrufa mirasçılar veya başka vasiyet alacaklıları tarafından kendilerine bildirilmesinden başlayarak bir ay içinde itiraz edilmedikçe, lehine tasarrufta bulunulan kimseye, sulh mahkemesince atanmış mirasçı veya vasiyet alacaklısı olduğunu gösteren bir belge verilir.
Mirasçılık belgesinin iptali ve geçersizliği her zaman ileri sürülebilir. Ölüme bağlı tasarrufun iptaline ilişkin dava hakkı saklıdır. 4721 sayılı Medeni Kanunun 598. Maddesinde veraset ilamı 3 fıkra halinde düzenlenmiş ve tanımlanmıştır.
Nereden alınacağına dair bilgide yine aynı madde hükmü içerisinde kanun koyucu tarafından belirlenmiştir. Kanunun lafzını yorumladığımızda şunları söyleyebiliriz:
Murisin ölümü ile birlikte murisin yasal mirasçısı ya da atanmış mirasçılarının murisin son yaşadığı yerdeki Sulh mahkemesinden ya da noterden o murisin mirasçısı olduğuna dair ve payının ne kadar olduğunu yazan bir belge istemeleri haklarında biri olmakla beraber bu belgeye de veraset ilamı ya da genel bilinen adı ile mirasçılık belgesi denir.
Az önce 2 tane mirasçı çeşidi olduğunu söylemiştik. Bunlar yasal mirasçılar ve atanmış mirasçılardır. Yasal mirasçılar veraset ilamı isterken herhangi bir ispat aracına gerek yoktur çünkü zaten kanun hükmüne dayanarak hareket etmektedirler ve kanun tarafından da koruma altına alınmışlardır fakat atanmış mirasçılar mirasçılık belgesini noterden ya da sulh hakiminden talep ederken kendilerinin atanmış mirasçı olduklarını bu iki kurumdan biri huzurunda ispat etmeleri gerekecektir. Veraset İlamı Nasıl Çıkarılır?
Veraset İlamı Nasıl Çıkartılır? Nereden Alınır?
Hukuk sistemi içerisinde bir ivazlı işlemler bir ivazsız ilmeler bulunmaktadır. Kanun koyucu Hukuk Muhakemesi Kanunun ilgili maddelerinde ivazlı işlemlerin ve ivazsız işlemlerin hangi mahkemeler huzurunda gerçekleşeceğini ifade etmiştir. İvaz çekişme demektir.
Yani ivazlı işlem 2 tarafı olan ve birbirleri aleyhine iddialarda bulunan diye tanımlanırken ivazsız işlemlerde tek bir taraf olup genelde sadece bir talep mevzu bahis olmaktadır. Kanun koyucu da ivazlı işlemlerin Asliye Hukuk mahkemelerinde gerçekleşmesini ve ivazsız işlemlerinde Sulh Hukuk Mahkemelerinde gerçekleşmesini öngörmüştür.
Veraset ilamına baktığımızda ise veraset ilamı çekişmesiz yargı işi olup birey mirasçı olduğunun ve hangi oranda paya sahi olduğunu gösteren bir belge istemektedir.
Bu nedenle veraset ilamı gerek Hukuk Muhakemeleri Kanunun ilgili hükmüne göre gerekse 4721 sayılı medeni Kanunun 598. Maddesindeki hükme göre Sulh hukuk hakimliğince istenir. Yine aynı maddeye göre veraset ilamı noterlerce de verilebilmektedir. Veraset İlamı Nasıl Çıkarılır?
Veraset İlamı Alınması Süresi ve İtiraza Karşı Zamanaşımı
Birey mirasa hak kazandığını öğrendiği tarihten itibaren 1 ay içerisinde veraset ilamı için yetkili kurumlara başvurabilir. İtiraz süresine geldiğimizde ise kanun koyucu itiraz için herhangi bir zamanaşımı öngörmemiştir.
Veraset ilamı üzeride mirastan alınacak payın doğru olduğu bir karine olarak kabul edilmektedir. Fakat kanun koyucu bir payın yanlış olduğunu düşünen mirasçıya bir zamanaşımı öngörmeyerek her zaman itiraz etmesinin önünü açmıştır.
Birey eğer payın yanlış olduğunu düşünüyorsa bu durumda dava açmalıdır. Bu durumda bir avukat ile hareket etmesi her zaman dava sürecini hem hızlandıracak hem de lehine bir durum yaratacaktır. Ankara avukat konusunda oldukça kaliteli avukatlara sahip bir şehirdir. Dava sürecinde Ankara'da çalışan avukatlar ile birey çalışabilir. Veraset İlamı Nasıl Çıkarılır?
