İşveren işten çıkarırsa ihbar tazminatı öder mi? 2024 Yılı 1 yıllık ihbar tazminatı ne kadar?
İhbar tazminatı, bir iş sözleşmesinin belirsiz süreli olması durumunda, sözleşmenin feshedilmesi için kanunda belirtilen bildirim sürelerine uyulmaması durumunda ödenmesi gereken bir tazminattır. İş Kanunu'na göre, bildirim süresine uymaksızın belirsiz süreli sözleşmeyi fesheden taraf, bildirim süresine ait ücret tutarında tazminat ödemek zorundadır.
İhbar tazminatı hem işçi hem de işveren bakımından söz konusu olabilir. İhbar süreleri, iş sözleşmesinin feshedilmesi için işçi ve işveren tarafından bildirimin yapılması gereken sürelerdir. İşçinin ihbar süresi, işyerinde çalıştığı süre ile işyerinde çalıştığı son bir yıl içerisinde kazandığı ücretlerin ortalaması üzerinden hesaplanır. İşverenin ihbar süresi ise işçinin çalıştığı son bir yıl içerisinde kazandığı ücretlerin ortalaması üzerinden hesaplanır.
İhbar sürelerine uyulmaması durumunda, sözleşme feshedilir ancak bildirim süresine ait ücret tutarında tazminat ödenmesi gerekmektedir. İhbar tazminatına hak kazanmanın şartları, iş sözleşmesinin belirsiz süreli olması, ihbar sürelerine uyulmaması ve sözleşmenin feshedilmesi durumlarıdır.
İhbar Tazminatı Nasıl Hesaplanır?
İhbar tazminatı hesaplama işlemi, çalışanın işten ayrılma sürecinde önemli bir mali hak olarak karşımıza çıkar. Yukarıda verdiğiniz örneğe göre ihbar tazminatının nasıl hesaplandığını detaylı bir şekilde açıklamışsınız. Hesaplama sürecini adım adım özetleyecek olursak:
İhbar Süresinin Belirlenmesi:
İlk olarak, çalışanın hizmet süresine bağlı olarak yasal ihbar süresini belirlemek gerekmektedir. Verdiğiniz örnekte çalışan 3 yıldan fazla süre ile çalışmış olduğu için ihbar süresi 8 hafta olarak hesaplanır.
Günlük Brüt İhbar Tutarının Hesaplanması:
Çalışanın aldığı son brüt ücreti alıp, bir ayın ortalama gün sayısı olan 30'a bölerek günlük brüt ihbar tutarını bulursunuz. Bu hesaplamada 20.002,5 TL brüt ücret için günlük brüt ihbar tutarı 666,75 TL olarak bulunmuştur.
Brüt İhbar Tazminatı Tutarının Hesaplanması:
Günlük brüt ihbar tutarı ile yasal ihbar süresi gün cinsinden çarpılarak brüt ihbar tazminatı tutarı hesaplanır. 8 hafta, 56 gün eder ve bu durumda brüt ihbar tazminatı 37.338 TL olarak hesaplanmıştır.
Vergi Kesintilerinin Hesaplanması:
Brüt ihbar tazminatı üzerinden gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri yapılır. Gelir vergisi oranı (%15 olarak örnek verilmiş) ve damga vergisi oranı (binde 7,59) üzerinden hesaplamalar yapılır. Bu hesaplamada gelir vergisi 5.599 TL ve damga vergisi 3.250 TL olarak bulunmuştur.
Net İhbar Tazminatının Hesaplanması:
Brüt ihbar tazminatından gelir vergisi ve damga vergisi kesintileri düşürülerek net ihbar tazminatı tutarı hesaplanır. Örnekte net ihbar tazminatı 28.489 TL olarak bulunmuştur.
Vergi dilimlerine dikkat etmek önemlidir. Yılın sonlarına doğru işten ayrılan bir çalışanın gelir vergisi matrahı yüksek olabilir ve farklı vergi dilimlerine tabi tutulabilir. Bu nedenle, vergi kesintileri hesaplanırken, çalışanın o yıl içindeki toplam gelirine ve uygulanacak vergi dilimine göre doğru oranın kullanılması gerekmektedir.
İşveren işten çıkarırsa ihbar tazminatı öder mi?
İhbar tazminatı, iş sözleşmesinin belirsiz süreli olması durumunda, sözleşmenin feshedilmesi için kanunda belirtilen bildirim sürelerine uyulmaması durumunda ödenmesi gereken bir tazminattır.
Bu tazminat hem işçi hem de işveren tarafından ödenmesi gerekebilir. İhbar tazminatı, bildirim süresine ait ücret tutarında olup, işçinin çalıştığı süre ve işyerinde çalıştığı son bir yıl içerisinde kazandığı ücretlerin ortalaması üzerinden hesaplanır.
ihbar süresine uyulmazsa, işveren veya işçi tarafından ihbar tazminatı ödenmesi gerekebilir. İhbar tazminatına hak kazanmanın şartları ise, iş sözleşmesinin belirsiz süreli olması ve ihbar süresine uyulmamasıdır. İhbar süreleri, iş sözleşmesinin feshedilmesi için işçi ve işveren tarafından bildirimin yapılması gereken sürelerdir. İşçinin ihbar süresi, işyerinde çalıştığı süre ve işyerinde çalıştığı son bir yıl içerisinde kazandığı ücretlerin ortalaması üzerinden hesaplanır.
İşverenin ihbar süresi ise işçinin çalıştığı son bir yıl içerisinde kazandığı ücretlerin ortalaması üzerinden hesaplanır. İhbar sürelerine uyulmaması durumunda, sözleşme feshedilir ancak bildirim süresine ait ücret tutarında tazminat ödenmesi gerekmektedir.
İhbar tazminatına hak kazanmanın şartları ise iş sözleşmesinin belirsiz süreli olması, ihbar sürelerine uyulmaması ve sözleşmenin feshedilmesi durumlarıdır. Eğer iş sözleşmesi belli bir süre için yapılmışsa ve bu süre dolmadan sözleşme feshedilmişse, ihbar tazminatına hak kazanılmaz. Ayrıca, sözleşmenin taraflarının mutabakatı ile feshedilmesi durumunda da ihbar tazminatına hak kazanılmaz.
1 yıllık ihbar tazminatı ne kadar?
İhbar tazminatı, belirsiz süreli iş sözleşmesinin feshedilmesi sırasında uygulanacak bir tazminattır. Bu tazminat, işveren ve işçi bakımından da söz konusu olabilir. Önemli olan, iş sözleşmesinin feshedilmesi için gereken bildirim süresine uyulmasıdır.
İş Kanunu madde 17 uyarınca, işçinin kıdemine göre farklı farklı ihbar süreleri belirtilmiştir. Örneğin, 6 aydan az çalışmış olan bir işçi için ihbar süresi 2 haftadır, bir buçuk yıldan üç yıla kadar çalışmış olan bir işçi için ise ihbar süresi 6 haftadır. Bu süreler, işverenin işçiye yapacağı fesih bildiriminin işçi tarafından alınmasından itibaren başlar.
Eğer iş sözleşmesi feshedilirken ihbar süresine uyulmazsa, işveren veya işçi tarafından ihbar tazminatı ödenmesi gerekebilir. İhbar tazminatına hak kazanmanın şartları ise, iş sözleşmesinin belirsiz süreli olması ve ihbar süresine uyulmamasıdır.