Ceza Hukuku, Ceza Mahkemesi, Ceza Davası Merak Edilen Konular?

Ceza Hukuku, Ceza Mahkemesi, Ceza Davası Merak Edilen Konular? Ceza hukukunda sıkça sorulan ve merak edilen sorular ile kullanıcılar bunları da sordu konuları yer almaktadır.

Ağır Ceza Mahkemesi Ne Demek?

Ağır ceza mahkemeleri, Türk hukuk sistemi içinde ceza davalarına bakan en yüksek yetkili asliye mahkemesidir. Hukuk sitemi içinde ağır ceza mahkemeleri Türkiye’de;

Yağma (TCK – 148)

İrtikap (TCK – 250)

Belgede sahtecilik (TCK – 204)

Dolandırıcılık (TCK – 158)

Hileli iflas vb. (TCK – 161)

Suçlar başta olmak üzere, on yıldan fazla hapis cezası ön görülen suçlarda ve müebbet hapis cezalarını gerektiren nitelikteki davaları görmekle görevlidir. Diğer mahkemelere göre daha ağır suç ve konuların görülmesi nedeniyle ağır ceza olarak nitelendirilmektedir.

Ceza Dava Dosyası Ne Demek?

Ceza davaları, savcılık tarafından herhangi bir suçun işlendiğine dair iddianame ile ilgili mahkemelere açılan davalardır. Bu davaların açılabilmesi için yeterli şüphenin oluşması gerekmektedir. Türk hukuk sistemi içinde içeriğine bakılmaksızın açılan ceza davalarının niteliği, kamu davasıdır. Ceza davalarının görüldüğü mahkemelere savcılıklar tarafından dava açılabilmektedir.

Ceza dava dosyası içinde, söz konusu suça ve sanığa ilişkin unsurlar yer almaktadır. Bu nedenle sanık avukatının dosyaya erken dahil olması oldukça önemlidir. Erkenden söz konusu dosyaya dahil olmak sanığın savunması adına büyük avantaj sağlayacaktır. Ceza davalarının başlatılabilmesi için Cumhuriyet Savcılısı tarafından suç duyurusunda veya şikâyette bulunulması gerekmektedir.

Asliye Hukuk Mahkemesi Ne Demek?

Türk hukuk sistemi içinde adli yargı kolları arasında asliye hukuk mahkemeleri, sulh hukuk mahkemeleriyle birlikte temel yargı mahkemelerini oluşturmaktadırlar.

Asliye hukuk mahkemeleri bulundukları bölgelere göre isimlendirilmektedir. Bu isimlendirmeler il ve ilçeye göre yapılır. Türkiye’de her ilde ve ilçede bu mahkemeler bulunmaktadır. İhtiyaç durumuna göre sayıları artabilir.

Asliye hukuk mahkemelerinde birçok farklı dava türü görülmektedir. Hizmet veren diğer hukuk mahkemelerinin alanına girmeyen hukuk konularında tüm dalar görülebilmektedir. Bu mahkemelerde başlıca görülen davalar;

Tapu tescil/iptal davaları

Analık/babalık davası

Haksız işgal davaları

Bazı alacak davaları vb.

Olarak sınıflandırılabilmektedir. Her ilde ve ilçede asliye hukuk mahkemeleri bulunmaktadır.  

İcra Hukuk Mahkemesi Ne Demek?

İcra hukuk mahkemesi, icra ve iflas dairleri tarafından yapılan işlemlere karşı, itiraz, şikâyet vb. konuların görüldüğü mahkemelerdir. İcra mahkemelerinin görevleri arasında ilk sırada icra daireleri tarafından yapılan işlemlere karşı tarafların şikâyetlerinin incelenmesidir.

İcra mahkemelerinde; ihalenin feshi, icra suçları (sınırlı), takibin iptali, ilamlı icranın geri bırakılması vb. konular ağırlıklı olarak görülmektedir.

