Haysiyetsiz Hayat Sürme Maddi Tazminat İstenir Mi? Velayet ve Nafaka Ne Olur?
Evlilik birliğinin sarsılması ve sonrasında gerçekleşen boşanma süreçleri, çiftler için zorlu ve duygusal olarak yıpratıcı olabilmektedir. Türk Medeni Kanunu (TMK), bu süreçteki hukuki yolları ve çözümleri belirleyerek, özellikle haysiyetsiz hayat sürme gibi evlilik birliğini temelden sarsan durumlar için açık hükümler içermektedir. İşte bu konuda sıkça sorulan sorular ve ayrıntılı cevapları:
Haysiyetsiz Hayat Sürme Nedeniyle Boşanma Davası
TMK'nın 163. maddesi, eşlerden birinin küçük düşürücü bir suç işlemesi veya haysiyetsiz bir hayat sürmesi durumunda, diğer eşin bu koşullar altında birlikte yaşamasının beklenemeyeceğini ve her zaman boşanma davası açma hakkına sahip olduğunu belirtir. Bu madde, haysiyetsiz hayat sürmenin evlilik birliğini temelden sarsabileceğini ve boşanma için geçerli bir sebep olduğunu vurgular.
Haysiyetsiz Hayat Sürme Mutlak Boşanma Sebebi Mi?
Zina, TMK kapsamında mutlak boşanma nedeni olarak kabul edilirken, haysiyetsiz hayat sürme her zaman için mutlak boşanma nedeni sayılmaz. Haysiyetsiz hayat sürmenin boşanma sebebi olarak kabul edilmesi için, bu durumun diğer eş için birlikte yaşamayı mümkün kılmayacak derecede ciddi olması gerekir.
Suç İşleme ve Haysiyetsiz Hayat Sürme Ne Demek?
Haysiyetsiz hayat sürme, toplumun genel ahlak anlayışına, değerlerine ve namus kavramına aykırı bir yaşam tarzının benimsenmesi ve bunun süreklilik arz etmesi olarak tanımlanır. Bu tanım, bireyin toplum içindeki saygınlığını ve şerefini zedeleyecek davranışları içerir.
Annenin Haysiyetsiz Yaşam Sürmesi Velayet Ne Olur?
Annenin haysiyetsiz bir yaşam sürmesi durumunda, çocuğun menfaatleri gözetilerek, annenin velayet hakkının elinden alınabileceği kabul edilir. Çocuğun fiziksel ve psikolojik gelişimi için en uygun ortamın sağlanması amaçlanır.
Haysiyetsiz Yaşam Sürme Nedeniyle Nafakanın Kaldırılması
Yoksulluk nafakası, nafaka alacaklısının evlenmesi, ölümü veya haysiyetsiz hayat sürmesi gibi durumlarla sona erebilir. Haysiyetsiz hayat sürme, mahkeme kararı ile nafakanın kaldırılmasına sebep olabilecek durumlar arasındadır.
Haysiyetsiz Hayat Sürme Boşanma Zamanaşımı Var Mı?
Haysiyetsiz hayat sürme nedeniyle açılan boşanma davalarında herhangi bir hak düşürücü süre veya zamanaşımı söz konusu değildir. Ancak, haysiyetsiz hayat sürmenin sona ermesinden çok sonra açılan davalar, dürüstlük kuralına aykırı olarak değerlendirilebilir ve bu durumda dava reddedilebilir.
Suç İşleme Nedeniyle Boşanma Nasıl Olur?
Küçük düşürücü suç işleme nedeniyle boşanma, Türk Medeni Kanunu madde 163’te düzenlenmiştir. Diğer boşanma türlerinden farklı olması, burada söz konusu olan suçun, üçüncü bir kişiye karşı işlenmiş olmasıdır.
TMK madde 163’te bu konuda; “eşlerden biri küçük düşürücü bir suç işler veya haysiyetsiz bir hayat sürer ve bu sebeplerden ötürü onunla birlikte yaşaması diğer eşten beklenmezse, bu eş her zaman boşanma davası açabilir.” İbaresi yer alır. Söz konusu ibare doğrultusunda düşünüldüğünde, suç işleme nedeniyle boşanma davası açılacağında;
- Söz konusu olan eşin işlemiş olduğu küçük düşürücü bir suç bulunur.
- İşlenen suç nedeniyle, diğer eş, suç işleyen şahısla yaşamaya devam etmeme hakkını kullanır.
Küçük Düşürücü Suçlar Nelerdir?
