Nafaka ödemeyen hapse girer mi? Nafaka ödenmezse hapis cezası var mı? İşte Nafaka Ödememenin Hukuki Sonuçları…
Nafaka, boşanmanın hukuki ve mali sonuçlarından biridir ve Türkiye'de Medeni Kanun kapsamında belirli norm ve standartlara tabidir. Boşanma süreci boyunca ve sonrasında özellikle ekonomik açıdan daha dezavantajlı duruma düşen tarafın, yaşam standardını bir nebze olsun koruyabilmek adına, daha maddi gücü yerinde olan taraftan finansal destek alması nafaka hükümleriyle mümkün kılınır.
Nafaka türleri genelde üçe ayrılır:
Tedbir Nafakası: Dava sürecinde, maddi imkanları daha sınırlı olan tarafın geçimini sağlamaya yönelik, diğer taraftan geçici olarak talep edilebilen bir destektir. Süresi, boşanma davasının sonuçlanmasıyla biter.
Yoksulluk Nafakası: Boşanmanın hemen ardından, ekonomik olarak zor duruma düşen tarafın yaşamını sürdürebilmesi için genellikle maddi durumu daha iyi olan diğer taraftan talep edilebilir. Ancak burada tarafların boşanmadaki kusur durumları ve ekonomik kapasiteleri dikkate alınır.
İştirak Nafakası: Çocukların bakımı ve eğitimi için, velayeti almayan tarafın, velayeti alan tarafa ödemesi gereken finansal destektir. Çocuğun yaşı, eğitim durumu ve ihtiyaçları bu nafaka türünü belirleyen ana unsurlardır.
Nafaka ödenmezse İcra Takibi Yapılır!
Özellikle yoksulluk nafakasında ve iştirak nafakasında, alacaklı tarafın haklarını koruma ve taleplerini yürütme sürecinde, borçlu tarafın ödemeyi reddetmesi ya da ihmal etmesi durumunda, belirli hukuki süreçler işletilir. Bu durumda, nafaka alacaklısının, bir avukat aracılığıyla, ilgili icra dairelerine başvurarak, borçlunun maaşına, banka hesaplarına ya da diğer mal varlıklarına haciz koyma yoluna gitmesi mümkündür.
Nafaka borcunun ödenmemesi halinde ise alacaklı taraf, borçlu hakkında icra takibi başlatabilir ve bu durum borçlu için ciddi hukuki sonuçlar doğurabilir.
Nafaka ödemeleri ve boşanma süreçleri oldukça kompleks ve hassas konular olup, genellikle uzman bir avukatın rehberliğinde yürütülmesi en sağlıklı sonuçları doğurur. Özellikle çocuklar ve maddi anlaşmazlıklar söz konusu olduğunda, avukatlar tarafların haklarını en üst düzeyde koruma altına alarak, süreci adil ve hakkaniyetli bir şekilde sonuçlandırmaya çalışır.
Nafaka ödenmezse hapis cezası var mı?
Nafaka borcunun ödenmemesi durumu, Türkiye'deki yasal düzenlemelere göre İcra İflas Kanunu (İİK) marifetiyle cezai bir yaptırımla karşılaşabilir. İİK’nın 344. maddesine göre;
“Borçlu, nafaka yükümlülüklerine dair verilmiş kararlara uymazsa ve alacaklı tarafından bu duruma itiraz edilirse, borçlu üç aya kadar tazyik hapsi ile cezalandırılabilir. Eğer hapis süresi boyunca borç yerine getirilirse, borçlu serbest bırakılır.
Eğer borçlu, nafaka miktarının azaltılması ya da kaldırılması yönünde bir dava süreci başlatmışsa, mahkeme, borçlunun öne sürdüğü gerekçeleri dikkate alarak, tazyik hapsinin uygulanıp uygulanmayacağını bu sürecin sonunda kararlaştırabilir.”
Bu kapsamda, tazyik hapsinin uygulanabilmesi için belirli şartlar ve aşamalar bulunmaktadır. İlk adım olarak, nafaka alacaklısının borçluya karşı icra süreci başlatmış olması ve bu sürecin hukuken kesinleşmiş olması gerekmektedir.
Kesinleşmiş olan icra takibi rağmen eğer borçlu nafaka yükümlülüğünü yerine getirmezse, alacaklı tarafından yapılan şikayet doğrultusunda, borçlu hakkında 3 aya kadar tazyik hapsi kararı verilebilir. Ancak, hapsin uygulanabilmesi için, nafaka borcunun ödenmeyiş süresinin, yani borcun vadesinin üzerinden 3 ay geçmiş olması gerekmektedir.
Bir diğer önemli nokta ise, alacaklı tarafından yapılan şikayetin, aylık nafaka borcuna dair olması zorunluluğudur. Biriken nafaka borçlarına ilişkin olarak tazyik hapsi kararı verilmesi mümkün değildir.
Tazyik hapsinin uygulamaya konulduğu süreçte, eğer borçlu, şikayet konusu olan nafaka borcunu öderse, bu durumda serbest bırakılır. Ayrıca, eğer borçlu, nafakanın miktarının değiştirilmesine yönelik bir dava başlatmış ve bu konuyu gerekçe olarak ileri sürmüşse, mahkeme, hapis cezasının uygulanmasını bu dava sürecinin sonucuna bırakabilir.
