Kıdem Tazminatı Neden Brütten Hesaplanır?
Kıdem Tazminatı Neden Brütten Hesaplanır? Kıdem tazminatının brütten hesaplanma nedeni işçinin herhangi bir hak kaybı yaşanmasının önüne geçilmesidir. Çalışan kişilerin hakkettikleri maaş brüt maaştır. Fakat bazı kesintilerin yaşanması sonucunda işçilerin eline brüt maaşın hepsi geçmez.
Çalışanların ellerine geçen miktar ise net maaş olarak adlandırılır. Kıdem tazminatı hesaplaması ise brüt maaş üzerinden yapılır. Böylece çalışanın hakkettiği tazminatı alabilmesi sağlanır.
Kıdem tazminatı her bir yıl için 30 günlük brüt maaş olarak hesaplanır. Bundan dolayı da kişinin çalışma süresi ve maaşı doğrudan kıdem tazminatını etkiler.
Kıdem Tazminatı Tavan Fiyat Nedir?
Kıdem tazminatının hesaplaması yapılırken belirlenen maksimum bir değer vardır. Bu tutar da her sene devlet tarafından açıklanır.
Kıdem tazminatı tavanı 2020 yılının ilk 6 ayı için 7 bin 117 TL olarak belirlenmiştir. Bu tavan fiyatı 2019 yılında ise 6 bin 17 TL’ydi. Bu tavan fiyatı 6 aylık periodlar halinde açıklanıyor. 2019 yılının ikinci yarısındaki kıdem tazminatının tavan fiyatının ne kadar olacağı da ilerleyen zamanlarda açıklanacaktır.
Tazminat son brüt maaştan mi hesaplanır
Kıdem tazminatı hesaplaması yapmak çeşitli nedenlerle işine son verilen işçilerin almaya hak kazandıkları tutarların belirlenmesini sağlar. Çalışan işçinin brüt ücreti üzerinden yapılan kıdem tazminat hesaplamalarında ücretin alınma şekli oldukça önemli bir detay olmaktadır. iş güvencesinin en önemli parçalarından biri kabul edilen kıdem tazminatları işçinin işten kolaylıkla çıkarılmasını engeller ve işçilere verilen önemli bir yasal haktır.
Kıdem Tazminatı Hesaplamaları Nasıl Yapılır?
İşçi ve işveren arasında yapılan iş sözleşmesinin feshinin kıdem tazminatını gerektiren durumda olması işçinin tazminat alma hakkını doğurmaktadır. Kıdem tazminatı hesaplama formülüne göre işçinin işyerinde çalışmış olduğu tam bir yıllık sürenin 30 günlük brüt ücreti üzerinden yapılır.
Kıdem tazminatı hesaplama örneğini şu şekildedir;
- 5 yıldır aynı işyerinde çalışan ve en son 3,500 TL brüt maaş alan bir işçi işten çıkarılması durumunda alacağı kıdem tazminat tutarı 17,500 TL olmaktadır.
- 3,500 brüt maaş x 5 yıl = 17,500 TL’ dır.
- Ücretin içerisinde bulunan yol ve yemek ödenekleri, ikramiye ve prim ödenekleri tazminat hesaplarına dâhil edilmektedir.
Kıdem Tazminatına Neler Dahil?
Kıdem tazminatına dahil edilen ödemeler arasında yemek, yakacak, giyecek ve erzak yardımları gibi ücretler de dahil edilir. Kıdem tazimatı hesaplaması yapılırken brüt maaş dikkate alınır. Bunun dışında kalan ödemelerden bazıları kıdem tazminatı hesaplamasına dahil edilirken bazıları da bu hesaplamanın dışarısında tutulur.
Örneğin yemek ücreti kıdem tazminatına dahil edilen ödemeler arasındadır. Ayrıca aile yardımı, ünvan tazminatı, devamlı olarak ödenen primler de yine kıdem tazminatı hesaplanırken dikkate alınana ödemeler arasında yer alır.
Kıdem Tazminatına Dahil Edilmeyen Ödemeler Nelerdir?