Ağır Ceza Suçları Nelerdir?

Ağır ceza mahkemelerinin dava konularını oluşturan ve kanunda belirtilen suçlar, kanunda ayrıca sayılan ve mahkemeleri görevli kıldığı durumlar saklı kalmak üzere;

Devlerin güvenliğine ve anayasal düzene karşı işlenen suçlar

İrtikap

Terörle Mücadele Kanunu kapsamında sayılan suçlar

10 yıldan fazla ceza gerektiren ve müebbet hapis cezalarına ilişkin suçlar

Nitelikli dolandırıcılık ve hileli iflas

Resmi evrakta sahtecilik vb.

Olarak belirlenmiştir. Bu suçlara ilişkin davalar ağır ceza mahkemelerinde görülmektedir.

Mahkemede Davacı Nerede Durur?

Türk mahkemelerinde hâkim ve savcı kürsüde oturmaktadır. Hâkimin hemen sağ tarafında Cumhuriyet Savcısı oturmaktadır.

Hâkimin sağ tarafında davacı, sol tarafında ise davalı yer almaktadır. Hâkimin hemen önünde ise kâtip yer almaktadır.

Sanık Ne Oluyor?

Herhangi bir sebeple hakkında dava açılan kişiler sanık olarak yargılanmaktadırlar.

Diğer bir tanımlamaya göre sanık, suçlu olduğu düşünülen ve buna bağlı olarak mahkeme tarafından soruşturulan kişilerdir.

Gerekçeli Karar Ne Anlama Gelir?

Gerekçeli karar, mahkeme tarafından görülen ve mahkeme tarafından açıklanan kısa kararın kesinleşmiş halidir. Gerekçeli karar, kısa kararın açıklanmasının ardından taraflara tebliğ edilen detaylı karar olarak ifade edilmektedir.

Mahkemeler tarafından verilen tüm kararlar, dava konusuna göre, yasal çerçevede oluşturularak, kararın hangi unsurlara göre verildiğinin açıklanması ve yazılı olarak kayıtlara geçmesi gerekmektedir. Her türlü karar gerekçeli olarak yazılmalıdır.

Hukuk ve Ceza Mahkemelerinde Gerekçeli Karar

Gerekçeli karar, hukuk ve ceza mahkemelerinde belirli mevzuatlara göre yazılmaktadır. Özel hukuk davaları ve idari davaların görüldüğü mahkemeler tarafından verilen tüm kararlar, gerekçeli bir şekilde yazılmak zorundadır.

Ceza mahkemelerinde gerekçeli karar, ceza davasının görüldüğü mahkeme tarafından, karşı oylarla birlikte gerekçeli olarak yazılmasını ifade etmektedir. Hukuk mahkemelerinde ise bu kararlar, özel hukuk ve idari davaların görüldüğü mahkemeler tarafından yazılır.

Mahkeme Türleri ve Mahkeme Çeşitleri Nelerdir?

Türk yargı sisteminde mahkemeler, görevlerine ve yetkilerine göre tasnif edilmiştir. Anayasanın ilgili maddelerinde mahkemeler tanımlanmıştır. Buna göre; Adli yargı mahkemeleri, hukuk ve ceza mahkemeleri olarak ikiye ayrılır. Hukuk mahkemeleri;

Sulh hukuk

Asliye

Hukuk

İş

Aile vb.

Olarak hizmet vermektedir. Ceza Mahkemeleri;

Asliye ceza

Ağır ceza

Bu iki mahkeme türünün yanı sıra; idari mahkeme, anayasa mahkemesi, uyuşmazlık mahkemesi, Danıştay, Yargıtay, Sayıştay vb. olarak sınıflandırılmaktadır.

Sanık ve Müşteki Ne Demek?

Sanık, hakkında herhangi bir suçtan dolayı soruşturma başlatılan kişidir. Müşteki ise herhangi bir suçtan dolayı zarar gören kişilere denmektedir.

