Mobbing Uygulanan Öğretmen Hakkında Flaş Danıştay Kararı! Peki, Öğretmene mobbing cezası nedir?
Mobbing, iş yerinde bireylerin maruz kaldığı psikolojik taciz ve baskının bir formudur ve özellikle eğitim sektöründe öğretmenler için ciddi bir sorun teşkil edebilir. İşte öğretmenlerin mobbing durumunda atması gereken adımlar ve bu süreçte dikkat edilmesi gerekenler:
Mobbinge Uğrayan Öğretmen Ne Yapmalı?
Mobbinge uğrayan öğretmenler, yaşadıkları durumu resmi olarak belgelemek ve gerekli mercilere şikayette bulunmak için bir dizi adım izleyebilirler. Bu merciler arasında Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı (ÇSGB), Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM), Anayasa Mahkemesi, Başbakanlık İletişim Merkezi (BİMER), Alo 170 hattı, Kamu Görevlileri Etik Kurulu, Kamu Denetçiliği Kurumu, Türkiye İnsan Hakları Kurumu ve ilgili İl ve İlçe İnsan Hakları Kurulları yer alır. Bu kurumlara yapılan başvurular, öğretmenin yaşadığı mobbing durumunu resmiyete dökmek ve ilgili süreçlerin başlatılmasını sağlamak için önemlidir.
Öğretmene Mobbing Cezası Nedir?
Mobbing, yani psikolojik taciz, suç teşkil eden davranışlar arasında yer alır ve kamu görevlileri de dahil olmak üzere herhangi bir kişinin insan onuruyla bağdaşmayan, bedensel veya ruhsal zarar verecek davranışlarda bulunması halinde yasalar çerçevesinde cezalandırılabilir. Bu tür eylemler için üç yıldan on iki yıla kadar hapis cezası öngörülmektedir. Bu cezalar, mobbingin ciddiyetine ve etkilerine göre belirlenir.
Mobbing Nasıl İspatlanır?
Mobbingin ispatı, şahit ifadeleri, yazılı veya elektronik kanıtlar gibi çeşitli yöntemlerle gerçekleştirilebilir. İş yerindeki diğer çalışanlar, çevredeki iş yerleri veya müşterilerden elde edilen şahitlikler; e-postalar, mesajlar veya diğer yazılı belgeler mobbing iddialarını destekleyen kanıtlar arasında yer alır. Bu kanıtlar, mobbingin gerçekleştiğini ve mağdurun maruz kaldığı psikolojik tacizi ispatlamak için kullanılabilir.
Mobbinge Maruz Kaldığını Nasıl Anlarsın?
Mobbinge maruz kalındığında, kişisel öneri, istek veya şikayetlerin reddedilmesi, sürekli küçümsenme, alay konusu olma, iş yerindeki haber ve bilgilendirmelerden dışlanma gibi belirtiler gözlemlenebilir. Bu durumlar, bireyin iş yerindeki psikolojik baskı ve tacize maruz kaldığının işaretleridir.
Mobbingi Kim İspat Eder?
Yargıtay kararlarına göre, eskiden mobbing iddiasının ispat yükümlülüğü işçideyken, yeni kararlarda işverenin işçiye mobbing uygulanmadığını ispat etmesi gerektiği belirtilmiştir. Gerçekçi bir şekilde ortaya konulan mobbing iddiaları, yeterli kabul edilmekte ve işverenin aksini ispatlama yükümlülüğü bulunmaktadır.
Mobbing Davası Açmak İçin Neler Gerekli?
Mobbing davası açmak için, psikolojik tacizin sistematik bir şekilde ve belirli bir süre boyunca devam etmiş olması gerekir. Yargıtay’a göre, bu süre genellikle en az 6 ay olarak kabul edilir. Bu süre zarfında sistematik olarak uygulanan psikolojik tacize maruz kalan bireyler, mobbing davası açabilirler.
Mobbing Uygulanan Öğretmen Hakkında Flaş Danıştay Kararı!