Kıdem tazminatı hesaplanırken ücrete dahil edilmeyen en önemli şeylerden birisi yıllık izin ücretleridir. Kıdem tazminatı nedir sorusunun cevabı işten çıkarılan bir kişiye ödenmesi gereken ücret olmasıdır.
Kıdem tazminatı hesaplaması yapılırken de bazı ek ödemeler de bu tazminatın hesaplamasına dahil edilir. Fakat bazı ek ücretler kıdem tazminatı hesaplamasında göz önüne alınmaz. Bu hesaplamaların dışında tutulan ek ödemelerden bazıları şu şekildedir:
- Evlenme yardımı,
- Bayram harçlığı,
- Ölüm yardımı,
- Teşvik primleri ve ikramiyesi,
- İş arama yardımı.
Geçerli Neden Kıdem Tazminatı
Kıdem tazminatı alabilmek için geçerli neden olmaksızın işten çıkarılması gereklidir. İş sözleşmesi ve yasalar uyarınca hem çalışanın hem de işverenin bazı yükümlülükleri vardır. Bu yükümlülüklerden en önemlisi çalışanın mesleğini icra etmesi işverenin ise bunun karşılığında ödemede bulunmasıdır.
Bir çalışan işten çıkarılması kıdem tazminatı hakkını da doğurur. Fakat çalışanı işten çıkarılması için haklı bir neden varsa bu durumda kıdem tazminatı ödenmesine gerek yoktur. Ahlak ve iyi niyet kurularına uymamak da geçerli nedenle işten çıkarmaya gösterilebilecek örneklerden birisidir.
Kıdem Tazminatı Alabilmek İçin Kaç Yıl Çalışmak Gerekli? 6 ay çalışan tazminat alabilir mi 2020
Kıdem tazminatı hakkının doğabilmesi için bir kurumda en az 1 yıldır çalışılıyor olunması şarttır. 1 yıldan az çalışan kişilerin kıdem tazminatı hakkı da olmayacaktır. Fakat 1 yıldan az çalışan kişilerin ihbar tazminatı alabilmesi mümkündür.
En az 6 aydır bir kurumda çalışan kişilere 4 hafta öncesinden işten çıkarılacağı bildirilmelidir. Bu bildirimin yapılmadığı hallerde de ihbar tazminatı İş Kanunu uyarında bir hak olarak çalışana ödenmek durumundadır.
Kıdem Tazminatı Kaç Taksitte Ödenir?
Kıdem tazminatının kaç taksitte ödeneceğine, kişinin işvereni ile yapacağı anlaşma doğrultusunda karar verilir. İşveren kıdem tazminatını peşin ödemek ile yükümlüdür.
Çalışanı ile iş akdine son verdiği tarihte peşin ödemesi gerekirken eğer ekonomik nedenlerden dolayı işveren kıdem tazminatını peşin ödeyemiyor ise, kişiye kıdem tazminatını taksitlendirmeyi teklif eder.
Kişi işverenin taksitlendirme talebini kabul eder ise kıdem tazminatı taksitlendirilir. Eğer işveren zorla taksitlendirmeyi kişiye dayatmış ise, kişi bunu kabul etmek zorunda değildir. Hukuken dava açma hakkı vardır. Çünkü kanunlar çerçevesinde, işverenin kıdem tazminatını taksit ile ödeme hakkı yoktur.
Kıdem Tazminatı Ödemesi Gecikir İse Ne Olur?
İşverenin kıdem tazminatının ödemesini geciktirmek gibi bir lüksü yoktur. 4857 sayılı İş Kanunu’nun 120. maddesine göre; kişi kıdem tazminatının ödemesinin gecikmesi durumunda, gecikme süresi esas alınarak mevduata uygulanan en yüksek faiz oranından hesaplanan miktarda faiz talep edebilir. 9. Hukuk Dairesi’nin 2009/49361 esasına ve 2010/3057 kararına göre; işveren kıdem tazminatı ödemesinde tek bir taksiti geciktirse dahi kişinin bütün taksitler için faiz talep etme hakkı doğar.