Müşteki sıfatı bu kapsam doğrultusunda, suçun adli mercilere bildirilmesini sağlayan kişidir.

Hukukta Tevzi Etmek Ne Demek?

Hukuk mahkemelerine açılacak davalara ilişkin dilekçeler, ön büro, tevzi ile görevli yazı işleri veya tevzi bürolarına teslim edilerek açılabilmektedir.

Kelime anlamı olarak tevzi etmek; dağıtmak, ait olduğu yere verilmek ve taksim etmek gibi anlamlara gelmektedir. Bu tanımlara göre hukukta tevzi etmek, dilekçelerin iletilmesi anlamına gelmektedir.  

Mahkemede Tanık Olmak Ne Demek?

Mahkeme tanıklığı, herhangi bir nedenle mahkeme tarafından görülen davaların, davaya taraf olmayan kişilerce konuya ilişkin beyanlarının alınmasını ifade etmektedir.

Savcı, hâkim veya doğrudan mahkemeye gelerek bu kişiler konuya ilişkin bildiklerini yetkililere aktarmaktadır. Mahkeme tanıklığı, davaların seyrini değiştirebilir. Bu nedenle tanık, hukukta oldukça önemli bir unsurdur.

Müdafii Ne Demek?

Hukuk davalarında davalı veya davacının haklarının korunması ve savunmasının yapılmasını üstlenen kişilere müdafi denmektedir.

Lügat anlamı olarak müdafi; savunan, müdafaa eden kimse demektir.

Şüpheli Hukuken Ne Demek?

Hukuk terimleri içinde şüpheli, henüz işlenen suça dair kanıtların yeterli suçlama için oluşmadığı durumlarda, savcılık veya davayı yürüten yetkililer tarafından suçu işlediği kuvvetle muhtemel olan kişilere denmektedir.

Şüpheli olan kişiler avukatlık yardımlarından yararlanabilmektedir. Ancak bu kişilerin söz konusu suçu veya suçları işledikleri kesin değildir. 

Mahkemede Beraat Etmek Ne Demek?

Beraat kelime anlamı itibariyle, herhangi bir işle ilgili bulunmamak, temiz ve arı olma durumudur.

Hukuk terimleri içinde beraat etmek, görülen bir davadan aklanmak ve ilişkisiz olarak yöneltilen suçlardan kurtulmak demektir.

Hukuki Kovuşturma Ne Demek?

Herhangi bir dava sürecinde şüpheli hakkında yapılan takibat, araştırma veya soruşturma, hukuki kovuşturma olarak ifade edilmektedir.

Yargı sistemimizde kovuşturma; savcılık tarafından hazırlanan iddianamede yer alan suçlar ve suçu işleyen kişiler hakkında yargılamamın ve gerekli soruşturmanın yapılmasıdır.

Savcılık tarafından suça ilişkin toplanan kanıtlar, yeterli şüpheye mahal vermediği takdirde kavuşturma sonlanabilir.

Bir Üst Mahkeme Ne Demek?

Hukuk sistemimiz içinde üst mahkeme olarak; Anayasa Mahkemesi, Yargıtay, Danıştay, Uyuşmazlık Mahkemeleri tanımlanmıştır. Görev alanına göre ilk derece mahkemeleri tarafından verilen kararlar söz konusu üst mahkemeler tarafından bozulabilmektedir.

Türk hukuk sisteminde tüm adımlar izlendikten sonra Avrupa İnsan Hakları Mahkemesine başvuru yapma yolu da açıktır. Üst mahkeme, davanın görüldüğü mahkeme tarafından verilen kararın bozulmasını veya değiştirilmesini talep edebilir.

Kesinleşme Şerhi Nedir Hukuk?

Görevli ve yetkili mahkemelerce görülen davaların, mahkeme tarafından verilen kararının kesinleştiğini bildiren karardır. Kesinleşme şerhi, davanın kapandığının bir göstergesidir.

