4857 Sayılı İş Kanunu’nda işverenin sahip olduğu haklı nedenden dolayı derhal fesih hakkı, 25. madde de yer alır. İşveren bu hakkını kullanmak isterse, yapılan iş sözleşmesinin süresi önem taşımaz. Yani sözleşmenin belirli ya da belirsiz süreli olup olmadığı mühim değildir. | İş Sözleşmesinin Fesih Usulü

Öyle ki haklı nedenle fesih, olağanüstü veya derhal fesih olarak da adlandırılmaktadır. Bu fesih, her iki süre kapsamındaki sözleşmelerde uygulanabilir. Bu fesih durumunun ortaya çıkması için, devam edilen iş ilişkisinin çekilmez duruma gelmiş olması gerekir.

Haklı Nedenle Fesih Kavramı

İşveren haklı nedenle fesih yapıyorsa, bu nedene fesih açıklamasında yer vermelidir. Öne sürülen bu sebebin, gerçeklik taşıyıp taşımadığının ispatı, işverenin sorumluluğundadır. Yani bu ispatı yapacak olan kişi, işverendir. İşveren sunduğu sebebe karşı bağlı durumda olmaktadır.

Çünkü sunulan haklı neden ilerleyen zamanlarda değiştirilemez. Haklı nedenle fesihte, sonuçlar karşı tarafa fesih açıklaması ulaştığı an açığa çıkmış olur. Karşı tarafa ulaşması demek, bildirimin işçinin öğreneceği alana ulaşması demektir. İş Kanunu 25. maddede ‘’ve benzerleri’ kullanılmasının sebebi, sınırları keskin olarak çizmemektir.

Bu ifadeye göre, madde açıklamasında olan ahlak ve iyi niyet hükümlerine uymayan durumlar, objektif olarak ve şartların özellikleri dikkate alınarak değerlendirilmelidir. | İş Sözleşmesinin Fesih Usulü

Haklı Nedenle Fesih Şartları

Haklı nedenle fesih için iki türlü şart bulunmaktadır. Bunlardan biri sürekli bir hizmet sözleşmesinin var olmasıdır. Bu konu İş Kanunu 10. maddede yer almaktadır.

Maddeye göre, iş 30 günden fazla sürüyorsa, bu sürekli iş kapsamındadır. İkinci şart ise haklı nedenlerin var olmasıdır. Bu nedenler İş Kanunu 25. maddede açıklanmıştır. Haklı nedenler üç ana başlıkta toplanmıştır. | İş Sözleşmesinin Fesih Usulü

Sağlık Sebepleri

Sağlık sebeplerinin haklı neden olması için, işçi kusuruna dayalı olan hastalık veya sakatlık olmalıdır. Ayrıca tedavi edilemeyen hastalık veya çalışmasını engelleyen nedenler varsa, bunlar da haklı neden olan sağlık sebepleridir. | İş Sözleşmesinin Fesih Usulü

Ahlak ve İyi Niyet Kurallarına Uymayan Haller ve Benzerleri

İş sözleşmesine bağlı olarak işçinin en temel borcu, işini yerine getirmesi ve bu faaliyetinde dürüstlük ve doğruluk kurallarına uygun olarak hareket etmesidir. Eğer bahsi geçen güvene ve ilkelere aykırı hareket söz konusu olursa, işverenin iş sözleşmesini haklı nedenle feshi açığa çıkabilir.

Bu noktada ‘’ve benzerleri’ ifadesi ve bendin yoruma açıklığı, birçok durum bu kapsamda değerlendirilebilmektedir. İşçinin başka bir iş arayışı nedeni ile iş yerini terk etmesi, bu konuya örnek teşkil eder.

Bent altında düzenlenen pek çok durum söz konusudur. İşçinin işvereni yanıltan davranış veya söylemleri, şeref ve namusa zarar getirecek sözlerin işçi tarafından sarf edilmesi, başka bir işçiye yapılan cinsel taciz veya sataşma bu durumlardandır.