Görev yaptığı Çankırı’da kendisine okul idaresi tarafından mobbing yapıldığını öne süren öğretmen hakkında Danıştay 2. Hukuk Dairesi’nce flaş bir karara imza atıldı.
Öğretmenin, İlçe Milli Eğitim Müdürü ve görev yaptığı okul müdürü tarafından mobbinge maruz kaldığını belirleyen Yüksek Mahkeme mağdur olan öğretmen lehine tazminat verilmesine hükmetti.
Mobbing Uygulanan Öğretmen Hakkında Flaş Danıştay Kararı!
Danıştay 2. Hukuk Dairesi’ne konu olan dava 2015 yılında yaşanan olayda bir eğitim kurumunda öğretmenlik yapan kişiye, İlçe Milli Eğitim Müdürü ve okul yönetimi tarafından mobbing uygulandı. Mağdur durumda olan öğretmene karşı uygulanan mobbingte;
- Öğretmenin ders programı eğitim haftasının geneline yayılarak zorlaştırılmış ve aynı gün birkaç okula gitmesini gerektirecek şekilde program hazırlanmış,
- Aralarındaki mesafe bakımından birbirine uzak dört kula birden görevlendirme yapılmış,
- Öğretmene birbiri ile çakışan görevler verilerek işini aksatması amacı güdülmüştür.
Yukarıda belirtilen mobbing uygulamaları sonucunda mağdur olan öğretmenin ruhsal ve psikolojik durumu bozulmuş ve bu süre zarfında sağlığına kavuşmak için çok sayıda sağlık ve istirahat raporu almak durumunda kalmıştır.
Mobbing Uygulanan Öğretmen Hakkında Flaş Danıştay Kararı! Danıştay 2. Hukuk Dairesi Kararı
Söz konusu olaya ilişkin yerel mahkemede yapılan yargılamanın ardından davada mağdur olan davacı öğretmene birbirinden mesafe bakımından uzakta bulunan dört farklı okulda görev vermekten dolayı davalı ilçe milli eğitim müdürünün tehdit suçundan suçlu bulunarak hakkında adli para cezası hükmü verilmiştir.
Bunun yanında, yetkili idare mahkemesi davacı öğretmenin maddi ve manevi tazminat talebini içeren mobbing davasında söz konusu talepleri hukuka uygun bulmayarak reddetmiştir. Bu hüküm hakkında da temyiz yoluna başvuran öğretmen davanın Danıştay’a intikal etmesini sağlamıştır. Danıştay, dava dosyasını incelemesinin ardından mobbing için yeterli şartların oluştuğuna hükmederek idari mahkemesinin vermiş olduğu maddi ve manevi tazminat talebi reddi kararını oy birliği ile bozmuştur.
Mobbing Hakkında Danıştay Kararı!
Ancak Danıştay 2. Hukuk Dairesi’nin almış olduğu bu karar kesin hüküm niteliği taşımamaktadır. Nitekim yerel mahkemenin hukuka aykırı kararları olduğunu belirten Danıştay’ın bu hükümleri, idare mahkemesi tarafından bir kez daha görüşüldükten sonra kesin hüküm niteliğini kazanacaktır.
Danıştay 2. Hukuk Dairesi’nin öğretmene, ilçe milli eğitim müdürü ve okul idaresi tarafından uygulanan mobbing davasına ilişkin vermiş olduğu kararda, mobbing olarak tanımlanan kavrama da değinilmiştir. İlgili kanunlarda psikolojik taciz olarak da adlandırılan mobbing uygulamalarında şu örneklerin görüldüğüne işaret edilmiştir:
- Kendini göstermeyi engellemek
- Sözünü kesmek, yüksek sesle azarlamak, sürekli eleştirmek
- İş ortamında yokmuş gibi davranmak, iletişim kesilmesi, fikirlerine itibar edilmemesi
- Asılsız söylenti, hoş olmayan imalar, nitelikli iş verilmemesi, anlamsız işlere sürüklenmesi, ağır işler verilmesi, tehdit