Suç işleme nedeniyle boşanma davası açılacağında, ne tür suçların küçük düşürücü suç kategorisine dahil edildiğini bilmek gerekecektir. Küçük düşürücü suç olarak tanımlanan suç türleri, yüz kızartıcı ve toplum ahlak ve etik normlarının çok fazla dışına çıkan, toplumda aşağılanmaya sebep olan tarzda suçlardır. Bu suçlar;
- Cinsel istismar,
- Cinsel saldırı,
- Uyuşturucu ticareti,
- Hırsızlık,
- Dolandırıcılık
Şeklindedir. Burada değinilmemiş olan kimi suçlar da, suçun işleniş biçimine göre, küçük düşürücü suç olarak tanımlana bilinecektir.
Suç İşleme Nedeniyle Boşanma Davası Sebepleri
Boşanma davasının suç işleme sebebiyle açılmış olması, davacı eşin bir takım haklı sebeplerinden dolayıdır. Bu boşanma sebepleri şu şekilde izah edilir;
- Kişi suç işlemiş olan eşi ile daha fazla yaşamak istemez.
- Suç işlemiş olan eş ile birlikte olmak, toplum nezdinde, eşi küçük düşürür.
- Suç işleyen kişiyle ortak bir hayata devam ediyor olmak daha fazla eşten beklenemez.
Boşanma davası açılması sonrasında, durum incelendiğinde, davacı eşin bu durumlardan herhangi birine maruz kalmadığı tespit edilirse dava reddedilir. Suç işleme sebebiyle boşanma davası açılabilmesi için, suçu işlemiş olan şahısın ceza alma ya da yargılanma zorunluluğu bulunmaz.
Suç İşleme Nedeniyle Boşanma Davası Ne Kadar Sürer
Suç İşleme Nedeniyle Boşanma, Suç işleme boşanma davaları nasıl açılır? Çiftler, ömürlerinin sonun kadar mutlu bir birliktelik sürmeleri için evlilik kararı alır. Ancak bazen işler yolunda gitmeyebilir ve çiftler boşanma kararı alırlar. Çiftlerden birisinin suç işlemiş olması boşanma gerekçesi olarak değerlendirilebilir. Boşanma davaları için çiftler ikamet ettikleri adresin bağlı olduğu Aile Mahkemesine bir dilekçe ile başvurmaları gerekir. Bazı boşanma davaları çok karmaşık süreçler olduğu için çiftlerin avukat danışmanlığı alması faydalı olacaktır. Mahkemeye verilen dilekçe ile başlayan boşanma süreci, anlaşmalı boşanma ya da çekişmeli boşanma davaları olarak iki farklı türde olabilir. Anlaşmalı boşanma davaları, adından da anlaşılabileceği gibi çiftlerin karşılıklı olarak karar verdikleri süreçlerdir. Çekişmeli boşanma davaları ise anlaşmalı boşanma davalarına göre çok daha karmaşık ve daha uzun süren boşanma davaları olabilir.
Boşanma Davalarında Genel ve Özel Gerekçeler Nelerdir?
Boşanma davaları, Türk Medeni Kanunu kapsamında değerlendirilir ve hakimler dava dosyalarını değerlendirirken genel ve özel gerekçeler üzerinden karar verir. Genel sebepler, kanunda çok net bir şekilde açıklanmamış olup genel olarak evlilik bağının temelden sarsılması olarak yorumlanır.
Özel gerekçeler ise Türk Medeni Kanununda daha somut olarak açıklanmıştır. Zina, çiftlerin birbirlerinin hayatlarına kastetmesi, onur kırıcı davranışlar gibi temel başlıklarda incelenir.
Çiftlerin suç işlemesi özel gerekçelerden birisidir ancak her Suç İşleme Nedeniyle Boşanma için geçerli bir neden değildir. Burada temel kriter suçun boşanma için geçerli neden teşkil etmesidir. Yüz kızartıcı, küçük düşürücü suçlar boşanma kapsamında değerlendirilebilir ve eşlerin birlikte yaşayamayacak durumda olmaları göz önünde bulundurulabilir.
Hangi Suçlar Boşanma İçin Gerekçe Olarak Sayılabilir?
Yüz kızartıcı suçlar kapsamında kasten adam öldürme, hırsızlık, sahtecilik, dolandırıcılık, uyuşturucu ticareti, kamu görevlilerinin görevini kötüye kullanması, zimmetine mal geçirme, evrak sahteciliği, inancı kötüye kullanma, hileli iflas gibi suçlardır.
Bu suçlar, çiftlerin birlikte yaşamasını imkansız kılacak türden olduğu için çiftlerden birisi suçun işlendiğini öğrendiği andan itibaren boşanma davası açma hakkına sahiptir. Suç İşleme Nedeniyle Boşanma davaları için bir süre yoktur. Dava açıldığı andan itibaren mahkeme, suçun ispatını belirlemek durumunda olduğu için derhal boşanma kararı verilemeyebilir. Suçun tespit edilme aşaması bekletici bir mesele olarak boşanma davasını açan çiftlerin karşısına çıkabilir.