Ayrıca işçinin içki ve uyuşturucu yasağına karşıt harekette bulunması, doğruluk ve bağlılık içermeyen davranışlar, işveren güvenini kötüye kullanma, hırsızlık, meslek sırrını açıklamak, işçinin iş yerinde işlediği suç, devamsızlık, yapmakla mükellef olunan görevlerin yapılmaması, iş güvenliğini tehlikeye atmak, iş yerinde zarar meydan getirmek de bu bent altındaki açıklamalardır. | İş Sözleşmesinin Fesih Usulü

Zorlayıcı Sebeplere Dayanan Fesih

İşçi, iş yerinde çalışma devam ederken kendi çevresi kaynaklı zorlayıcı sebeplerden ötürü 1 haftadan fazla süreyle işe gidemezse, işverenin iş sözleşmesini haklı nedenle fesih hakkı oluşur. İş sözleşmesi bu andan itibaren sürekli bir ifa imkânsızlığı niteliği taşır.

Ayrıca işçi kusurlu veya kusursuz fark etmez gözaltına alındı veya tutuklandıysa, devamsızlık 1 haftalık süreyi aşarsa yine haklı nedenle fesih hakkı doğar. İş sözleşmesi burada askıya alınmış ve belirtilen süre geçtiğinde haklı nedenle fesih hakkı açığa çıkmış olmaktadır. | İş Sözleşmesinin Fesih Usulü

Fesih Hakkının Kullanım Süresi

İşveren derhal fesih hakkını kullanmak istediğinde, tanınan süre 6 iş günü ile sınırlı olmaktadır. Bu süre İş Kanunu madde 25/2 bendi kapsamında meydana gelen işten çıkarmalarda geçerlidir.

Ahlak ve iyi niyet kurallarına uygunsuzluk nedeniyle derhal fesih hakkını kullanılacaksa, işveren işçinin bu davranışlarını öğrendiği andan 6 iş günü sonrası ve her halde fiil gerçekleştiğinden itibaren bir yıl sonrası bu hakkını kullanamaz. Fakat işçi olayda maddi kazanım sağlamışsa, bir yıllık süre uygulanmamaktadır. | İş Sözleşmesinin Fesih Usulü

Ankara avukat sayfasında diğer makaleleri bilgi için okuyabilirsiniz.

İş Sözleşmesinin Fesih Usulü | Sıkça Sorulan Sorular

TESPİT DAVASI – İŞVEREN FESİH BİLDİRİMİNDE GÖSTERDİĞİ SEBEPLE BAĞLI OLMASINA RAĞMEN DAVALI VEKİLİ CEVAP DİLEKÇESİNDE DAVACININ MESAİSİNİ AKSATMASI ÇALIŞMA DÜZENİNİ BOZMASI UYARILARI DİKKATE ALMAMASI İŞYERİNDE EKONOMİK NEDENLERLE KÜÇÜLMEYE GİDİLMEYE KARAR VERİLMESİ SEBEBİYLE SÖZLEŞMENİN FESHEDİLDİĞİNİ SAVUNARAK FESİH SEBEBİNİ GENİŞLETTİĞİ – DAVACININ ÇALIŞMA DÜZENİNİ BOZDUĞUNA İLİŞKİN SAVUNMASI ALINMADIĞI ÖZET: İşveren fesih bildiriminde gösterdiği sebeple bağlı olmasına rağmen davalı vekili cevap dilekçesinde davacının mesaisini aksatması, çalışma düzenini bozması, uyarıları dikkate almaması, işyerinde ekonomik nedenlerle küçülmeye gidilmeye karar verilmesi sebebiyle sözleşmenin feshedildiğini savunarak fesih sebebini genişletmiştir.

Davacının çalışma düzenini bozduğuna ilişkin savunması alınmamıştır. İşletme gereklerine ilişkin herhangi bir işletmesel karar da bulunmamaktadır. Davalı tarafça feshin geçerli ya da haklı nedenle yapıldığı ispatlanmamış olmakla; Tüm dosya kapsamına göre ilk derece mahkemesinin vakıa ve hukuki değerlendirmesi bakımından usul ve yasaya aykırı bir durum bulunmadığından davalının istinaf başvurusunun esastan reddine karar verilmiştir