Uluslararası Boşanma Davaları
Uluslararası Boşanma Davaları Nedir Nasıl Açılır ve Görülür? Milletlerarası boşanma davaları, evlilik birliğini sürdüren eşlerden birinin yabancı uyruklu olması durumunda gündeme gelmektedir. Bir aile hukuku kapsamında görülen evlilik birliğinin sonlandırılması ve boşanma davaları, söz konusu eşlerden birinin yabancı uyruklu olması durumunda çok daha farklı bir boyuta sahip olmaktadır.
Bu yazımızda yabancı uyruklu eşten boşanmak isteyen bireylerin, hangi hukuki esas ve usullere uyarak boşanma işlemlerini gerçekleştirebileceklerini ve boşanma taleplerinde bulunabileceklerine dair detaylı bilgileri bulabilirsiniz.
Yabancı uyruğa sahip eşten boşanma konusunda uyulması gereken hukuki kanun ve esaslar, Türk Medeni Kanunu’nda açık bir biçimde düzenlenmiştir.
Dolayısıyla söz konusu talepte bulunmak isteyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, ilgili kanunda yer alan hükümlere göre hareket etmek zorundadır. Gerek yabancı kişi ile anlaşmalı boşanma gerekse de yabancı eş ile çekişmeli boşanma davası olsun, esas alınması gereken ilgili kanunda düzenlenmiş olan kurallardır.
Yabancı Uyruklu Eşten Boşanma
Türk vatandaşlarının yabancı uyruklu bir kimse ile yapmış oldukları evlilikleri sonlandırmak istediklerinde, kanunlarımızda yer alan esaslara uyarak Türkiye’de bu isteklerini yerine getirebilmekteler. Zira söz konusu yabancı uyruklu eşten boşanma davası Türkiye’de açılabilmektedir.
Çünkü Türk Medeni Kanunu’nun ilgili maddelerinde yer alan hükümlere göre eşlerden birisinin yabancı uyruklu olması durumu, Türkiye’de boşanma davası açılabilmesi önünde engel teşkil etmemektedir. Dolayısıyla kanun kapsamında hukuki gereklilikler yerine getirildiği takdirde, boşanmanın gerçekleştirilmesi ve evlilik birliğinin sonlandırılması mümkün olmaktadır.
Bu noktada, yabancı uyruklu bir kimse ile evliliğini sonlandırmak ve söz konusu kimseden boşanmak isteyen Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, bu davalara bakmakla sorumlu yetkili mahkemeye başvuruda bulunmaları halinde, boşanma işlemlerini başlatabilmektedir.
Yurt Dışında Yabancı Uyruklu Eşten Boşanma Davası Açılması
Bununla birlikte yabancı uyruklu bir kimse ile evlenmiş olan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşları, diledikleri takdirde yurt dışında yetkili mahkemelere başvurarak, yabancı ülkede de boşanma davaları açabilme hakkına sahiptir.
Ancak her ne kadar bu talep, yurt dışındaki yetkili mahkemeler tarafından kabul edilip boşanmanın kesinleşmesine hükmedilse bile, Türkiye Cumhuriyeti sınırları içerisinde, yurt dışı mahkemesinin vermiş olduğu bu karar geçerli sayılmayacaktır.
Dolayısıyla uluslararası boşanma davaları kapsamında değerlendirilmesi gereken bu tür durumlarda, hukuk kurallarımız ile düzenlenen esasların uygulamaya konmasına özellikle dikkat edilmelidir.
Yabancı ülkede, boşanma davalarında yetkili mahkemeye başvurunun yapılmasının ardından görülen yabancı uyruklu eşten boşanma davalarında alınan nihai kararlar, yerel mahkemelerimiz tarafından direkt olarak kabul görmemektedir. Dolayısıyla bu tür bir işleme tabi tutulan davalarda, söz konusu boşanmanın gerçekleştiğine ve kesinleştiğine dair yetkili yurt dışı mahkemesi tarafından alınan kararın, yerel mahkemeler tarafından geçerli olarak kabul edilmesi için izlenmesi gereken yöntemler, uyulması gereken usul ve esaslar bulunmaktadır.
Söz konusu esasların başında muhakkak yerel mahkemelerimize başvuru yoluyla açılan tanıma ve tenfiz davaları gelmektedir. Nitekim yabancı uyruklu eşten yurt dışında boşanıldıktan sonra Türkiye’de de hukuk kuralları çerçevesinde boşanmış olarak gözükebilmek için, yurt dışı mahkemesinin vermiş olduğu bu nihai kararın ülkemizin hukuk organları tarafından geçerli hale getirilmesi gerekmektedir. Bu işlemler de yerel mahkemelerimize başvuru yoluyla açılan tanıma ve tenfiz davaları aracılığıyla uygulamaya geçirilebilmektedir.
Yabancı Uyruklu Eşten Boşanma İşlemleri
Türk Milletlerarası Özel Hukuk Mevzuatında 13. maddede yer alan hükümlere göre, boşanma ve ayrılık nedenleri hükümlerin eşlerin müşterek milli hukukuna tabidir denmektedir.
Dolayısıyla eşlerin birbirinden farklı vatandaşlıklara bağlı olması halinde uygulamaya konulacak olan hukuk kurallarının, müşterek ikametgah hukuku, bulunmadığı takdirde müşterek mutad meskenleri hukuku, bunun da bulunmaması durumunda ise Türk hukuku olduğu açık bir şekilde ilgili mevzuatta düzenlenmiştir.
Yabancı Uyruklu Eşten Boşanma Süreci Nasıl İşlemektedir?
Yabancı uyruklu eşten boşanma davalarında da diğer boşanma davalarında olduğu gibi görevli mahkeme Aile Mahkemesi’dir. Bu noktada ilgili kanunda yer alan ifadelere göre davanın açılması gereken yer, eşlerin birlikte ikamet ettikleri yerde görevli olan yerel mahkemedir. Ancak, eşlerin ikamet ettiği bölgede Aile Mahkemesi’nin bulunmaması durumunda ise söz konusu yabancı eşten boşanma davaları Asliye Hukuk Mahkemesi’ne açılabilmektedir.
Eşlerden biri yurtdışında ise boşanma davalarında anlaşmalı açılması halinde taraflar için özellikle belirtilen yetkili bir mahkeme bulunmamaktadır. Dolayısıyla anlaşmalı olarak yabancı uyruklu eşten boşanmak isteyen bir kişi, dilediği yer mahkemesinden söz konusu boşanma davası talebinde bulunabilmektedir.