Bu şerh taraflara mahkeme sonrasında tebliğ edilmektedir. Kanunda belirtilen süreler içinde söz konusu kararlara temyiz imkânı bulunmaktadır.

Tanık Göstermek Ne Demek?

Hukuk davalarında tanık gösterme, davanın taraflarınca söz konusu somut olayın çözüme kavuşması ve haklılıklarının ispatlanması adına, taraf olmayan fakat konuya ilişkin bilgi sahibi olan kişilerin görüşlerinin alınmasını ifade etmektedir.

Mahkemeye tanık olarak gösterilecek kişinin kanunlarda belirtilen nitelikte olması gerekmektedir.

Şüpheli ve Sanık Ne Demek?

Hakkında kovuşturma açılan ve suçu işlediği muhtemel olan kişiler mahkeme tarafından şüpheli sıfatıyla yargılanabilmektedir. Suçu işlediğine yönelik kanaat getirilen kişiler hakkında savcılık tarafından kovuşturma açılmaktadır.

Hazırlanan iddia namenin mahkeme tarafından kabul edilmesinin ardından şüpheli kişi, sanık sıfatıyla yargılanmaktadır.

Hükümlü Olmak Ne Demek?

İşlediği herhangi bir suçtan veya fiilden dolayı, başkalarının haklarını ihlal eden kişilerin, yargı erkleri tarafından suçlu bulunması ve konuya ilişkin kişiye yaptırım uygulamasını ifade etmektedir.

Hükümlü olmak en basit tabiriyle, herhangi bir suçtan ceza almış kişidir.

Hukukta Hüküm Ne Demek?

Hukuk kuralları çerçevesinde yargılama sonucu mahkeme tarafından verilen son karar hükümdür. Mahkeme tarafından yapılan yargılama usulü ve dava türüne göre hüküm değişebilir.

Hüküm kısaca, mahkeme tarafından verilen kesin karardır. Bu karar sonucunda kişinin cezası ve taraflara ilişkin durumlar belirlenmektedir.

Hukuk Tahliye Ne Demek?

Tahliye sözlük anlamı itibariyle, salıverme, serbest bırakma, boşaltma anlamlarına gelmektedir. Genellikle hukuk terimleri arasında tahliye ve beraat karıştırılmaktadır. Ancak aralarındaki temel fark, beraat kararında mahkemenin sonuçlanması ve kişinin aklanmasını ifade etmektedir.

Ancak tahliye kararı, henüz davanın sonuçlanmadığını ancak kişinin tutukluluk halinin sona erdirilmesini ifade etmektedir. Tahliye şartlı olarak kişinin serbest bırakılmasıdır. Ancak, beraat eden kişi tamamen aklanmış olur.

Mahkûmiyet Cezası Nedir?

Herhangi bir suçtan yargılanan kişinin, söz konusu suçu işlediğinin sabit olması halinde mahkûmiyet kararı verilmektedir.

Mahkûmiyet cezası ise bu suçlardan dolayı kişinin ceza almasını ifade etmektedir. Mahkeme tarafından mahkûmiyet hükmünün gerçekleştirilmesi gerekmektedir.

Soruşturma ve Kovuşturma Ne Demek?

Hukuk terimleri içinde en çok karıştırılan kavramlar arasında, kovuşturma ve soruşturma gelmektedir.

Kovuşturma, savcılık tarafından hazırlanan iddianamenin mahkeme tarafından kabul edilmesi ve hükmün verilmesine kadar olan süreci ifade etmektedir. Soruşturma ise söz konusu suça ilişkin iddianamenin kabulüne kadar olan süreç olarak tanımlanmaktadır.

Kovuşturma Kararı Ne Demek?

Cumhuriyet Savcılısı tarafından hazırlanan suça ilişkin iddianamenin mahkemece kabul edilmesinin ardından davanın sonuçlanmasına kadar olan süreç kovuşturma olarak tanımlanmaktadır.