Veraset İlamı Nasıl Çıkarılır? | Sıkça Sorulan Sorular
ALACAK DAVASI - MİRASÇI SIFATI BULUNAN DAVACILARIN MİRAS ALACAĞI OLARAK İŞTİRAK HALİNDE HAK SAHİPLİĞİ NAZARA ALINARAK DAVALIDAN TAHSİLİ İLE MİRAS HİSSELERİ ORANINDA DAVACILARA ÖDENMESİ GEREKTİĞİ - BU HUSUSUN NAZARA ALINMAMASI USUL VE YASAYA AYKIRI OLDUĞU.
ÖZET: Veraset ilamına göre taraf teşkili sağlanmasına ve mirasın reddi nazara alınmasına rağmen, mirasçı sıfatı bulunan davacıların miras alacağı olarak iştirak halinde hak sahipliği nazara alınarak davalıdan tahsili ile miras hisseleri oranında davacılara ödenmesi gerekir.
Bu hususun nazara alınmaması usul ve yasaya aykırıdır. Davacıların mirasçılar olduğu nazara alındığında ve birden fazla davacı olmakla hükmün "miras hisseleri oranında " davacılara verilmesi şeklinde kurulması gerekirken "davalıdan alınarak davacıya verilmesine" şeklinde hüküm kurulması çelişki olup infazda tereddüt yaratacağından resen düzeltilmesi için kaldırılması gerektiği anlaşıldığından,
Davalı vekilinin istinaf başvurusunun kamu düzeni açısından kabulü ile hüküm bölümünün 6100 sayılı kanunun ilgili maddesi gereğince düzeltme yapılmak üzere kararın kaldırılmasına dair aşağıdaki gibi karar verilmiştir.
TAPU İPTALİ VE TESCİL DAVASI - TENKİS YÖNÜNDEN TAŞINMAZIN BEDELİNİN MURİS TARAFINDAN ÖDENDİĞİ HUSUSU İSPATLANAMAMIŞ OLDUĞU. DAVACI TARAFÇA DAVA DİLEKÇESİNDE MİRASÇILAR ADINA PAYLAR ORANINDA TAPU İPTALİ TESCİL TALEBİNDE BULUNULDUĞU - DAVALILAR ÜZERİNDEN MAKTU VEKALET ÜCRETİ TAKDİRİ GEREKİRKEN NİSPİ VEKALET ÜCRETİ TAKDİRİNİN DOĞRU GÖRÜLMEDİĞİ.
ÖZET: Tenkis yönünden taşınmazın bedelinin muris tarafından ödendiği hususu ispatlanamamış olup, yerel mahkemece davanın reddine karar verilmesinde bir isabetsizlik bulunmadığından ancak davacı tarafça dava dilekçesinde mirasçılar adına paylar oranında tapu iptali tescil talebinde bulunulduğu davalılar adına taşınmazın 1/2'şer hisse olarak kayıtlı bulunması,
Davacının muris S.'nın mirasında 1/4 hisse sahibi bulunması murisin diğer mirasçısı E. A. Ç. (S.)'in davada taraf bulunmaması davacının veraset ilamındaki hissesi oranında dava konusu taşınmazın dava değerinin 12.500,00 TL olması sebebiyle davalılar lehine bu miktar üzerinden maktu vekalet ücreti takdiri gerekirken 50.000,00 TL üzerinden nispi vekalet ücreti takdiri doğru görülmediğinden davacı vekilinin istinaf talebinin kabulü ile yerel mahkeme kararının HMK 353/1-b-2 maddesi gereğince kaldırılmasına karar verilmiştir.
TAPU İPTALİ VE TESCİL DAVASI - DAVALININ DAVA KONUSU TAŞINMAZLARDA DAVAYA KONU TEŞKİL ETMEYEN HİSSESİNİN DE BULUNMASI - İNFAZDA TEREDDÜT OLUŞTURACAK MAHİYETTE OLUP AYRICA HÜKMÜN AÇIK VE ANLAŞILABİLİR OLMASI GEREKLİLİĞİNE VE BU BAĞLAMDA KAMU DÜZENİNE AYKIRILIK TEŞKİL ETMESİ.
ÖZET: Yargılama sırasında dava konusu taşınmazlardaki iştirak halinde mülkiyetin müşterek mülkiyete çevrilmiş oluşu, davalının dava konusu taşınmazlarda davaya konu teşkil etmeyen hissesinin de bulunması karşısında, infazda tereddüt oluşturacak mahiyette olup, Ayrıca hükmün açık ve anlaşılabilir olması gerekliliğine ve bu bağlamda kamu düzenine aykırılık teşkil etmektedir.
Bu husus yeniden yargılama yapmayı ve duruşmalı incelemeyi gerektirmeyip, dairemizce re’sen gözetilip, dosyada yer alan tapu kayıtları ve murise ait veraset ilamı nazara alınarak, dava konusu taşınmazlarda davacılar hissesinin hükümde belirtilip açıklanması suretiyle hükmün düzeltilmesi cihetine gidilmiştir.
Açıklanan ve benimsenen nedenlerle, davalı vekilinin istinaf başvurusunun, başvuru sebepleri yönünden esastan reddine karar verilmiştir