Eğer mahkeme tarafından kovuşturma kararı verilirse iddianame kabul edilmiş ve yargılama başlamış demektir. Ancak, kovuşturmaya yer olmadığı kararı verilmişse, mahkeme tarafından davanın görülmesi için yeterli delillerin olmadığın gerekçesiyle dava açılmasına gerek görülmemektedir.

İstinaf Yolu Açık Olmak Ne Demek?

Türk yargı sisteminde mahkemeler tarafından verilen kararların bozulmasına ilişkin dava yolu açıktır.

Eğer mahkeme kararında istinaf yolu açıktır ibaresine yer verilmişse kişiler bu karar hakkında üst mahkemelere başvuru yapabilirler. Bu ibare aynı zamanda kararın kesin olmadığının da bir göstergesidir.

İstinaf Mahkemesi Ne Demek?

İstinaf mahkemesi bilinen adıyla bölge adliye mahkemesidir. İlk derece mahkemeleri tarafından verilen kararlara ilişkin tarafların istinaf mahkemelerine başvurmaları mümkündür.

Bu başvuru sonucunda verilen mahkeme kararının bozulması, düzeltilmesi veya kabul edilmesi mümkündür.

Süre Tutum Dilekçesi Ne İşe Yarar?

Süre tutum dilekçesi olarak ifade edilen unsur temelde kısa temyiz dilekçesini ifade etmektedir.

Ceza ve iş davalarında verilen karara göre hâkimin kısa kararından sonra başlayan temyiz süresini belirtmek için hazırlanan özet bir dilekçedir. Teorik olarak süre tutum dilekçesi hukuk sistemimiz içinde yer almamaktadır.

Dosya Karara Çıkmış Ne Demek?

Mahkeme tarafından görülen davada kararın verildiğini ifade etmek için dosya karara çıkmış ifadesi kullanılabilmektedir.

Söz konusu davada kesin karar verilmişse davanın temyiz süreci başlatılabilmektedir. Eğer kesin karar değilse veya taraflardan herhangi biri kararı temyiz etmişse, kararın temyiz edilmemesi ya da kararın icra edilmesi sağlanabilmektedir.

Bir Davanın Derdest Olması Ne Demektir?

Derdest dava demek, temelde davanın henüz herhangi bir sonuca varmadığı, muhakemesinin devam ettiği ve karara bağlanmadığını ifade etmektedir.

Bunun yanı sıra, davanın görülmesi ve taraflar arasında aynı konu ve nedenlere dayandırılarak farklı bir ikinci davanın açılamamasını ifade etmektedir. Aynı konu ve olay hakkında taraflardan herhangi biri ikinci bir dava açmışsa karşı taraf itiraz hakkını kullanabilir.

Bölge İdare Mahkemesi Ne Demek?

Bölge idare mahkemesi, birinci derece mahkemeler tarafından (vergi, idare) verilen kararların yeniden incelenerek, uyuşmazlığa ilişkin kararın verildiği yargı birimidir.

Türk hukuk sitemi içinde bölge mahkemeleri üst mahkeme olarak görev yapmaktadır. Bölge idare mahkemeleri bu özellikleri sayesinde istinaf mahkemesi olarak anılmaktadır.

Mağdur Sanık Ne Anlama Gelir?

Mahkemeye açılan bir davada kişinin aynı olay ve suçtan dolayı hem şüpheli hem de mağdur olması durumu mağdur sanık olarak ifade edilmektedir.

Bu kişiler mahkeme tarafından mağdur sanık sıfatıyla veya mağdur şüpheli olarak dinlenmektedir.

İçtihat Hukuku Ne Demek?

Herhangi bir konuda yasa tarafından hüküm belirtilmemişse konuya ilişkin geçmiş mahkeme kararlarının incelenmesi ve kararın bu davalara göre verilmesi içtihat olarak ifade edilmektedir.

Yargıtay kararları ve benzer hukuk konularında verilen kararlar içtihat hukukunun temelini oluşturmaktadır.

Koşullu Salıverilme Ne Demek?

Yargılanan kişinin iyi halinden veya kanunda ön görülen diğer unsurlardan dolayı cezalarının, infaz kurumunun dışında devam etmesi olarak tanımlanmaktadır.

Koşullu salıverilme, herhangi bir suçtan hüküm giymiş kişinin ceza süresinden önce şartlı olarak salıverilmesini ifade etmektedir.

Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılmasına Ne Demek?

Mahkeme tarafından sanık hakkında verilen hükmün belirli şartlara bağlanarak, kişinin bir daha suç işlemesi durumunda bu hükmün ortadan kalkmasıdır.

Kısaca verilen hükmün ertelenmesi olarak ifade edilebilir. Eğer kişi belirli süre içinde yeniden benzer suçları işlerse bu defa hüküm geçerli olmaktadır.

Ağırlaştırılmış Müebbet Kaç Sene?

Hakkında ağırlaştırılmış hapis cezası kararı verilen bir kişinin 30 yıl hapis yatmasına hükmedilmiş olur. Temelde ağırlaştırılmış müebbet cezası ömür boyu hapse mahkûm olmakla eşdeğer sayılabilir.

Bunun için suç unsurunun, mahkeme kararının ve diğer etkenlerin belirlenmiş olması gerekmektedir. Süreler bu unsurlara göre değişiklik göstermektedir.

Hazırlık Soruşturması Ne Demek?

Türk yargı sisteminde hazırlık soruşturması, ceza soruşturmasının ilk adımı olarak tanımlanmaktadır.

Ceza soruşturması başsavcılık tarafından yürütülmektedir. Herhangi bir konuda soruşturmanın açılabilmesi için hazırlık soruşturmasının açılması gerekmektedir.

İş Mahkemesinde Karara Çıkmış Ne Demek?

Hukuk terimleri içinde bir davanın karara çıkmış olması demek söz konusu davada son kararın verildiğini ifade etmektedir.

İş mahkemesi için düşünüldüğü zaman, nihai kararın temyiz sürecine girebileceği düşünülebilmektedir.

Boşanma Davasında Temyiz

Türk hukuk sistemi içinde birçok davada olduğu gibi boşanma davalarında da karar verildikten sonra tarafların söz konusu kararı temyiz ettirmeleri mümkündür.

Mahkeme tarafından kesin kararın verilmesinin ardından karara temyiz etmek isteyen kişiler üst mahkemelere giderek davanın yeniden incelenmesini sağlayabilirler.

Bu gibi durumlarda süreler oldukça önemlidir. Kanunen belirlenen süreler içinde kişiler temyiz yoluna başvurmaları gerekmektedir.  

Tensip Zaptı Ne Anlama Gelir?

Mahkeme tarafından görülecek olan davaların bir çeşit hazırlık süreci olarak açıklanabilmektedir. Davanın görüleceği tarihler bu zapt ile taraflara bildirilmektedir.

Bu sayede kişilerin mahkemeye gerekli dosya veya belgeleri hazırlamaları ve bu süreye kadar getirmeleri mümkün hale getirilmektedir.

Sanık Nerede Durur?

Mahkeme salonunda oturma düzeni belirli kurallara göre belirlenmiştir. Buna göre hâkime göre sağ tarafta davacı olan kişi ve avukatı, sol tarafta ise sanık yanı davalı kişi ve avukatı durmaktadır.

Kürsüde ise hâkim ve savcı yer almaktadır. Hemen önlerinde ise mahkemede verilen kararları ve olayları kayıt altına almakla görevli mahkeme kâtibi yer almaktadır.

Ceza hukuku avukatı ve danışma konuları için sayfayı ziyaret edebilirsiniz..